Medya Siyaset Kültür

Yanıt Açıklaması: Devlet ve özel alanın sınırları dışında kalan “ara kurumlar” ise şunlardır: 1. Kâr amacına değil, üyelerin karşılıklı yararına dayanan yardım örgütleri, dernekler, sendikalar, 2. Siyasi partiler, 3. Belli ortak görüşteki bireyleri biraraya getiren nükleer silah karşıtı örgütler, ekolojik örgütler vb. baskı grupları, 4. Kooperatif temelde kurulup işletilen ekonomik örgütler

Yanıt Açıklaması: John B. Thompson’a göre, çağdaş Batı toplumlarında “özel alan” şu unsurları kapsamaktadır: 1. Kişisel mülkiyet konusu olan ve pazar ekonomisi içinde kâr elde etmek amacıyla çalışan ekonomik örgütler, 2. Kişisel ilişkiler, 3. Resmi ya da resmi olmayan aile ilişkileri.

Yanıt Açıklaması: Osmanlı devletinde sivil toplum alanındaki ilk ge- lişme 1808 Sened-i İttifak ile gerçekleşmiştir. Ayanlar, yerelde egemen olan ve toplumun ileri gelen ayrı- calıklı kesimini oluşturuyordu. Rusçuk Ayanı Alemdar Mustafa Paşa, İstanbul’a geldiğinde II. Mahmud’u padişah ilan etmişti. Ancak, bununla da yetinmeyip büyük ayanları İstanbul’a çağırmış “Sened-i İttifak” adı verilen belgeyi imzalatmıştır. Bu antlaşmaya göre, ayanlar devlete bağlı kalacak ve bölgelerinde herhangi bir isyana yönelmeyecekti. Buna karşı, Osmanlı devleti de ayanlar üzerinde herhangi bir girişimde bulunmayacaktı. Ayan kurumunun merkezi hükümet karşısındaki başarısı, 19. yüzyılda Osmanlı’da sivil toplumun hareketlendiğinin bir göstergesidir.

Yanıt Açıklaması: Jan Schaffer’e göre, yurttaş gazeteciliğinden beklenilmesi gereken, insanlarda sorunlarına sahip çıkma duyarlılığının geliştirilmesidir. Ayrıca, yurttaş olma bilincinin ve sorumluluğunun yurttaş gazetecileri tarafından tetiklenmesidir.

Yanıt Açıklaması: “Çoğulcu demokrasi”, Devlet ile sivil toplumu ayrı iki oluşum olarak değerlendirir. Bu nedenle doğru yanıt B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Bağımsızlığın oluşumunda medyanın ve kamuoyunun rolü önemliydi. Ama, basın da kamuoyunun iktidarın meşruluk kaynağı olarak algılanmasında ön ayak oldu. Bu fikirler, gazete ve dergilerde yayıldı. Bu duruma örnek, Birleşik Devletler’in kurucularından James Madison’ın “The Federalist” dergisinde bağımsızlık öncesindeki yazıları verilebilir. James Madison, daha sonra, Amerika Birleşik Devletleri’nin 4. Başkanı olacaktır. Derginin ismi altında “tüm yönetimler kanaatlere dayanır” ifadesi vardı. Burada, kanaat sözcüğü İngilizce’de “opinion” sözcüğü yerine kullanılmıştır. İngilizce’den Türkçe’ye kamuoyu olarak çevrilen sözcük “public opinion”dur. “Public”, kamu anlamına gelirken, “opinion” Türkçe’ye oy sözcüğü ile çevrilmiştir. Madison’a göre, hükümetleri meşru kılan kamuoyunun desteğidir. Bu desteği sayısal bir çoğunluğa bağlamaktadır. Doğru yanıt A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Medya ve Demokrasi kitabının yazarı John Keane'dir. Bu nedenle doğru yanıt E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Siyasal sistem ile medya sistemi arasında bir uyum gözlenmektedir. Siyasal sistem değiştiğinde, medya sistemi de değişmektedir. Buna en iyi örnek  soğuk savaşın bitmesi ile birlikte Doğu Bloku ülkelerinde siyasal sistem değişikliğinin ardından medya sistemlerinin de değişmesidir. Dolayısıyla doğru seçenek D'dir.

Yanıt Açıklaması: Edebi gazetecilik açısından bakıldığında Gonzo gazeteciliğine değinmeden geçilemez. Gonzo gazeteciliği, yeni bir gazetecilik tarzıdır ve genç Amerikan yazarı Hunter S. Thompson’la anılmaktadır. Geniş ölçekli olarak Tom Wolf ve Norman Mailer tarafından örnekleri verilen 1960’ların yeni gazeteciliğiyle uyumludur ve bu gazetecilik, hayal ürünü ve hayal ürünü olmayan yazıların teknikleri kullanılır. Gazeteciliği, bir roman gibi okunan yazılarla yapmaya gönüllüdür.

Yanıt Açıklaması: Angien regime kavramı, genellikle feodalizm ile aynı anlamda kullanılmaktadır. M.Ö. 800 ile M.S. 1800 yılları arasındaki tarihsel dönemi ifade etmektedir. Angien regime kavramı, ulusal düzeydeki ticaretle uğraşan sınıfın ve yönetimdeki bürokratların, feodal ayrıcalık sahipleriyle yan yana gelişmekte oldukları 18. yüzyılı tanımlar. Özellikle dönemin İngiltere ve Fransa’sını anlatır.“Feodalizm”ise siyasal gücün merkezi olmayan, yerel derebeylerinde odaklanması durumunda ortaya çıkan yönetim biçimidir.

Yanıt Açıklaması: Burjuva kamusal alanı tanımlaması, Alman düşünür Jürgen Habermas tarafından geliştirilmiştir. Habermas, bu tanımlama- yı Batı Avrupa coğrafyasının17. ve 18. yüzyıllardaki tarihsel ve toplumsal dinamiklerini merkeze çekerek tanımlamıştır.

Yanıt Açıklaması: Thomas Hobbes, 1588-1679 yılları arasında yaşamış İngiliz filozofudur. Devleti anlattığı “Leviathan” isimli kitabı 17. ve 18. yüzyıl siyaset felsefesini derinden etkilemiştir. Bu kitabında Leviathan devleti tanımlar. Bu devlet, insanların birbirlerine zarar vermelerini engelleyecek, dış saldırılardan onları koruyacak ve sahip olduklarını ve dünya nimetlerini güvence altına alacak kişi veya meclis’tir. Doğru yanıt E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Edebi gazetecilik, edebiyat hakkında gazetecilik yapmak değil, edebi olarak gazetecilik yapmaktır. Edebi gazetecilik metinleri, özüyle, roman gibi okunan bir gazetecilik metinleridir. Edebi gazetecilik, öncelikle bir gazeteciliktir. Anahtar fark, yazarın konu hakkında nasıl yazacağıdır.

Yanıt Açıklaması: 1970’lere gelindiğinde medya, kamuoyu ve siyaset ilişkisini yeniden formüle eden bir kuram olan “Gündem Belirleme” kuramı, Cohen’in yaklaşımından esinlenmektedir. Bu kurama göre, medya, kamuoyunun gündemini belirlemektedir.

Yanıt Açıklaması: Habermas, kamusal alanın “yeniden feodalleşme”sini medya ile bağlantılı şu süreçlere dayandırmaktadır: 1. Medyanın ticarileşip tekelleşmesi, 2. Medyanın apolitikleşip, kitle kültürünün üretim aracı haline gelmesi, 3. Medyanın reklam dünyasının bir parçası haline gelişi, 4. Halkla ilişkilerin, kamuoyunu hedef kitle olarak gören bir tür reklamcılık faaliyeti olarak gelişimi, 5. “Kanaat yönetimi”nin ayrı bir “bilim” haline gelişi.

Yanıt Açıklaması: Mezo (orta) kamusal alanlar”, milyonlarca insanın etkileşime girdiği ulus devlet düzeyinde, kimi zaman da komşu ülkelere taşan alanlardır. Yüksek tirajlı gazeteler, radyo ve televizyon kanalları aracılığıyla işlemektedir. Bunlar, temel olarak ulus devletin sınırları içinde varolurlar. Ancak, zaman zaman komşu ülkelerdeki izleyicileri de kuşatan bir özelliğe bürünebilir. Bazıları ise İspanya’daki Katalan ve Bask bölgelerinde Katalanca konuşanların oluşturdukları kamusal alanlar gibi devlet içindeki bir bölgeyle sınırlıdır.

Yanıt Açıklaması: Spinoza’ya göre özgürlüğün tanımı bireyin sahip olduğu düşünce özgürlüğüdür. Teoloji ile felsefeyi ayırdığı gibi dünyevi iktidar ile dini de ayırmaktadır. Akıl ve inancı birbirinden ayırarak siyaseti laikleştirmek ister.

Yanıt Açıklaması: “Aydınlanma düşüncesi”, kendi zihinsel ürünleri dışında, insanın yaşamını biçimlendirecek hiçbir ilke ve değeri kabul etmez. 17. yüzyılın başından başlayarak, Batı dünyasında egemen olan bir anlayış tır. “Aydınlanma Dönemi” ise Batı dünyasında, Rönesans ve Reform hareketleriyle başlamıştır. Önceleri Kilise’nin dogmalarına bir başkaldırı niteliğindedir. Zamanla, dinin yol göstericiliği reddedilmiştir. İnsanın ilerlemesinin ancak, akıl ve bilim sayesinde gerçekleşebileceği savunulmuştur. Tüm bu özellikler, “aydınlanma düşüncesi”nin egemen olduğu ve zihinsel dönüşümün oluştuğu dönemi tanımlar. Aydınlanma Dönemi’nin toplumsal koşullarını birkaç yüzyıl öncesinden hazırlayan ögeler şunlar olmuştur: Nüfus artışı ve kentlerin gelişmesi, matbaanın icadı ve gazetelerin yaygınlaşmaya başlaması, eğitimin yaygınlaşması, ticaret ve sanayinin gelişmesi, üretim ilişkilerinin değişmeye başlaması, ücretli emeğin ve para ekonomisinin ortaya çıkmasıdır.

Yanıt Açıklaması: Bilik Yıldırıma göre, bir haberin hak haberi olarak de- ğerlendirilebilmesi için taşıması gereken önemli özellikleri şöyle sıralamak mümkündür: Olay odaklı değil, sorun odaklı haber sunumu, dezavantajlının lehine anlatım, insan haklarına yer verme, hak örgütlerine yer verme, mücadeleye yöneltme/yol gösterme, bilgilendirme ve eğitme.

Yanıt Açıklaması: Tüccarlara ticaret özgürlüğü tanınmaması söz konusu değildir. Tam aksine, tüccarlara ticaret özgürlüğü tanınacaktır