Haber Yazma Teknikleri

Yanıt Açıklaması: Haber yazımının dördüncü aşaması, bir haberin doğruluğuna verilen öneme de atfen "denetim ve doğrulama" şeklinde ifade edilebilir.

Yanıt Açıklaması: Gazetelerin ilk sayfasında logonun hemen altında iri puntolu harflerle yazılan başlıklara “manşet” denir.

Yanıt Açıklaması: Haber yazma kuralları içinde en eskisi ve en çok kullanılanı ters piramittir. Tekniğin bu uzun ömrünün ardında sihirli bir formül yatar. Çünkü bu teknikte habere yönelik bilgilerin, hedef kitlenin ilgisine göre, en önemliden daha az önemliye doğru sıralanması öngörülür. En can alıcı, en önemli bilgi en başta verilir ve ardından konunun ayrıntılarına değinilir.

Yanıt Açıklaması: Odak noktası çoğunlukla haberin kamuoyu tarafından “değerli” ya da “önemli” olarak algılanan boyutuna işaret eder. Çünkü haberin tüketicisi kamuoyudur ve haber kamuoyunun ilgisi için yazılır. Kamuoyunun büyük çoğunluğunun bu haberleri fark etmesi, tercih etmesi ve seçip okuması beklenir. Doğru cevap E’dir.

Yanıt Açıklaması: Masalda olayın giriş, gelişme ve sonuç bölümleri bulunurken, haberde sonuç en başta yer alır. Olayın sonunda ne olmuşsa, o en başta söylenir. Özellikle ani gelişen olaylarda ilk beklenen şey, olayın ne olduğunun açıklanmasıdır. Ters piramit tekniğinin sağladığı bu hızlı ve özlü anlatım, gazeteye daha fazla haberin sığdırılmasını sağlar. Ters piramit tekniği ile yazılan haberlerde kısmen gereksiz ya da önemsiz detaylar yer almaz. Bu da haberlerin “yeterli” uzunlukta olması anlamına gelir. Böylece kazanılan yere daha fazla haber konulabilir. Haber yazmayı kolaylaştırma anlamında da ters piramit tekniği önemli bir avantaja sahiptir. Çünkü diğer tekniklere göre ters piramit tekniği ile haber yazmak daha pratiktir. Haber unsuru taşıyan en önemli bilgiler en başta verilecek, diğer bilgiler de daha sonra sıralanacaktır. Gazete sayfalarını hazırlayan editörlerin de işini kolaylaştırır. Çünkü sayfaya sığmayan uzun haberlerin kesilmesi gerektiğinde önemsiz ya da ayrıntı bilgilere yer verilen en alttaki paragrafları atarak ya da keserek haberi kısaltabilmek mümkündür.

Yanıt Açıklaması: Sözcük seçimi, cümle yapısı, haber dili, paragraf yapısı ve yazım kuralları haber yazımında dikkat edilmesi gerek kurallardır. Doğruluk ise bilgi toplama aşamasında dikkat edilmesi gereken noktalardan biri olarak tanımlanabilir.

Yanıt Açıklaması: 5N 1K formülündeki sorulardan biri de “Ne zaman?” sorusudur. Zaman faktörü haberin belirleyici ögelerinden biridir. Haberin değerini belirleyen zaman faktörü bazen bir olayın haberleştirilmesinde izlenecek yolun kendisi olur. Zamansal gelişimi takip ederek haberi aktarmaya “Kronolojik Dizi Tekniği” denir. Farklı kaynaklarda bu tekniğe “Kum Saati Tekniği” de denilmektedir. Çünkü tekniğin anatomisi kum saatini andırmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Muhabir listeleme tekniğiyle yazacağı haberleri yapmadan önce şunlara dikkat etmelidir: • Resepsiyon ya da tören gibi bir etkinliği haberleştiriyorsa ön araştırma yaparak katılımcıların, davetlilerin listesini elde etmeye çalışmalıdır. • Katılımcıların habere konu edilmeye değer görevleri, sorumlulukları, ya da gündemdeki yerleri hakkında ön araştırma yapmalıdır. • Böylesi kalabalık ortamlarda yapılacak bir haberde kişileri daha hızlı bulmak ve takip edebilmek için muhabir erişilebiliyorsa fotoğrafları da inceleyerek görsel hafızasını tazelemelidir. • Etkinliğin yapılacağı mekân hakkında bilgi edinmelidir. • Bu tür etkinlikleri izleyebilmek için davetli olmak ya da akredite olmak gereklidir. O nedenle sorun çıkmaması için bürokratik işlemlerin önceden yapılması sağlanmalıdır. • Birlikte çalışacağı kameraman ya da fotoğrafçıyı önceden bilgilendirmeli, etkinlik sırasında uygulanacak strateji birlikte kararlaştırılmalıdır. • Etkinliğe uygun kılık kıyafet önceden hazırlanmalıdır.

Yanıt Açıklaması: Yazılmış bir metin üzerinde gereken düzeltmeleri yaparak yazıyı yayıma hazır duruma getiren kimseye redaktör denir. Doğru yanıt A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Haber yazım sürecinin son aşaması haberin denetlenmesi ve doğrulanmasıdır.

Yanıt Açıklaması: Ter piramit tekniğinin anatomisine göre giriş paragrafında kim, ne, nerede, ne zaman sorularının cevapları verilir.

Yanıt Açıklaması: “Wall Street Journal Tekniği” olarak geçen bu haber yazma biçimi; bir kişiye, bir an’a ya da olaya odaklanan giriş cümlesiyle başlar.

Yanıt Açıklaması: Yukarıdaki haber cümlesinin haber öğelerine ilişkin soruların yanıtları şu şekildedir: Ne? Yangın Nerede? Kurtuluş Mahallesi Ne zaman? Salı gecesi Neden? Dikkatsizlik Nasıl sorusunu cevabı giriş cümlesinde bulunmamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Bir haberi değerli ya da önemli kılmak için haber değeri taşıyan unsurun ne olduğuna odaklanmak gerekir. İşte bu noktaya; eş deyişle haber değeri taşıyan unsura, “haberin odak noktası” adı verilir.

Yanıt Açıklaması: Bir haberde ne kadar fazla farklı görüşe yer veriliyorsa, o haberin o kadar fazla nes- nelliğe yaklaştığı söylenebilir. Bir tek görüşe dayanarak yapılan haberler “tek bo- yutlu” ya da “tek yönlü” haberler olarak değerlendirmeye daha yakın haberlerdir.

Yanıt Açıklaması: Manşet: Gazetelerde logonun altında en iri puntolu harflerle yazılan başlıktır.

Yanıt Açıklaması: Wall Street Journal tekniği, biçimsel olarak kare tekniğine benzer. Ancak anlatım dili ve bu biçime uygun olan olaylar, Wall Street Journal tekniğini kareden farklılaştırır. Bu teknikte tek bir olay incelenirken kare tekniğinde birden fazla, eş değer, olay dizisi ele alınır. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Wall Street Journal tekniğiyle yazılan bir haberin sonuç paragrafı ise mutlaka ilk paragrafa atıfta bulunan; yani girişle ilişki kurulmasını sağlayan bir yapıda olmalıdır.

Yanıt Açıklaması: Ters piramit tekniğinde haberin bütün ağırlığı ya da haber değeri taşıyan en önemli bilgi; özet bir şekilde en başta, giriş bölümünde verilir. Bu nedenle ters piramit tekniği ile yazılmış haberlerin büyük çoğunluğunda özetleyici giriş tekniği kullanılır. Ardından da olayın ayrıntılarına değinilir. Konuyla ilgili yapılan açıklamalar, ileri sürülen deliller, ortaya çıkan durumlar, olayın geçmişine ilişkin bilgiler sıralanır. Bunlar da yine muhabirin karar vereceği önemlilik sıralaması içerisinde sunulur. Sonuçta ise bir haber sonlandırma ifadesi yer alır.