Hukukun Temel Kavramları 1

Yanıt Açıklaması: TCK’da temel olarak üç tür hapis cezası öngörülmüştür. Bunlar; ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası, müebbet hapis cezası ve süreli hapis cezasıdır. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: İyi niyet bir karinedir. Bu nedenle ancak bir kişinin, hakkı kazanmasına engel olabilecek bir şeyi bildiği veya bilecek durumda olduğu ispatlandığında o kişinin hakkı kazanmasına engel olunabilir. Bir kişinin iyi niyetli olmadığını iddia eden kişi, iddiasını ispatlamak zorundadır.  Buna karşın öyle bazı durumlar vardır ki kişinin bilgisizliği bir mazeret olarak sayılamaz. Bu durumlarda kişinin söz konusu durumu mutlaka bilmesi gerekir ve bildiği de varsayılır. Kişinin bilgisizliğinin hukukça mazeret olarak sayılmadığı durumlardan biri de şudur: Durumun gereklerine göre kendisinden beklenen özeni göstermeyen kişi iyi niyet iddiasında bulunamaz. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Nisbi haklar herkese karşı değil, belli bir kişi veya kişilere karşı ileri sürülebilen haklardır. Nisbi haklar genellikle borç ilişkisinden doğan haklardır. Bu haklar, işte bu borç ilişkisinin tarafları arasında geçerlidir ve yalnız bu kişiler tarafından ihlal edilebilir.

Yanıt Açıklaması: Kişinin asıl hakkına bağlı bir yetki olup hak sahibinin bir kişiden bir şey yapmasını veya vermesini ya da yapmamasını isteme yetkisine talep hakkı denir.

Yanıt Açıklaması: Mülkiyet bir kimseye bir mal üzerinde kullanma, yararlanma ve tasarrufta bulunma yetkilerini veren en geniş mutlak haktır. Bu hakka sahip olan kişiye malik denilmektedir. Mülkiyet hakkı sahibi bir kişi olabileceği gibi, birden fazla kişi de söz konusu mala aynı anda malik olabilir. Bir kişinin malik olması durumuna tek mülkiyet denir. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Kişinin kendisi üzerinde olan mutlak hakkına “Şahsiyet Hakkı” denilmektedir.

Yanıt Açıklaması: “Değiştirici Yenilik Doğuran Haklar” kullanıldıkları zaman, yeni bir hukuki durum yaratmazlar veya mevcut bir durumu sona erdirmezler. Bunların söz konusu olduğu hallerde mevcut bir hukuki durumda değişiklik yapılması sonucu gözlemlenecektir. Seçimlik borç halinde alacaklının seçimde bulunması veya borçlunun borcunu ödemede gecikmesi halinde alacaklının tek yanlı irade beyanıyla tazminat istemesi durumlarında bu tip bir hak kullanılmaktadır. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Kimi hukukçulara göre hak korunması gereken bir menfaat iken, bazıları ise onu diğer insanlar ve şeyler üzerinde etkisi olabilen iradi yetki olarak tanımlamayı yeğlemişlerdir. Bu genel iki eğilimden de memnun olmayan bazı kuramcılar ise bu iki farklı teoriyi birleştiren bir teori geliştirmişlerdir. Bu teoriye de karma teori adı verilmektedir.

Yanıt Açıklaması: İdari yargı, devlet, belediye, köy gibi idari makamların idari faaliyetleri sebebiyle ortaya çıkan uyuşmazlıklarla ilgilenen hukuk dalıdır. İdari yargı, idarenin işlem ve eylemlerinden ve genel olarak kamu hukukuna ait faaliyetlerden doğan uyuşmazlıkların çözüldüğü bir yargı dalıdır. İdari yargının temelinde, kişi hak ve özgürlüklerini, idari organların eylem ve işlemleri karşısında korumak düşüncesi söz konusudur

Yanıt Açıklaması: Karma teori Alman hukukçu Jellinek tarafından geliştirilmiştir. Bu teori irade ve menfaat teorilerini birleştirmektedir.

Yanıt Açıklaması: Manevi tazminat davası, kişilik haklarına hukuka aykırı saldırıdan doğan acı, elem ve ızdırabın telafisi amacını güder.

Yanıt Açıklaması: İdari yargı, ilk derece idare ve vergi mahkemeleri; ikinci derece bölge idare mahkemeleri ve en üst yargı merci olan Danıştay’dan oluşur. 2576 sayılı Kanun’un 4. maddesine göre, idare mahkemesinde birer başkan ile yeteri kadar üye bulunur. Mahkeme kurulları, başkan ile iki üyeden oluşur. Başkanın yokluğunda kıdemli üye başkana vekillik eder.

Yanıt Açıklaması: Uyuşmazlık mahkemesi Anayasa ile görevlendirilmiş, adli ve idari yargı mercileri arasındaki görev ve hüküm uyuşmazlıklarını kesin olarak çözmeye yetkili ve kanunla kurulup görev yapan bağımsız bir yüksek mahkemedir.

Yanıt Açıklaması: Bir kişinin iyi niyetli sayılabilmesi içinse aşağıdaki üç durumdan birinin varlığı aranır. Bir hakkın kazanılması için gerekli bir bilgiden yoksun olmak; Bir hakkın kazanılmasına ilişkin olarak bir yanlış bilgiye sahip olmak; Bir hakkın kazanılması konusunda gerekli bir unsurun yokluğuna ilişkin bilgisizlik veya yanlış bilgi sahibi olmak. Doğru yanıt E'dir.

Yanıt Açıklaması: Bir kimsenin, kendisinin veya üçüncü bir kişinin mal varlığına veya şahsına yönelmiş hukuka aykırı bir saldırıyı engellemek veya ortadan kaldırmak amacıyla yaptığı savunmaya meşru müdafaa denir.

Yanıt Açıklaması: Konusu parayla ölçülebilen uyuşmazlıklarda dava değeri üç yüz bin Türk lirasının üzerinde olan dava ve işler ile dava değerine bakılmaksızın; iflas, iflasın ertelenmesi, iflasın kaldırılması, iflasın kapatılması, konkordato ve yeniden yapılandırmadan kaynaklanan davalara asliye ticaret mahkemeleri görevlidir.

Yanıt Açıklaması: Cebri icra, herhangi bir borç ya da başka bir hukuki yükümlülüğün, yükümlüsü tarafından rızayla yerine getirilmediği hallerde, devlet gücü eliyle zorla yerine getirilmesini ifade eden yaptırımdır.

Yanıt Açıklaması: Bir kişinin haklara ve borçlara sahip olabilme yeteneğine “hak ehliyeti” denir.

Yanıt Açıklaması: Hukuk düzeni, insanlar dışında bazı insan toplulukları ve mal topluluklarını da kişi olarak kabul etmiştir.Ortak bir amacın sürekli olarak gerçekleşmesini sağlayacak örgütlenmeye sahip kişi ve mal topluluklarına birleşen kişi veya malı tahsis eden kişiden bağımsız bir kişilik tanınmıştır. İşte bu tür kişi veya mal toplulukları tüzel kişiler diye tanımlanmıştır. Kamu hukuku tüzel kişileri kamu idareleri ile kamu kurum ve kuruluşlarıdır. Devlet, il, belediye ve köyler örnek gösterilebilir. Özel hukuk tüzel kişilerinde de vakıflar, dernekler vb. örnek gösterilebilir. Ayrıca kollektif ortaklık, komandit ortaklık, limited ortaklık, anonim ortaklık vb. gibi yapılar da özel hukuk tüzel kişiliğine girer. Doğru cevap B' dir.

Yanıt Açıklaması: Pozitif statü hakları, isteme Hakları da denen bu haklar arasında ailenin korunması, sosyal güvenlik hakkı gibi hakları görmek mümkündür. Burada devletten bu hakları koruması için olumlu bir eylem beklenilmektedir. Sosyal sigorta da bu kapsam dahilindedir. Doğru cevap C'dir.