Davranış Ve Öğrenme Sorunu Olan Çocukların Eğitimi

Yanıt Açıklaması: Model ipucu: Çocuktan yapması ya da söylemesi beklenen davranışı öğretmen, akran ya da bir başkasının sergilemesi biçiminde sunulur.

Yanıt Açıklaması: Takvim yaşının iki ve üzeri olması tuvalet becerisinde bir önkoşul özelliktir. Dolayısıyla doğru seçenek B'dir.

Yanıt Açıklaması: Öğrenme yalnızca çocuğun daha önce yapamadığı davranışları öğretimden sonra yapabilir hale gelmesi olarak tanımlandığında eksik tanımlanmş olur. Çünkü öğrenme yalnızca çocuğun daha önce yapamadığı davranışların öğretimden sonra yapabilir hale gelmesi demek de¤ildir. Aynı zamanda, çocuğun yeni öğrendiği bir davranışı hızlı ve kolay yapabilmesi, öğretim sona erdikten sonra da davranışı sergileyebilmesi, davranışı farklı kişilerle, araç-gereçlerle ve ortamlarda sergileyebilmesi de öğrenme kavramında incelenen konulardır.

Yanıt Açıklaması: Seçenekler incelendiğinde parmak kaldırma davranışı çocukların daha çok okul sıralarında öğrendiği bir davranış olup öğretmenlerin sınıf ortamında çocukların uygun olmayan davranışlarını önlemesinde öğreteceği bir fiildir. Dolayısıyla Doğru seçenek D'dir.

Yanıt Açıklaması: ileri düzerecede zihinsel yetersiliği olan bireylerde okuma-yazma veya diğer becerileri öğretmeye çalışmak ciddi bir zaman gerektirebilir. Ancak bunun yerine ritmik sayma, nesne sayma gibi becerileri öğretmek daha işlevsel olabilir. <

Yanıt Açıklaması: Uyarana şekil verme yöntemi uyaran ipuçları yöntemleri arasında yer alır. Dolayısıyla tepki ipucu yöntemlerinden biri değildir.

Yanıt Açıklaması: İpuçlarının gereğinden fazla kullanılması çocukta hiç istenmeyen bir durum olan ipucuna bağımlılık yaratmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Kısıtlayıcılık ve ılımlılık özel eğitim alanyazınında birbirleriyle ters ilişki içinde olan kavramlardır. Bir diğer deyişle biri artarken diğeri azalmaktadır. Kısıtlayıcılık, seçilen öğretim yönteminin çocuğun özgürlüğünü kısıtlaması olarak tanımlanır. Ilımlılık ise, çocuk bedeni üzerinde öğretim sırasında öğretmenin sahip olduğu kontrol edici güç olarak tanımlanır. Örneğin, öğretimde tam fiziksel ipucu kullanmak çocuk üzerinde öğretmenin en üst düzeyde kontrol gücüne sahip olması anlamına gelir. Dolayısıyla örnekte kısıtlayıcılık artarken ılımlılık azalmıştır. Yalınlık ilkesi bir davranış ya da becerinin öğretiminde iki ya da daha fazla sayıda eflit derecede etkili (işe yarayan) yöntem söz konusu olduğunda öğretmenin uygulaması en yalın ve kolay olan yöntemi seçmesidir. Böylece, öğretmen kolay olan yöntemi daha doğru bir biçimde ve daha az çaba sergileyerek kullanabilir. Çocuğun öğrenme geçmişini ve özelliklerini dikkate alma: Öğretmen (a) çocuğun geçmiş öğrenmelerinde ne tür pekiştireçlerin etkili olduğu, (b) çocuğun engellenme duygusunun öğrenmesinde ne şekilde bir etki yarattığı, (c) grup öğretiminin mi yoksa birebir öğretimin mi çocuk için daha uygun olduğu ve (d) akranlarıyla etkileşimin nasıl olduğu gibi konulara ilişkin bilgi toplamalı ve bu anlamda çocuğu değerlendirmelidir. Sosyal geçerlik, öğretilmesi planlanan hedef davranışın, bu davranışı öğretmek için kullanılan yöntemin uygunluğu ve elde edilen ürünün öneminin ele alınmasıdır. Bu amaçla çocuk, anne baba ya da öğretmenden bilgi toplanarak öğretimin sosyal geçerliği değerlendirilmiş olur. Dolayısıyla doğru cevap E şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Kısmi katılım, gerek materyallerde gerekse ortamda öğrenci yetersizliğini en aza indirmeyi sağlayacak uyarlamalar gerçekleştirilerek, öğrencinin sınırlı da olsa bir beceriyi gerçekleştirmek üzere, katılımı anlamına gelmektedir. Doğru cevap "C" seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Davranış edim aşamasında öğrenilinceye değin geçen sürenin yarısı kadar bir sürede bu davranışa ilişkin alıştırma yaptırılmasına aşırı öğrenme oturumları denir.

Yanıt Açıklaması: Pek çok uyumsal davranış özel gereksinimi olan öğrencilerin kaynaştırma ortamlarına sosyal olarak kabulünü sağlamak açısından gereklidir. Pek çok uyumsal davranış diğer gelişimsel becerilerle yakından ilişkili olduğu için uyumsal davranışların öğretilmesi diğer alanlara da katkıda bulunacaktır. Uyumsal davranışların pek çoğu okulöncesi dönemdeki çocukların günlük rutinlerinin bir parçasın› oluşturmaktadır.Uyumsal davranışları gerçekleştirmek okulöncesi dönemdeki çocukların kendilerine olan güvenlerini artırmada, kendilerini daha başarılı daha yeterli hissetmelerini sağlamada çok işe yaramaktadır. Öz-bakım becerilerinde bağımsızlaşmış bir çocuğun yaşam kalitesi olumlu yönde etkilenir.

Yanıt Açıklaması: Davranışın kalıcılığının sağlanması; Davranış değişikliği ya da öğrenme sonucunda elde edilen davranış daha karmaşık davranışların öğrenilmesinde ön koşul olma özelliği gösterebilir. Davranış değişikliği ya da öğrenme sonucu elde edilen davranış çocuğun bağımsız yaşama hazırlanması açısından önemlidir. Davranış değişikliği ya da öğrenme sonucu elde edilen davranış çocuğun pekiştireç kazanma olasılığını artırır. Davranış değişikliği ya da öğrenme sonucu elde edilen davranışın daha sonra öğretim ortamı dışındaki ortamlara genellenebilme olasılığı artar.

Yanıt Açıklaması: İşlevsel akademik beceriler dendiğinde, bu gruba okuma-yazma, sayı sayma, matematik gibi beceriler girmektedir. İşlevsel akademik becerilerin öğretimi için, sınıfta masa başı etkinlikler düzenlenebileceği gibi, yer etkinlikleri de planlanabilir. İleri derecede yetersizliği olan öğrencilere işlevsel akademik beceriler öğretilirken öğretim programında becerilerin genellenmesi de amaçlanmalıdır. İşlevsel akademik becerilerin öğretiminde farklı uygulama ve yöntemler kullanılmaktadır. Okulöncesi dönemde işlevsel akademik beceriler öğretilirken olabildiğince gerçek nesnelerin kullanımına yer verilmelidir

Yanıt Açıklaması: Tuvalet becerisi öğretiminin yapılabilmesinin önkoşulu çocuğun içsel uyaranın (idrar kesesinin dolu olması) farkında olmasıdır. Doğru cevap "D" seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Ailelerin yemek yeme becerilerinin öğretimi göz önüne alındığında sıklıkla yaptıkları hata, çocukların etrafı kirletmemeleri için bağımsız yeme fırsatı verilmemesidir. Doğru cevap "B" seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Tuvalet becerilerinin öğretilebilmesi için gerekli önkoşul beceriler: Tuvalet becerilerinin öğretilebilmesi için sahip olunması gereken bazı önkoşul beceriler bulunmaktadır. Bu önkoşul beceriler; (a) çiş ya da kaka yapmada bir düzenlilik olması, (b) günde bir-iki saatlik kuru zamanlar olması ve (c) takvim yaşının iki ve üzeri olması. Tuvalet becerilerinin öğretimi planlanan çocuklar genellikle günün belirli zamanlarında bir kere kaka, üç-beş kere de çiş yapmaktadırlar. Tuvalet becerisi öğretimine başlamadan önce öğrencinin tuvalete gitme sayısı, zamanları kaydedilmelidir. Tuvalet becerilerinin öğretimi gündüz ve gece olmak üzere iki ayrı dilimde yürütülebilir. Tuvalet becerisi kazandırmada gece eğitimine gündüz eğitiminde başarı sağlandıktan sonra geçilmesi önerilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Eş zamanlı ipucuyla öğretim, ipucu ve dönüt verme süreçlerine örnektir

Yanıt Açıklaması: Giyinme soyunma becerileri öğretilirken öncelikle yoğun düzeyde ipucu kullanılmakta, çocuk beceriyi öğrenmeye başladıkça ipucu geri çekilmektedir. Doğru cevap "D" seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Öz-bakım becerilerinin öğretiminde sosyal olarak geçerli ve öğrencinin yaşına ve kültürüne uygun programlar kullanılmalıdır. Öğretilmek üzere seçilen beceriler ve beceri öğretim programları (a) öğrenci ve öğrencinin bakımından sorumlu olan kişiler, öğrencinin akranları ve çevresindeki toplum için kabul edilebilir olmalı, (b) akranları tarafından da benzer şekilde gerçekleştiriliyor olmalı ve (c) öğrenci ve ailesinin kültürel ve dini inançlarına uygun özelliklerde olmalıdır.

Yanıt Açıklaması: İpuçlarını doğal ve öğretimsel ipucu olarak iki grupta toplamak söz konusu olabilir. Doğal ipucu, çevrede doğal olarak bulunan ve çocuğun istendik tepkide bulunmasını kolaylaştıran durumlardır. Doğal ipuçları çocuğun doğru tepkide bulunmasını sağlamaz; ancak, tepkide bulunması için uyarır. Öğretimsel ipuçları yeni bir davranışın öğrenilmesinde doğal ipuçlarının yetersiz olduğu durumlarda kullanılan ipuçlarıdır. iki tür öğretimsel ipucundan söz edilebilir: (a) kontrol edici ipucu, (b) kontrol edici olmayan ipucu. Kontrol edici ipucu çocuğun doğru tepkide bulunmasını kesinleştiren ipucudur. Okulöncesi dönemdeki bir çocuğun ayakkabısını bağlayabilmesi için tam fiziksel ipucu sunulması kontrol edici ipucuna örnek olarak verilebilir. Kontrol edici olmayan ipucu ise, çocuğun doğru tepkide bulunma olasılığını arttıran ancak kesinleştirmeyen ipucudur. ipucu bağımlılığı çocuğun doğal olarak ortamda bulunan uyarana tepkide bulunması yerine ancak ipucu sunulduğunda doğru tepkide bulunması olarak tanımlanır. Dolayısıyla doğru cevap B şıkkıdır.