Medyada Çalışma Hayatı

Yanıt Açıklaması: Yatay (horizantal integration) birleşme/bütünleşmede bir gazete sahibi yine bir gazeteyi satın alırsa bu durum yaşanmaktadır. Burada sadece kendi faaliyet alanında kalma durumu söz konusudur. Doğru cevap C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Dolayısıyla 80 sonrası Türk basınında en belirgin şekilde göze çarpan iki unsur, ulusal ve hatta uluslararası holdinglerin basın alanına yönelmesi ve bu gelişmeyle beraber gündeme gelen tekelleşme olduğu söylenebilir. Tekelleşmenin en önemli sebebi artan maliyetlerdir.

Yanıt Açıklaması: İzmir’de çıkan "Yeni Asır" yerel basın ölçeğini çok aşan bir geliri bulunmaktadır. Gazetenin aylık geliri 2.000.000 TL’yi aşmaktadır. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: 1993 yılında yayına başlayan ATV, Kanal D bugün de yayınlarını sürdürmektedir.

Yanıt Açıklaması: BBC, 1927’de Kraliyet Beratı ile bir kamu kurumu olarak yeniden örgütlenmiştir.

Yanıt Açıklaması: Gazetecilerin çok sınırlı bir bölümü 212 sayılı Basın İş Kanunu kapsamında istihdam edilmektedir.

Yanıt Açıklaması: 1908’de II. Meşrutiyet’in ilanı ve ertesi yıl çıkarılan yeni basın kanunu hem İstanbul basınında hem de gelişmiş bazı bölgelerde yeni gazetelerin çıkmasını sağlamıştır. Sansürün kaldırılmasıyla birlikte ortaya çıkan özgürlük ortamı, çeşitli fikirleri savunan birçok gazetenin yayımlanmasına yol açmıştır.

Yanıt Açıklaması: Resmî ilan geliri, ulusal gazeteler için büyük bir önem taşımazken, küçük yerel gazetelerin tek gelir kaynağıdır. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: 1931 tarihli Matbuat Kanunu’nun çalışma yaşamına ilişkin önemli hükümleri şöyle sıralanabilir: Kanun, gazete yöneticileri için yükseköğrenim zorunluluğu koymuştur. Kanun, gazete ve dergide çalışan bütün muhabir, yazar, fotoğrafçı, ressam ve idare memurlarının adlarının hükümete bildirilmesini istemiştir. Doğru cevap D’dir.

Yanıt Açıklaması: Yerel gazetecilerin çoğunluğunu oluşturan lise mezunlarının toplam sayısı ise 943’tür.

Yanıt Açıklaması: Resmî ilan geliri, ulusal gazeteler için büyük bir önem taşımazken, küçük yerel gazetelerin tek gelir kaynağıdır.

Yanıt Açıklaması: Medya cinsiyetçi söylemlerin en yoğun yaşandığı yerlerin başında gelmektedir. Gerek haberlerin temsil ediliş biçimlerinde gerekse de çalışma ilişkilerinde cinsiyetçilik karşı karşıya kalınan sorunların başında gelmektedir. Medyada çalışma koşullarına bakıldığında kadın çalışanların genellikle alt düzeye yoğunlaştıkları, daha tepe yöneticilerin de ağırlıklı olarak erkeklerden oluştuğu görülmektedir. Kadınların görece daha hafif işlere yönlendirildikleri gazete işletmelerinde, başarıya ulaşan pek çok kadın gazetecinin de kendi kimliklerini koruyarak değil, adeta erkeksileşerek başarıya ulaştıkları görülmektedir. Köşe yazarlarına bakıldığında, erkeklerin kadınlara oranla bariz bir sayısal üstünlüğü olduğu görülmekte, dolayısıyla kadınların çalışma ortamında ikincil konuma itildiği görülmektedir. Dolayısıyla üçüncü madde yanlıştır.

Yanıt Açıklaması: En üst düzeyde yer alan Governorlar Konseyi, BBC’nin genel politikasını saptar, ayrıntılarla ilgilenmez. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: 80’li yıllarla birlikte Türk basınına işadamları daha fazla girmeye başlamıştır. Güneş gazetesi Mehmet Ali Yılmaz’ın sahipliğinde yeni bir gazete olarak yayın hayatına başlamıştır. Kısa zaman sonra bu işadamı hükümette bakan olmuştur. Yine kısa zamanda bir medya devi hâline gelen Aydın Doğan da gazete patronluğuna ilk adımını Milliyet gazetesini alarak bu yıllarda atmıştır. Basına yeni gazetelerin katılması rekabeti körüklemiş ve gazeteler reklam pastasından daha büyük pay almak için lotarya ve promosyon yarışlarına girmişlerdir. Kupon gazeteciliği denen bu uygulamayla okuyuculara belli sayıda kestiği kuponlarla çekilişe katılma hakkı verme uygulaması artan rekabetle tek kupona çekilişe katılmaya kadar düşürülmüştür.

Yanıt Açıklaması: Türkiye İstatistik Kurumunun 2013 yılında yaptığı bir araştırmanın verilerine göre, gazetecilik ve enformasyon alanında 16 bin kişilik işgücüne karşılık 3 bin işsiz olduğu tespit edilmiştir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Haber ve düşünce üreten medya işletmelerini, yazılı (gazete, dergi), işitsel (radyo), görsel (televizyon) ve elektronik yayıncılık yapan işletmeler şeklinde 4 temel bölüme ayırabiliriz.

Yanıt Açıklaması: Yüzde 9

Yanıt Açıklaması: Türkiye’de radyo televizyonun örgütlenmesine ilişkin kanun 1961 Anayasası’nın 121. Maddesi uyarınca kabul edilen ve yürürlüğe giren 359 sayılı Türkiye Radyo Televizyon Kurumu Kanunu’dur. Bu kanunun yürürlüğe girmesiyle TRT 1 Mayıs 1964’te kurulmuştur.

Yanıt Açıklaması: TRT’nin gerek BBC modelinden farklı olarak reklam alması gerekse örgütlenme olarak özerk olmaması nedeniyle kamu yayın sisteminden çok karma yayın sistemine uygun bir kurum olduğu yönünde görüşler vardır.

Yanıt Açıklaması: BBC İngitere’de kurulmuş bir kamu yayın sisteminin örneğidir.