Seçmeli Ara Sınav - Haber Yazma Teknikleri

Soru 1:

Aşağıdaki tekniklerden hangisi daha çok yorumlayıcı haberler için geliştirilir ve haberi yazacak muhabir tarafından, haberi anlamlı bir çerçeveye oturtabilmek amacıyla kullanılır?

A) Ölçme B) Zaman Çizelgesi C) Kronolojik Dizi D) Piramit E) Dörtgen

Soru 2:

Haber hazırlama tekniklerinden yukarıda aşamaları verilen piramit tekniği düşünüldüğünde başlığı " Avatar gibi üç boyutlu filmler göze zararlı" olan bir haber metninin sonuç kısmı hangisidir?

A) "Avatar gibi üç boyutlu filmler, sinemaseverlerden büyük ilgi görüyor. Bilim kurgu türünün en iyi örneklerinden biri sayılan Avatar, en iyi dram ve en iyi yönetmen dallarındaAltın Küre ödülü aldı. Ancak Berkeley’deki California Üniversitesinde yapılan araştırmaya göre üç boyutlu filmler gözü yoruyor." B) "Banks, film yapımcılarına bu kaygıları aktardığını, yapımcıların bazı değişiklikler yapmaya istekli olduğunu söylüyor: “Sinema sektörü, üç boyutlu filmlerle ilgili sorunlarhakkında oldukça bilgili.” Banks, bazı ayarlamalar sorunu azaltsa da tamamen çözmeyeceğini söylüyor. Uzmanlar, üç boyutlu televizyon yayınlarının 5 yıl içindeçok büyük bir eğilim hâline geleceğini tahmin ediyor." C) "Martin, “Beyinle göz arasında yıllar boyunca oluşan ikili ilişkiyi bozuyorsunuz. Budurum göz yorgunluğuna sebep oluyor.” diyor. Banks, gençlerin daha büyük risk altındaolduğu görüşünde: “50’li ve 60’lı yaşlarda gözün odaklanmasına ilişkin kaygılar azalıyor. Ancak çocuklar ve gençler için sorun daha ciddi.” D) "Banks, “Gözlerinizi yakındaki görüntüye yoğunlaştırmanız gerekirken uzaktaki görüntülere de odaklanıyorsunuz. Şu şekilde gözünüzü, normal hareketlerine aykırıçalışmaya zorluyorsunuz.” diyor. Bu durum baş ağısına ve bulanık görmeye neden oluyor." E) "Yakın nesnelere baktığımızda gözlerimiz birbirine yaklaşır. Uzağa baktığımızdaysa bunun tam tersi olur. California Üniversitesi optometri profesörü Martin Banks’e göre,aynı anda yakın ve uzağa odaklanmayı gerektiren üç boyutlu görüntüler gözün doğasına aykırı. Bu duruma “görüş uyumu zıtlaşması” deniyor."

Soru 3:

Ayrıntılara yer verilerek olayın “neden” ve “nasıl” olduğu kronolojik sıra içerisinde açıklandığı haber bölümü neresidir?

A) Haberin gövdesi B) Haberin başı C) Haberin ortası D) Haberin içi E) Haberin sonu

Soru 4:

"Haber metninin içinde paragrafların arasında kimi zaman okuyucuyu rahatlatmak, uzun haber metinlerinde okuyucunun aradığını bulmasını sağlamak, haberdeki farklı unsurları birbirinden ayırmak, tekdüzeliği ortadan kaldırmak ve haberde görsel bir başlık dengesi kurmak gibi amaçlarla ara başlıklar kullanılır." Neyin tanımı olabilir?

A) Ara Başlıklar / Spot başlıkları B) Alt başlık C) Ana başlık D) sürmanşet E) Manşet

Soru 5:

Aşağıdaki haber konularından hangisi genellikle ters piramit tekniği ile yazılmaktadır?

A) Sağlık B) Eğitim C) Uluslararası ilişkiler D) Ekonomi E) Cinayet

Soru 6:

"Haber kaynağının söylediği sözleri cümle yapısını değiştirerek, dönüştürerek ya da özetleyerek aktarmak." tanımı verilen kavram aşağıdakilerden hangisidir?

A) Anlatım B) Anlatmak C) Doğrudan aktarım D) Dolaylı aktarım E) Bildirmek

Soru 7:

Aşağıdaki hangi akademik unvanın kısaltılmış yazılışı doğru değildir ?

A) Arştrm. Gr. B) Prof. Dr. C) Doç. Dr. D) Öğr. Gör. E) Dr.

Soru 8:

Aşağıdakilerden hangisi ters piramit tekniği hakkında söylenebilir?

A) Okuyucu haberin tamamını okumaya gerek kalmadan konunun ne olduğunu anlayabilir. B) Giriş bölümünü okuyanlar konu hakkında bir fikir edinemediğinden haberin devamını okumalıdır. C) Ters piramit tekniğini kullanarak haber yazmak diğer tekniklere göre daha zordur. D) Ters piramit tekniği ile ne olup bittiğini hızlı bir şekilde öğrenmek mümkün değildir. E) Ters piramit tekniğinde sonuç en sonda yer alır.

Soru 9:

Bilgi toplama aşamasında elde edilen bilginin iki zıt ya da farklı haber kaynağına sorulup doğrulatılmasına ne ad verilmektedir?

A) Düzeltme B) Teyit etme C) Odak noktayı bulma D) Haber kurgusu E) Çapraz kontrol

Soru 10:

Ters piramit tekniğinde en yüksek değere sahip bilginin en başta verilirken 5N 1K kuralına göre hangi haber yazılmış olabilir?

A) Yangın haberi B) Trafik kazası haberi C) Cinayet haberi D) Sağlık haberi E) Şampiyon haberi

Soru 11:

Burada asıl olan habere ilişkin tüm sorulara ilk cümlede yanıt vermek değil, en önemli olanları ilk cümlede ifade etmektir. Bu nedenle özetleyici girişin temel mantığı, “en önemli, en çarpıcı, en ilginç olanı en başta vermek” şeklinde özetlenebilir. Aşağıdakilerden hangileri özetleyici türdedir? I. Ankara’nın Elmadağ İlçesi’ndeki Roketsan Fabrikasının bahçesinde (NEREDE?) dün görevlilerin yakıt imhası yaptığı sırada (NE ZAMAN?) büyük bir patlama (NE?) meydana geldi (Hürriyet, 10 Haziran 2009). II. Mudurnu’da (NEREDE?) Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA) hastalığına yakalanan (NEDEN?) emekli infaz koruma memuru Hayri Ş. (52) (KİM?), tedavi gördüğü Ankara’da (NEREDE?) yaşamını yitirdi (NE?) (Milliyet, 15 Haziran 2009). III. İstanbul Teknik Üniversitesi Mühendislik Fakültesi (KİM?), depremi önceden belirleme sistemi geliştirerek devrim niteliğinde bir buluşa (NE?) imza attı (Taraf, 6 Eylül 2009). IV. İstanbul’da (NEREDE?) taksi ücretlerine zam yapılırken, gece tarifesi kaldırıldı (NE?) (Posta, 18 Eylül 2009). V. İngiliz The Daily Telegraph gazetesi (KİM?) İngiltere’nin Avrupa’daki en pahalı tatil yerlerinden biri olduğuna dikkat çektiği haberinde (NEREDE?) Türkiye’yi en uygun tatil olanaklarının olduğu ülkelerden biri olarak gösterdi (NE?) (Radikal, 28 Temmuz 2009).

A) I ve II B) II ve III C) III ve IV D) IV ve V E) Hepsi

Soru 12:

Yayın organlarında yayınlanacak ya da çöpe atılacak haberleri belirleyen kişilere genel olarak ........... denilmektedir. Bu cümlede boş bırakılan yere aşağıdaki seçenk hangisi gelmelidir?

A) Redaktör B) Haber bekçileri C) Eşik bekçileri D) Redaksiyon E) Editör

Soru 13:

Ana başlığın üzerinde ya da satır boşluklarına göre sağ ve sol yanında yer alan başlık,aşağıdakilerden hangisidir ?

A) Üst Başlık B) Ana başlık C) Ara başlık D) Manşet E) Ara Başlık

Soru 14:

Piramit tekniği ile yazılan haberlerde genellikle hangi giriş tekniği kullanılır?

A) Sorulu B) Öyküleyici C) Özetleyici D) Betimleyici E) Alıntılı

Soru 15:

Cinayet haberi yazımında dikkat edilmesi gerekenler konusunda aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) Olaya karışanların isimlerinin haberde yer alması B) Olayın tanıklarıyla görüşmeler yapılması C) Emniyet yetkililerinden izin ve bilgi alınması D) Ölülerin defnedilmesi sürecinin takip edilmesi E) Cinayet aletinin öğrenilmesi

Soru 16:

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde rakamların yazımı doğrudur?

A) Göçmenlerin 20’şer kişilik guruplar halinde sınıra yürüdükleri öğrenildi. B) Ankara’da yarın hava sıcaklığının 0 dereceye düşmesi bekleniyor. C) Toplantının on yedi otuzda bitmesi bekleniyor. D) Sandıktan 1 oy boş çıkarken, 7 oy da geçersiz sayıldı. E) Bu yıl 6 ncısı düzenlenen etkinliğimize yoğun katılım oldu.

Soru 17:

"Eskişehir'de hava sıcaklığının 30 derece olduğu belirtiliyor." cümlesi haberin hangi aşamasını ifade etmektedir?

A) Haber özeti B) Haber girişi C) Haberin genellenmesi D) Haberin aktarılması E) Haberin sonlandırılması

Soru 18:

Aşağıdakilerden hangisi cümle yapısına ilişkin haber yazımında dikkat edilmesi gereken noktalardan biri değildir?

A) Haber cümleleri doğru, kısa ve kolayca anlaşılır olmalıdır B) Bir cümlede sadece bir fikre yer verilmelidir C) Cimleler olabildiğince kısa ve öz anlatımlar içermelidir D) Muhabir haber metninin sonunda kendi görüş ve fikirlerine de yer vermelidir E) Haber metninde geçen "benim, ben, bana, bizi, bizim" gibi sözler, haber kaynağına gönderme yapılarak kullanılmalıdır

Soru 19:

Haberin devamında ayrıntıların giderek azalan önem sırasına göre yer alıp almadığı sorularına dikkat etmek için ne yapılmalıdır?

A) 5N 1K kuralı uygulanmalıdır B) Ters piramit tekniği kullanılmalıdır C) Haber kaynağı güvenilir olmalıdır D) Haberin asparagas olmaması gerekir E) Haberin duyurulması kamuoyu yararına olmalıdır

Soru 20:

Ölü ve yaralı sayısı Tanıklardan bilgi alınması Olaya karışanların bilgisi Kullanılan yöntem Mahkeme süreci Yukarıdakilerden hangileri bir cinayet haberi yazarken dikkat edilmesi gereken unsurlar arasında yer almaktadır?

A) Hepsi B) I,III ve V C) II,IV ve V D) II,III ve IV E) I,III ve III