Haber Toplama Teknikleri

Yanıt Açıklaması: Şıklarda yer alan ilkeler, Fransız Le Monde gazetesinin yöneticilerinin meslek ahlakı ile ilgili saydıkları temel meslek ilkeleridir. Ancak para karşılığı kaynağa ulaşma medyada gözlenilen etik erozyona zemin hazırlayan temel nedenlerden biridir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap E'dir. Kobi.

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap C'dir. Fotoğraf yazılı kaynak türlerinden biri değildir.

Yanıt Açıklaması: Bugün yazılı basın konusunda yaptırımı olan yasal bir örgütlenme yoktur. Bu konudaki tek çalışma 24 Temmuz 1960 tarihinde yürürlüğe giren “Basın Ahlak Yasası” ile kurulan Basın S¸eref Divanıdır. Bu kuruluş başarısız olarak 1967 yılında fiilen bitmiştir.

Yanıt Açıklaması: Haber fotoğrafçısı, çekeceği konuyu belirleme özgürlüğüne çoğu zaman sahip değildir, ancak belirlenen konu için çekeceği fotoğrafın içeriğini kendisi belirler. Fotoğraf çekilirken seçilen bakış açısı ve kadraj doğrudan içeriği belirler. Ancak, fotoğraflar gazete sayfasında kendi başlarına yayınlanmaz. “Haber fotoğrafının ana içeriğini belirleyen haber fotoğrafçısıdır, ancak fotoğraflarına eşlik eden metne ve ilgili sayfa düzenine de bağımlıdır”

Yanıt Açıklaması: Genel kamu inancı haberlerin çoğ u kez çıkar amaçlı olarak izler kitlenin içgüdüleri tatmin etmek üzere çarpıttırıldığı şeklindeyken diğer bir teoride gerçek tehdidin serbest bilgi akış ının medyaya reklam verenleri memnun etme gereğ inden kaynaklandığ ı belirtilmektedir. Başka bir anlatımla reklam verenler geçmiş ten günümüze kendi ürünlerinin imajını korumak amacıyla haberleri susturmaya, engellemeye çalışmaktadırlar.

Yanıt Açıklaması: Yaşanılan anların yinelenmemesi, haber fotoğrafçısının omuzlarında farklı bir yük oluşturur. Yinelenemeyecek olanın tekrarı da yoktur. Bu nedenle yapılacak ilk işlem, ilk anda olayın bir kare fotoğrafının çekilerek garanti altına alınması, daha sonra eğer koşullar elveriyorsa, diğer seçeneklerle daha iyi fotoğraflar üretimeye çalışılmasıdır.

Yanıt Açıklaması: Tom Ang ve Harold Evans gazete haberlerinin sunumunda fotoğraf kullanılmasının nedenlerini Levie ve Lentz’in bulgularının nasıl eyleme geçirileceğini belirten yedi maddede açıklar. Bunlar: İnanılırlık, tanımlama, orada olma duygusu, başka şeyler çağrıştırma, durağanlık, biçem ve tutarlılıktır. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Haberin özellikleri; güncel almalıdır, yeni olmuş veya tekrar oluşan olaylar hakkındadır, sistematik değildir, dayanıksızdır, olaylar gerçek önemlerinden daha önemli olarak garip veya en azından beklenmeyen türden olmalıdır.

Yanıt Açıklaması: Bilgi sağlayan ortamlar, basın davetleri, basın toplantıları, basın gezileri, basın resepsiyonları, konferanslar, paneller, forumlar, açık oturumlar, sempozyumlar, kongreler, genel kurullar, seminerler, brifingler oluşturmaktadır. Doğru cevap E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Gazetecilikte çoğunlukla "di'li" geçmiş zaman kullanılır. 1980 öncesinde "miş'li" geçmiş zaman kullanılırken, 80'lerden bu yana "di'li" geçmiş zaman kullanılmaktadır. Di'li geçmiş zamanın yanı sıra, gerektiğinde geniş zaman ve şimdiki zaman da kullanılabilir.

Yanıt Açıklaması: Fotoğraflar, fotoğrafı çekilen şeyin ya da konunun gerçekten kendisi gibi algılanır. Varolmayan bir şeyin fotoğrafı da olamaz. “Fotoğrafın okuyucu kitlesini bilgilendirme ve inandırma gücü, insanların fotoğrafın yanılmazlığı ve nesnelliğine olan inancından kaynaklanır”. Bir nesnenin fotoğrafı üretilirken, görüntüyü oluşturan aracın insan değil de bir makine olması, insanların üretilen görüntünün doğruluğuna inanmalarını sağlar. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Ünlülük: Olayın etkili kişisinin ünlü birisi olmasıdır. C¸ok sıradan bir durum, içinde ünlü olduğu için ilginç ve merak edilen bir hal alabilir. O¨zellikle sanatçılar, yazarlar, sporcular, aristokratlar, zenginler ve siyasi kişilikler yaptıklarıyla haberlere konu olabilirler. Bu ünlü kişilerin ne yaptıkları, ne giydikleri, nasıl yaşadıkları eşleri, sevgilileri, başarı ve başarısızlıkları yakından takip edilen konular arasındadır. O¨zellikle ünlülerin toplumsal faaliyetleri ve özel hayatları yakından izlenen konulardır. İnsanlar beğendikleri, kendilerine model aldıkları kişileri önemserler ve onları takip ederler. İzler kitle bütün bu kişileri beğendiği için, kendisiyle özdeşleştirdiği veya herhangi bir nedenle izleyebilir. Toplumda beklenmedik davranışları onların göstermesi hem ses getirir hem de sıradan bir konu onlarla birlikte ilgi çekici hale gelebilir. Aynı zamanda bu beklenmezlik bir yandan da onların ünlü olmalarından dolayı beklenen bir durumdur. Bu kişiler ünlülük durumlarını devam ettirmek ve her zaman toplumun ilgisini yüksek tutmak amacıyla toplumda sıra dışı olaylara isteyerek de konu olabilirler. Gündelik hayatta sıradan bir vatandaşın başına gelebilecek bir olay haber değeri taşımazken aynı olay ünlü bir kişinin başına geldiğinde haber niteliği kazanabilir.

Yanıt Açıklaması: Yazı işleri biriminde çalışanların taşıması gereken özellikler şunlardır: • Çok iyi bir Türkçe ve dilbilgisi. • İyi bir haber duygusu, sezgisi. • Sayfaya haber içeriği ve görseliyle bir bütün olarak bakabilme yeteneği. • Şikayet etmeden çalışabilme özelliği.

Yanıt Açıklaması: Basın konseyinin resmi sitesinde “Basın Konseyi’ni sadece ve sadece ‘daha özgür ve daha saygın bir basına kavuşmak’ isteyen aktif (bilfiil çalışmakta olan) gazeteciler kurdu” denilmektedir. Habercilik mesleğine saygınlık kazandırmak iddiasındaki bu kuruluş Oktay Ekşi’nin daveti üzerine bir araya gelen 28 gazetecinin içinden çıkan 9 kişilik çalışma grubun bir buçuk yıllık çalışmalarının sonucunda ortaya çıkmıştır.

Yanıt Açıklaması: Basın İlan Kurumu'nun aracılık hizmetlerinin dışında, ortağı olduğu mevkutelere kredi açmak, basın derneklerine yardımda bulunmak, basın mesleğinde fikren ve bedenen çalışanlara borç vermek, yine bu kişilerden yardıma muhtaç olanlarıyla, ölenlerin yardıma muhtaç ailelerine para yardımı yapmak ve her türlü sosyal girişimde bulunmak da görevleri arasındadır. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap A'dır. Yenilik, anilik, güncellik ve geçerlik, haber değerlendirme ölçütlerinden zamanlılıkla ilgilidir.

Yanıt Açıklaması: Devletin sorumluluk ve faaliyetleri şu şekilde sıralanmaktadır: 1. İletişim alanını belirleyen genel normatif (yasal çerçeveyi çizmek, hak ve sorumlulukları belirlemek) düzenlemeyi yapmak, 2. İletişim alanında kamusal hizmetlerin gerektirdiği kaynakları bulmak ve kullanımları düzenlemek, 3. Ülke içinde kitle iletişim kuruluşlarına sahip olma ve bunlar yoluyla faaliyette bulunmanın genel koşullarını saptamak, 4. Kitle iletişim araçlarının etkinlikte bulunması için gerekli teknik altyapılar ve ayrıcalıklar ile ilgili düzenlememeleri gerçekleştirmek, örneğin telekomünikasyon olanaklarını hazırlamak, yayın yapılacak frekansları sağlamak ve dağıtmak, 5. Toplumda yer alan kurumsal iletişim kanallarının denetimini sağlamak, bir kamu hizmeti olarak iletişim olanaklarından toplum üyelerinin yararlanma koşullarını gözetmek, iletişim kanallarının belirlenen yasal çerçeve ve amaçlar dışında kötüye kullanımının önüne geçmek.

Yanıt Açıklaması: Habercilik alanında meslek etiğine uymayan durumlar öncelikle baskıcı iktidarların sansürcü basın yasalarıyla, medyadaki sahiplik yapısının serbest rekabet ortamını bozacak şekilde oluşturulmasıyla (medyada yoğunlaşma ya da tekelleşme), piyasa merkezli ticari gazetecilik (rating, tiraj kaygısı ve reklam/ilan baskısı) anlayışıyla, basını etki altına almaya çalışan toplumsal gruplar ve kurumlar yoluyla ve dürüst olmayan gazeteciler üzerinden gerçekleşmektedir.

Yanıt Açıklaması: Detay: Fotoğraf nesnelerin gerçek bilgilerine eşittir.