Özel Güvenlik Hukuku 2

Yanıt Açıklaması: Kişi korumasında çalışan özel güvenlik görevlilerinin görev alanı; koruduğu kişi ile birlikte olduğunda ülke geneli, koruduğu kişi olmaksızın kişi koruma izni verilen ilin sınırlarıdır (680 sayılı KHK’nın 68. maddesi ile değişik m. 9/2).

Yanıt Açıklaması: Kovuşturma evresinde kaçak sanık hakkında re’sen veya Cumhuriyet savcısının talebi üzerine hakim veya mahkeme tarafından düzenlenebilir.

Yanıt Açıklaması: Adli amaçlı yakalamadan maksat, suç işlediği yönünde hakkında kuvvetli iz, eser, emare ve delil bulunan kişinin, hakim kararı olmaksızın özgürlüğünün geçici olarak kısıtlanmasıdır.

Yanıt Açıklaması: Özel güvenlik görevlisinin koruduğu alışveriş merkezin­de hırsızlık yapan ve çaldığı eşya ile kaçan kişiyi yakalayarak eşyayı elinden alma yetkisi vardır. Yine koruduğu taşınmazlara haksız şekilde girmeye çalışanları, örneğin üzerini aratmadan veya gerektiğinde kimliğini göstermeden girmek isteyenleri oradan kovmak veya uzaklaştırmak hakkına sahiptir. Kendisinin veya başkasının hakkına yönelik saldırıyı defetmek amacıyla ve defedecek ölçüde ve kendisinin veya başkasının hak­kına yönelik ağır ve muhakkak bir tehlikeden kendisini veya başkasını korumak amacıyla zor kullanma yetkisine sahiptir. Doğru cevap E şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Suçun devamını önlemek. Doğru cevap C şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Silahlı olmanın tehlike oluşturacağı bazı yerlerde silahlı özel güvenlik görev­lisi çalıştırılması yasağı getirilmiştir. Buna göre eğitim ve öğretim kurumlarında, sağlık tesislerinde, talih oyunları işletmelerinde, içkili yerlerde silahlı özel güvenlik görevlisi ça­lıştırılmasına komisyon tarafından izin verilemez. Yine özel güvenlik görevlileri, özel top­lantılarda, spor müsabakalarında, sahne gösterileri ve benzeri etkinliklerde silahlı olarak görev yapamazlar. Doğru cevap E şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Bir tehlikenin veya suçun işlenmesinin önlenmesi, tehlikeli bir kişinin veya eşyanın ele geçirilmesi amacıyla  kişilerin üzerlerinin ve eşyalarının kontrol edilmesine önleme araması adı verilir.

Yanıt Açıklaması: Özel güvenlik görevlileri görevlerinin ifası kapsamında (TCK m. 24/1), yetkili merciin emri çerçevesinde (TCK m. 24/2), kendisinin veya başkasının hakkına yönelik saldırıyı defetmek amacıyla ve defedecek ölçüde (TCK m. 25/1) ve kendisinin veya başkasının hakkına yönelik ağır ve muhakkak bir tehlikeden kendisini veya başkasını korumak amacıyla zor kullanma yetkisine sahiptir.

Yanıt Açıklaması: Kişinin özgürlüğünün hakim kararı olmaksızın geçici olarak kısıtlanmasını ifade eden bir tedbire yakalama denir.

Yanıt Açıklaması: Özel güvenlik görevlileri, terk edilmiş ve bulunmuş bir eşyayı da emanete alma yetkisine sahiptirler (m. 7/1-h). Böyle bir eşyanın varlığı bizatihi suç teşkil ediyor veya bir suçun delilini oluşturuyorsa emanete alınacaktır. Buradaki eşya daha çok özel güvenlik görevlilerinin görev alanlarında terk edilen veya bulunan eşya ile ilgilidir. Böyle bir eşyayı bulan kişi, özel güvenlik görevlisine teslim ettiğinde bu eşya emanete alınmalıdır. Buradaki amaç eşyayı sahibine iade etmektir. Zira TCK’nın 160. maddesinde kaybolmuş veya hata sonucu ele geçen eşyayı iade etmeksizin veya yetkili mercileri durumdan haberdar etmeksizin eşya üzerinde malik gibi tasarrufta bulunmak suç olarak düzenlenmiştir. İşte özel güvenlik görevlileri, terk edilmiş veya kaybolan bir eşyayı bulan kişiler bakımından durumdan haberdar edilmesi gereken yetkili mercii oluşturmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Özel güvenlik görevlileri, terk edilmiş ve bulunmuş bir eşyayı da emanete alma yetkisine sahiptirler (m. 7/1-h). Böyle bir eşyanın varlığı bizatihi suç teşkil ediyor veya bir suçun delilini oluşturuyorsa emanete alınacaktır. Buradaki eşya daha çok özel güvenlik görevlilerinin görev alanlarında terk edilen veya bulunan eşya ile ilgilidir. Özel güvenlik görevlisinin işe giderken yolda bulduğu bıçak görev alanıyla ilgili olmadığından onu emanete alamaz.

Yanıt Açıklaması: Özel güvenlik görevlileri ancak yangın, deprem gibi tabiî afet durumlarında ve imdat istenmesi halinde görev alanındaki işyeri ve konutlara girme yetkisine sahiptir (m. 7/1-e). Bu yetkinin verilme nedeni, zor durumda bulunan kişilere yardım edilmesini sağlamaktır. Görüldüğü üzere özel güvenlik görevlilerinin bu yetkisi, tabi afet halleri ile yardım çağrısında bulunulması durumunda doğmaktadır. Yine bu yetki yalnızca özel güvenlik görevlisinin görev alanındaki işyeri ve konutlarla sınırlıdır. Bu yetkinin doğduğu doğal afet hallerinde konut veya işyeri sahibinin veya orada oturanların buralara girilmesine rızalarının bulunması aranmaz. Yardım istenilmesi halinde ise zaten rıza üzerine davet söz konusu olduğu için fiil hukuka uygun olacaktır

Yanıt Açıklaması: Yakalama belli bir şekle bağlı değildir.

Yanıt Açıklaması: Adli ve Önleme Aramaları Yönetmeliğinin “Spor müsabakaları ile ilgili aramalar” başlıklı 23. maddesinde, spor müsabakalarının yapılacağı spor alanına, güvenlik güçlerince gerçekleştirilecek kontrolden sonra seyirci alınacağı, spor alanlarının çevresinde, stadyum veya spor salonu girişleri ile turnike girişlerinde, müsabakayla ilgili olarak hâkim kararı veya gecikmesinde sakınca olan hâllerde mülki amirin yazılı izni ile kolluk tarafından veya kolluğun denetiminde, özel güvenlik görevlilerince üst araması yapılacağı belirtilmiştir. Bu hükme göre, belirtilen yerlerde, özel güvenlik görevlileri kolluğun denetiminde el ile yoklamak suretiyle kişilerin üstlerini arayabilecektir. 31.3.2011 tarihli ve 6222 sayılı Sporda Şiddet ve Düzensizliğin Önlenmesine Dair Kanunun 7. maddesinin üçüncü fıkrasına göre müsabakanın yapıldığı spor alanında genel kolluk görevlileri ile özel güvenlik görevlileri, müsabaka güvenlik amirinin emir ve denetiminde birlikte görev yaparlar. Bu hükmün, kolluğun denetiminde özel güvenlik görevlilerince üst araması yapılmasına kanuni dayanak oluşturduğu kabul edilebilir. Arama sırasında yakalanankişiler veya el konulan madde ve cisimler, yasal işlemi yapılmak üzere bir tutanakla genel kolluğa teslim edilecektir (Yönetmelik m. 14/2). Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Adli arama, bir suç işlendikten sonra suçun delillerini ele geçirmek veya şüpheli ya da sanığı yakalamak amacıyla kişilerin üstünde, eşyasında, işyeri veya konutunda yapılan araştırma faaliyetidir. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: 5188 sayılı Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanun ile kişilerin özel silahlı personel tarafından korunmasına, kurum ve kuruluşların bünyesinde özel güvenlik birimi kurarak veya bu amaçla kurulmuş şirketlerin sundukları güvenlik hizmetlerinden yararlanarak güvenliklerinin sağlanmasına izin verilmiştir. Bu çerçevede görev üstlenen özel güvenlik görevlilerine koruma ve güvenlik hizmetini yerine getirme görev ve sorumluluğu verilmiş olmaktadır. Özel güvenlik görevlileri tarafından sunulan koruma ve güvenlik hizmetinden yararlanıp yararlanmama kural olarak kişilerin tercihine bağlıdır.

Yanıt Açıklaması: Özel güvenlik görevlile­rinin, önleme ve adli amaçlı yakalama, zor kullanma, silah bulundurma ve taşıma ile suça el koyma yetkileri vardır. Doğru cevap E şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Özel güvenlik komisyonunun kimlerden oluşacağı ve ne şekilde çalışacağı 5188 sayılı Kanunun 4. maddesinde belirlenmiştir. Buna göre “Özel güvenlik komisyonu bu Kanunda belirtilen özel güvenlikle ilgili kararları almak üzere valinin görevlendireceği bir vali yar­dımcısının başkanlığında, il emniyet müdürlüğü, il jandarma komutanlığı, ticaret odası başkanlığı, sanayi odası başkanlığı temsilcisinden oluşur. Sanayi odasının bulunmadığı il­lerde komisyona ticaret ve sanayi odası başkanlığının temsilcisi katılır. Cumhuriyet savcısı komisyonda yoktur. Doğru cevap C şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Özel güvenlik görevlilerinin vatandaşların konutuna girme ve burada önleme araması yapma yetkisi bulunmamaktadır. Böyle bir yetki polise dahi verilmemiştir. Polis de konutta, yerleşim yerinde ve kamuya açık olmayan işyerlerinde ve eklentilerinde önleme araması yapamaz (PVSK m. 9/5). Polisin önleme amacıyla konut ve işyerine girmesi sınırlı hallerde kabul edilmiştir. Buna göre polis, imdat istenmesi veya yangın, su baskını ve boğulma gibi büyük tehlikelerin haber verilmesi veya görülmesi halleri ile ağır cezalık bir suçun işlenmesine veya devam olunmasına mani olmak için konutlara, iş yerlerine ve eklentilerine girebilir (PVSK m. 20). Benzer bir yetki özel güvenlik görevlileri için de kabul edilmiştir. Buna göre özel güvenlik görevlileri ancak yangın,  deprem gibi tabiî afet durumlarında ve imdat istenmesi halinde görev alanındaki işyeri ve konutlara girme yetkisine sahiptir (m. 7/1-e). Bu yetkinin verilme nedeni, zor durumda bulunan kişilere yardım edilmesini sağlamaktır. Görüldüğü üzere özel güvenlik görevlilerinin bu yetkisi, tabi afet halleri ile yardım çağrısında bulunulması durumunda doğmaktadır. Yine bu yetki yalnızca özel güvenlik görevlisinin görev alanındaki işyeri ve konutlarla sınırlıdır. Bu yetkinin doğduğu doğal afet hallerinde konut veya işyeri sahibinin veya orada oturanların buralara girilmesine rızalarının bulunması aranmaz. Yardım istenilmesi halinde ise zaten rıza üzerine davet söz konusu olduğu için fiil hukuka uygun olacaktır. Doğru cevap D'dir.