Haber Toplama Teknikleri

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap E'dir. Lisans mezunu olmak, genel yayın yönetmeninin taşıması gereken niteliklerden biri değildir.

Yanıt Açıklaması: İnsan hayıtında dönem dönem rastlanan ancak pek sık olmayan ilginç olay ve durumlar nadirlik haber değeri adı altında değerlendirilmektedir. Nadirlik, ilginçlik haber değeri ile benzerdir yalnız burada gündelik hayatımızda şahit olduğumuz, önceden bildiğimiz konu ve olaylar gündeme gelir. Örneğin tam güneş ya da ay tutulması haberleri, beş bacaklı doğan kuzular, konuşan papağan haberleri, derisinin ya da postunun üzerinde kutsal simgelerin ya da yazıların olduğu görülen hayvanlar ve bunun gibi benzer konular nadir görülen olaylar olarak haberleştirilebilirler. İlginçlik özelliğinde olduğu gibi sansasyonel nitelik taşıyan bu konuların çoğu daha önce görülmesine rağmen insanların ilgisini çekmektedir.

Yanıt Açıklaması: İnsan hayatında dönem dönem rastlanan ancak pek sık olmayan ilginç olay ve durumlar nadirlik haber değeri adı altında değerlendirilmektedir. Nadirlik, ilginçlik haber değeri ile benzerdir yalnız burada gündelik hayatımızda şahit olduğumuz, önceden bildiğimiz konu ve olaylar gündeme gelir.

Yanıt Açıklaması: Önemlilik değerinde olayın yaygınlığı birincil öncelik kabul edilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Belirli bir bölgede ve belirli bir konuda toplumda hâkim olan görüşleri ortaya çıkarmak amacıyla stüdyo dışında yapılan kısa söyleşilere sokak söyleşileri adı verilir. Bu söyleşi türünde belirleyici olan muhabirdir. Amaç, belirlenen konu hakkındaki yaygın görüşü, endişeyi ya da bilgi eksikliğini saptamaktır. Genellikle alış-veriş merkezleri, popüler caddeler, sinema, konser, spor karşılaşması çıkışları gibi insanların yoğun olarak bulundukları yerlerde yapılan, sokağın sesini stüdyoya taşımayı amaçlayan röportajlardır. Doğru cevap B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Olayın sıradan olduğu belirtildiğinden büyüklük, önemlilik, yakınlık ve nadirlik değerlerini taşımadığı anlaşılır. Sıradan bir olayın yakın da veya uzakta oluşuda haber değerini arttırmayacaktır ancak böyle bir olayın bir ünlü ile ilişkili olması haberin ilgi çekici olmasını sağlayabilir.

Yanıt Açıklaması: Soruşturmacı gazetecilik için yapılan söyleşiler olayların arka planındaki gerçekleri ve nedenlerini araştırmaktır. Soruşturmacı gazetecilik için yapılan söyleşilerde, muhabirin amacı bilinmeyen bazı olayları gün ışığına çıkarabilmek için konu ile ilgili uzmanlardan ya da konunun içerisinde yer alan kişilerle görüş almaktır. Soruşturmacı gazetecilik bilinmeyenleri açığa çıkarmayı amaçlar. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Genel yayın yönetmeninin bir organizasyondaki görevleri şu şekilde sıralanabilir: • Gazetenin yayın kimliğini ortaya koyar. • Gazete sahibi ve çalışanlar arasında iletişimi sağlar. • Yayın kimliğine uygun olarak birlikte çalışacağı kişileri seçer ve çalışmalarını denetler, her sabah ve öğleden sonra yapılan “gündem ve haber değerlendirme toplantılarına” başkanlık eder. • Gazetenin kimliğine uygun olarak yayın politikasını belirler. • Sayfaların hazırlanışı sırasında ve basımında denetim işlerini yerine getirir. • Birinci sayfada sürmanşet ve manşette verilecek haberlere ve fotoğraflara karikatüre karar verir. • Haberlerin sunuş biçimini saptar. Manşette ve sürmanşette yer alacak haberlerin başlıklarını belirler. • Fotoğrafların kadrajlanacak bölümlerine genel yayın yönetmeni karar verir. • Haberde hangi bilgilerin ön plana çıkarılacağına karar veren ve uygulattıran kişidir. • Haberler için yapılacak masrafların da karar vericisidir. Haber pahalı bir iştir. Muhabir yurtiçinde veya dışında haber toplamaya gittiğinde seyahat ve konaklama vb. masraflar yapmak zorundadır. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Haber değeri kavramı 1922 yılında bilgi kuramından hareketle ilk kez Walter Lippman tarafından ifade edilmiştir. Lippman bir olayın yayınlanabilir olabilmesi için beklenmedik, sansasyonel, alışılmadık olması gerektiğini ifade ederek durumu somut örneklerle açıklamıştır. Haber değeri olarak ayrıca olayların içinde ünlü ya da toplumda etki yaratan bir kişilik olması, olay yerinin okura yakın olması, okurun anlayabileceği bir mantık silsilesi içinde gerçekleşmesi gerektiğini ifade etmiştir

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap C'dir. İzleyen haberin aktörlerinden “olayı gören ve olayı aktaran” anlamında kullanılmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Gazetecilik alanında röportaj araştırmaya, incelemeye dayalı, bir takım gerçeklerin belirlenmesini amaçlayan çok yönlü, renkli anlatıma sahip yazı türüdür.

Yanıt Açıklaması: Haber beklenmedik ve alışılmadık olandır aksi halde haber olarak nitelenmez.

Yanıt Açıklaması: Söyleşi sırasında yapılması gerekenler arasında; Söyleşiye hazırlanarak bilgiye dayanan sorular sorulmalıdır. Tüm dikkat söyleşiye verilmelidir ve yoğunlaşmalıdır. Yönlendirici sorular sorulmamalıdır yer alır.

Yanıt Açıklaması: Muhabirde bulunması gereken nitelikler şöyle sıralanabilir: Merak, sezgi, beceri, yetenek, sorgulayıcı ya da eleştirel bakış, mesleki bilgi, deneyim. Sezgi: Haber Kokusu Almak: Gazetecinin sezgileri kuvvetli olmalıdır. Gazetecilikte haber kokusu almak diye bir deyim vardır. Bu deyim, sezgisel bir kavrayışın ifadesidir. Muhabirin bir etkinlikten özel bir haber çıkaracağına dair içgüdüsüdür. O¨rneğin, bir devlet büyüğü bir açılışa katıldı ve çok sayıda basın mensubu da o açılışı takip etmektedir. Devlet büyüğünün çoraplarının her birinin rengi farklı olduğunu farkeden muhabir bunu bir dalgınlık belirtisi olarak görüp üzerinde durmayabilir ya da bu dalgınlık emarelerinin başka toplantılarda da kendini gösterip göstermediğine ilişkin olarak devlet büyüğünün son günlerde katıldığı toplantıların görüntülerini izleyip, buna ilişkin başka kanıtlar bulduğunda devlet büyüğünün sağlık durumunu sorgulayan bir özel haber yapabilir.

Yanıt Açıklaması: Herhangi bir konuyu ele alırken olayın kişilere indirgenerek aktarılması, olgunun kişiselleştirilmesi, olayı daha kolay hatırlanır hale getirmektedir. Türkiye’de çok yaşanan töre, namus, etnik ayrımcılık gibi toplumsal sorunlar faillerin ya da kurbanların isimleriyle anılmaktadır. Toplumda infial yaratmış cinayetler, siyasi skandallar, özellikle rüşvet ve yolsuzluk olayları, bu olaylara karışan kişiler üzerinden tanımlanarak medyada yer almaktadır. Geçmiş yıllarda Üzeyir Garih, Güldünya, Münevver Karabulut, Hrant Dink, ABD’de uzun süre gündemde kalan O.J. Simpson davaları kişiselleştirme haber değerine önemli örneklerdendir. Türkiye’deki kadınlara yönelik işlenen birçok cinayetin simgesel ismi olan Güldünya, kadınlara yönelik şiddeti önlemek ve toplumda bu konuda bilinç oluşturmak için birçok konser, kitap ve toplumsal sorumluluk kampanyalarına ilham kaynağı olmuştur.

Yanıt Açıklaması: 5N1K kuralına göre metin incelendiğinde; Ne: kaza Nerede:Belli değil Ne zaman: Dün sabaha karşı Nasıl: Şarampole yuvarlandı Neden: Sürücü uyuyunca Kim: Sürücü C.N

Yanıt Açıklaması: Söyleşi ise belirli bir haber konusu hakkında, haber kaynağı kişi ya da kişilerle, belirli bir sürede, kamuoyunu bilgilendirmek için yapılan soru-cevap şeklindeki görüşmelerdir. Bir haber söyleşisini oluşturan temel unsurlar şunlardır: • En az iki kişi arasında geçer. • İki tarafında konuşmaya aktif katılımını zorunlu kılar. • Yapılandırılmış bir konuşmadır. • Belli bir amaca yöneliktir. • Kamuya aktarılmak üzere yapılır

Yanıt Açıklaması: Haber toplama yöntemlerinin en önemlileri gözlem, görüşme ve röportajlar, araştırma ve arşivcilik, istihbaratlardır.