Anayasa 2

Yanıt Açıklaması: 1982 Anayasasının yürütmeyi düzenleyen 8. maddesiyle 1961 Anayasasının aynı konudaki 7. maddesi arasında önemli bir farkın olduğu görülmektedir. Gerçekten 1961 Anayasası 7. maddesinde yürütmeyi bir görev olarak düzenlediği halde, 1982 Anayasası 8. maddesinde “yürütme yetkisi ve görevi” ifadesine yer vermektedir. Doğru cevap A'dır

Yanıt Açıklaması: Kamu hukuku eserlerinde 1924 Anayasasının kuvvetler birliği ve görevler ayrılığı sistemine dayandığı tanımının yapıldığı görülmektedir. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: 21.01.2017 tarihli 6771 sayılı Kanunun Anayasa'nın 76. maddesinde yaptığı değişiklikle, milletvekili seçilebilme yaşı on sekize indirilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Devlet iradesinin en güçlü tezahürü olan kanun, yürütme ve idareyle, yargının işlemlerine kıyasla daha üstündür. Kanunlar sadece yönetilenleri değil, onu yapan kanun koyucu dahil olmak üzere, tüm yöneticileri de bağlamaktadır. Üstelik kanunlar ancak bir kanunla değiştirilmekte ve kaldırılmaktadır. Buna karşılık yürütme ve idarenin işlemleri kanun koyucu organı bağlamamaktadır. Öte yandan yürütme işlemleri ve idari tasarruflar sadece bu işlemleri yapan makamlar tarafından değil; aynı zamanda kanun koyucu organ tarafından da yeni bir kanun yapmak suretiyle değiştirilip, kaldırılabilmektedir. Oysa yürütme işlemlerinin kanunlar üzerinde onları değiştirecek ve ilga edecek bir gücü mevcut değildir. Doğru cevap D' dir.

Yanıt Açıklaması: Anayasanın 107'inci maddesine göre  Cumhurbaşkanı, yürütme yetkisine ilişkin konularda Cumhurbaşkanlığı kararnamesi çıkarabilir. Anayasanın ikinci kısmının birinci ve ikinci bölümlerinde yer alan temel haklar, kişi hakları ve ödevleriyle dördüncü bölümde yer alan siyasi haklar ve ödevler Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle düzenlenemez. Anayasada münhasıran kanunla düzenlenmesi öngörülen konularda Cumhurbaşkanlığı kararnamesi çıkarılamaz. Kanunda açıkça düzenlenen konularda Cumhurbaşkanlığı kararnamesi çıkarılamaz. Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile kanunlarda farklı hükümler bulunması halinde, kanun hükümleri uygulanır. Türkiye Büyük Millet Meclisinin aynı konuda kanun çıkarması durumunda, Cumhurbaşkanlığı kararnamesi hükümsüz hale gelir. Doğru cevap C şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Bu fonksiyonların maddi kritere göre sınıflandırılmasında esas alınan, bir devlet fonksiyonunun yerine getirilmesinde yapılan işlemin mahiyetidir. Diğer bir deyişle maddi kritere göre yapılan tasnifte, işlemi hangi devlet organının yaptığı değil; işlemin içeriğinin ne olduğu esas alınmaktadır. Devlet fonksiyonlarıyla, bu fonksiyonların yerine getirilmesi için yapılan kamu hukuku işlemlerinin şekli kritere göre sınıflandırılmasında ise işlemi yapan devlet organının hangi organ olduğu esas alınmaktadır. Diğer bir deyişle eğer bir işlem yasama organı tarafından yapılmışsa, o işlemin içeriği ne olursa olsun, bu tür bir işlemi kanun olarak tanımlamak gerekir. Benzer şekilde, yürütme ve idareyle yargı organının yaptığı işlemler de içerikleri ne olursa olsun, bu işlemleri yapan organların hangisi olduğu dikkate alınarak tanımlanabilir.

Yanıt Açıklaması: 1961 Anayasası, TBMM’ni Millet Meclisi ve Cumhuriyet Senatosundan oluşan iki meclisli bir organ biçiminde düzenlemiştir.

Yanıt Açıklaması: Halk önerisi

Yanıt Açıklaması: 1961 Anayasası devletin üç temel fonksiyonunu yerine getirme yetkisini farklı organlara sunarak kuvvetler ayrılığına dayalı bir anayasal sistem kurmuştur.

Yanıt Açıklaması: Devlet, yasama fonksiyonunu icra ederken, genel, soyut, objektif, kişilik dışı işlemleri, yani kural işlemleri yapar. Kanunların uygulanması anlamına gelen yürütme fonksiyonunu icra ederken bireysel ve sübjektif işlemleri gerçekleştirir. Uyuşmazlıkların yürürlükteki hukuk kurallarına göre çözülmesi anlamına gelen yargı fonksiyonunu icra ederken yargısal işlemler yapar. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: TBMM

Yanıt Açıklaması: Başkanlık sistemi - meclis hükümeti sistemi monist yürütme organından oluşan hükümet sistemleridir.

Yanıt Açıklaması: Montesque

Yanıt Açıklaması: Cumhurbaşkanı seçme yetkisinin 2007'de kabul edilen anayasa değişikliği ile halka verilmiştir.

Yanıt Açıklaması: anayasa yapma ve değiştirme iktidarı olarak tanımlanan kavram kurucu iktidardır

Yanıt Açıklaması: 1961 Anayasasının çoğunluk yetkilerini sınırlayan hükümlerinden biri de cumhurbaşkanının seçimi ve tarafsızlığını düzenleyen 95. maddesidir. Bu maddeye göre: “Cumhurbaşkanı, Türkiye Büyük Millet Meclisince, kırk yaşını doldurmuş ve yüksek öğrenim yapmış kendi üyeleri arasından, üye tamsayısının üçte iki çoğunluğu ile ve gizli oyla yedi yıllık bir süre için seçilir; ilk iki oylamada bu çoğunluk sağlanamazsa, salt çoğunlukla yetinilir. Bir kimse arka arkaya iki defa Cumhurbaşkanı seçilemez. Cumhurbaşkanı seçilenin partisi ile ilişiği kesilir ve Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeliği sıfatı sona erer.” Görüldüğü gibi bu hüküm, cumhurbaşkanı ile parlamento çoğunluğunun aynı siyasal grubun elinde olmasını engelleyecek bazı yeniliklere yer vermiştir. Bu amaçla madde, TBMM ve cumhurbaşkanının görev sürelerinin örtüşmesini engellemektedir. 1961 Anayasasının 69. maddesine göre TBMM’nin görev süresi 4 yıl; cumhurbaşkanının görev süresi ise 7 yıldır. Böylece cumhurbaşkanı, farklı siyasi kompozisyonlara sahip en az iki TBMM ile çalışacaktır. Bu ise cumhurbaşkanının anayasal yetkilerini tarafsız kullanmasını sağlayacak bir faktör olarak düşünülmüştür.

Yanıt Açıklaması: Anayasanın milletlerarası andlaşmaların hukuki statüsünü düzenleyen beşinci fıkrası 7.5.2004 tarih 5170 sayılı Kanunla şu hüküm eklenmiştir: “Usulüne göre yürürlüğe konulmuş temel hak ve özgürlüklere ilişkin milletlerarası andlaşmalarla kanunların aynı konuda farklı hükümler içermesi nedeniyle çıkabilecek uyuşmazlıklarda milletlerarası andlaşma hükümleri esas alınır”. Türkiye’de insan hakları alanının daha etkin olarak korunması amacıyla 90. maddeye eklenen bu son hüküm karşısında, “temel hak ve özgürlüklere” ilişkin milletlerarası andlaşmalara, kanunların üzerinde bir statü sunulduğu açıktır.

Yanıt Açıklaması: 121. maddenin Cumhurbaşkanı başkanlığında toplanan Bakanlar Kuruluna, TBMM’nce kabul edilen bir yetki kanunu olmaksızın, doğrudan doğruya kanun hükmünde kararname çıkarma yetkisi sunan 3. fıkrası şöyledir: “Olağanüstü hal süresince, Cumhurbaşkanının başkanlığında toplanan Bakanlar Kurulu, olağanüstü halin gerekli kıldığı konularda, kanun hükmünde kararnameler çıkarabilir. Bu kararnameler, Resmî Gazetede yayımlanır ve aynı gün Türkiye Büyük Millet Meclisinin onayına sunulur; bunların Meclisce onaylanmasına ilişkin süre ve usul, İçtüzükte belirlenir.” Benzer şekilde, 122. maddenin Cumhurbaşkanı başkanlığında toplanan Bakanlar Kuruluna kanuni bir dayanak olmaksızın doğrudan doğruya kanun hükmünde kararname çıkarma yetkisi tanıyan hükmü ise şöyledir: “Sıkıyönetim süresinde, Cumhurbaşkanının başkanlığında toplanan Bakanlar Kurulu sıkıyönetim halinin gerekli kıldığı konularda kanun hükmünde kararname çıkarabilir.”

Yanıt Açıklaması: 1961

Yanıt Açıklaması: Konvansiyon modeli ilk kez 1787 ABD Anayasasının yapımı sürecinde uygulanmıştır. Daha sonra bu model, 1791 tarihli Fransız Anayasasının yapımında da tercih edilmiştir.