Temel İnsan Hakları Bilgisi 2

Yanıt Açıklaması: İslamiyet’te hürriyet; kişilik, siyasi yani katılma, sosyal ve ekonomik haklar olmak üzere üç kuşak hakları da kapsayan niteliktedir (Gözlügöl, s. 45).

Yanıt Açıklaması: Statü soykırım suçunu “ulusal etnik, ırksal ya da dinsel bir grubu, tamamen veya kısmen yok etmek kastıyla o grubun üyelerini öldürmek, grubun üyeleri üzerinde ciddi bedensel ya da zihinsel zarar meydana getirmek, önceden planlı olarak kısmi ya da bütünsel anlamda grubun yasam koşullarında fiziksel tahribat yaratmak, gruba yönelik olarak doğumları önleyici etkili önlemler almak, kuvvet kullanarak grubun fürunu (çocuklar, torunlar) bir başka gruba dönüştürmek” şeklinde tanımlamıştır

Yanıt Açıklaması: Apartheid Suçunun Önlenmesi ve Cezalandırılmasına Dair Uluslararası Sözleşme : Apartheid Afrikada’ki manası ile “ayrılıklık” Güney Afrika devletinde uzun yıllar bir devlet politikası olarak uygulanmıştır. Bu Sözleşme’nin kökleri 1948’den 1990’a kadar Güney Afrika Hükümetlerince uygulanmış bu ırk ayrımcılığı politikasında bulunmaktadır. Güney Afrika’nin bir devlet politikası olarak uyguladığı  bu ırk ayrımcılığı Birleşmiş Milletler Genel kurulu tarafından 1952’den, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi tarafından da 1956’dan itibaren düzenli olarak her yıl kınanmıştır. Bu eğilim doğrultusunda Apartheid Sözleşmesi 30 Kasım 1973’te Birleşmiş Milletler Genel Kurul’u tarafından kabul edilmiştir. Doğru cevap E’dir.

Yanıt Açıklaması: 17. yüzyılda yaşayan Hollandalı düşünür Hugo Grotius Hristiyanlık, Aristoculuk ve Stoacılığı birleştiren St.Thomas’ın sentezinden beslenen ilk doğal hukukçudur.

Yanıt Açıklaması: Insan Hakları Evrensel Bildirisinde maddelerin dizilişi tarihsel bağlamda evrensel hakların değişen vizyonunu ortaya koymaktadır.

Yanıt Açıklaması: Uluslararası Ceza Mahkemesi 15 Haziran-17 Temmuz 1998 tarihlerinde Roma’da Birleşmiş Milletlerin girişimiyle toplanan “Uluslararası Ceza Mahkemesini Kuran Diplomatik Konferans”ta alınan kararlar ve kabul edilen statü ile kurulmuştur. Uluslararası Ceza Mahkemesini kuran bu statü Roma Statüsü olarak anılmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Birleşmiş Milletler sistemindeki çekirdek insan hakları sözleşmeleri yapısı içerisinde yer alan sözleşmeleri kronolojik olarak sıralayacak olursak ilk sözleşme, “Her Türlü Irk Ayrımcılığının Ortadan Kaldırılmasına Dair Birleşmiş Milletler Sözleşmesi”dir. Doğru seçenek D' dir.

Yanıt Açıklaması: Çin medeniyetinin yetiştirdiği Konfüçyüs insanlığın bir bütün ve tüm insanların eşit olduğunu belirtmiş ve geliştirdiği özel eğitim yöntemleriyle insan kişiliğinin gelişmesine önemli katkılarda bulunmuştur.

Yanıt Açıklaması: İHEB’in hazırlayıcılarından Rene Cassin, Bildiriyi bir tapınağın sütunlu girişine benzeterek insan haklarının temel prensiplerinin altını çizmiştir. Cassin, Bildiride “İnsan onuru, özgürlük, eşitlik ve kardeşlik” olmak üzere dört sütun tanımlamaktadır. Bildirinin yirmi yedi maddesi bu dört sütuna dayanmaktadır. Her sütun temel tarihsel bir kilometre taşını temsil etmektedir. Doğru cevap B’dir.

Yanıt Açıklaması: Solon kanunlarında borç köleliği kaldırılmış, toprak sınırlandırılması getirilmiş ve vatandaşlar soyluluklarına göre değil, zenginliklerine göre dört sınıfa ayrılmıştır  Bunlar; 1. 500 kile üzüm, buğday, şarap gibi bir mala sahip olanlar 2. 300 kile 3. 150 kile 4. 150 kilenin altında mal varlığı bulunanlardır. İlk üç sınıfın zorunlu askerlik hizmeti bulunmaktaydı. O dönem için bu bir yükümlülük değil bir ödül olarak görülmekteydi. 4. sınıfın askerlik ve vergi hizmeti yoktu.

Yanıt Açıklaması: Kadınlara Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Ortadan Kaldırılmasına Dair Birleşmiş Milletler Sözleşmesi (3 Eylül 1981) ile ayrımcılığın tamamen yasaklanması amaçlanmıştır. Doğru seçenek

Yanıt Açıklaması: Çekirdek sözleşmelerden altıncısı Çocuk Hakları Sözleşmesi’dir. Türkiye bu Sözleşme ’ye bazı çekinceler ile taraf olmuştur. Çocuk Hakları Sözleşmesi, Türkiye tarafından 14.9.1990 tarihinde imzalanmış, 9.12.1994 tarih ve 4058 sayılı Kanun’la onaylanması uygun bulunmuş ve Bakanlar Kurulu tarafından 23.12.1994 tarih 94/6423 sayılı kararla (Resmî Gazete, 27.1.1995, S. 22184) onaylanmıştır. Bundan sonra iki yıl içinde yani 1997’de sunması gereken raporu 2 yıl geciktirerek 1999 tarihinde Komiteye sunmuştur. Doğru cevap D’dir.

Yanıt Açıklaması: Uluslararası Ceza Mahkemesine taraf olan ilk devlet Şubat 1999’da Senegal, taraf olan son devlet ise Mart 2016’da El Salvador’dur. Eylül 2018 itibariyle Mahkemeye taraf olan devlet sayısı 123’tür. Türkiye, ABD veRusya Mahkemeye hâlen taraf değildir. Doğru seçenek A' dır.

Yanıt Açıklaması: İnsan hakları basitçe, bireylerin sahip oldukları haklarıdır. Çünkü bu haklar insana özgü haklardır. Bu haklar ırk, cinsiyet, milliyet ve ekonomik güç gözetilmeksizin tüm insanlarca eşit bir şekilde paylaşılırlar. Bu bağlamda evrenseldirler.

Yanıt Açıklaması: Oldukça kapsamlı olan “Dumbarton Oaks Önerileri” on iki ana bölümden oluşmaktadır. Kısaca söylemek gerekirse bu belge Birleşmiş Milletler Antlaşmasının bir taslağı gibidir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Ruanda Uluslararası Ceza Mahkemesi. Cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Eskiçağda  Hint Uygarlığında İnsan Hakları Kast sistemi özellikle din adamlarının öne çıktığı bir düzen öngörmekteydi. Bu hiyerarşik düzen din adamları, kural koyucular, toprak sahipleri ve ticaretle uğraşanlar ve hizmet üretenler şeklinde toplumsal bir sıralama öngörmekteydi.

Yanıt Açıklaması: Ayrıcalıklar bakımından yukarıdan aşağıya doğru kesin ölçülerle sınırlanmış bulunan anlamına gelen kelime kasttır.

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap E  olacaktır. Sayfa  41 ' de Çin Uygarlığında İnsan Hakları konu başlığının Parlamento haberciliği içinde " Zira bireyin haklarından çok, toplum­sal düzenin işlevini görmesi ve grubun varlığının korunması Konfüçyüsçü öğretide öne çıkartılan değerlerdir (Gemalmaz, s. 205). Bu nedenle insan hakları bakımından Konfüçyüsçü ahlak ve siyasal düşünüş esas olarak toplumcu nitelik taşımaktadır. " olarak açıklanmıştır.

Yanıt Açıklaması: Yeni Çağ’da ise direnme hakkının baş savunu- cusu Locke’tur. Locke, halkın direnme hakkını, toplum sözleşmesinin bir sonucu olarak görür. Gü- nümüzde Georges Burdeau direnme hakkını idare edenlerin iktidarını sınırlayan ve hürriyetlerin ko- runmasını sağlayan vasıtalardan biri saymaktadır. Teorideki gelişim böyle iken pratikte zulme karşı direnme hakkı ilk defa resmen 4 Temmuz 1776 tarihli Amerikan Bağımsızlık Bildirisinde görü- lür. Daha sonra 1789 Bildirisi bu hakkı, hürriyet, mülkiyet ve güvenlikle birlikte, insanın “doğal ve zaman aşımına uğramaz” haklarından saymıştır. Lakin daha sonraki 1793 Haklar Bildirisinin di- renme hakkı konusundaki ifadeleri çok daha açık ve kesindir. Bildiri direnme hakkını insan hakları- nın bir sonucu olarak belirtmiştir