Temel İnsan Hakları Bilgisi 1

Yanıt Açıklaması: Ötenazi, iyileşmesi kabil olmayan ve ileri derecede ıstırap verici ölümcül bir hastalığın yarattığı acılara son vermek için uygulanan yöntemlerin tümünü kapsayan bir kavramdır.

Yanıt Açıklaması: İnsan haklarını TBMM’ye karşı koruyan anayasa yargısı denetiminin dışında, TBMM’nin kendi içinde de, siyasi nitelikte de olsa, insan haklarını koruyucu işlev gören, bazıları sürekli, bazıları geçici nitelikte komisyonlar bulunmaktadır. TBMM İçtüzüğünde öngörülen Anayasa Komisyonu, Dilekçe Komisyonu ve İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu, bu tür işlev gören sürekli komisyonlardandır. Doğru yanıt D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Getirdiği korumanın tali nitelikte olması

Yanıt Açıklaması: Teknolojik gelişmelere son derece açık olmaları, toplumsal yaşamda özel bir öneme sahip olmaları ve ayrıca özel girişim özgürlüğü, haberleşme ve bilgi alma hakkı, mülkiyet hakkı gibi temel hak ve özgürlüklerle doğrudan ilgileri nedeniyle duyarlı sektörler olarak kabul edilen iletişim, medya, ekonomik rekabet, bankacılık ve finans sektörü gibi alanların siyasetin ve siyasetçilerin etkisinden arındırılmalarının sağlanması amacıyla kimi kurumlar ortaya çıkmıştır. Bu tür kuruluşlara, klasik idari yapılanmadan farklılığını ifade etmek için “bağımsız idari otoriteler” ya da “düzenleyici ve denetleyici kurullar” denilmektedir. Bunların en eskileri Sahil ve Hudutlar Sağlık Genel Müdürlüğü ve Sigorta Murakabe Kurulu, en yenileri ise Sermaye Piyasası Kurulu, Radyo ve Televizyon Üst Kurulu, Rekabet Kurulu, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurulu, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu, Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu, Kamu İhale Kurulu, Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu’dur. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Medeni Kanunu’muza göre, kişiliğin başlangıç anı, tam ve sağ doğumdur.

Yanıt Açıklaması: İnsan haklarının varlığı herhangi bir kayda ya da şarta bağlanamaz; hiçbir düşünce ve mülahazayla varlıkları inkâr edilemez, geçersiz kılınamaz. Bu durum, insan haklarının mutlak olduğunu ifade eder.

Yanıt Açıklaması: İdari işlemler karşısında bireylerin ve bireysel hak ve özgürlüklerin korunması konusunda Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi’nin tavsiye kararında, üye devletlerin idareye ilişkin hukuk ve uygulamalarında yararlanılması tavsiye edilen ilkelerden en önemlisi, başvuru yollarının ve usulünün gösterilmesi ilkesidir. Bu nedenle doğru şık “d”dir.

Yanıt Açıklaması: İnsan Hakları İl Kurullarında hukuk fakültesi temsilcisinin bulunması zorunlu değildir. Bu nedenle doğru şık “c”dir .

Yanıt Açıklaması: Senedi İttifak, hak ve hürriyetleri yok edilmiş ya da hak ve hürriyetleri güvence altına almak isteyen bir toplumun iktidara karşı koyması sonucu ortaya çıkmış bir belge değildir. Bu belgenin düzenlenmesinde ve imzalanmasında kamuoyunun hiçbir etkisi olmamıştır. Bu nedenle, hükümdarın yetkilerini sınırlandırır gibi görünmekle birlikte, özü açısından devlet yapısını sağlamlaştırmak amacını güttüğünden, Magna Carta’dan ayrılmaktadır. Doğru yanıt E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Bakanlar Komitesi

Yanıt Açıklaması: 1982 AY m. 14 ve m. 26/2’de de benzer sınırlama nedenlerine yer verilmiştir: Buna göre, düşünceyi açıklama ve yayma hürriyeti, devletin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğünü bozmayı ve insan haklarına dayanan demokratik ve la^ik cumhuriyeti ortadan kaldırmayı amaçlayan faaliyetler biçiminde kullanılamaz (m. 14/1).

Yanıt Açıklaması: Antik Yunan Felsefesinde insan haklarına yaklaşımda bir düşünce birliği yoktur. Ne insan haklarına değinen ilk filozof Sokrates’de ne de adalet bağlamında insan haklarına değinen Platon ’da, insana insan olarak değer veren, ona devlet içinde ve devlete karşı herhangi bir hak tanıyan düşüncenin izine rastlanmaz. Bu nedenle doğru yanıt D'dir.

Yanıt Açıklaması: Her ne kadar, temel hak ve hürriyetler, 1876 Kanun-u Esasî’ den beri anayasalarımızda liste hâlinde düzenlenmekte ise de, Türkiye’de insan haklarının yasama organına ve işlevine karşı demokratik anlamda korunması, diğer Batılı ülkelere paralel bir şekilde, 2. Dünya Savaşı sonrası yapılan 1961 Anayasası ile olmuş, insan haklarının yasama organına karşı korunması amacıyla, bu Anayasanın başına bir temel hak ve özgürlükler listesi eklenmiş, bunların sınırlama neden, usul ve ölçütleri anayasa belirtilmek suretiyle temel hak ve özgürlükler rejimi kurulmuştur. Doğru yanıt D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Mültecilerin Korumasına İlişkin Önemli Haklar • Ayrımcılık yapılmaması • Özel yaşam, aile, ev konusunda keyfi müdahaleye maruz bırakılmama hakkı • Yaşama, özgürlük ve kişi güvenliği hakkı • Düşünce ve ifade özgürlüğü hakkı • Sığınma talebinde bulunma ve sığınma olanağından yararlanma hakkı • Eğitim hakkı • İşkence ya da zalimane, insanlık dışı, onur kırıcı ceza ya da muameleye maruz bırakılmama hakkı • Ülke sınırları içinde hareket hürriyeti • Kölelik ya da kulluk altında bulundurulmama hakkı • Toplumun kültürel yaşamına katılma hakkı • Yasa önünde bir kişi olarak tanınma hakkı • Zulüm Riski Olan Yere Geri Göndermeme İlkesi (Non-refoulement) • Düşünce, vicdan ve din özgürlüğü Keyfi tutuklanmaya, gözetim altına alınmaya maruz bırakılmama hakkı Doğru yanıt E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Ancak ikinci kuşak haklardan kültürel haklar, düşüncenin çeşitli yollarla açıklanması, bilim ve sanatı öğrenme hakkı, eğitim hakkı gibi daha çok sosyal haklarla beraber ele alınan kültür haklarıdır

Yanıt Açıklaması: Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi’nce, altı yıllık bir süre için atanan en az 9 üyeden oluşan Avrupa Sosyal Haklar Komitesi (Uzmanlar Komitesi), sözleşmeci devletlerin yükümlülüklerini yerine getirip getirmediğini değerlendirmektedir. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: İdarenin yargısal denetimi ve idari usul ve ilkeleri insan haklarının yürütmeye karşı korunmasına hizmet eder. Kanunların Anayasaya uygunluğunun denetlenmesi yasama organına karşı, hakimlik teminatı ise yargı organına karşı temel hakların korunması işlevini yerine getirmektedir. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Üyeliği Amerika’daki tüm devletlere açık olan Teşkilata halihazırda 35 devlet üyedir ve bunların 25’i Amerikan İnsan Hakları Sözleşmesi’ni onaylamıştır.

Yanıt Açıklaması: Sosyal güvenlik hakkı, toplumsal yaşamdan kaynaklanan riskler karşısında bireyi korumayı hedefler. Bu hakkın temel amacı bireylerin ihtiyaçlarının karşılanması ve ülkedeki muhtaçlık ve yoksulluğun giderilmesidir. Bu hak sadece çalışanlara ait olmayıp ülke içinde yaşayan herkes bu hakkın öznesidir.

Yanıt Açıklaması: Herkes, yetkili mahkemece verilmiş cezaların ve güvenlik tedbirlerinin yerine getirilmesi amacıyla usulüne uygun olarak özgürlüğünden yoksun kılınabilir. “Mahkumiyet” , kanunla kurulan yetkili ve görevli bir mahkemede yapılan usulüne uygun yargılama sonucunda kişinin suçlu bulunması üzerine, hürriyetinden yoksun bırakılmasını gerektirecek bir ceza ve diğer tedbirlerin uygulanmasına karar verilmesini ifade etmektedir. Doğru cevap A'dır.