Özel Eğitim

Yanıt Açıklaması: A, C, D, E şıklarında yer alan ifadeler öz bakım becerilerinin öğretimini planlamak için gerekli basamaklar arasında yer almaktadır. Ailenin öğretim sürecine katılımı önemli olmakla birlikte öğretim basamaklarından birisi değildir.

Yanıt Açıklaması: Okulöncesi özel eğitimde Öğretim teknikleri, bilimsel dayanaklı uygulamaları yansıtmalı ve anlamlı değerlendirmelerle şekillendirilmelidir.

Yanıt Açıklaması: Çocuğun ilgisini göstererek başlattığı etkileşime yetişkinin katılması, fırsat öğretiminin ikinci adımıdır. Bu aşamada çocuğun baktığı şeye bakarak, baktığı şeyin adını söyleyerek, soru sorarak ya da yorum yaparak çocuğun başlattığı etkileşime ya da iletişim girişimine katılmak önemlidir. Bu aşamada yetişkin, çocuğun etkileşimine katılarak çocuğun daha üst düzey bir beceri ya da davranışı göstermesine olanak sağlar.

Yanıt Açıklaması: Kaynaştırma uygulamalarındaki gelişmeler; destek hizmetlerin güçlendirilmesi, nitelikli programların benimsenmesi, çocuğa odaklanan öğretim stratejilerinin kullanımının yaygınlaştırılması, gömülü öğretim yaklaşımına yer verilerek çok sayıda ve çeşitli öğrenme olanaklarının sağlanması, öğretmenlerin kaynaştırma ve özel gereksinimi olan çocuklar ve bu çocukların eğitimleri konusunda daha fazla bilgilendirilmesi.

Yanıt Açıklaması: Bilgi sözcüğü, dünyamızı öğrenmeyi ve anlamayı içeren zihinsel faaliyetler anlamına gelir (Yavuzer, 1997) ve şu süreçleri kapsar: (a)Algılama, edinilen bilgilerin yorumlanması, organize edilmesi ve yeniden bulunması, (b)Bellek algılanan bilginin bulunup getirilmesi ya da depo edilmesi, (c)Muhakeme, bilginin belirli bir anlam çıkarma ve sonuca varma amacıyla kullanılması, (d)Düşünme, bilginin ve çözümlerin nitelik olarak değerlendirilmesi, (e)Kavrama, bilginin iki ya da daha fazla bölümü arasındaki ilişkilerin tanınmasıdır.

Yanıt Açıklaması: Sesbilgisel (fonolojik) yeterlik, sesbirimleri dil bağlamında kurallara uygun kullanmayı bilme becerisidir. Sesbilgisel bozukluklar, temel olarak gelişimsel/özgül dil bozuklukları altında ele alınır; çünkü dil kurallarına ait bilgiyi –sesbilgisini- edinme güçlüğüdür. Yani konuşma ile görevli organlarda bozukluk yoktur. Çocuk doğru motor devinimleri yapabilir, sesi şekillendirebilir; ancak hedef sözcükte sesbirimleri dil kurallarına uygun dizemez, hata yapar.

Yanıt Açıklaması: Akademik becerileri kapsamında; eşleme, seçme ve isimlendirmeyi, sınıflamayı, sıralamayı, sayma ve sayıları, ayrıca okuma ve yazmaya hazırlık davranışlarını yer almaktadır.

Yanıt Açıklaması: Gezici öğretmen sınıfın rutinini, kurallarını ve dinamiğini öğrenmek; öğrencinin farklı etkinlikler içinde ve farklı kişilere karşı nasıl davrandığını görmek, diğer öğrencilerin kaynaştırma öğrencisiyle nasıl etkileşimde bulunduğunu bilmek için gözlem yapmalıdır.

Yanıt Açıklaması: Daha çok kaynaştırma uygulamaları, değerlendirme, öğretim, erken özel eğitimde önerilen uygulamalar, erken özel eğitimde bilimsel dayanaklı uygulamalar, erken özel eğitim danışmanlığı, yüksek öğretim ve personel yetiştirme alanlarında gelişmeler görülmüştür.

Yanıt Açıklaması: Erken çocukluk özel eğitim hizmetlerinin gerçekleştirilmesinde şu ilkelere yer verilmesi beklenmektedir: (1) Özel eğitim hizmetleri çocuk merkezli olmalı, (2) programlar aile üzerinde de odaklanmalı, (3) ekip üyeleri arasında iş birliğine dayanmalı, (4) değerlendirme ve hizmet sunma disiplinler arası yaklaşımı gerektirmeli, (5) programlar hizmet sunanların gelişimi için fırsatlar sağlamalı ve (6) program sürekli olarak izlenmeli ve değerlendirilmelidir.

Yanıt Açıklaması: Çocuklara kitap okuma alışkanlığı kazandırmak üzere görme yetersizliği olan çocuklara yönelik nesne kitaplarıdır.

Yanıt Açıklaması: Fırsat Bellek algılanan bilginin bulunup getirilmesi ya da depo edilmesi olarak ifade edilebilir. Örnekteki öğretmen birkaç defa okuduğu masalın eksik kısımlarını öğrencinin bulunup getirilmesini istemektedir.

Yanıt Açıklaması: Biliş sözcüğü, dünyamızı öğrenmeyi ve anlamayı içeren zihinsel faaliyetler anlamına gelir (Yavuzer, 1997) ve şu süreçleri kapsar: (a) Algılama, edinilen bilgilerin yorumlanması, organize edilmesi ve yeniden bulunması; (b) Bellek algılanan bilginin bulunup getirilmesi ya da depo edilmesi; (c) Muhakeme, bilginin belirli bir anlam çıkarma ve sonuca varma amacıyla kullanılması; (d) Düşünme, bilginin ve çözümlerin nitelik olarak değerlendirilmesi, (e) Kavrama, bilginin iki ya da daha fazla bölümü arasındaki ilişkilerin tanınmasıdır.

Yanıt Açıklaması: Verilen örnekte babanın davranışının kendi içerisinde tutarsız olduğu görülmektedir. Örnekteki babanın kendisi ile çelişmesi söz konusudur.

Yanıt Açıklaması: Resim çizme becerisi motor beceriler gerektiren bir beceridir ancak diğer becerilerin temelinde dil gelişimi vardır.

Yanıt Açıklaması: Beyin inmesi (serebral palsi), ilerlemeyen beyin lezyonlarına verilen genel addır. Beyin inmesi üç farklı tipte sınırlandırılır. Spastisite, kasların normal yapısındaki değişiklik ve sertlik, kasılmalar istemsiz hareketlere yol açar. Spastisite tutulan organ sayısına göre sınırlandırılır. Spastik hemipleji vücudun sağ ya da sol yarısında istemli hareketin kaybıdır. Atetoit, koordinasyon bozukluğu nedeniyle kontrolsüz savrulmalar, istemsiz hareketler şeklinde görülür. Hipertoni çok gergin kas tonusuna sahip olmadır. Ataksi ise dengeyi koruyamama, sallanma şeklinde görülür. Baş kontrolünün zayıf olması, gövde dengesinin sağlanamaması nedeniyle gelişim yavaştır ve yürüme çok geç gelişir. Dolayısıyla örnek olay ataksiyi açıklamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Yapılan araştırmalar, çocuklara çeşitli etkinlikler ya da araçlar arasından seçim fırsatları sunulmasının, onların etkinlikle ilgili olma davranışlarında önemli artışlara yol açtığını göstermektedir. Okulöncesi öğretmenleri de olanaklı olan durumlarda çocukların etkinlikler ya da araçlar arasından seçim yapmalarını sağlayabilirler. Örneğin serbest oyun zamanında evcilik mi yoksa doktorculuk mu oynanacağına, kitap saatinde hangi kitabın okunacağına, top oynamak için hangi topun seçileceğine, kavram çalışmasında hangi araç setinin kullanılacağına vb. çocuklar sırayla karar verebilirler ya da oylama yaparak bir grup kararı oluşturabilirler.

Yanıt Açıklaması: Kekemelik, konuşma akışının ses, hece, sözcük tekrarları; seslerin uzatılması, duraklamalar, bloklar, cümlelerin yarım bırakılması biçiminde kesintiye uğramasıdır. Bunlara aşırı gerginlik, çabalama davranışları ve yüz ya da vücut mimiklerinde tik gibi ikincil davranışlar eşlik edebilir.

Yanıt Açıklaması: Dil gelişiminde konuşma, işaret ya da yazılı bir biçimde iletilen mesajların ne anlama geldiğini anlayabilmek, alıcı dil başlığı altında tanımlanır. Yabancı dil becerileri ana dilin dışındaki dilleri konuşma ve anlama becerilerini kapsar. Beden dili de sözel anlatımları kapsamaz. Konuşma, işaret ya da yazılı sembol biçimleri ile anlamların üretilmesi/aktarılması ise ifade edici dil başlığı altında ele alınır.

Yanıt Açıklaması: Hemen hemen her işbirliği çabası içerisinde işbirliği içinde bulunan kişiler arasında çatışmalar yaşanması doğaldır. Çatışmaların en önemli unsurlarından biri, karşı koymadır. Karşı gelmenin kaynaklarından biri, bazen ekip üyelerinden birinin durumu bir problem olarak görmemesi olabilirken korku, karşı gelmeyi besleyen en önemli etmendir. Korkuyu yaratan en önemli değişken ise değişimdir.