Medya ve Reklam

Yanıt Açıklaması: Kamusal radyoculuk toplumun her kesimine eşit mesafede, doğru ve tarafsız haber vermeyi ve kamuyu doğru bilgilendirmeyi amaçlar. Kamu hizmeti yapan kurumlar reklam almaz ve fonlarla desteklenirler. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Yöndeşme (convergence), 3G teknolojisi olarak isimlendirilen karasal yayıncılık, uydu yayıncılığı ve telekominükasyon ağının; teknolojik, ekonomik ve yönetsel birleşimlerine verilen isimdir.

Yanıt Açıklaması: Serbest Uygulama Dönemi: 1931 yılına kadar devlet, ilânlarını özel sektör gibi hiçbir kayıt ve şarta bağlı kalmadan seçtiği gazetelerde yayınlatırdı. Bunu ya doğrudan doğruya yapar veya bir takım simsarlara yaptırır, pazarlık eder, gerekirse eksiltme suretiyle en düşük fiyatı veren gazetelerde yayın işi gerçekleşirdi.

Yanıt Açıklaması: Gazeteler günümüzde internet gibi güçlü bir rakibe sahiptirler. İnternetin günlük yaşamın vazgeçilmez bir parçası olması, hemen hemen her gazetenin sanal dünyada da yer almasını zorunlu kılmıştır.

Yanıt Açıklaması: Reklam Üretim Sürecindeki Değişim: Reklam üretim sürecinde öncelikle hedef kitlenin analizi konusunda uzmanlaşma artmıştır. Hedef kitle analizinde yaş, cinsiyet, sınıf gibi demografik değişkenlerin yanısıra, yaşam tarzı araştırmalarından da yararlanılmaktadır. Reklamın üretim sürecini, medya planlaması ve satın almayla birleştiren “bütünleşik pazarlama iletişimi” önem kazanmıştır. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Tarihsel gelişim sürecinde reklamcılığın gelişmesinde rol oynayan etkenleri şöyle sıralayabiliriz: • İş başında verimliliğin artması • Teknolojik gelişmeler • Gelirdeki artış • Orta sınıfın gelişmesi • Eğitimde gelişme • Kişisel satış kullanımının azalması • Reklam ajanslarının gelişmesi • Araştırmada gelişme • Ambalajda gelişme • Üretim ve serviste gelişme • Üreticinin tüketiciden uzaklaşması • Pazarlama anlayışında gelişme • Self-servis satışlarının doğuşu

Yanıt Açıklaması: Günümüzde ise özel televizyon kanallarının çoğalması, uydudan yayın yapılması televizyonun izleyici sayısını, izlenme oranını, izlenme süresini daha da arttırmıştır. Bunun sonucu televizyon kanallarının reklam yayınları da aynı oranda artmıştır.

Yanıt Açıklaması: Postfordist dönemde tüketim ve reklamla ilgili diğer önemli bir tartışma konusu Baudrillard’ın tezleridir. Baudrillard’a (1997) göre çağdaş tüketici "ürünleri" değil, “göstergeleri” tüketmektedir ve bu göstergeler tüketiciye reklamlar aracılığıyla ulaşır. Tüketimde ihtiyaçlar ve isteklerin yerini toplumsal değerler ve imajlar alır. Bireyler tüketim malları satın almanın ve bunları sergilemenin toplumsal ayrıcalık ve prestij getirdiğine inanır. İhtiyaç artık tek bir nesneye duyulan ihtiyaç değil; bir farklılaşma ihtiyacıdır.

Yanıt Açıklaması: Küreselleşme sürecinde reklam endüstrisinde küresel networklerin ortaya çıkmasının yanı sıra, onunla ilişkili olarak aşağıdaki değişiklikler gerçekleşmiştir: • Reklamverenlerde değişim • Reklam ajanslarında değişim (uluslararasılaşma, hizmet çeşidinde artış, organizasyon yapısındaki değişiklikler, ücretlendirme koşullarındaki değişiklikler) • Reklam üretim sürecinde değişim (küresel ve bölgesel reklam kampanyaları) • Mecralardaki değişim • Araştırma sektöründeki değişim • Tüketicilerdeki değişim • Yasal düzenlemelerdeki değişim • Mesleki örgütlenmelerdeki değişim

Yanıt Açıklaması: Ulaştırma Bakanlığının yurt içinden yayın yapan radyo ve televizyonları kapatma kararı 1993 yılında alınmıştır.

Yanıt Açıklaması: Ortaçağ döneminde okuma yazma oranı sınırlıdır ve halk yazıya ilgi göstermez. Reklamı ifade eder biçimde “çığırma” ve “tezgâhtar” sözcükleri kullanılmaktadır. Çığırma işini gerçekleştirenler krala bağlı olarak çalışmaktadır. Ücretleri satıcılar tarafından ödenen yeminli çığırtkanlar devlete vergi vermekteydiler. Çığırtkanlar, satıcıların hizmetine yönelik olarak loncalar kurmuşlardır. 29

Yanıt Açıklaması: Postfordist dönemdeki tüketim eğilimlerine bakıldığında, tüketim kitlesel değildir ve pazar ayrışmıştır. Temel tüketim birimi ise bireydir. Sosyolojik olarak tüketim gruplarısınıf, cinsiyet, yaş gibi demografik değişkenlerle değil,“yaşam tarzı” grupları tarafından ifade edilir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Tüketim kültürünün savaş sonrası oluşan toplumsal refah, 1929 ekonomik bunalımını tekrarlamamak için tercih edilen ve toplam talebi artırmayı hedefleyen Keynesyan ekonomi politikaları ve fordist üretim tarzı sonucu Amerikan toplumunda oluştuğu ve diğer batılı ülkelere yayıldığı kabul gören bir yaklaşımdır. Lyon (1994) ve Baudrillard (1997) ise, tüketim kültürünü postmodernizm ile beraber düşünür. Lyon tüketimin ve tüketicinin yaşam tarzının hakim olduğu bir kültürü postmodern olarak tanımlar. Slater (1997) ise, son yıllarda tüketim ve kültür olgularının toplumsal yaşamda merkezi bir rol almasını kabul etmekle birlikte, tüketim kültürünü Aydınlanma’dan bu yana moderniteye ait bir olgu olarak görür.

Yanıt Açıklaması: Küreselleşme tanım olarak ürünlerin, sermayenin, enformasyonun, kültürel değerlerin, fikirlerin, sistemlerin, kuralların, standartların ulus devlet sınırlarını aşarak dünya çapında yaygınlaşması ve bütünleşmesidir. Bunun yanı sıra küreselleşme kavramıyla ulaşım ve iletişim alanındaki gelişmeler sayesinde dünyanın giderek küçülmesine de işaret edilmektedir. Küreselleşme sürecinde reklam endüstrisindeki değişimler, Yeşim Acar’ın (2009), “Küreselleşme Sürecinde Türkiye’de Reklam Endüstrisindeki Değişimler” isimli doktora tez çalışmasından yararlanılarak yazılmıştır

Yanıt Açıklaması: Türkiye nüfusunun yüzde 70'e yakını sürekli radyo dinlemektedir.

Yanıt Açıklaması: İkinci Dünya Savaşı’na rastlayan yıllarda Türkiye’de de radyo, tüm Dünyada olduğu gibi önemli bir dönem yaşar. Savaşan ve savaşmayan tüm ülkeler radyoyu bir propaganda aracı olarak kullanırlar. Bu dönemde, insan sesinin, olayın gerçekliğini yansıtmada, gazetelerin aktaramadığı bir canlılık kazandırdığı, onu son derece güçlendirdiği görülmüştür. Radyonun inandırıcılığı ve yaygın bir araç olması İkinci Dünya Savaşında propaganda için kullanılmasına neden olur. Medyanın tek bir elde toplanması ya da merkez tarafından kontrol edilmesi fikri dönemin hâkim düşüncesidir. Halkı zararlı propagandalardan korumak, ulusal çıkarları savunmak, resmi görüşün eksiksiz ifade edilmesini sağlamak gibi gerekçeleri olan bu düşünce, Matbuat Umum Müdürlüğü’nün kurulmasına neden olur. Radyoculuğun kurumsallaşmaya başladığı bu yıllar, yayınların gerek süre, gerekse içerik açısından eğitici içerikli programların daha yoğun olduğu dönemlerdir. Kaçınılmaz olarak bu yıllarda radyo hükümetin sesi olarak işlev görmüştür. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Bir derginin sahip olduğu özellikleri şöyle sıralayabiliriz: • Düzenli bir yayın aralığının bulunması (haftalık, aylık, üç aylık vs.) • İçinde okunacak metinlerin, bakılacak görsellerin bulunması • Okur tarafından talep edilmesi ve satın alınması • Diğer yayınlardan bağımsız olarak dağıtılması ( Gazetelerin eki olarak verilen dergiler bu anlamda dergi kategorisinde sayılmamaktadır) • Ciltli olması

Yanıt Açıklaması: İlave, dergiye ait bir özelliktir ve gazetenin arkasına eklenmek üzere tüketiciye ulaştırılır.

Yanıt Açıklaması: Kontrol devrimi, kitle iletişim ve telekomünikasyon teknolojilerindeki hızlı değişimleri ifade etmektedir. Bunun yanı sıra Sanayi Devrimi süresinde ortaya çıkan toplumsal düzeylerdeki ekonomik ve politik kontrol kaybının önlenmesini de anlatmaktadır. Kontrol devriminden önce hükümet ve pazarın kontrolü, kişilerarası ilişkilere ve yüzyüze gerçekleşen etkileşimlere dayanmaktadır. Kontrol devrimiyle birlikte; kontrol; yeni nakliye altyapılarını, telekomünikasyon araçları, kitle iletişim araçları gibi yeniden kurulan bürokratik örgütlerin eline geçmiştir. Buradaki “kontrol” sözcüğü, en genel anlamıyla önceden belirlenmiş hedefler için yapılan maksatlı etkiyi ifade etmektedir. Ekonomistlere göre reklam, talebi kontrol etmeye hizmet etmektedir.

Yanıt Açıklaması: Ortaçağ’ın bitimine yakın bir tarih olan 1450’de Gutenberg’in matbaa makinesini icat etmesi, reklamcılıkta yeni bir dönem açmıştır. Doğru cevap D seçeneğidir.