Muhasebe ve Hukuk

Yanıt Açıklaması: Cari hesap sözleşmesinin tarafları aşağıdakilerden birisi olabilir. 1. Her iki taraf tacir olabilir. Örneğin her iki tarafın şirket (tüzel kişi) veya ticari işletme işleten kişiler olması 2. Her iki taraf (veya her hangi bir taraf) tacir olmayabilir. Örneğin iki insan (gerçek kişi) arasında yapılan cari hesap sözleşmeleri. 3. Taraflardan biri banka, diğer tacir sıfatına sahip (veya sahip olmayan) bir kişi (gerçek kişi) olabilir. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Esasen cari hesaba taraflar arasında sözleşemeye bağlanan tüm işlemlerden doğan borç ve alacak işlemleri kaydedilir. Fakat bunu söylerken borç ve alacak doğuran esas ana işlemin önemli olduğu ve cari hesap kapsamından farklı olduğunu unutmamak gerekir. Bunu şöyle bir örnekle açıklayabiliriz. A firması B firmasına mal satmış ve bedelini cari hesaba kaydetmiş olsun. Sırf bedeli cari hesaba kaydedildi diye mal satma işleminin geçerliliğini ve dava edilmeyeceğini sorgulamamak mümkün değildir. Eğer cari hesaba kaydedilen bedelin tabi olduğu esas işlem geçerli değilse cari hesaba kaydedilen bu bedel de geçerli değildir. Bu durum TTK 90’ncı madde a fıkrasında şöyle hükme bağlanmıştır: “a)Aksi kararlaştırılmadıkça, cari hesaba alacak veya borç kaydedilmesi, tarafların, alacağı veya borcu doğuran sözleşme veya işleme ilişkin dava ve savunma haklarını düşürmez. Sözleşme veya işlem iptal edilirse bunlardan kaynaklanan kalemler hesaptan çıkarılır.” Cari hesaba kaydedilmesi gereken işlemler esasen geleceğe dönüktür. Başka deyişle cari hesap sözleşmesinin taraflarca imzalandığı tarihten sonraki işlemleri kapsar. Bu durum taraflar arasında cari hesap sözleşmesinden önce doğmuş borç ve alacakların cari hesap kapsamında değerlendirilemeyeceği anlamına gelir. Bu konu TTK 90’ncı madde b fıkrasında şöyle hükme bağlanmıştır: “b)Cari hesap sözleşmesinin yapılmasından önce doğmuş bulunan bir alacak, tarafların onayıyla cari hesaba kaydedilirse, aksi kararlaştırılmamışsa bu alacak yenilenmiş olmaz.”

Yanıt Açıklaması: Alacaklı cari hesap, hiçbir zaman borç bakiyesi vermeyen hesaplardır. Vadesiz banka mevduatı alacaklı cari hesaba örnek verilebilir.

Yanıt Açıklaması: Tacir Olmanın Hükümleri İfla^sa Tabi Olma Ticaret Siciline Kaydolma Odalara Kaydolma Ticaret Unvanı Seçme ve Kullanma Ticari İş Karinesine Tabi Olma Ticari O¨rf ve Adetlere Tabi Olma Ticari Defterleri Tutma Basiretli Bir İş Adamı Gibi Davranma U¨cret ve Faiz İsteme U¨cret ve Cezanın İndirilmesini İsteyememe Fatura Verme Hapis Hakkını Kullanmada Kolaylıktan Yararlanma Satış ve Mal Değişimlerinde O¨zel Hükümlere Tabi Olm

Yanıt Açıklaması: Faaliyet denetimi genel olarak işletmenin bölümlerinin etkinlik ve verimliliklerinin değerlendirilmesi amacıyla o bölümlerin faaliyetlerine ilişkin yöntem ve yordamların gözden geçirilerek incelenmesi faaliyetidir.

Yanıt Açıklaması: Birleşmeye ilişkin anlaşma şartlarının oluşturulmasında; birleşecek işletmelerin ve birleşme tarihinin belirlenmesi, temel stratejik ilkelerin belirlenmesi, birleşme türünün tespit edilmesi, devralan veya yeni kurulan işletmenin varlıklarının ve kaynaklarının netleştirilmesi, ortakların, alacaklıların ve çalışanların haklarının korunmasına ilişkin birçok konuda fikir birliğine varılması gerekmektedir.TTK’nın 145. Maddesine göre, işletme birleşmesinin sözleşmeye dayandırılması ve geçerlilik kazanabilmesi içinde mutlaka yazılı şekilde yapılması öngörülmektedir. Hazırlanan sözleşmenin birleşmenin taraflarının yetkili mercileri tarafından onaylanması ve imzalanması gerekmektedir

Yanıt Açıklaması: İç denetim gerçekleştirilen denetim faaliyetinin özelliği gereği işletmeler tarafından çok önemli bir yönetim kontrol aracı olarak kullanılmaktadır. Yönetimin düzenleyip sunduğu her türlü bilginin doğruluk ve güvenilirliğini araştırmak iç denetçinin görevleri arasındadır. Diğer seçenekler bağımsız denetçinin görevlerindendir.

Yanıt Açıklaması: EPDK tarafından yayınlanan tebliğde de ilgili SPK tebliğ’nde olduğu gibi denetim kuruluşları için 7 yıllık bir rotasyon süresi tanımlanmıştır. Bir denetim kuruluşu bir şirketin bağımsız denetimini gerçekleştirebilmek için ardı ardına en fazla 7 yıl için görevlendirilebilir.

Yanıt Açıklaması: Genel kabul görmüş denetim standartları ilk defa 1947 yılında Amerikan Sertifikalı Muhasebeciler Ensititüsü (American Institude of Certified Public Accountants-AICPA) tarafından kabul edilmiş ve birçok ülkede benimsenmiştir.

Yanıt Açıklaması: Cari hesaba kaydedilen tek tek işlemler ve cari hesap bakiyesinin hukuki yükümlülük kazanması için hesap dökümü (hesap ekstresi, hesap cetveli vb.adlarla da ifade edilir) usulüne uygun olarak taraflara tebliğ edilmelidir.Bu durum TTK 94. Madde 2 fıkrasında şöyle hükme bağlanmıştır: “(2)……. Saptanan artan tutarı (bakiyeyi) gösteren cetveli alan taraf, aldığı tarihten itibaren bir ay içinde, noter aracılığıyla, taahhütlü mektupla, telgrafla veya güvenli elektronik imza içeren bir yazıyla itirazda bulunmamışsa, bakiyeyi kabul etmiş sayılır”

Yanıt Açıklaması: TTK m. 221/1’e göre, Ortaklık işlerinin yönetimi, ortaklıkların hepsine veya birkaçına verilmiş ise bunların her biri yalnız başına yetkilidir. Bununla beraber ortaklığı yönetmekle yükümlü olan ortaklardan bazıları, yapılacak bir işin, ortaklığın yararına uygun olmadığını ileri sürdüğünde yönetim hak ve görevine sahip diğer ortaklar çoğunlukla o işi yapabilirler.

Yanıt Açıklaması: Ticari işletmenin tanımını göz önüne alırsak bir ticari işletmenin unsurlarını şu şekilde sıralayabiliriz: Esnaf işletmesi için öngörülen sınırı aşmak, gelir sağlamayı amaçlamak, devamlılık, bağımsız olmak.

Yanıt Açıklaması: Devrolunan işletme, devralan işletmenin kontrolünü çeşitli şekillerde elde edebilmektedir. Bunlar şöyle sıralanabilir: Nakit, nakit benzeri veya diğer varlıklar transfer edilerek, Borç altına girerek, Özkaynak payları ihraç ederek, Birden fazla değişik şekilde bedel transfer ederek Bedel transfer etmeden, yalnızca sözleşme yolu ile gerçekleşebilir.

Yanıt Açıklaması: TTK 94. Madde 2 fıkrasına göre: “(2)……. Saptanan artan tutarı (bakiyeyi) gösteren cetveli alan taraf, aldığı tarihten itibaren bir ay içinde, noter aracılığıyla, taahhütlü mektupla, telgrafla veya güvenli elektronik imza içeren bir yazıyla itirazda bulunmamışsa, bakiyeyi kabul etmiş sayılır”. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Komandit ortaklıkların yönetimi, komandite ortaklara aittir. Sözleşmede bulunmayan hususlarda kollektif ortaklıklara ait hükümler uygulanır. Kollektif ortaklıklar için anlatılanlar komandite ortaklar için de geçerlidir. Komanditer ortaklar yönetim yetkisine sahip değildir. Komanditer ortaklar, ortaklık işlerini görmeye yetkili değildirler. Komanditer ortakların itiraz hakkı bulunmadığından olağan işlerin görülmesine engel olamazlar. Ancak, olağanüstü işler hakkında, ortaklar genel kurulunda oy kullanabilirler. Ortaklığın en yetkili karar organı ortaklar genel kuruludur. Komandite ve komanditer ortakların bir araya gelmesiyle oluşan genel kurul, olağan işler dışında olağanüstü nitelikteki işler içinde karar alabilir. Kollektif ortaklıklar için anlatılanlar komandite ortaklıklar için de geçerlidir. Komandit ortaklıkların temsili de, komandite ortaklara aittir. Bu yetkinin içeriği ve uygulanacak hükümler aynen kollektif ortaklıklardaki gibidir. Komanditer ortağın ortaklığı temsil yetkisi yoktur. Aksine davranıldığı takdirde, üçüncü kişilere karşı komandite ortak gibi sorumlu olur. Ancak, komanditer ortak kanuni temsil yetkisine sahip olmadığı halde, ortaklar kararı ile ticari mümessil, ticari vekil veya ticari memur olarak atanabilir. Bu onların komanditer sıfatını etkilemez.

Yanıt Açıklaması: Uluslararası Denetim Standartları (UDS) Türkiye’de ulusal denetim standartları oluşturulurken birçok kurum tarafından örnek alınmıştır. Cevap B

Yanıt Açıklaması: Cari hesap sözleşmesinin zorunlu unsurları şunlardır: a. Yazılı Olma Unsuru b. Taraflarla İlgili Yeterli Bilgi c. İmza ve (Gerekiyorsa) Kaşe d. İçerik Unsuru Faiz oranı zorunlu değil, tamamlayıcı unsurlardan biridir.

Yanıt Açıklaması: Adli yargı, anayasa, idari ve askeri yargı dışında kalan her türlü yargısal faaliyeti içeren yargı koludur. Dolayısıyla aslında adli yargı, olağan yargı koludur. İlgili davalara Yargıtay bakar.

Yanıt Açıklaması: Cari hesap ilgili olarak aşağıdaki işlemler için zamanaşımı süresi 5 yıl olarak belirlenmiştir. Bu konu TTK madde 101’de düzenlenmiştir. Cari hesabın tasfiyesine, Cari hesabın kabul edilen veya mahkeme kararıyla saptanan artan tutara (bakiyeye) Cari hesabın faizine, Cari hesap kayıtlarındaki hesap hata ve yanılmalarına, Cari hesabın dışında tutulması gereken veya haksız olarak cari hesaba geçirilmiş olan kalemlere, Cari hesap kayıtlarındaki tekrarlanan kayıtlara ilişkin, açılmış davalar, cari hesap sözleşmesinin sona ermesinden itibaren beş yıl geçmekle zamanaşımına uğrarlar.

Yanıt Açıklaması: İşletme içi ihtiyaçlar doğrultusunda hazırlanmazlar. Cevap C