Haberciliğin Temel Kavramları

Yanıt Açıklaması: Fotoğrafın, fotoğraf olarak basın dünyasına girişi ilk olarak Amerika’da gerçekleşmiştir. New York Daily Graphic gazetesi 1880 yılında, yarım ton baskı yöntemiyle orijinalden üretilen ilk fotoğrafı yayınlamıştır. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Yazılı, sesli veya görüntülü haber üreten kitle iletişim araçlarının başlıca haber kaynakları temel olarak “iç kaynaklar”, “dış kaynaklar” ve bir de gazetecinin kendi araştırmacı özelliklerine bağlı olmak üzere diğer deyişle araştırmacı gazeteci kimliğinin hareket alanı içine giren “araştırma kaynakları” olmak üzere üç gruba ayrılır.

Yanıt Açıklaması: Amerika Birleşik Devletleri'nde, 1971 Anayasası'na eklenen Ek 1. maddeye göre kongre söz veya basın özgürlüğünü sınırlayan kanun yapamaz hükmü ile basın özgürlüğü açıkça garanti altına alınmıştır.

Yanıt Açıklaması: İfade ve haber alma özgürlüğüne getirilecek aşırı sınırlamalar ve kamuoyunun manipüle edilmemesi için alınan tedbirler şu şekildedir; U¨ye ülkeler Avrupa İnsan Hakları Sözleş mesinin 10. maddesinde yer alan sınırlar ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin içtihat hukukundaki yorumları dışında kamunun kriz zamanlarında habere ulaşmasını kısıtlamamalıdır. U¨ye ülkeler habere serbest erişimin krizle rin çözümünde ve oluşabilecek istismarların önlenmesinde etkili olabileceğini her zaman akılda tutmalıdır. Kamuoyunu özellikle ilgilendiren durumlarda haber alma gereksinimini meşru kılmak için, yetkili kuruluşlar medya dahil kamunun habere ulaşmasını güvence altına almalıdır. U¨ye ülkeler kriz zamanlarında ifade ve ha ber alma özgürlüğüne kısıtlama getirirken belirsiz ifadeler kullanmamalıdır. S¸iddete teşvik ve kamunun düzenini bozacak davranışlar açık ve tanı olarak tarif edilmelidir. • Uluslararası ve ulusal mahkemeler kamu nun önemli bilgilere erişimindeki meşru gereklilik ile mahkeme işlemlerinin bütünlüğünü koruma gerekliliği arasındaki dengeyi daima gözetmelidir. • U¨ye ülkeler özellikle kriz durumlarında ba ğımsız ve profesyonel medyanın faaliyetlerini Avrupa Konseyi standartları ile uyumlu olarak sürdürmek için daimi^ bir çaba için- de olmalıdırlar. Bu bağlamda kamu medya hizmetinin toplumun farklı grupları arasında bütünleşme ve anlayışın gelişmesinde bir faktör ve güvenilir bir haber kaynağı olması açısından desteklenmesine özel bir çaba gösterilmelidir. • U¨ye ülkeler kriz zamanlarında kamuoyu nun özel hassasiyetini kullanarak, medya dahil manipüle etmeye çalışan kamu görevlilerinin cezai veya idari sorumluluklarını dikkate almalıdır.

Yanıt Açıklaması: Türkiye’de ilk kez ________Gazetesi 26 Kasım 1996’da internet gazeteciliği uygulaması başlatmıştır.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Kısa haber: Günün en önemli haberleri, tek cümle halinde, haberin 5N-1K öğelerinden (Ne, nerede, neden, nasıl, ne zaman ve kim soruları) bir kaçının yer aldığı anons olarak verilen haberlerdir. Örneğin; Büyük Türk mutasavvıfı ve halk ozanı Yu nus Emre Eskişehir’in Mihalıççık ilçesinde kabri başında anıldı. Tokat’ın Turhal ilçesinde Dazya Deresi taştı 3 kişi sel sularına kapılarak kayboldu. Doğru cevap C seçeneğidir

Yanıt Açıklaması: Gazeteciler haber, fotoğraf ve belge toplamakta her yöntemi değil dürüst yöntemleri kullanmalıdırlar. Dürüst yöntemi kullanmama mesleki hatalardan biri olarak ele alınmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi 4 Kasım 1950 tarihinde Roma'da imzalanmış, 3 Eylül 1953 tarihinde yürürlüğe girmiş ve 18 Mayıs 1954 tarihinde Türkiye tarafından onaylanmıştır.

Yanıt Açıklaması: Düşünce ve basın özgürlüğünün ana vatanı sayılan İngiltere’de basın özgürlüğü “Devleti tehlikeye sokma; genel ahlaka aykırı davranma ve hukuki bir neden olmaksızın kişilerin zararına hareket etme” durumları ile sınırlandırılmıştır. (İçel, Ünver 2005, s. 26) Basın bu sınırlamalara uymak koşuluyla “gerekli hoşgörüden” yararlanabilmektedir. Bu sınırların aşılması hâlinde mahkemede hesap vermek durumunda kalacaktır. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Haber fotoğrafı en genel anlamıyla bir habere ilişkin bilgi veren, haberi destekleyen ve habere konu olan olayın gerçekleştiğini belgeleyen fotoğraflar olarak tanımlanabilir.

Yanıt Açıklaması: ürkiye Gazetecileri Hak ve Sorumluluk Bildirgesi'ne göre özel hayatın geçersiz sayılabileceği başlıca konular şöyle sıralanabilir: Büyük bir suç yahut yolsuzluk üstüne araştırma ve yayın Toplumu kötü etkileyici bir tutumla ilgili araştırma ve yayın Toplumun güvenliğinin veya sağlığının korunması İlgili kişinin sözleri veya eylemleri sonucu halkın yanılmasının, yanıltılmasının veya yanlış yapmasının engellenmesi

Yanıt Açıklaması: En genel tanımıyla kitle iletişiminde uyulması gereken kuralları, kitle iletişim araçlarının yapısını ilişkilerini düzenleyen hukuk kuralları ve uygulamalar ile ilgilenen hukuk dalına medya hukuku adı verilmektedir. Öz itibarıyla medya hukuku kitle iletişim araçlarıyla gerçekleşen iletişim sürecindeki yasal durumlar ve uygulamaları kapsamaktadır. Medya hukukunun kapsamı içerisinde basın yayın faaliyetleri, gazetecilik mesleği, radyo ve televizyon yayıncılığı, internet ortamından yayıncılık gibi medya faaliyetleri yer almaktadır. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Gazetenin geçmişten günümüzü diğer kitle iletişim araçlarından farklı kılan bazı özellikler şunlardır: endüstriyel bir üründür kolay arşivlenebilir bir kitle iletişim aracıdır kolay taşınabilir bir kitle iletişim aracıdır eğitim gerektirir daha fazla ayrıntı verir hedef kitlesi bellidir

Yanıt Açıklaması: Bilgisayar, yazılı, görsel ve işitsel kitle iletişim araçları, haberleşme altyapısını sağlayan şirketlerin teknolojik ve ekonomik olarak birleşmesi ve süreç itibariyle de yeni ürünlerin ve hizmetlerin sunulmasına yöndeşme denir.

Yanıt Açıklaması: Toplumun duyarlılık gösterdiği durumlar önemli sayılır, burada belirleyici olan olayın ölçüsü ve sonucudur.

Yanıt Açıklaması: Fotoğrafın daha çok ilgi uyandırması için değişik açılardan, diğer deyişle yüksekten, alçaktan ya da dar-ve geniş- açılardan çekilmelidir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Denetim, eleştiri, uyarma ve gerçekleri açıklama, tartışmalar açma basının en doğal ve vazgeçilmez görevidir.

Yanıt Açıklaması: Mesajların süzülmesi Görev: Bu aşamada mesajda hangi konuya önem verileceği, hangi konunun gereksiz olduğunun kararlaştırılması Hedef: Mesajda en yüksek fayda sağlayacak bilgilere odaklanmak, diğerlerini göz ardı etmek Odaklanma: Çevredeki mesajlar

Yanıt Açıklaması: İletişim hak ve özgürlüğü ve basın özgürlüğü ilkeleri gereğince: 1. Haberde (eleştiri ve yorumda) gerçeklik, 2. Haberde (eleştiri ve yorumda) güncellik, 3. Kamu yararı ve toplumsal ilgi, 4. Konu ile anlatım arasında düşünsel bir bağlılık ve amaca uygun araç kullanma koşulları birlikte bulunmalıdır. Doğru cevap E'dir.