Hukukun Temel Kavramları 1

Yanıt Açıklaması: Bir kanun hükmünün belirli bir olay için öngörmüş olduğu düzenlemeden, belirli olmayan bir olayın varlığı sonucuna ulaşılmasına kanundan doğan karine denir. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Hak ile hak sahibi arasındaki hukuki bağın kurulması (hakkın kazanılması) veya kopması (hakkın kaybı) belirli bir ''olay'' sonucunda gerçekleşir. Bu bağlantı kurulmadan hak kazanılmış ve kaybedilmiş olamaz. Ancak çevremizde meydana gelen her olay değil sadece hukuk düzenince kendisine bazı sonuçlar bağlanan olaylar hakların kazanılmasına veya kaybına yol açar. Hukuk düzeninin  kendisine sonuç bağladığı bütün olaylara hukuki olay denir. Hakları doğuran kaynak, hukuki olaylardır. Hukuki olaylar ya kendiliğinden doğal biçimde oluşur ya da insan davranışlarıyla ortaya çıkar. Bu nedenle, hakkı doğurmaya elverişli tüm hukuk olayları öncelikle insan davranışlarına dayanıp dayanmaması açısından bir ayrıma tâbi tutarak incelemek gereklidir. Hukukî olaylar insan davranışının sonucu olup olmamalarına göre geniş anlamda ve dar anlamda olmak üzere iki grupta toplanır. Hukukun kendine sonuç bağlamış olduğu doğa olayları ''geniş anlamda hukukî olay''dır. Hukukun kendisine sonuç bağladığı insan davranışının sonucu olan olaylar ise  ''dar anlamda hukukî olay'' veya ''hukukî fiil'' denir.

Yanıt Açıklaması: Anayasa Mahkemesi on beş üyeden kurulur.

Yanıt Açıklaması: Anayasa şikayeti olarak da bilinen bireysel başvuru yolu, temel hak ve hürriyetleri ihlal edilen kişilerin, bireysel başvuru yollarını tükettikten sonra, Anayasa mahkemesine başvurmalarını ifade eder. Bireysel başvurular bölümlerce karara bağlanır. Anayasa Mahkemesi Yüce Divan sıfatıyla baktığı davalar dışında kalan işleri dosya üzerinde inceler. Ancak, bireysel başvurularda duruşma yapılmasına karar verilebilir.

Yanıt Açıklaması: Hukuk düzeninin hukuki sonuç bağladığı insan davranışlarına hukuki fiil adı verilir.

Yanıt Açıklaması: Bazı durumlarda tek bir kişinin açıkladığı irade açıklamasının hukuki^ sonuç doğurabilmesi için açıklanan iradenin belli bir muhatabının olması gerekirken bazı durumlarda da gerekmemektedir. Bu nedenle tek taraflı hukuki işlemler irade açıklamasının bir kimseye veya bir resmi makama söylenip söy- lenmemesi bakımından yöneltilmesi gereken irade beyanları yöneltilmesi gerekmeyen irade beyanları olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Doğru yanıt D'dir.

Yanıt Açıklaması: Haklar devren, aslen ve tesisen kazanılabilir.

Yanıt Açıklaması: Bir kimsenin sahip olduğu hak ve borçlardan oluşan malvarlığı, tüm aktif ve pasifi ile bir bütün olarak bir başka kişiye devredilmesine külli intikal adı verilir.

Yanıt Açıklaması: Ailenin korunması, sosyal güvenlik hakkı gibi haklar pozitif statü hakları kapsamına girmektedir.

Yanıt Açıklaması: Kişinin ölüp ölmediği konusunda emin olamadığımız bazı durumlarda kanun koyucumuz kişinin ölümü hakkında kuvvetli şüphenin bulunduğunu gözeterek, bazı şartların gerçekleşmesi ile kişinin ölümüne mahkemece karar verileceğini kabul etmiştir. Bu durum kişiliğin hukuki yolla sona erdirilmesi olup, gaiplik olarak adlandırılmaktadır. Gaiplik gerçek kişiliği sona erdiren bir diğer olaydır. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Özel hukuk bakımından kanunların geçmişe yürümezliği ilkesi Türk Medeni Kanununun Yürürlüğü ve Uygulama Şekli Hakkında Kanun tarafından ayrıntılı olarak düzenlenmiştir.  Cevap E dir.

Yanıt Açıklaması: Bir disiplin olarak hukuku ikiye ayırarak inceleyebiliriz. Hukukun kişiler arası ilişkilerini konu alan kısmına Özel Hukuk, kişiler ile devleti veya devleti oluşturan kurumlar arası ilişkileri düzenleyen kısmına ise Kamu Hukuku adı verilir. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: 5235 sayılı Kanun’un 12. maddesine göre ağır ceza mahkemeleri kanunun ayrıca görevli kıldığı durumlar dışında, Türk Ceza Kanunu’nda yer alan yağma (m. 148), irtikap (m.250/I/II), resmi belgelerde sahtecilik (m. 204/II), nitelikli dolandırıcılık (m. 158), hileli iflas (m. 161) suçları, Türk Ceza Kanunu’nun İkinci Kitap dördüncü Kısmının Dört, Beş, Altı ve Yedinci bölümünde tanımlanan suçlar (318, 319, 324, 325 ve 332nci maddeleri hariç) ve 124.1991 tarihli ve 3712 sayılı Terörle Mücadele Kanununun kapsamına giren suçlar dolayısıyla açılan davalar ile ağırlaştırılmış müebbet hapis, müebbet hapis ve on yıldan fazla hapis cezalarını gerektiren suçlarla ilgili dava ve işlere bakmakla görevlidir.

Yanıt Açıklaması: Malvarlığına yaptığı etkiye göre hukuki işlemler; borçlandırıcı, tasarrufi ve kazandırıcı işlemler olmak üzere üçe ayrılır.

Yanıt Açıklaması: Saldırı Tehlikesinin Önlenmesi Davası Bu dava kişiliğe saldırının henüz başlamadığı fakat saldırı tehlikesinin bulunduğu hallerde açılır. Söz konusu davanın amacı, kişiliğe yapılacak olan saldırıyı henüz başlamadan, tehlike halindeyken engellemektir. Örneğin, bir gazete, bir kadının gizli mektuplarını yakın zamanda yayınlayacağını ilan etmiş ise, bu kadın gizli mektuplarının yayınlanmasına önleme davası açarak engel olabilir. Önleme davasının açılabilmesi için saldırı tehlikesini yaratan kimsenin kusuru aranmaz. Önemli olan,ciddi ve yakın bir saldırı tehlikesinin bulunmasıdır. Bir diğer ifadeyle, yakın bir gelecek için saldırı tehdidinin varlığına ve bu tehdidin ciddi olduğuna dair kanıtlar olmalıdır

Yanıt Açıklaması: Bu grup “Pozitif Statü Hakları”dır. İsteme Hakları da denen bu haklar arasında ailenin korunması sosyal güvenlik hakkı gibi hakları görmek mümkündür.

Yanıt Açıklaması: Nisbi haklar genel olarak borç ilişkisinden doğmaktadır. Ancak bazı Nisbi haklar aile hukukundan doğmaktadır. “Maddi olmayan mallar” üzerinde de mutlak hak kurulması mümkündür. Bu mallar insan aklı ve de emeğinin ürünü olan yaratımlardır. Bu ürünlere eser adı verilmektedir. Kişinin kendisi üzerinde olan mutlak hakkına “Şahsiyet Hakkı” denilmektedir. Bu hak kavramına kişinin maddi ve manevi varlığını korumayı amaçlayan haklar dahildir. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Hak ehliyetinin kazanılması için sağ ve tam doğum şartı aranır. Buna karşılık fiil ehliyetine sahip olmak için sağ ve tam doğum yeterli değildir. Hak ehliyetine sahip olmak için herhangi bir davranışta bulunmaya gerek duyulmadığı için pasif bir ehliyettir. Buna karşılık fiil ehliyetini kullanabilmek belli davranışlarda bulunmayı gerektirdiğinden aktif bir ehliyettir. Hak ehliyeti doğumla kazanılır. Fiil ehliyeti ise daha sonra kazanılabilir. Kişi, belirli niteliklere sahip olduğu anda bu ehliyeti kazanır. Her insan hak ehliyetine sahiptir. Ancak fiil ehliyetine herkes sahip olamaz.

Yanıt Açıklaması: Nisbi haklar herkese karşı değil, belli bir kişi veya kişilere karşı ileri sürülebilen haklardır. Nisbi haklar genellikle borç ilişkisinden doğan haklardır. Bu haklar, bu borç ilişkisinin tarafları arasında geçerlidir ve yalnız bu kişiler tarafından ihlal edilebilir. Bu kişiler arasındaki ilişkiden kaynaklanan yüküne borç denilmektedir. Bu borç, bir verme, yapma veya yapmama borcu olabilir. İşte bu borcu talep etme yetkisi alacaklıya aittir. Alacaklı bu borcu kural olarak yalnızca borçludan isteyecektir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Kişinin ölüm tehlikesi içinde kaybolması halinde, hakkında gaiplik kararı verilebilmesi için bu olayın üzerinden en az 1 yıl geçmiş olması gerekir.