Anayasa 1

Yanıt Açıklaması: 1924 Anayasasında çoğunlukçu demokrasi anlayışı benimsenmiştir.

Yanıt Açıklaması: Asker kişilerle  ilgili idari eylem ve işlemlerin yargı denetimi Askeri Yüksek İdare Mahkemesince yani AYİM tarafından yapılır. Doğru cevap D'dir

Yanıt Açıklaması: Cumhuriyetin ilk anayasası olan belgenin resmî adı, 1924 Teşkilât-ı Esâsiye Kanunu'dur.

Yanıt Açıklaması: Kurucu Meclis, MBK ile Temsilciler Meclisi’nden oluşan iki meclisli bir organ olarak kurulmuştur. Kurucu Meclis'te DP'den üyelere yer verilmemiştir. MBK'nın 23 üyesi bulunmaktadır. Kurucu Meclis'in gençlik temsilcisi, Temsilciler Meclis’inde adı 158 sayılı Kanunla açıkça belirtilen İstanbul Üniversitesi öğrencisi Hüseyin Onur olmuştur. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Kamu hürriyetleri, anayasalar ve kanunlar gibi, pozitif hukuk kuralları tarafından tanınan ve korunan hakları ifade etmektedir. Kamu hürriyetleri, sadece gerçek kişilerin devlet otoritesi karşısında kanunlarla kabul edilen hak ve hürriyetlerini ifade eder. Bir başka deyişle, kamu hürriyetlerinin süjesi, sadece gerçek kişilerdir. Temel hak ve hürriyetlerin süjeleri gerçek ve tüzel kişilerdir.

Yanıt Açıklaması: Halkın, anayasanın yapımı sürecine dolaylı olarak katılımı da mümkün olmamıştır. Konsey’in 12 Eylül 1980’den başlayarak kabul ettiği kanunlar, kararlar ve bildirilerle sivil ve siyasal hakların sınırlaması ve askıya alması, bu yöndeki bir katılımı engellemiştir.

Yanıt Açıklaması: B, C, D ve E seçenekleri Tanzimat Fermanı'nda yer alan hükümleri ifade etmektedir. Tanzimat ve Islahat Fermanı'nın ikisi de padişahın oto-limitasyonu niteliği taşıyan, tek taraflı bir belgedir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Montesquieu’ye göre, yasama ve yürütme kuvvetleri aynı kişiye veya aynı memurlar topluluğuna sunulduğu takdirde, özgürlüklerin korunması mümkün olmaz. Benzer şekilde yargı kuvveti de yasamadan ayrılmadığı takdirde, özgürlükler ortadan kalkabilir. Bu nedenle Montesquieu, yasama, yürütme ve yargı iktidarlarının farklı organlara sunulması görüşündedir.

Yanıt Açıklaması: Kanun-i Esasi’nin 3. maddesi, devlet başkanlığının veraset yoluyla intikal edeceğini gösteren bir hükme yer vermektedir. Bu nedenle Kanun-i Esasi’ye göre devlet şekli monarşidir.

Yanıt Açıklaması: Kanun-i Esasi’nin en önemli yeniliği, saltanat makamı yanında Meclis-i Umumî adı verilen bir parlamento yaratmasıdır.

Yanıt Açıklaması: Ferman, kanun metinlerinin hazırlanmasını sağlayan Meclis-i Ahkâm-ı Adliye isimli bir organa yer vermektedir.

Yanıt Açıklaması: Osmanlı İmparatorluğu'nun ilk anayasası, 1876 tarihli Kanun-i Esasidir. Kanun-i Esasi, bazı hükümleriyle devlet otoritesinin belirli ölçülerde sınırlanmasını sağlamış; aynı zamanda, kabul edildiği çağın koşulları açısından Osmanlı tebaasına geniş sayılabilecek bir haklar listesi sunmuştur. Böyle olmakla beraber, Kanun-i Esasi, Osmanlı tebaasının temsilcilerinden oluşan bir kurucu meclis tarafından hazırlanmamıştır. Öte yandan, bu metnin yürürlüğe girmesi için halk oylamasına da başvurulmamıştır. Kanun-i Esasi, padişahın fermanı ile hazırlanarak yürürlüğe giren bir belgedir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Ancak mahkemelere intikal eden bir uyuşmazlık üzerine harekete geçirilebilen ve ‘itiraz’ veya ‘def’i yolu’ adı da verilen denetime somut norm denetimi adı verilir.

Yanıt Açıklaması: 12 Mart müdahalesinin teşvik ettiği anayasa değişiklikleri, öğrenci ve işçi hareketlerinin yatışmasını, şiddet eylemlerinin sona ermesini sağlamamıştır. Tam aksine bu şiddet eylemleri, 1970’lerin ikinci yarısı boyunca kamu düzenini ortadan kaldıracak ölçüde artarak devam etmiştir. Üstelik 1973 ve 1977 genel seçimleri sonrasında siyasî partilerden hiçbiri, tek başına hükûmeti kuracak çoğunluğu elde edemediğinden, koalisyon ve azınlık hükûmetlerinin kurulması kaçınılmaz olmuştur. Bu ise ülkenin karşı karşıya kaldığı ciddî ekonomik ve siyasal sorunları çözecek, uzun vadeli politikaların izlenmesini önleyen en önemli faktörler arasındadır. 1970’lerin başında sadece sol görüşlü işçi ve öğrencilerle sınırlı olan sokak hareketlerinin sağ akımları da içine alarak genişlemesi, ülkeye hâkim olan siyasal kutuplaşmanın derinleşmesine yol açmış; bu kutuplaşmanın TBMM’de temsil edilen siyasî partilere de yansıması, parlamentoyu karar alamaz hâle getirmiştir.

Yanıt Açıklaması: 1924 Anayasası’na göre anayasa hükümlerinin değiştirilebilmesi için değişiklik teklifinin meclis üye tam sayının üçte biri tarafından imzalanması şarttır, değişiklikler ancak tam sayının üçte iki oy çokluğuyla kabul edilir.

Yanıt Açıklaması: Milli Birlik Komitesidir

Yanıt Açıklaması: 1961 Anayasası döneminde son görev yapan cumhurbaşkanı Fahri Korutürk'tür. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: TBMM

Yanıt Açıklaması: Tanzimat Fermanı 1839 yılında yayınlanmıştır.

Yanıt Açıklaması: Aktif statü hakları, bireylere, karar alma sürecine şu veya bu ölçüde katılma imkânı sunan haklardır. Bu nedenle, bu haklara aktif statü hakkı denir. Seçme ve seçilme hakkı, dilekçe hakkı, siyasi parti kurma hakkı, siyasi faaliyette bulunma hakkı ve kamu hizmetine girme hakkı gibi bireylerin yönetim sürecinde etkili olmasını sağlayan hakların tümü, aktif statü hakkıdır.