Anayasa 1

Yanıt Açıklaması: Fransız devriminin ardından yayınlanan 1789 tarihli Fransız İnsan ve Yurttaş Hakları Bildirisi de 17. yüzyıl tabiî hukuk düşüncesini yansıtan ifadelere yer vermiştir. 17 maddeden oluşan bu bildirinin tüm hükümlerinde tabiî hukuk öğretisinin ve bu öğretinin önde gelen düşünürlerinden olan John Locke’un etkisini görmek mümkündür.

Yanıt Açıklaması: 1924 Anayasasında, “Türklerin kamu hakları” ifadesi, vatandaşların kamu hakları anlamına gelmektedir.

Yanıt Açıklaması: Islahat Fermanı, din, vicdan ve ibadet hürriyetini koruyan önemli düzenlemelere yer vermiştir. Öte yandan, içerdiği hükümlerle Müslüman tebaa ile Müslüman olmayan tebaa arasında tam bir eşitliğin kurulmasını sağlamıştır.

Yanıt Açıklaması: Anayasa mahkemesi fiilen vesayet kurumuna dönüşen kurumlardandır.

Yanıt Açıklaması: Sosyal ve ekonomik haklar, 1961 Anayasası ile hüküm altına alınmıştır. Dolayısıyla C şıkkı haricindeki şıklarda sayılan haklara 1924 Anayasasında rastlanmaz. Doğru cevap C şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: 1909 Anayasa değişiklikleri

Yanıt Açıklaması: 157 sayılı Kanun’un 4. maddesi, Temsilciler Meclisi’nde gençlik temsilcisinin de yer alacağını düzenlemektedir. 158 sayılı Kanunun 11. maddesi ise gençlik temsilcisinin İstanbul Üniversitesi öğrencisi Hüseyin Onur olduğu hükmüne yer vermektedir. Böylece, gençlik, Temsilciler Meclis’inde adı 158 sayılı Kanunla açıkça tasrih edilmiş bir kişi tarafından temsil edilecektir.

Yanıt Açıklaması: 1924 Anayasası’nın yasama ve yürütmeyi düzenleyen hükümleri incelendiğinde, bu Anayasayla meclis hükûmetiyle parlamenter hükûmet arasında karma bir modelin benimsendiği görülmektedir.

Yanıt Açıklaması: 1961 Anayasasına göre temel hak ve hürriyetler ancak kanunla, özlerine dokunulmaksızın anayasanın sözüne ve ruhuna uygun olarak sınırlandırılabilir. Dolayısıyla, kanun hükmünde kararname ya da yönetmelik gibi yürütmenin düzenleyici işlemleriyle temel hak ve hürriyetlere ilişkin sınırlandırılmalar getirilmesi mümkün değildir. Doğru cevap E şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: 157 sayılı Kanunun 4. ve 158 sayılı Kanunun 2. maddesi gereğince, Temsilciler Meclisi’nde yer alacak kuruluşlarla, bunlara tahsis edilen üye sayısı şöyledir: barolar 6, basın 12, eski muharipler birliği 2, esnaf teşekkülleri 6, işçi sendikaları 6, odalar 10, öğretmen teşekkülleri 6, tarım teşekkülleri 6, üniversiteler 12, yargı organları 12’dir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Kamu hürriyetleri ile temel hak ve hürriyetler ile ilgili verilen tüm bilgiler doğrudur. Doğru cevap E' dir.

Yanıt Açıklaması: Islahat Fermanı, din, vicdan ve ibadet hürriyetini koruyan önemli düzenlemelere yer vermiştir. Öte yandan, içerdiği hükümlerle Müslüman tebaa ile Müslüman olmayan tebaa arasında tam bir eşitliğin kurulmasını sağlamıştır. Müslüman olmayan tebaanın devlet memuriyetine ve askerlik hizmetine alınmasını sağlayan hükümlere yer vermek suretiyle eşitlik ilkesinin alanını genişletmiştir.

Yanıt Açıklaması: Hukuk devleti açısından önemli olan, bu yöntemlerden hangisi benimsenirse benimsensin, tüm kanunların istisnasız olarak anayasaya uygunluk denetimine tâbi olmasıdır.

Yanıt Açıklaması: 1961 Anayasası’nın hükümleri yoluyla ve bu anayasanın yürürlüğü döneminde fiilen ortaya çıkan vesayet kurumları, Millî Güvenlik Kurulu (MGK), Cumhuriyet Senatosu, Cumhurbaşkanlığı ve Anayasa Mahkemesi’dir.

Yanıt Açıklaması: 1961 Anayasası' nda siyasi partilerin TBMM' de grup oluşturabilmesi için en az 10 milletvekili şartı aranırken, 1982 Anayasası ile bu yeter sayı 20' ye çıkarılmıştır. Doğru cevap D' dir.

Yanıt Açıklaması: Anayasa koyucunun “Atatürk milliyetçiliğine bağlılık” kavramını tercih etmesindeki en önemli etken, 12 Eylül 1980 öncesinde Türkiye’ye hâkim olan aşırı sağ ve aşırı sol arasındaki siyasal kutuplaşmadır. Anayasa koyucu, Atatürk milliyetçiliğini bu iki radikal akımı ılımlılaştıracak, bütünleştirecek, böylece siyasal kutuplaşmayı önleyecek bir kavram olarak tasavvur etmiştir.

Yanıt Açıklaması: Türk Anayasa Mahkemesi, kurulduğu tarihten itibaren yerindelik denetimi anlamına gelen çeşitli kararlar vererek temsilî demokrasi ve hukuk devletinin özüyle bağdaşmayan bir tutum sergilemiştir. Yüksek Mahkeme’nin 1961 Anayasası döneminde ortaya çıkan, 1982 Anayasası döneminde de devam eden bu tutumunun temelinde, anayasal yetkilerini aşması rol oynamıştır. Gerçekten Anayasa Mahkemesi, âdi kanunların anayasaya uygunluk denetimini yaptığı çeşitli kararlarında bu kanunları, anayasaya uygunlukları yönünden denetlemek yerine, yasama organının takdir yetkisine müdahale ederek yerindelik denetimine yönelmiştir.

Yanıt Açıklaması: 1961 Anayasası, 120 ve 121. maddeleriyle üniversitelerle TRT’ye özerklik tanımak suretiyle hükûmetlerin bu kurumlar üzerinde siyasal sâiklerden kaynaklanan keyfî uygulamalara yönelmelerini önlemiştir.

Yanıt Açıklaması: Islahat Fermanı 1856 yılında yayınlanmıştır.

Yanıt Açıklaması: 1982 Anayasası ise ilk üç maddenin değiştirilmesini yasaklayarak, değiştirilmezlik yasağının kapsamını genişletmiştir. Doğru yanıt B'dir.