İşletme Hukuku

Yanıt Açıklaması: Marka tescil başvurusunun mutlak olarak reddine yol açan nedenler şunlardır (SMK m.5): a) Marka tanımı kapsamında marka olamayacak işaretler. b) Herhangi bir ayırt edici niteliğe sahip olmayan işaretler. c) Ticaret alanında cins, çeşit, vasıf, kalite, miktar, amaç, değer, coğrafi kaynak belirten veya malların üretildiği, hizmetlerin sunulduğu zamanı gösteren veya malların ya da hizmetlerin diğer özelliklerini belirten işaret veya adlandırmaları münhasıran ya da esas unsur olarak içeren işaretler. Örneğin eşyanın halini bildiren “lüks” sözcüğü marka olamaz. ç) Aynı veya aynı türdeki mal veya hizmetlerle ilgili olarak tescil edilmiş ya da daha önceki tarihte tescil başvurusu yapılmış marka ile aynı veya ayırt edilemeyecek kadar benzer işaretler. d) Ticaret alanında herkes tarafından kullanılan veya belirli bir meslek, sanat veya ticaret grubuna mensup olanları ayırt etmeye yarayan işaret veya adlandırmaları münhasıran ya da esas unsur olarak içeren işaretler. Örneğin bakkal, kasap gibi sözcükler marka olarak kullanılamaz. e) Malın doğası gereği ortaya çıkan şeklini ya da başka bir özelliğini veya teknik bir sonucu elde etmek için zorunlu olan veya mala asli değerini veren şeklî ya da başka bir özelliğini münhasıran içeren işaretler. f) Mal veya hizmetin niteliği, kalitesi veya coğrafi kaynağı gibi konularda halkı yanıltacak işaretler. Örneğin, diamalt markası, bu markayı taşıyacak ürün içinde malt maddesi bulunmadığından tescil olunamaz. g) Paris Sözleşmesinin 2 nci mükerrer 6 ncı maddesine göre reddedilecek işaretler. ğ) Paris Sözleşmesinin 2 nci mükerrer 6 ncı maddesi kapsamı dışında kalan ancak kamuyu ilgilendiren, tarihi ve kültürel değerler bakımından halka mal olmuş diğer işaretler ile yetkili mercilerce tescil izni verilmemiş olan armaları, nişanları veya adlandırmaları içeren işaretler. h) Dinî değerleri veya sembolleri içeren işaretler. ı) Kamu düzenine veya genel ahlaka aykırı işaretler. i) Tescilli coğrafi işaretten oluşan ya da tescilli coğrafi işaret içeren işaretler.

Yanıt Açıklaması: Bilgisayar programcıları fikir ve sanat eserleri ile bağlantılı hak sahiplerinden değildir.

Yanıt Açıklaması: Türkiye’de fikri mülkiyet haklarının tescili ve korunması Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından yapılmaktadır. Kurumun önceki ismi Türk Patent Enstitüsü’dür. Türk Patent Enstitüsü (TPE) 1995 yılında kurulmuştur. 22 Aralık 2016 tarih ve 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu ile Kurumun adı, “Türk Patent ve Marka Kurumu”, kısa adı ise “TÜRKPATENT” olarak değiştirilmiştir.

Yanıt Açıklaması: 1967 yılında kurulan Dünya Fikri Mülkiyet Örgütü (WIPO, World Intellectual Property Organization), “intellectual property” (fikri haklar) ifadesini ana kavram olarak kullanmakta ve bu kavramı konuları itibariyle “industrial property”(sınai haklar) ve “copyright” (fikir ve sanat eserleri, telif hakları, eser sahibinin hakları) olmak üzere iki bölüme ayırarak değerlendirmektedir.

Yanıt Açıklaması: Alacaklının önce borçluyu takip etme ve rehnin paraya çevrilmesini isteme yollarına gitmeksizin doğrudan kefile başvurabileceği kefalet türüne müteselsil kefalet adı verilir.

Yanıt Açıklaması: Satım olgusu taraflar arasında bir borç ilişkisi doğurmuştur. Borç ilişkisi ise bir kişiyi diğer bir kişiye bir edimi yerine getirme yükümlülüğü altına sokan hukuksal bir bağdır.

Yanıt Açıklaması: Müşteri Çevresi Hakkı: Bir ticari işletmenin sevk ve yönetiminin kendi müşteri çevresi üzerinde yarattığı rağbetten dolayı sahip olunan haktır.

Yanıt Açıklaması: İşletme, insan gereksinmelerinin karşılanması için mal ve/veya hizmet üretiminin gerçekleştirildiği ekonomik birimdir. İşletmelerde, ekonomik bir mal veya hizmet üretimi için üretim faktörleri biraraya getirilir. İşletmelerde geleneksel olarak iki temel amaç ortaya çıkar; kâr elde etmek ve topluma hizmet etmek. Bunların dışında işletmelerin kendi koşullarına göre ağırlık verdiği özel amaçlar da söz konusudur. Kâr elde etme açısından işletmeler, kâr amacı güden ve kâr amacı gütmeyen işletmeler olarak ikiye ayrılır.

Yanıt Açıklaması: Musiki eserleri, her nevi sözlü ve sözsüz bestelerdir. Güzel sanat eserleri, estetik değere sahip olan 1. Yağlı ve sulu boya tablolar, çizimler ve benzerleri 2. Heykeller, kabartmalar, oymalar 3. Mimarlık eserleri 4. El işleri ve küçük sanat eserleri, minyatürler ve süsleme sanatı ürünleri ile tekstil ve moda tasarımları 5. Fotoğrafik eserler ve slaytlar, 6. Grafik eserler 7. Karikatür eserleri 8. Her türlü tiplemelerdir. Haritalar ilim ve edebiyat eserleri arasında yer almaktadır.

Yanıt Açıklaması: Ticari işletme Ticaret Kanununun temel kavramıdır. Türk Ticaret Kanununda (TTK) işletme kavramı tanımlanmamış ticari işletmenin tanımı yapılmıştır. TTK m.11’e göre: “ticari işletme, esnaf işletmesi için öngörülen sınırı aşan düzeyde gelir sağlamayı hedef tutan faaliyetlerin devamlı ve bağımsız şekilde yürütüldüğü işletmedir.

Yanıt Açıklaması: İki veya daha fazla kişi, içlerinden yalnız biri veya hepsi için ticari niteliği haiz bir iş dolayısıyla, diğer bir kimseye karşı birlikte borç altına girerse, kanunda veya sözleşmede aksi öngörülmemişse müteselsilen sorumlu olurlar.

Yanıt Açıklaması: Kanundaki tanıma göre ticari işletme kavramının dört unsuru bulunmaktadır. Bunlar; gelir sağlama amacı, devamlılık, bağımsızlık, esnaf faaliyeti sınırlarını aşmadır. Bir işletmenin ticari işletme olarak kabul edilebilmesi için bu unsurların tamamını içermesi gerekir. Örgüt kültürü işletmenin iç çevresinde yer alan temel unsurlardan biridir.

Yanıt Açıklaması: Tescilli markalar SMK’da öngörülen hükümler çerçevesinde korunurken, tescilli olmayan markalar haksız rekabet hükümleri ile korunur. Marka hakkına tecavüz sayılan fiiller şunlardır. Marka sahibinin izni olmaksızın, markayı SMK’nun 7 nci maddesinde belirtilen biçimlerde kullanmak. Marka sahibinin izni olmaksızın, markayı veya ayırt edilemeyecek kadar benzerini kullanmak suretiyle markayı taklit etmek. Markayı veya ayırt edilemeyecek kadar benzerini kullanmak suretiyle markanın taklit edildiğini bildiği veya bilmesi gerektiği hâlde tecavüz yoluyla kullanılan markayı taşıyan ürünleri satmak, dağıtmak, başka bir şekilde ticaret alanına çıkarmak, ithal işlemine tabi tutmak, ihraç etmek, ticari amaçla elde bulundurmak veya bu ürüne dair sözleşme yapmak için öneride bulunmak. 4. Marka sahibi tarafından lisans yoluyla verilmiş hakları izinsiz genişletmek veya bu hakları üçüncü kişilere devretmek.

Yanıt Açıklaması: Bir işletmenin ticari işletme olabilmesi için ticaret siciline kaydolma zorunluluğu yoktur.

Yanıt Açıklaması: Fikri mülkiyet haklarının özellikleri şunlardır: Fikri mülkiyet hakları insan zihninin ürünüdür. Gayrimaddi mallar üzerinde kurulabilirler. Özel hukuka ilişkin haklardır. Mutlak haklardır, herkese karşı ileri sürülebilir. Hak sahibine maddi ve manevi menfaatler sağlar.

Yanıt Açıklaması: İşgal taşınır mülkiyetinin aslen kazanma yollarından biri değildir.

Yanıt Açıklaması: Adi ortaklığın kuruluşunda ortaklığın kuruluşu herhangi bir şekle tabi değildir.

Yanıt Açıklaması: Ticari işletme faaliyetinin işletme sermayesi ile karşılanamadığı hallerde, tacirin işletmesini teminat göstererek kredi kullanması söz konusu olabilir.

Yanıt Açıklaması: Bakanlar kurulunun onayı anonim ortaklıkların kuruluş işlemleri arasında yer almaz.

Yanıt Açıklaması: Sözleşme, iki tarafın karşılıklı ve birbirine uygun irade açıklamasında bulunmalarıyla oluşan hukuksal işlemlerdir.