Medyada Çalışma Hayatı

Yanıt Açıklaması: İletişim sürecinde, iletişimin eksiksiz gerçekleşebilmesi için koşullardan biri de alıcının mesaja verdiği tepkinin kaynak tarafından öğrenilmesi anlamına gelen geribeslemedir. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: b

Yanıt Açıklaması: Bina sorumlusu idari personelin bir ögesidir. Diğer seçenekler ise yapım-yönetim ekibinin parçalarıdır. Doğru cevap C şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Sanayi Devrimi, ilk olarak Birleşik Krallık‘ta ortaya çıkmış, ardından Batı Avrupa, Kuzey Amerika  ve Japonya’ya sıçramış ve ardından bütün dünyaya yayılmış

Yanıt Açıklaması: Biçimsel Basın Özgürlüğü

Yanıt Açıklaması: Yazı işlerini oluşturan her seksiyonda editörler ve sayfa sekreterleri bulunmaktadır. Editörler, gazetenin kendi kaynaklarından ve ajanslardan gelen haberler arasından gazeteye girecek kadar önemli olanları seçmekle işe başlar. Yine editörlerin önemli görevlerinden biri, farklı uzunluklarda gelen haberleri anlamında herhangi bir farklılaşmaya yol açmadan kısaltmak ve gazetede ayrılan alana sığdırmaktır.

Yanıt Açıklaması: Haber ajansları çalışma alanı açısından hem yazılı hem de görsel medya içerisinde değerlendirilebilir. Gazeteler ya da televizyonların yurtiçi ve yurtdışı muhabirlerinden oluşan, haberleri olay yerinden haber merkezlerine ulaştıran bir iletişim ağı bulunmaktadır. Ancak hiçbir yayın organının ülkenin ya da dünyanın bütün güncel olaylarını takip etmesi ya da kapsaması mümkün değildir. Bu aşamada devreye, medya kuruluşlarına yazılı ya da görüntülü haber servisi yapan haber ajansları girmektedir. Bir haber ajansı, çok sayıdaki medya kuruluşunun hizmetinde bir çeşit gazeteciler ortaklığıdır. Medya kuruluşlarının haber ajanslarından haber hizmeti alabilmesi için abonelik bedeli ödemesi gerekmektedir. Abone bedelleri gazetelerin tirajına, radyo ve televizyonların dinlenme ve izlenme oranlarına bağlı olarak değişebilmektedir. Ajanslar yalnızca medyaya değil talep eden devlet ve özel sektör kuruluşlarına da hizmet verdiği için abone ücretleri büyük farklılıklar gösterir.

Yanıt Açıklaması: a

Yanıt Açıklaması: Grafiker: Televizyon yayınında kullanılan bütün grafikleri, tanıtma kartlarını, diaları, resimleri estetik ve teknik koşullarla tasarlayan, çizen ve uygulayan kişidir. Yönetmenle yapımcıyla koordineli çalışan grafikerlerin iyi düzeyde bilgisayar bilmeleri ve estetik yönlerinin güçlü olması gerekmektedir.

Yanıt Açıklaması: Türkiye’de gazetecilerin çalışma hayatına yönelik hukuki düzenlemeler 1864 tarihine kadar uzanmaktadır. Ancak bu konuda ilk kanuni düzenleme 1952 tarihli 5953 sayılı Basın İş Kanunu’dur. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Bildirim süreleri karşı tarafa fesih bildirimin yapılması ile birlikte işlemeye başlar. İş sözleşmesinin askıda kaldığı hâllerde, örneğin, askerlik, hastalık, doğum, gözaltına alınma ve tutuklanma gibi nedenler, bildirim süreleri işlemez.

Yanıt Açıklaması: I – III – IV

Yanıt Açıklaması: 5953 sayılı Kanun’da değişiklik yapan kanunların ikincisi ise 6253 sayılı Kanun’a göre daha köklü değişiklikler getiren ve gazetecilere yönelik en ileri düzeyde haklar ihtiva eden 212 sayılı Kanun’dur. Gazetecilere sağladığı haklar nedeniyle, günümüzde 5953 sayılı Kanun yerine kullanılan 212 sayılı Kanun, basın sektöründe bugün varılan noktaya gelinmesi açısından adeta bir başlangıç olarak değerlendirilebilir. Basın İş Kanunu’nda değişiklik yapan 212 sayılı Kanun’la gazetecilerin elde ettikleri haklar kısaca şu şekilde özetlenebilir: • Sendika kurabilmek, • İşverenin gazeteci ile yazılı iş sözleşmesi yapma zorunluluğu, • Sosyal sigortalardan yararlanmak, • İş anlaşmasını bozmak isteyen gazete sahibinin gazeteciye kıdemine göre tazminat ödemesi zorunluluğu, • Askerlikte, mahkûmiyet ve gazetenin kapanması hallerinde gazeteciye ücret ödenmesi zorunluluğu, • Haftalık tatil ve yıllık ücretli izin hakkı vb. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Ücretle çalışan gazetecilerin iş ilişkileri içerisinde korunmasına ilişkin ilk düzenleme İsveç’te kabul edilen 1766 tarihli Basın Özgürlüğü Kanunu’dur. Doğru cevap C şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: 7 Şubat 1972’de İş Kolları Yönetmeliği’nde yeni bir düzenleme yapılarak Basın İşkolu ve Gazetecilik İşkolu’nun birleştirilmesiyle basın çalışanlarının tamamının bir sendika çatısı altında toplanmasına izin verilmiştir. Bu gelişme basın çalışanları için daha güçlü ve etkili sendikal yapılanmaların oluşmasına imkan tanımıştır. Basın çalışanları için bu koşullar 1980 askeri darbesine kadar devam etmiş, sonrasında ise 12 Eylül 1980 darbesi basın çalışanları için sendikal hakların ve toplu sözleşme hakkının 1961 öncesindeki eski koşullara dönmesine neden olmuştur.

Yanıt Açıklaması: Basın İş Kanunu’nda değişiklik yapan 212 sayılı Kanun’la gazetecilerin elde ettikleri haklar kısaca şu şekilde özetlenebilir: Sendika kurabilmek, İşverenin gazeteci ile yazılı iş sözleşmesi yapma zorunluluğu, Sosyal sigortalardan yararlanmak, İş anlaşmasını bozmak isteyen gazete sahibinin gazeteciye kıdemine göre tazminat ödemesi zorunluluğu, Askerlikte, mahkûmiyet ve gazetenin kapanması hallerinde gazeteciye ücret öden­mesi zorunluluğu, Haftalık tatil ve yıllık ücretli izin hakkı vb. Doğru cevap C’dir.

Yanıt Açıklaması: Ülkemizde bağımlı çalışanların hukuki statüsünün düzenlenmesi ve bunların gerekli ka-nuni korumaya kavuşması 1936 tarihli İş Kanunu ile sağlandığı hâlde, gazetecilere yönelik ilk düzenlemenin 1952 tarihli 5953 sayılı Basın İş Kanunu ile yapıldığı görülmektedir. Kanunun hükümet gerekçesinde, işbu tasarının hazırlanmasında “fikren çalışan zümre-lerin sosyal ihtiyaçlarını karşılayacak kanuni tedbirlerin” alınmasının amaç teşkil ettiği açıklanmaktadır (Dönmezer, 1976; Özek, 1978; Oğuzman, 1967; Tuncay, 1989).

Yanıt Açıklaması: Gazete; politika, kültür, ekonomi ve daha pek çok konuda haber ve bilgi vermek için yorumlu ve yorumsuz her gün ya da belirli zaman aralıklarıyla çıkarılan yayın anlamına gelmektedir (Çakır, 2007). Gazetede ağırlıklı olarak bir önceki günün olaylarından derlenen haberler yer alırken gündemdeki konular hakkında yorum yazıları da bulunmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Bu nedenlere ilave olarak, Basın İş Kanunu’nun yürürlüğe girmesinde gazetecilik mesleğine özgü bazı nedenler de etkili olmuştur. Bunlar: • Çalışma yaşamını en ince ayrıntısına kadar düzenlemek isteyen eğilim, • Gazetecilerin çalışma saatlerinin gazetelerin çıkarılmasına göre ayarlanması gereği, • Gazetecilerin çoğunun ücretli çalışanlar olması ve çıkarlarının her zaman işverenlerin çıkarlarıyla bağdaşmayacağı gerçeği, • Basını devlet içinde dördüncü güç olarak kabul eden düşünce, • Basının siyasi iktidarın her an tecavüzüne uğrama olasılığı veya basın özgürlüğünün sınırlanma olasılığıdır.

Yanıt Açıklaması: Yazı işleri müdürü; genel yayın yönetmenin yardımcısı gibi çalışan, ona karşı sorumluluğu bulunan, gerektiğinde onun tüm görevlerini üstlenebilecek yönetici konumundaki kişidir. Haberleri sayfa sekreterlerine dağıtır, birinci sayfa haberlerinin başlıklarına karar verir ve puntolamalarını gerçekleştirir. Gazetedeki bütün yazıların genel yayın politikasına uygunluğunu denetlemekle yükümlüdür, genel yayın yönetmenini günlük akışla ilgili de bilgilendirir.