Yeni eklenen sınavlar ve güncel içerikler! Hemen keşfedin
Her soruyu cevapladığınızda doğru/yanlış bilgisi gösterilir
Tüm soruları cevapladıktan sonra sonuçlar gösterilir
Aşağıdakilerden hangisi katı bir anayasa değildir?
Yanıt Açıklaması: 1921 tarihli Teşkilat-ı Esasiye Kanunu, hangi usûllerle değiştirilebileceği konusunda açık kurallara yer vermeyen; bu nedenle, âdi kanunlar gibi değiştirilmesi mümkün olan esnek anayasa örneğidir.
Bir anayasanın içerdiği hükümler, âdi kanunların değiştirilmesinde izlenen yöntemden daha farklı bir yöntemle değiştiriliyorsa bu tür bir anayasaya ne ad verilmektedir?
Yanıt Açıklaması: Katı anayasa, aynı zamanda sert anayasa olarak da tanımlanmaktadır. Yazılı anayasaların hemen hepsi katı niteliktedir. Bir anayasanın içerdiği hükümler, âdi kanunların değiştirilmesinde izlenen yöntemden daha farklı bir yöntemle değiştiriliyorsa bu tür bir anayasaya katı anayasa denir.
Hükümet sistemleri, aşağıdakilerden hangisi esas alınarak sınıflandırılmaktadır?
Yanıt Açıklaması: Hükûmet sistemleri, yasama ve yürütme organlarının ortaya çıkış şekilleriyle, bu iki organın karşılıklı yetkileri esas alınarak sınıflandırılmaktadır. Bu kriterler gereğince, hükûmet sistemleri, kuvvetler birliği ve kuvvetler ayrılığı olmak üzere iki ana gruba ayrılmaktadır. Kuvvetler birliği, yasama ve yürütme yetkilerinin aynı organda birleştiği sistemlerdir. Kuvvetler ayrılığı ise, yasama ve yürütme yetkilerinin farklı organlara sunulduğu sistemlerdir.
Aşağıdakilerden hangisi Federal devlet düzeninin yapısını oluşturan özelliklerden biri değildir?
Yanıt Açıklaması: Federal devlet düzeninin yapısını oluşturan özellikler şu şekilde sıralanmaktadır: Federalizmde, yetki paylaşımı coğrafî, yani mekânsal unsura dayanmaktadır. Federal devlet düzenlerinde, federal devlet ile federe devletler arasındaki yetki paylaşımı, anayasaya dayanmaktadır. Federalizmde, federal devlet ile federe devletler arasındaki yetki paylaşımı, iki yöntemle sağlanmaktadır. Bunlardan biri, federal anayasada federal devlet yetkilerinin sayılması, bunlar dışındaki yetkilerin federe devletlere sunulmasıdır. Federal devletlerde yetki paylaşımını sağlayan ikinci yöntem, federe devlet yetkilerinin tek tek sayılması; bunun dışındaki yetkilerin federal devlete bırakılmasıdır. Yetki paylaşımı esasına dayanan federal devletlerde, ortaya çıkması en muhtemel problem, yetki uyuşmazlığıdır. Federal devlet düzeni, federe devletlerin federal yasama organında eşit temsili esasına dayanır. Federal devlet düzeninde, federe devletler, ikinci mecliste genel olarak eşit sayıda temsil gücüne sahiptir. İkinci meclisteki eşit temsil ilkesinin bir anlam ifade edebilmesi, ikinci meclisin birinci meclise eşit veya ona çok yakın yetkilere sahip olmasını gerektirir.
Sosyal sözleşme teorisyenleri John Locke ve Jean Jacques Rousseau'ya ilişkin yapılan karşılaştırmalardan hangisi doğrudur ?
Yanıt Açıklaması: John Locke'un düşüncelerinin temelinde devlet iktidarının sınırlandırılması yatarken Jean Jacques Rousseau'ya göre sosyal sözleşmenin yarattığı genel irade mutlak, devredilmez ve bölünmezdir. Dolayısıyla, devlet iktidarının sınırlandırılması söz konusu değildir. Doğru cevap C şıkkıdır.
Aşağıdakilerden hangisi 12 Haziran 1776 tarihli Virginian Anayasasının başında yer alan Haklar Bildirgesindeki maddelerden biri değildir?
Yanıt Açıklaması: D seçeneğimde yazan madde Fransız devriminin ardından yayınlanan 1789 tarihli Fransız İnsan ve Yurttaş Hakları Bildirisine ait bir maddedir.
Aşağıda verilen ilk yazılı anayasa yürürlüğe girme yılı ve ülke eşleşmelerinden hangisi yanlıştır?
Yanıt Açıklaması: Tarihin ilk yazılı anayasası olan ABD Anayasası, 1787’de kabul edilmiştir. Birleşik Devletler’den kısa bir süre sonra, 1791’de Fransa’da, 1809’da İsveç'te, 1812’de İspanya’da, 1814’te Norveç'te, 1831’de Belçika’da, 1848’de İsviçre’de, 1848’de İtalya’da, 1848-1850’de Prusya’da, 1849’da Danimarka’da, 1849’da Lüksemburg’ da, 1864’te Yunanistan’da, 1866’da Romanya’da, 1876’da Osmanlı’da, 1887’de Hollanda’da ve 1889’da Japonya’da yazılı anayasalar yürürlüğe girmiştir.
Aşağıdakilerden hangisi bir anayasaya katılık kazandıran yöntemlerden biri değildir?
Yanıt Açıklaması: Bir anayasaya katılık kazandıran çeşitli yöntemler mevcuttur. Bunlar değişmezlik yasağı, özel meclis yöntemi, nitelikli çoğunluk kuralı, salt çoğunluk kuralı, ivedilikle görüşme yasağı, devlet başkanının veto yetkisi, halkoylaması gibi yöntemlerdir.
"Tabiat hâlinin hüküm sürdüğü ortamda herkesin hayat, hürriyet, mülkiyet gibi bazı tabiî hakları vardır ve herkes, bu haklarını korumak, bu haklara yönelecek tecavüzleri bertaraf etmek konusunda da eşit haklara sahiptir" Bu düşünce aşağıdaki düşünürlerden hangisine aittir?
Yanıt Açıklaması: 17. yüzyıl tabiî hukuk okulunun önde gelen isimlerinden biri, İngiliz düşünür John Locke’dur. Locke’a göre, tabiat hâlinin hüküm sürdüğü ortamda herkesin hayat, hürriyet, mülkiyet gibi bazı tabiî hakları vardır ve herkes, bu haklarını korumak, bu haklara yönelecek tecavüzleri bertaraf etmek konusunda da eşit haklara sahiptir.
Aşağıdaki ülkelerden hangisi yazılı bir anayasaya sahip değildir?
Yanıt Açıklaması: Yazısız anayasanın tipik örneği İngiltere’dir. İngiltere’de yazılı bir anayasa mevcut değildir. Devlet hayatındaki kurallar, teamülî niteliktedir. Örneğin, çoğunluk partisi liderinin kraliçe tarafından başbakan olarak atanması, başbakanın istifasının kraliçe tarafından kabul edilmesi, başbakanın Avam Kamarası üyesi olması, kraliçenin kanunları veto yetkisini kullanmaması, parlamentonun güvensizlik oyunu alan hükümetin hukukî varlığını kaybetmesi gibi. Bu kuralların hiçbiri, yazılı olarak mevcut değildir. Buna rağmen, sürekli olarak uygulanmaları nedeniyle teamülleşmiş; yazısız bir anayasaya dönüşmüşlerdir.
Aşağıdaki ülkelerden hangisi anayasaları bakımından diğer ülkelerden ayrışmaktadır?
Yanıt Açıklaması: Yazısız anayasanın tipik örneği İngiltere’dir. İngiltere’de yazılı bir anayasa mevcut değildir. Devlet hayatındaki kurallar, teamüli^ niteliktedir. O¨rneğin, çoğunluk partisi liderinin kraliçe tarafından başbakan olarak atanması, başbakanın istifasının kraliçe tarafından kabul edilmesi, başbakanın Avam Kamarası üyesi olması, kraliçenin kanunları veto yetkisini kullanmaması, parlamentonun güvensizlik oyunu alan hükümetin hukuki^ varlığını kaybetmesi gibi. Bu kuralların hiçbiri, yazılı olarak mevcut değildir. Buna rağmen, sürekli olarak uygulanmaları nedeniyle teamülleşmiş; yazısız bir anayasaya dönüşmüşlerdir. İngiltere dışındaki şıklarda verilen ülkelerde yazılı anayasalar mevcuttur.
Aşağıdaki ülkelerden hangisinde Başkanlık sistemi görülmektedir?
Yanıt Açıklaması: Başkanlık sistemlerinde (presidentialism), yasama ve yürütme organlarının birbirinden bağımsız seçimlerle belirlenmesi, bu iki organın birbirlerinin hukukî varlıklarını sona erdirecek yetkilere sahip olmaması, sözü geçen sistemleri kuvvetlerin sert ayrılığı şeklinde tanımlamayı gerektirir. Gerçekten, başkanlık sistemlerinin tüm özelikleri, bu sistemlerde yasama ve yürütme organlarının tamamen birbirinden ayrıldıklarını göstermektedir. ABD, Brezilya, Şili ve Arjantin gibi ülkeler, başkanlık sistemine sahip olan örneklerdir.
Anayasacılığın bireyler için, devletin dahi dokunamayacağı çeşitli haklar yaratması, yönetilenlerin tebaa statüsünden hangi statüye geçmelerini sağlamıştır?
Yanıt Açıklaması: Anayasacılığın yol açtığı bir başka hukukî sonuç ise, yöneten-yönetilen ilişkisi içinde, yönetilenlerin hukukî statüleri ile ilgilidir. Mutlak monarşi döneminde yönetilenler, tebaa olarak tanımlanmaktadır. Tebaa, devlet otoritesinin kendisine yüklediği, sınırları belirlenmemiş ödev ve sorumlulukları yerine getirmekle yükümlü olan bir hukuk süjesidir. Anayasacılığın bireyler için, devletin dahi dokunamayacağı çeşitli haklar yaratması, yönetilenlerin tebaa statüsünden vatandaş statüsüne geçmesi sonucunu yaratmıştır. Vatandaşı, tebaadan ayıran en önemli özellik, onun, devlet otoritesi karşısında haklara ve borçlara ehil olan bir kişi olmasıdır.
Yürütme organının kolejyal bir yapıya sahip olduğu hükumet sistemi aşağıdakilerden hangisidir?
Yanıt Açıklaması: Meclis hükûmeti sistemlerinde, bir devlet başkanlığı makamı yoktur. Yürütme fonksiyonunu yerine getiren kurul üyelerinin hepsi, aynı statüde olup eşit yetkilere sahiptir. Zaten bu üyeler, yürütme fonksiyonunu meclisin talimatları doğrultusunda yerine getirmektedir. Meclis hükûmeti sisteminde, yürütme fonksiyonunun meclis üyeleri arasından seçilen bir kurula ait olması nedeniyle, bu sistemlerde yürütme organı kolejyal bir yapıya sahiptir.
Anayasa değişikliklerinin parlamentoda bir kez görüşülmesi yasaklanmasına ne denir ?
Yanıt Açıklaması: Âdi kanunların değiştirilmesinde parlamentonun bu değişikliği bir kez görüşerek kabul etmesi mümkün olduğu hâlde, anayasa hükümlerinin değiştirilmesinde en az iki görüşme usulü uygulanıyorsa; diğer bir deyişle, anayasa değişikliklerinin parlamentoda bir kez görüşülmesi yasaklanıyorsa, buna, ivedilikle görüşme yasağı denir. İvedilikle görüşme yasağı, bir katılık yöntemidir.
"Devletin üç temel organı olan yasama, yürütme ve yargı organlarının kuruluşunu, işleyişini, karşılıklı ilişkilerini ve bireylerin devletin üstün gücü karşısında sahip olduğu hakları inceleyen bir hukuk dalıdır." şeklinde tanımı yapılan kavram aşağıdakilerden hangisidir?
Yanıt Açıklaması: Anayasa hukuku, devletin üç temel organı olan yasama, yürütme ve yargı organlarının kuruluşunu, işleyişini, karşılıklı ilişkilerini ve bireylerin devletin üstün gücü karşısında sahip olduğu hakları inceleyen bir hukuk dalıdır.
İngiltere’de kralın sahip olduğu yetkileri sınırlamayı hedefleyen Magna Carta Libertatum yayınlanma tarihi hangisidir?
Yanıt Açıklaması: İngiltere’de kralın sahip olduğu yetkileri sınırlamayı hedefleyen ilk belge, 1215 tarihli Magna Carta Libertatum’dur.
Aşağıdakilerden hangisi İngiliz hukukunda, devlet otoritesini sınırlayan, bireylere, bu otorite karşısında hak ve özgürlükler sunan diğer hukuk metinlerinden değildir?
Yanıt Açıklaması: İngiliz hukukunda, devlet otoritesini sınırlayan, bireylere, bu otorite karşısında hak ve özgürlükler sunan diğer hukuk metinleri şunlardır: 1628 tarihli Petition of Rights, 1679 tarihli Habeas Corpus Act, 1689 tarihli Bill of Rights ve nihayet 1701 tarihli Act of Settlement.
Aşağıdakilerden hangisi ile kuvvetler ayrılığı ilkesi özdeşleşmiştir?
Yanıt Açıklaması: Neredeyse Montesquieu’nün adıyla özdeşleşen kuvvetler ayrılığı ilkesi, devlet iktidarının sınırlanmasının özgürlüklerin korunmasının en önemli araçlarından biri olarak 18. yüzyıl anayasalarında ifadesini bulmuştur.
Jean Jacques Rousseau'ya ilişkin aşağıda verilen ifadelerden hangisi yanlıştır ?
Yanıt Açıklaması: 17. yüzyılın sosyal sözleşme teorisyenlerinden Jean Jacques Rousseau da kendisinden önceki sosyal sözleşmeciler gibi bireylerin bir araya gelerek haklarını devlet otoritesine devrettiğini savunur. Bununla birlikte, Rousseau'nun sosyal sözleşme teorisinin temelinde iktidarın sınırlanması amacı yatmaz. Aksine çoğunluğun iradesi olarak tezahür eden, yanıl ve mutlak olan genel irade sınırsızdır. Bu irade, kamunun menfaatlerine uygun olarak hareket eder. Bireysel çıkarlara yönelmez. Doğru cevap B şıkkıdır.
