Hukukun Temel Kavramları 1

Yanıt Açıklaması: Bir maddi maldan yararlanma, faydalanma hakkı veren sınırlı ayni haklara “İrtifak Hakları” adı verilir. Doğru yanıt C'dir.

Yanıt Açıklaması: Toplumsal hayatı düzenleyen çeşitli sosyal düzen kuralları vardır. Din kuralları, ahlak kuralları, örf-adet kuralları, görgü kuralları ve hukuk kuralları bunların en önemlileridir. Hukuk kurallarını diğer sosyal düzen kurallarından ayıran en önemli özellik ise, bu kuralların yaptırımı bakımından ortaya çıkar. Diğer sosyal düzen kurallarının kendilerine has bir takım yaptırımları olsa da, hukuk kurallarının yaptırımı diğerlerinden farklı olarak kamusal, devlet yaptırımı olarak karşımıza çıkar.Doğru yanıt A'dır.

Yanıt Açıklaması: Şekil bakımından denetleme, Cumhurbaşkanınca veya Türkiye Büyük Millet Meclisi üyelerinin beşte biri tarafından istenebilir. Kanunun yayımlandığı tarihten itibaren on gün geçtikten sonra, şekil bozukluğuna dayalı iptal davası açılamaz; def’i yoluyla da ileri sürülemez (Ana. m. 148).

Yanıt Açıklaması: Bir eşyanın sahibinin iradesi dışında el değiştirmesi gasp ya da hırsızlık suçudur. Doğru yanıt A'dır.

Yanıt Açıklaması: Evleviyet kuralının temelinde, azı yasak olan şeyin çoğunun da yasak olacağı, çoğu yapmaya yetkili olanın azı da yapmaya yetkili olacağı fikri yatmaktadır. Örneğin bir kişi evinin satabiliyorsa, evleviyetle kiraya da verebilir.

Yanıt Açıklaması: Kamu hakları, kamu hukukundan doğan haklardır. Bireyler bu haklarını devlete karşı ileri sürebilmektedir. Yani bu haklar ihlal edilecekse, kural olarak sadece devlet tarafından ihlal edilebilir ve bireyler de bu haklarını devlete karşı ileri sürebilirler. Anayasa’nın İkinci Kısmı “Temel Haklar ve Ödevler” başlığını taşır, işte burada bahsi geçen temel haklar, Türkiye Cumhuriyeti Anayasası tarafından öngörülmüş ve de düzenlemeye kavuşturulmuş Kamu Hakları olmaktadır. Kamu haklarını üçe ayırmak mümkündür. Buna göre ilk sırada “Negatif Statü Hakları” bulunmaktadır. Bunlar devletten sadece bir yapmama, müdahalede bulunmama görevini yerine getirmesini beklemektedir. İkinci grup ise “Pozitif Statü Hakları”dır. İsteme Hakları da denen bu haklar arasında ailenin korunması, sosyal güvenlik hakkı gibi hakları görmek mümkündür. Birinci gruba göre burada en önemli fark, artık devletten bu hakları koruması için olumlu bir eylem bekleniyor olmasıdır. Anayasada “Sosyal ve İktisadi Haklar ve Ödevler” başlığı altında bu haklar düzenlenmiştir. Üçüncü ve son kamu hakları grubu ise “Aktif Statü Hakları”dır. Bu haklar kısaca siyasal katılım hakları olarak tanımlanabilir. Kamu hakları kişilerin devlete karşı sahip oldukları haklardır. Özel haklar ise kişiler arasındaki hukuki ilişkileri düzenleyen hukuk kuralları tarafından tanınan haklardır. Niteliklerine göre özel hakları ayırırken kullandığımız ölçüt hak sahibinin ne ölçüde ve kime karşı bu hakkı öne sürelebildiğidir. Bu ölçüt ile değerlendirildiğinde özel haklar ikiye ayrılır; “Mutlak Haklar” ve “Nisbi Haklar”. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Karma teori, Alman hukukçu Jellinek tarafından geliştirilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Medeni Kanunun 29. Maddesinin 2. fıkrasının ' birden fazla kişiden hangisinin önce veya sonra öldüğü ispat edilemezse, hepsi aynı anda ölmüş sayılır ' şeklinde belirtilmiştir. Bir kazada aynı araç içinde bulunan karı ve kocanın öldüğü biliniyorsa, bunlardan birinin diğerinden sonra öldüğü ispat edilememişse karı koca aynı anda ölmüş kabul edilir. Birlikte ölüm karinesi durumunda birbirlerinin mirasçısı olamazlar. Doğru cevap A' dır.

Yanıt Açıklaması: Saldırıya Son Verilmesi (Durdurma) Davası Durdurma davası, saldırının başlamış ve devam ediyor olması halinde açılır. Amacı, devam etmekte olan saldırıya son verilmesini sağlamaktır. Bu davanın açılabilmesi için sadece saldırının hukuka aykırı olması yeterlidir. Failin kusurunun bulunması veya bir zararın doğmuş olması aranmaz. Saldırı devam ettiği sürece dava zaman aşımına uğramaz.

Yanıt Açıklaması: Kamu hakları 1982 anayasası ile de üçlü ayrıma tabi tutularak düzenlenmiştir.

Yanıt Açıklaması: İrade Teorisi, Savigny ve Windscheid gibi önemli hukukçular tarafından temsil edilmiş bir görüştür.

Yanıt Açıklaması: Asliye hukuk mahkemelerinin görev alanı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 2. maddesi ile belirlenmiştir. Buna göre, dava konusunun değer ve miktarına bakılmaksızın mal varlığına ilişkin davalarla, şahıs varlığına ilişkin davalarda aksine bir düzenleme bulunmadıkça, asliye hukuk mahkemesi görevlidir. Olayda hem maddi mal varlığına yönelik hem de şahıs varlığına yönelik saldırı sonucu tazminat davası açılmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Sadece gerçek kişilere özgü olan haklar: Milletvekili seçme ve seçilme hakkı, evlenme, boşanma, mirasçılık gibi haklardan tüzel kişiler yararlanamazlar. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Pasif işlev, yaptırımın sırf hukuk düzeninin içinde öngörülmüş olması dolayısıyla yerine getirdiği işlevi ifade eder. Nitekim yaptırımın hukuk düzeni içindeki varlığı, yaptırımın ilişkin olduğu hukuk kuralına uygun davranmak yönünde genel olarak toplumdaki bireyleri etkiler. Yaptırım, yapısı gereği bir zorlamayı bünyesinde barındırması nedeniyle, gerçek ve tüzel kişiler bu zorlamanın muhatabı olmak istemezler. Bir kurala aykırı davranmaları nedeniyle o kuralın muhatabı olacaklarını bildiklerinden dolayı da kurala uygun davranma eğiliminde olurlar. Özetle, pasif işlev bakımından, yaptırımın hukuk sistemi içindeki varlığı, bireyler üzerinde korkutucu bir etki yapmak suretiyle, onların kurallara uygun davranmasını sağlama şeklinde ortaya çıkar. Bu işlevin sağlanması bakımından, aktif bir davranışla yaptırımın bireylere uygulanmasına gerek yoktur. Bu nedenle bu işleve pasif işlev denilmesi uygun görülmüştür. Yaptırımın aktif işlevinde ise, bir kuralın ihlal edilmesi nedeniyle yaptırımın kuralı ihlal eden kişi veya kişilere uygulanması söz konusudur. Böylelikle ihlali yapan kimseye kamusal bir tepki olarak uygulanan yaptırım, hem o bireyi aynı fiili tekrar gerçekleştirmekten uzak tutmak hem yaptırımın uygulandığını gören toplumdaki diğer bireyleri benzer hukuka aykırı fiilleri gerçekleştirmekten alıkoymak hem de hukuka aykırı fiil nedeniyle zarara uğrayan kimselerin zararlarını karşılamak veya ödetme duygularını tatmin etmek bakımından önemli bir işlev yerine getirir.Doğru yanıt E'dir.

Yanıt Açıklaması: Maddi değeri ne olursa olsun tarla gayrimenkul olarak maddi mallar üzerindeki mutlak haklar kapsamına girer. Doğru yanıt C'dir.

Yanıt Açıklaması: Ad, kişileri, diğer kişilerden ayıran ve toplumsal ilişkilerde onu belirleyen bir tanıtım, işarettir. Ad üzerindeki hak, bir kişilik hakkıdır.

Yanıt Açıklaması: Danıştay, idari ve yargısal görevlerini kurul olarak yerine getirir. Danıştay’ın 14 dava ve 1 idare olmak üzere 15 dairesi bulunur.

Yanıt Açıklaması: Çocuk Mahkemesi medeni yargılama alanındaki mahkemelerden biri değildir. Çocuk mahkemeleri, asliye ceza mahkemesinin görev alanına giren suçlar bakımından, suça sürüklenen çocuklar hakkında açılacak davalara bakar.

Yanıt Açıklaması: Hukuksal anlamda kişinin hukukça korunan manevi ve ekonomik nitelikteki varlıkları üzerindeki mutlak haklara Kişilik Hakkı denir. Doğru cevap C' dir.

Yanıt Açıklaması: Birlikte mülkiyetin de alt türleri mevcuttur. Bunlar “paylı mülkiyet” ve “elbirliği mülkiyeti”dir. Paylı mülkiyet halinde, birlikte mülkiyete sahip olan kişilerin payları bellidir ancak henüz bireyler bu paylarını almış değildir. Bu durumda, hak sahipleri kendi payları üzerinde tasarrufta bulunma hakkına sahiptir, ancak malın tamamı hakkında işlemde bulunmaları için hep beraber hareket etmeleri gerekmektedir. Ortaklaşa bir malın alınması durumunda paylı mülkiyet söz konusudur. Elbirliği mülkiyetinde ise kişiler malın tamamına hep beraber maliktirler. Paylara bölünme gibi bir şey elbirliği mülkiyetinde söz konusu değildir, bu nedenle malikler ancak oybirliğiyle hukuki tasarrufta bulunabilirler. Doğru cevap D'dir.