Ceza Hukukuna Giriş

Yanıt Açıklaması: TCK’nin 28. maddesine göre; “Karşı koyamayacağı veya kurtulamayacağı cebir ve şiddet veya muhakkak ve ağır br korkutma veya tehdit sonucu suç işleyen kimseye ceza verlmez. Bu gibi hallerde cebir ve şiddet, korkutma ve tehdidi kullanan kişi suçun faili sayılır.”

Yanıt Açıklaması: Suçun maddi unsurları, haksızlığı şekillendiren objektif nitelikli unsurlardır. Bu unsurlar; fiil, netice, nedensellik bağı, fail, mağdur, suçun konusu ve nitelikli hâller den ibarettir .

Yanıt Açıklaması: Ceza hukukunun dolaylı kaynakları, yüksek mahkeme kararları ve doktrinden ibarettir.

Yanıt Açıklaması: Meşru savunmada saldırıya ilişkin şartlar: Bir saldırının varlığı Mevcut, gerçekleşmesi veya tekrarı muhakkak bir saldırının varlığı Saldırının savunmada bulunan kişinin bizzat kendisine veya üçüncü bir kişinin herhangi bir hakkına yönelik olması şeklinde sıralanabilir. Meşru savunma TCK’nin 25. maddesinin birinci fıkrasında düzenlenmiştir. Buna göre, “Gerek kendisine ve gerek başkasına ait bir hakka yönelmiş, gerçekleşen, gerçekleşmesi veya tekrarı muhakkak olan haksız bir saldırıyı o anda hal ve koşullara göre saldırı ile orantılı biçimde defetmek zorunluluğu ile işlenen fiillerden dolayı faile ceza verilmez.”

Yanıt Açıklaması: Verilen emir suç teşkil eden bir emir değildir

Yanıt Açıklaması: Belirlilik ilkesi TCK’nin 2. maddesinde: “ Kanunun açıkça suç saymadığı bir fiil için kimseye ceza verilemez ve güvenlik tedbiri uygulanamaz.” şeklinde ifade edilmiştir. Bu ilkenin gereği olarak, belirli bir kanuna soyut olarak yollama yaparak ya da herhangi bir idari düzenlemeye yollama yaparak suç ihdas etmek kanunilik ilkesi ile bağdaşmaz. Aynı şekilde, kanunkoyucunun cezasını belirlediği bir davranışın koşullarını belirleme yetkisinin idari bir makama bırakılması da kanunilik ilkesine aykırıdır. Dolayısıyla, suç ve güvenlik tedbirlerin kanunun tarafından düzenlenmesi gerekir.

Yanıt Açıklaması: TCK’nn öngördügü sisteme göre kusurluluğu etkileyen nedenler şunlardır: Yaş küçüklüğü, Akıl hastalığı, Sağır ve dilsizlik, Geçici nedenler, alkol veya uyuşturucu madde etkisinde olma, Cebir ve tehdit dolayısıyla kişinin irade yeteneğinin etkilenmesi, Zorunluluk hâli dolayısıyla kişinin irade yeteneğinin etkilenmesi, Hukuka aykırı fakat bağlayıcı bir emrin yerine getirilmesi, Hukuka uygunluk sebeplerinde sınırın aşılması, Haksız tahrik, Kastı kaldıran ve kusurluluğu etkileyen hata hâlleridir. Vatandaş olmak kusurluluğu etkileyen nedenlerden biri olarak sayılmamıştır. Cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Kanuni tanımında neticeye unsur olarak yer veren suçlara “neticeli suçlar” adı verilir. Neticeli suçlar, ancak kanuni tanımda yer alan neticenin gerçekleşmesi ile tamamlanır. Örneğin, kasten öldürme (m. 81), kasten yaralama (m. 86) neticeli suçlardandır. Buna karşılık, kanuni tanımında neticeye unsur olarak yer verilmeyen suçlara “sırf hareket suçları” adı verilir. Sırf hareket suçları, fiilin icrası ile tamamlanır. Örneğin, hakaret suçunda (m. 125) hakaret teşkil eden söz ve davranışların gerçekleştirilmesiyle suç tamamlanır.

Yanıt Açıklaması: Kanun maddelerinin yorumlanmasında; Kanunun hazırlık çalışmalarından • Kanunun sistematiğinden (sistematik yorum) • İlgili müessesenin tarihçesinden • Mukayeseli hukuk düzenlemelerinden • Hukukun genel ilkelerinden faydalanmak mümkündür.

Yanıt Açıklaması: Kanun hükmünü yerine getirme çoğunlukla kamu görevlilerine aittir. Ancak kimi zaman sivil kişilere de kanun ile bir görev yüklenebilir. Örneğin, Ceza Muhakemesi Kanununun 90. maddesinde yakalama yetkisi düzenlenmiştir. Bu madde ile kolluk görevlilerinin yanı sıra suçu işlerken rastlanan veya suçüstü bir fiilden dolayı izlenen ve kaçması olasılığı bulunan veya hemen kimliğini belirleme imkânı bulunmayan bir kimseyi herkesin yakalama yetkisinin olduğu kabul edilmiştir. Bu şartlar altında, bir vatandaşın şüpheliyi yakalayarak özgürlüğünü kısıtlaması görevin ifası kapsamında kaldığından hukuka uygun olacaktır.

Yanıt Açıklaması: Usulüne uygun olarak kabul edimiş ve yürürlüğe konulmuş milletlerarası sözleşmeler de ceza hukukuna doğrudan kaynaklık etmektedir. Bu konuyla ilgili fıkra Anayasa'nın 90. maddesinin son fıkrasında yer almaktadır.

Yanıt Açıklaması: Zorunluluk hâli ağır ve muhakkak bir tehlikeden korunmak amacıyla kabul edilmiştir. Bu tehlike br doğa olayından kaynaklanabileceği gibi bir insan davranışından da kaynaklanabilir. Örneğin, br sel felaketinin sebebiyet verdiği büyük bir zararı önlemek amacıyla, su yolunu değştirerek br başkasının daha az değerdek malının zarar görmesine neden olan kişi hakkında mala zarar verme suçundan dolayı kusurlu sayamayız.

Yanıt Açıklaması: Üçüncü yaş grubu küçükler, on beş yaşını doldurmuş on sekiz yaşını doldurmamış çocuklardır. Bu yaş grubuna giren çocuklar normal şartlarda kusur yeteneğine sahiptir. Ancak bu yaş grubuna giren çocukların tekrar topluma kazandırılmaları ve bir daha suç işlemelerinin önlenmesi amacıyla cezaların tür, miktar ve infazlarında özel düzenlemeler yapılmıştır. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Failin işlemiş olduğu haksızlıktan dolayı cezalandırılabilmesi için gerçekleşmesi gereken, varlığı aranacak olan olgulara objektif cezalandırılabilme şartları denilmektedir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: TCK’nin benimsediği sistemde objektif olarak gerçekleşen hukuka uygunluk nedeni failin işlemiş olduğu fiili hukuka uygun hâle getirmez. Bir hukuka uygunluk nedeninin etkisini gösterebilmesi, yani fiili hukuka uygun hâle getirebilmesi için failin bu fiili işlediği sırada hukuka uygunluk nedeninin maddi şartlarının gerçekleştiğini bilerek hareket etmesi gerekir. Eğer bu şartların gerçekleştiğini bilmeden hareket ediyorsa hukuka uygunluk nedeninden yararlanamaz. Bu gibi hâllerde, objektif olarak gerçekleşen hukuka uygunluk nedeni, eğer failin gerçekleştirdiği suç, neticeli bir suç ise neticenin ifade ettiği haksızlığı ortadan kaldırır. Ancak fiilin ifade ettiği haksızlık faile yüklenir. Kısacası fail, hukuka karşı gelme iradesini ortaya koyan ve bilinçli bir şekilde işlediği fiilinden dolayı sorumlu tutulur. Somut olayda da A, B'nin C'ye yönelik cinsel saldırı fiilini bilmediği için, 3. kişi lehine meşru savunmadan yararlanamayacaktır, ancak, neticenin ifade ettiği haksızlık ortadan kalkar ve A, kasten öldürmeye teşebbüsten sorumlu olur.

Yanıt Açıklaması: A, B'ye hakaret eder. A’nın bu hakaret nedeniyle aşırı derecede öfkelenen B, silahını çeker ve A’yı ayağından vurur. Bu olayda B, haksız tahrik hükümlerden faydalanacaktır.

Yanıt Açıklaması: Fiili işlediği sırada on iki yaşını henüz doldurmamış olan çocukların cezai sorumluluk bakımından kusur yeteneğine mutlak bir şekilde sahip olmadıkları kabul edilmiştir. Dolayısıyla bu yaş kategorisine giren bir küçüğün kusur yeteneğine sahip olup olmadıgı araştırılmaz. Bu yaş grubuna giren çocukların cezai sorumlulukları kabul edilmediği için işledikleri haksızlıklardan dolayı cezalandırılmaları mümkün olmamakla birlikte tehlikelilik hâlleri dikkate alınarak haklarında “çocuklara özgü güvenlik tedbirleri” uygulanabilecektir. Bu tedbirlere çocuk hâkimi hükmedebilir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Burada A, B’ye karşı mala zarar verme suçunu işlemiştir.

Yanıt Açıklaması: Hukuka aykırılık, suçun yapısında haksızlığın maddi ve manevi unsurlarının gerçekleştiğinin belirlenmesinden sonra, fiille ilgili yapılacak olan ikinci bir değerlendirme aşamasını oluşturmaktadır. İşlenen fiil ile suçun maddi ve manevi unsurlarının gerçekleştiğinin belirlenmesiyle tipik bir haksızlıktan veya kanuni tanıma uygun bir haksızlıktan bahsedilir. Tipik veya kanuni tanıma uygun bir haksızlığın gerçekleşmesi, suç teşkil eden bir fiilin varlığından söz edilebilmesi için gereklidir, ancak yeterli değildir. Ayrıca bu fiilin hukuka aykırı olması da gerekir. Hukuka aykırılık, tüm hukuk düzeninin fiil hakkındaki değersizlik yargısını ifade eder. Başka bir deyişle bir fiille ilgili hukuka aykırılık nitelendirmesinde bulunulduğunda, fiilin bütün hukuk sistemine aykırı olduğu belirtilmiş olur. Hukukun çeşitli disiplinlere ayrılmış olması, hukuka aykırılık kavramının her bir disiplinin kendi içinde ve farklı ölçütler ekseninde değerlendirilmesi anlamına gelmemektedir. Örneğin, bir fiil, medeni hukuk açısından hukuka uygun, buna karşılık ceza hukukuna göre hukuka aykırı olarak nitelendirilemez. Bir davranışın, yalnızca bir hukuk disiplinine, örneğin medeni hukuka veya ceza hukukuna aykırılığından bahsedilemez. Aksi durum, hukuk düzeninin tekliği/ bütünlüğü ilkesine aykırılık teşkil eder.  DOĞRU YANIT A'DIR.

Yanıt Açıklaması: Kabahatler Kanunu’nun 2. maddesine göre “Kabahat deyiminden; kanunun, karşılığında idarî yaptırım uygulanmasını öngördüğü haksızlık anlaşılır.”