Medya Siyaset Kültür

Yanıt Açıklaması: Tayland “Güneydoğu Asya’nın Yavru Kaplanları” olarak bilinen ve ekonomik açıdan güçlenen bir ülkedir.

Yanıt Açıklaması: Küreselleşme; kapitalizmin gelişim sürecindeki bir aşama olarak yorumlanmaktadır. Ayrıca, kapitalizmin evrensel yayılışını ifade etmektedir. Dolayısıyla küreselleşme, dünya çapında sermaye birikimine engel oluşturan fiziksel ve hukuki sınırların yok edilmesi olarak tanımlanmaktadır. Bu anlamda; kapitalizm ile küreselleşme arasında doğrudan bir ilişki bulunmaktadır. Bu bağlamda, Fikret Başkaya, kapitalizmi 3 döneme ayırarak küreselleşme ile kapitalizm arasındaki ilişkiyi tanımlamaktadır. 1) Ulusal kapitalizm: İşletmelerin ulusal sınırlar içinde etkinlik gösterdiği 19. Yüzyıl, 2) Tekelci kapitalizm: Tekellerin ortaya çıktığı 20. Yüzyılın ilk yarısı, 3) Küresel kapitalizm: Çok uluslu şirketlerin egemen olduğu 1980’lerden günümüze kadar olan dönem.

Yanıt Açıklaması: Eski Yunan'da kamusal hayatın gerçekleştiği pazar meydanlarına "agora" adı verilmektedir. BU nedenle doğru yanıt B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Batılı toplumlarda ve Türkiye’de kamusal alan kavramı günümüzde tartışılan önemli konuların başında gelmektedir. Bu tartışmaya farklı gerekçelerle değişik çevreler düşünce akımları katılmıştır. Kamusal alan kavramının ne anlama geldiğinin açıklanması önem taşımaktadır. Kamusal alan bireylerin kendilerini ilgilendiren ortak bir sorun çevresinde akıl yürütmeleri ve rasyonel bir tartışma içine girdikleri yaşam alanıdır.

Yanıt Açıklaması: Ayferi Göze, “Siyasal Düşünceler ve Yönetimler” adlı kitabında, Magna Carta fermanının kralın yetkisini sınırlayan ve toprak sahibi soyluların haklarını belirleyen beş maddesini özetlemiştir. Bu maddelerde kralın keyfince vergi koyamayacağı, yargı kararı olmadan kralın tutuklanamayacağı, cezalarla işlenen suçların orantılı olacağı ve kralın devlet yasalarını çiğnemesi durumunda toprak sahibi soyluların isyan hakkının bulunacağı belirtilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Piyasa yayıncılığı, medya kuruluşları, özel şahıslar ve sermaye şirketleri tarafından yönetilmektedir. Şirketlerin yayıncılık politikaları piyasa ilkelerince belirlenmektedir. Bu nedenle, ticari değeri olmayan içeriğin aktarılması olanaksız gibidir. Doğru yanıt A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: İrvan, barış gazeteciliği konusundaki engelleri üç başlıkta incelemektedir. Bunlardan biri bireysel düz- lemde yer alan engellerdir. Bu düzlemde iki tür gaze- tecilik değeri etkindir. Bunlar, profesyonel gazetecilik kodları ve haber değerleridir. İkincisi kurumsal düzlemdeki engellerdir. Medya kurumları ka^r amacı güderler. Bu nedenle, toplam satış rakamını arttırmak, izlenme oranını yükseltmek temel amaçtır. Bu nedenle, barış yerine çatışmayı tercih edecektir. U¨çüncüsü ideolojik düzeydeki engeldir. Medya uluslararası çatışmalara oldukça milliyetçi bir bakış açısıyla yaklaşmaktadır. Medyanın barışı özendirmede pozitif bir rol oynaması ise barış gazeteciliğinin gelişmesine katkı sağlayacaktır.

Yanıt Açıklaması: Rönesans hareketleri 14. Yüzyıldan başlayarak İtalya’da ortaya çıkan ve zamanla tüm Avrupa’ya yayılan tarihsel bir dönemi anlatmaktadır. Ortaçağ’ın kapanıp Yeniçağ’ın açılmasına neden olan tüm tarihsel ve düşünsel gelişmeleri ifade eder. Rönesans, laiklik birey olma, insan merkezli toplum anlayışı gibi gelişmelere önemli katkılar sunmuştur.

Yanıt Açıklaması: Çin Halk Cumhuriyeti, Rusya, Kazakistan, Kırgızistan ve Tacikistan’ın 1996 yılında oluşturdukları yapılanma “Şanghay Beşlisi” olarak da anılmaktadır. Bu örgüt, 2001’de Özbekistan’ın katılımıyla üye sayısını altıya çıkarmıştır.

Yanıt Açıklaması: Spinoza’ya göre, devlet, bireyin düşünsel ve bedensel gelişimine hizmet etmelidir. Spinoza, bir siyasal düzenin en temel ilkesini fikirlerin özgürce ifade edilmesi olarak tanımlamıştır. Bu yolla, ifade özgürlüğünü ve demokrasi düşüncesini geliştirmiş olmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Angien regime kavramı genellikle feodalizm ile aynı anlamda kullanılmaktadır. M.Ö. 800 ile M.S. 1800 yılları arasındaki tarihsel dönemi ifade etmektedir. Angien regime kavramı, ulusal düzeydeki ticaretle uğraşan sınıfın ve yönetimdeki bürokratların, feodal ayrıcalık sahipleriyle yan yana gelişmekte oldukları 18. Yüzyılı tanımlar. Özellikle dönemin İngiltere ve Fransa’sını anlatır. Feodalizm ise, siyasal gücün merkezi olmayan, yerel derebeylerin de odaklanması durumunda ortaya çıkan yönetim biçimidir.

Yanıt Açıklaması: Yurttaş gazeteciliğinin temelinde, insanların demokratik sürece aktif katılımcı olmalarını sağlamak bulunmaktadır. Ayrıca, onların pasif izleyici olmalarını engelleme çabası vardır. Bunun için yurttaş gazeteciliğiyle insanlar ikna edilmek istenmektedir. Kamu gazeteciliği de denilen yurttaş gazeteciliğiyle ilgili ilk gelişmelerin 1970’lerde olduğu belirtilebilir. Ancak, bilinen anlamıyla ortaya çıkışı 1980’lerin sonu ve 1990’ların başına denk gelmiştir.

Yanıt Açıklaması: Francis Fukuyama’nın "tarihin sonu" tezi, 20. yüzyılın sonlarına doğru liberalizmin zaferi üzerine yoğunlaşan tartışmaları başlatmıştır. Fukuyama, liberal demokrasinin önce monarşiyi, sonra faşizmi, son olarak da komünizmi yenilgiye uğrattığını ileri sürer. Liberal demokrasi, "insanlığın ideolojik evrimindeki son durak" ve "sonul yönetim biçimi”dir. Fukuyama’ya göre, Batı’nın ve Batı fikrinin zaferi, Batı liberalizminin yerini alabilecek, yaşayabilir nitelikteki tüm sistemlerin tamamen gözden düşmesiyle ortaya çıkmaktadır ve bir ideal olarak demokrasi, Amerika’nın renklerine bürünmüş "çağdaş liberalizm" biçiminde sonuçlanacaktır.

Yanıt Açıklaması: Günümüzde küçük çıkar grupları ve yurttaş birlikleri, sergiledikleri kolektif eylemlerin ve hak arayışlarının medyada temsiliyet kazanmasını istemektedir. O¨zellikle yeni toplumsal hareketler, kamuoyunda seslerini duyurmak ve halkın desteğini kazanmak için medyanın bu yöndeki yayınlarına gereksinim duymaktadır. Medyanın bu noktada temel sorumluluğunu ise mümkün olduğu kadar her kesimden insanın sesini bilinçli bir biçimde büyüterek topluma iletmesi oluşturmaktadır. Azınlıkta kalan toplumsal kesimlerin hak arayışlarının gelişip yaygınlaşmasında, "toplumsal uyum ve denge üçgeni"ndeki ögelerden her birinin ayrı bir işlevsel katkısı bulunmaktadır. Bu üçgenin ögelerini, devlet, sivil toplum ve demokrasi oluşturur. Medya ise bu eşkenar üçgenin ağırlık merkezinde yer alır. Dolayısıyla, medyanın yurttaşlık haklarının savunulması yönündeki sorumlu yayıncılık anlayışı belli bir önem kazanmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Daha fazla sorumluluk üstlenen devletin müdahaleci olarak gelişmesi ve yarı kamusal alan olarak görülen sanayi kuruluşlarının büyümesi beraberinde özel kişiler arasındaki kamusal nitelik taşıyan tartışmaların azalmasına yol açmıştır .Bunun birlikte ticarileşen kitle iletişim araçları daha fazla tiraj kaygısıyla sansasyonel bir alanları önemsemiş ve kamusal bir araç olma özelliğini yitirmeye başlamıştır. Daha çok kültür endüstrisi ürünlerinin tüketildiği bir alana dönmüştür. Dolayısıyla, kamusal alan, bu endüstri tarafından kontrol edilip biçimlendirilen alanlardan biri haline dönüşmüştür .Medyanın politikleşmesi ise bu sebepler arasında sayılamayacağından,

Yanıt Açıklaması: "Habermas'ın edebi gazeteciliğe ilişkin düşüncelerini eleştirir" söz konusu eleştiriler değildir. Dolayısıyla doğru yanıt C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: “BRIC” ise yeni oluşan bir ekonomik ve siyasi örgütlenme olarak karşımıza çıkmaktadır. Brezilya, Rusya Federasyonu, Hindistan ve Çin Halk Cumhuriyeti’nden oluşan bir örgüttür. “BRIC”, bu ülkelerin İngilizce isimlerinin baş harflerinden oluşur. Bazı çevreler, bu ülkelere “Meksika”yı da ekleyerek “BRIMC” olarak tanımlamaktadır.

Yanıt Açıklaması: 1998 yılında Türkiye Gazeteciler Cemiyeti tarafından hazırlanan Türkiye Gazetecileri Hak ve ve Sorumluluk Bildirgesi barış gazeteciliğine açık kapı bırakmaktadır. Gazeteci, başta barış, demokrasi ve insan hakları olmak üzere, insanlığın evrensel değerlerini çok sesliliği, farklılıklara saygı savunur düşüncesinin yer aldığı maddeler yer almaktadır.

Yanıt Açıklaması: Türkiye Ekonomik ve Sosyal Etüdler Vakfı ( TESEV ) başkanı Can Paker’e göre; sivil toplum örgütleri ile medya arasındaki güç birliği açısından bakıldığında, sivil toplum örgütlerinin genişlediği, büyüdüğü ve etkin olduğu toplumlarda demokrasinin gözlem altında olduğu görülmektedir. Kamuoyunun ne dediğini, nasıl tepki gösterdiğini en iyi sivil toplum örgütleri yansıtır. Bu nedenle medya dördüncü güçse, sivil toplum örgütleri de beşinci güçtür.

Yanıt Açıklaması: Yurttaş gazeteciliğinin temelinde, insanların demokratik sürece aktif katılımcı olmalarını sağ- lama bulunmaktadır.