Açıklama:
Yanıt Açıklaması: Haklar, aslen, devren ve tesisen olmak üzere üç şekilde kazanılmaktadır. Ancak hakların kazanılması bakımından çok tanınan iki yol vardır. Bunlar aslen kazanma ve devren kazanmadır. Aslen kazanma, önceden hiçbir kimseye ait olmayan bir hakkın bir kişi tarafından ilk olarak elde edilmesidir. Bu yolla kazanılan haklar, eşya üzerinde yani maddi mallar üzerinde haklar olabileceği gibi, maddi olmayan veya kişiler üzerindeki haklar da olabilir. Aslen kazanmada hak, kazanıldığı anda doğmaktadır. Tutulan bir balık üzerinde mülkiyet hakkı, anne babanın velayet hakkı, yazarın kitap üzerindeki telif hakkı hakların aslen kazanılmasına birer örnek olarak gösterilebilir. Bunların yanı sıra önceden başkasına ait iken terk edildiği için sahipsiz kalan haklar da aslen kazanıma konu olabilir. Örneğin bir kimse vapurda terk edilmiş bir gazeteyi alırsa bu gazetenin mülkiyetini aslen kazanmış olur. Çünkü terk edilen gazeteyi sahiplenmiştir. Gazete taşınır bir mal olduğu için de bu durum hukuken sahiplenme (ihraz) olarak adlandırılır. Eğer taşınmaz bir malın mülkiyeti bu şekilde kazanılmış olsaydı işgal adını alırdı. * Devren kazanma; en çok karşılaşılan hak edinme yolu, bir hakkın devren kazanılmasıdır. Devren kazanma, önceden başkasına ait olan bir hakkın, eski sahibinden yeni sahibine geçme durumudur. Örneğin, satım sözleşmesi ile otomobilin mülkiyetinin satıcıdan alıcıya geçmesi devren kazanmaktır. Bu hak kazanma yolunda hem kazanan hem kaybeden taraf vardır. Devren kazanmanın cüzi intikal ve külli intikal olmak üzere iki türü vardır. Cüzi intikal, bir kimsenin sahip olduğu haklardan birinin veya bir kaçının bir başkasına devridir. Külli intikal ise bir kimsenin sahip olduğu hak ve borçlardan oluşan malvarlığı, tüm aktif ve pasifi ile bir bütün olarak bir başka kişiye devredilmektedir. Devralan kişiye ''külli halef'', bu devir işlemine de ''külli halefiyet'' denilmektedir. Hakların kazanılması konusunda iki önemli husus vardır. Birinci husus hakkı devreden kişinin hakkı devretmeye yetkisi olmadığı durumlarda hakkın kazanılıp kazanılmayacağıdır. Unutulmamalıdır ki bir hakkın devren kazanılabilmesi için hakkı devreden kişinin hakkın sahibi olması, başka bir deyişle hak üzerinde tasarruf yetkisine sahip olması gereklidir.Hakkı devreden kişinin böyle bir yetkisi yoksa hakkı devralan açısından hukuken geçerli bir devir işlemi yapılmamış sayılır. Yani hak devren kazanılmış olmaz. Ancak devralan iyiniyet ilkesine dayanarak hakkı kazandığını ispatlayabilir. İkinci olarak devren kazanılan bir hakkın hangi anda kazanılmış sayılacağı önemli bir konudur. Hakkın kazanılma anı hakkın konusu alan şeyin niteliği belirler. Örneğin taşınmaz eşyalar üzerindeki ayni hakların kazanılma anı tapu siciline tescil anıdır. Taşınır eşyalar üzerindeki haklar ise eşyanın teslimi yani zilyetliğin devredildiği anda kazanılır. * Tesisen kazanma, bir hakkın devri söz konusu olmaksızın, bir kimsenin, sahip olduğu bir hakka dayanarak, bir başkasına yeni bir hak sağlamasıdır. Bu durum ''tesisen iktisap'' veya ''tesisen kazanma'' olarak ifade edilir. Burada, yeni ortaya çıkan hak sahipliğine rağmen önceki hak sahibi hakkını kaybetmez, hak sahipliği devam eder. Örneğin, bir kişinin maliki olduğu bir taşınmaz üzerinde komşusu yararına bir geçit hakkı tanıması, alacaklısı lehine bir ipotek hakkı tanıması, intifa hakkı tanıması.
