Seçmeli Ara Sınav - Medya ve Etik

Soru 1:

Aşağıdakilerden hangisi habercinin sözleşmeyle bağlı olduğu patronuna karşı sorumluluğundan önce gelmelidir?

A) Bağlı olduğu dine karşı sorumluluğu B) Cumhurbaşkanına karşı sorumluluğu C) Halka karşı kamusal sorumluluğu D) Kamu otoritelerine karşı sorumluluğu E) Sosyal normlara karşı sorumluluğu

Soru 2:

Toplum yaşamında etiğin karşılığını aşağıda sıralanan ifadelerden hangisi en iyi biçimde tanımlamaktadır?

A) Davranışlar bağlamında iyinin ne olduğu B) İnsanların birbirleriyle ilişkilerinde neleri yapmaları ve nelerden kaçınmaları gerektiği C) Davranışlar bağlamında nelerin iyi olduğu D) Belli bir alanda etkinlik gösteren kişilerin uymaları gereken kurallar E) Alana özgü uygulamalardaki istenen davranışların irdelenmesi

Soru 3:

Sosyal sorumluluk kuramının ortaya çıkış yeri aşağıdaki ülkelerden hangisidir?

A) Türkiye B) Almanya C) İngiltere D) Rusya E) Amerika Birleşik Devletleri

Soru 4:

Diğer habercilik özdenetim mekanizmalarından farklı olarak editoryal sürecin bir parçası olarak çalışan özdenetim mekanizması hangisidir?

A) Ombudsmanlık B) Okur temsilciliği C) Kamu editörü D) Kurumsal etik kurallar E) Hakemlik

Soru 5:

Cumhuriyet döneminde basına getirilen ilk en sıkı kısıtlama ne zaman getirilmiştir?

A) 1925 B) 1923 C) 1950 D) 2010 E) 2013

Soru 6:

Gazetecilerin ilişki içinde oldukları kişilere ve topluma karşı birtakım sorumlulukları bulunmaktadır. Etik kurallarla örtüşen uygun bir gazetecilik anlayışının temelini bu sorumluluk bilinci oluşturmaktadır. Ancak bu sorumlulukların yerine getirilmemesi durumunda etik sorunlar ortaya çıkmaktadır. Bu sorunlara neden olan davranışları etik olmayan davranış olarak nitelemek mümkündür. Etik olmayan davranışların başında hangi davranış gelmektedir?

A) Gazetecilerin, gazetecilik mesleği dışında başka işlerle uğraşması B) Hediye ve bedava seyahatleri kabul etmek, para karşılığı haber yapmak gibi davranışlar C) Gazetecilerin hükümetten maaş almaları D) Haber kaynağının gizliliğinin ihlal edilmesi E) Gazetecilerin haberlerine konu olan kişilerin kişilik haklarını ihlal etmeleri

Soru 7:

Burjuva sınıfı hangi dönemde oluşmuştur?

A) 18. yüzyıl B) 15.yüzyıl C) 19. yüzyıl D) 14. yüzyıl E) 13. yüzyıl

Soru 8:

Aşağıdakilerden hangisi BBC Yayın İlkeleri Kılavuzuna göre yapılması kamu yararına olan yayınlardan değildir?

A) Bir suçun ifşa edilmesi ya da ortaya çıkarılması B) Yolsuzluk ya da adaletsizliklerin ifşası C) Ünlü bireylerin eşlerini aldatmaları D) Halk sağlığı ve güvenliğinin korunması E) Ciddi anti-sosyal davranışların ifşası

Soru 9:

Türkiye'de Okur Temsilciliği ilk defa hangi gazetede kim tarafından gerçekleştirilmiştir?

A) Sabah Gazetesi - Gülay Erdemli B) Hürriyet Gazetesi - Doğan Satmış C) Milliyet Gazetesi - Yavuz Baydar D) Hürriyet gazetesi - Seyfettin Turhan E) Hürriyet gazetesi - Emre Kongar

Soru 10:

20. Yüzyılda ABD'de gazeteciliğin pazara açılması, genel kamuya hitap etmek için siyasal bağlantılarından uzaklaştığını ilan ederek ‘evrenselleştirilebilir’ normlarını, ilkelerini ve pratiklerini belirlemeye başladığı sürecin düğüm noktalarından birini teşkil eden; bu bağlamda, habercilik etiğinin oluşumu açısından kritik bir dönemi imleyen basına ne ad verilmektedir?

A) Özgür basın B) Metelik basını C) Baskın basın D) Pulitzer basını E) Demokrak basın

Soru 11:

“Bırakınız yapsınlar bırakınız geçsinler” sözü hangi düşünüre aittir?

A) Francis Bacon B) Jonathan Swift C) Adam Smith D) Marshall McLuhan E) Joseph Pulitzer

Soru 12:

Index Librorum Prohibitorum Papa IV. Paul tarafından ne zaman yayınlanmıştır?

A) 1558 yılında B) 1688 C) 1513 D) 1487 E) 1600

Soru 13:

Birleşmiş Milletler'ce basın ve enformasyon alanında çalışanların uymaları gereken ilkelere ilişkin düzenlemeler yapılmıştır. Buna göre; * Genel kamu yararı gerekmedikçe ............. * İnsan onuruna ............ * Haber kaynaklarının ........... * Güvenilir kaynaklardan alınan bilgiler .............. Söz konusu düzenlemeleri içeren yukarıda yarım bırakılmış cümleleri tamamlayan ifadeler aşağıdakilerden hangisinde doğru biçimde sıralanmışlardır?

A) eleştiri yapılamaz/saygı duyulur/gizlilik esastır/meslek sırrı niteliğindedir B) gizlilik esastır/saygı duyulur/eleştiri yapılamaz/meslek sırrı niteliğindedir C) eleştiri yapılamaz/saygı duyulur/meslek sırrı niteliğindedir/gizlilik esastır D) gizlilik esastır/eleştiri yapılamaz/saygı duyulur/meslek sırrı niteliğindedir E) meslek sırrı niteliğindedir/eleştiri yapılamaz/saygı duyulur/gizlilik esastır

Soru 14:

1776 tarihinde kabul edilen Virginia Haklar Bildirisi, kim tarafından kaleme alınmıştır?

A) Thomas Jefferson B) Adam Smith C) René Descartes D) William Caxton E) Johannes Gutenberg

Soru 15:

Medya kuruluşlarının ve sahiplerinin ticari faaliyetleri ile kuruluşun yayın hizmetlerinin mesleki kural ve değerlerinin birbirini etkilemeyecek biçimde ayrı tutulmasını sağlayan mekanizmaya ne ad verilir?

A) Medya mülkiyeti B) Etik davranış C) Medya gücü D) Editoryal bağımsızlık E) İletişim etiği

Soru 16:

Aşağıdakilerden hangisi medya çalışanlarının işsiz kalma endişesi ile kendiliğinden başvurdukları haber ya da bilgiyi göz ardı etmeleri yöntemidir?

A) Yandaşlık B) Haberi gizleme C) İşten kaçma D) Mobing E) Otosansür

Soru 17:

Etik davranışı belirleyen kuralları içeren bilim dalı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Diyalektoloji B) Dosoloji C) deontoloji D) Dendroloji E) Dendokronoloji

Soru 18:

Hangisi basın kuruluşlarının okur temsilcisi istihdam etmelerinin ardındaki gerekçelerden biri olamaz?

A) Haberlerin dengeli verilip verilmediğini izleyerek yayınlanan haberlerin sayısını arttırmak. B) Okuyucuların habercilere daha kolay ulaşabilmelerini sağlayarak habercileri daha güvenilir kılmak. C) Okuyucuların çeşitli konular hakkındaki kaygıları hakkında basın kuruluşundaki haber çalışanlarını bilgilendirmek. D) Şikayetlerin ve diğer sorunların yöneltilebileceği sorumlu bir kişi olarak, editörlerin ve haber yöneticilerinin zamandan tasarruf etmelerini sağlamak. E) Bazı şikâyetleri çözümleyerek yayın kuruluşu hakkında yüklü tazminat davaları açılmasının önüne geçmek

Soru 19:

Türkiye'de ilk basın şehidi sayılan kişi kimdir?

A) Hasan Fehmi B) Hasan Tahsin C) Uğur Mumcu D) Abdi İpekçi E) Bahriye Üçok

Soru 20:

Aşağıdakilerden hangisi okur temsilcisinin gazeteye olan katkılarından biri değildir?

A) İzlerkitlenin yayın hakkındaki detaylı görüşünü bilme fırsatını elde etmek B) Yapılan hatalarla ilgili olarak okurun deşarj olmasını sağlamak C) Yayın kuruluşlarının daha yanlı bir şekilde haber yapmasına katkıda bulunabilmek D) Hesap verebilir durumda olarak okur gözünde güven kazanmak E) Davalara ve belki mahkûmiyetlere yol açabilecek hukuki uzlaşmazlıkların önüne geçmek