Haber Türleri

Yanıt Açıklaması: Kaza ve felaket haberleri de en sık karşılaşılan polis-adliye haberleri arasında gösterilebilir. Bu tip konuların haberleştirilerek medyada yer almasının diğer insanların bu tip kaza ve felaketlere karşı kendilerini korumaları için bir farkındalık oluşturabilir. Ayrıca ilgili yetkililer kaza veya felaketin yaşandığı bölgede gerekli iyileştirmelerin ve yardımların yapılması konusunda medyada sunulan bilgilerden faydalanabilir.

Yanıt Açıklaması: Muhabirlerin zorlu ortamlarda çalışma kabiliyetine sahip olması önemlidir fakat bu tek başına bu mesleği icra etmek için yeterli değildir. İyi bir polis-adliye muhabiri genel habercilik kurallarına ilişkin bilgisinin haricinde temel hukuk bilgisine de sahip olmalıdır. Özellikle haberde yer verilecek olan hukuki kavramların doğru bir şekilde kullanılması önemlidir. “Polis Adliye muhabirleri adli süreçlerle ilgili olayları yakından izledikleri için bu alanda uygulanmakta olan yasal prosedürü öğrenmeli, gerekli terminolojiden haberdar olmalıdır. Dava dosyalarının incelenmesi önemlidir. Dava süreçlerinin nasıl şekillendiği bilinmelidir.” (Yılmaz, 2009: 224). Polis-adliye muhabirliği teknik bilgiler isteyen bir gazetecilik türüdür. Bu nedenle yapılan hatalar ve ihlaller kasten olmasa dahi ciddi sonuçlar doğurabilir. Bu ihlallerin sebebi gazetecilerin konuyla ilgili yeterli düzeyde eğitimden geçmemesi ve mesleki tecrübelerinin eksikliğinden ileri gelmektedir. Bir başka sebep ise gazetecilerin ve çalıştıkları kurumların hukukçulardan yeterli desteği talep etmemeleridir. Bu destek elbette maliyetleri artıracak bir yardım talebi olacaktır fakat uzun vadeli düşünüldüğünde gazetecinin ve çalıştığı kurumun haber metinlerinde yaptıkları hukuki ihlaller nedeniyle ödeyecekleri tazminatlar çok daha yüksek maliyetler getirebilir. Polis-adliye muhabirleri çalıştıkları haber konularıyla ilgili kişilerle profesyonel bir ilişki ağı kurmak zorundadır. Bunu yaparken kişilerle mesafesini doğru belirlemeli, hiçbir zaman mesleğine zarar verecek ölçüde samimiyet kurmamalıdır. Bunların haricinde iyi bir polis-adliye muhabirinin sistematik olarak hazırlanmış bir kişisel arşivi olması ve haber kaynaklarıyla her zaman iletişime geçebilmesi için ilgili kişilerin iletişim bilgilerini içeren dijital bir rehbere sahip olması ve bunu zaman zaman yedeklemesi gerekmektedir.

Yanıt Açıklaması: Gazetecilik literatüründe magazin kavramı ilk kez 1731 yılında İngiltere’de yayımlanan bir dergi için kullanılmıştır.

Yanıt Açıklaması: Sadece ünlüleri değil, toplumda ayrıksı özellikleri olan kişilerin yaşam portrelerini de haberleştirmelidir.

Yanıt Açıklaması: Magazin gazeteciliği, Türkiye’de 1970’li yıllarda başlayıp 1980’li yılların sonuna kadar süren dönemde haberi, tiraj ve izlenme oranı uğruna malzeme olarak kullanmamıştır.

Yanıt Açıklaması: Magazin haberciliğinde, habere konu olan ünlüler ve onların yakın çevresindeki kişilerin yanı sıra, daha pek çok kişinin de haber kaynağı olarak değerlendirildiği gözlemlenmektedir. Restoranlarda, gece kulüplerinde çalışan garsonlardan koruma görevlilerine ve valelere, hatta kuaförler ve makyözlerden temizlik çalışanlarına kadar uzanan geniş bir yelpazede çok çeşitli haber kaynaklarından söz edilebilir.

Yanıt Açıklaması: İntihar haberleri farklı ve hassas bir yaklaşımla ele alınmalıdır. Bu konuda basının duruşu genelde intihar haberlerini görmezden gelme üzerine olmalıdır.

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap D'dir. Geniş bir okur kitlesini etkilemiş ve yüksek kazançlar elde etmek fikir gazeteciliğinin özelliklerinden biri değildir.

Yanıt Açıklaması: Bir ekonomi haberinde akademik dil kullanılması uygun değildir.

Yanıt Açıklaması: İktidarın icraatın başı olması

Yanıt Açıklaması: Önemlilik

Yanıt Açıklaması: Siyasetçiler siyasi rakipleriyle sürekli yarış halinde olan kişilerdir. Bazen rakipleri hakkında rüşvet, yolsuzluk ve benzeri suçlamalarda bulunabilirler. Bu tip durumlarda suçlamayı yapan kişinin sözleri mutlaka tırnak içinde verilmelidir. Eğer dolaylı anlatım yapılacaksa “iddia etti”, “ileri sürdü, öne sürdü” gibi aktarma yüklemleri kullanılmalıdır. Bu suçlamalara karşı suçlanan politikacıya da haberde konuşma hakkı verilmelidir Haberciliğin geneline has bir kural olan haber kaynağının gizlenmesi kuralı politika haber- ciliğinde çok daha dikkatli olmayı gerektiren bir kuraldır. Adli bir süreç başlatılmadıkça gazeteci siyaset dünyasından edindiği bilgilerin kaynağını açıklamaya zorlanmamalıdır. Po- litika haberciliğinde muhabirin kaynağını gizleme hakkının yanı sıra haber kaynağının da kendine ait bazı talepleri olabilir. Politika muhabiri olmanın zorluklarından biri de muhabirin kişisel siyasi görüşlerini haber kay- naklarıyla ilişkilerine ve yazdığı haber metnine yansıtmaması gerektiğidir. İyi bir parlamento muhabiri siyasilerin konuşmalarına ilişkin neyi ima ettiği üzerine yorum yapmaz.

Yanıt Açıklaması: “Bir hayat betimleniyor, ancak betimlenen bu hayat toplumun büyük bir kesimi için gerçek bir hayat değildir” diyen Ünsal Oskay (1998), magazinleşen programlarda belli bir toplumsal kesitin yaşam tarzlarının tasvir edildiğini şöyle ifade etmektedir: “...Hayat koşulları ağırlaşmıştır. Sorunlara çözüm üretmesi gereken siyaset ise tükenmiştir. İnsanlar için çıkış kapıları tümüyle kapanmış ve bu noktada magazin, isyanın eşiğindeki yurttaşlara bir tür sakinleştirici olarak sunulmaktadır. Çaresiz insan ise o parıltılı dünyaya gözünü dikerek yaşadığı sıkıntıları bir nebze unutmakta ve rahatlamaktadır...”

Yanıt Açıklaması: Devlet Denetleme Kurumu Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Türkiye İstatistik Kurumu Ekonomi haberi kaynakları arasında yer almaktadır.

Yanıt Açıklaması: Devletin ekonomideki payının azaltılması kararı alınmıştır.

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap C'dir. Müzik, sinema, edebiyat, tiyatro, mimarlık ve plastik sanatlar gibi sanatın her alanını kapsayan haberleri içeren habercilik türüne Kültür-sanat haberciliği adı verilir?

Yanıt Açıklaması: Cumhuriyet’in ilanından sonra yayımlanan ilk ekonomi gazetesi, Zeki Cemal tarafından 1928’de kurulan “Ekonomi” adlı gazetedir.

Yanıt Açıklaması: Dış politika haberciliğinde başlıca haber kaynakları şunlardır: Dışişleri Bakanlığı Büyükelçilikler, Konsolosluklar, Dış temsilcilikler BM, NATO, AB, AGİT, UNESCO, NAFTA gibi uluslararası örgütler Dış politika uzmanları ve uluslararası ilişkiler alanında çalışan akademisyenler Think-tank olarak tabir edilen düşünce kuruluşları Davos Zirvesi ve Bilderberg Toplantıları gibi önemli uluslararası toplantılar Yabancı basında çıkan haberler

Yanıt Açıklaması: Fikir gazeteleri, ciddi içerikli haber ve yazılara yer verir. Ayrıca, haberlerin ayrıntılarına inerek neden ve nasılları sorgular. Bu sorgulamayı da kendi bakış açısından ele alır. Fikir gazetelerinde ciddi içerikli haberlerin yanı sıra yorumlara, çeşitli görüşlerin değerlendirildiği makalelere rastlamak olağandır. Çeşitli görüşleri savunan köşe yazıları, uzmanlaşmış muhabirlerin hazırladıkları çeşitli toplumsal konuları içeren sayfalar ve bölümler bu tür gazetelerin içeriğini oluşturur. Bu gazetelerde, fotoğraftan çok yazı ağırlıktadır. Amaçları çok satarak para kazanmak değil, hedef kitlesinin düşünsel ihtiyaçlarına yanıt vermektir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap E'dir. Spor, kültür sanat haberciliğinin bir konusu değildir.