Final Sınavı - Haberciliğin Temel Kavramları

Soru 1:

Aşağıdakilerden hangisi basının sorumlulukları arasında gösterilemez?

A) Basın haber verme hakkını kullanırken, hiçbir değerlendirme ve eleştiri yapmaz. B) Basın, olayı, somut ve gerçek oluşuyla verir. C) Haberde “somut gerçeklik=doğruluk ilkesi” geçerlidir. D) Basın açıklamalarında olay hakkında okuyucuya hiçbir değer yargısı ve tenkit sunulmaz. E) Basın okuyucuyu bir düşünce kalıbına sokmaya çalışır.

Soru 2:

Haber toplama aşamasındaki kurallar çerçevesinde aşağıdakilerden hangisi yapılmaması gereken bir davranış biçimidir?

A) Haber kaynağından alınan bilgi bir ya da iki yerden denetlenmelidir. B) Haber alınan kaynak kişilerle araya mesafe konulmalı, düzey yitirilmemelidir. C) Haber toplarken önyargılı olunmalı, konuya önyargı ile yaklaşılmalıdır. D) Haber kaynağının o haber konusunda tam bilgili olmayabileceği göz önünde bulundurulmalıdır. E) Haber kaynağı özenle dinlenilmeli, sorular sorulmalı, tartışmaya girilmemelidir.

Soru 3:

Aşağıdakilerden hangisi haber değeri ölçütlerinden değildir?

A) İlgi çekme B) Doğruluk C) Görsel ve işitsel etki D) Yakınlık E) Sıradanlık

Soru 4:

Sinema Film Radyo Televizyon CD / DVD İnternet Akıllı Cep Telefonları Yukarıdakilerden hangisi / hangileri teknolojik gelişmeler ile birlikte kitle iletişim araçları arasına girmiştir?

A) Yalnız VII B) Yalnız VI C) VII ve VI D) Hiçbiri E) Hepsi

Soru 5:

1 Kasım 1831'de Osmanlı Devletinde Türkçe olarak çıkan ilk gazete aşağıdakilerden hangisidir?

A) Takvim-i Vekayi B) Ceride-i Havadis C) Tercuman-ı Ahval D) Tasvir-i Efkar E) Hadikat-ül Ahbar

Soru 6:

Haber kaynakları kaç kategoriye ayrılmaktadır?

A) 10 B) 12 C) 14 D) 16 E) 18

Soru 7:

I. Fotoğraf olay hakkında bilgi vermeli; olay, haberle ilgili olmalıdır. Olaya tanıklık etmelidir II. Haber fotoğrafı aksiyon, hareket içermeli, içeriğinde haberin hikayesi, gerçekleşen olaydan ilginç kareler bulunmalıdır II. Haberi tamamlamalı, desteklemeli, güçlendirmelidir IV. Fotoğrafın daha çok ilgi uyandırması için değişik açılardan, diğer deyişle yüksekten, alçaktan ya da dar-ve geniş- açılardan çekilmelidir V. Fotoğraf haberin gerçekleştiği yerde çekilmeli, haberdeki eylemi vermelidir Yukarıdakilerden hangisi/hangileri haber fotoğrafının özelliklerindendir ?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I,II ve III E) Hepsi

Soru 8:

Dünyanın en eski gazetesi kabul edilen ve günümüze kadar yayımını sürdüren gazete hangisidir?

A) La Gazette B) Journal des savants C) Tio Pao D) Avisa E) Relation Oder Zeitung

Soru 9:

Aşağıdakilerden hangisi haber fotoğrafçılığının Türkiye’deki gelişimi ile ilgili doğru değildir?

A) İlk olarak Osmanlı İmparatorluğu döneminde başladığı ve Türkiye Cumhuriyeti döneminde yaygınlaşarak devam ettiği görülür. B) Osmanlı basınında fotoğraf kullanımı, Batı’daki gelişiminden farklı biçimde, ilk olarak fotoğrafların çizilmesiyle değil farklı tekniklerle resmedilmesiyle mümkün olmuştur. C) Osmanlı döneminde haber fotoğrafçılığı alanında eğitim görmüş, fotoğrafı bilen kadrolar özellikle 1870’li yıllarda yetişmeye başlamıştır. D) Bir süre sadece Servet-i Fünun, edebiyat ve magazin yoğunluklu içeriğiyle fotoğraf yayınlayabilen tek dergi olarak 1944 yılına kadar yayınlanabilmiştir. E) Servet-i Fünun’dan sonra birçok dergi ve yayın; hem matbaacılık hem de fotoğraf teknolojilerindeki gelişmelerle beraber; mesleği profesyonel anlamda yapan fotoğrafçıları bünyelerinde çalıştırmaya başlamışlardır.

Soru 10:

"Haber fotoğrafçılığı mesleğinin yükselişi ve haber fotoğrafının yaygın kullanımı, ilk olarak 20. yüzyılın başlarında ve coğrafi olarak da özellikle ............'da gerçekleşir." Yukarıdaki boşluğa aşağıdakilerden hangisi gelmelidir?

A) İspanya B) İtalya C) Avusturya D) Almanya E) Amerika

Soru 11:

Aşağıdakilerden hangisi kitle iletişim araçlarından birisi değildir?

A) Gazete B) Televizyon C) Telsiz D) Radyo E) Dergi

Soru 12:

Aşağıdakilerden hangisi Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin 10. maddesine göre ifade özgürlüğünün sınırlanabileceği durumlardan biri değildir ?

A) Ulusal güvenliğin sağlanması B) Suçun önlenmesi C) Başkalarının şöhret veya haklarının korunması D) Kamu düzeninin korunması E) İktidara karşı muhalif bir duruş sergilenmesi

Soru 13:

Aşağıdakilerden hangisi Basın Meslek İlkeleri arasında yer almamaktadır?

A) Suçlu olduğu yargı kararıyla belirlenmedikçe hiç kimse "suçlu" ilan edilemez. B) Şiddet ve zorbalığı özendiriciler yayın yapmaktan kaçınılır. C) Yayın tarihi için konan zaman kaydına saygı gösterilir. D) Gazeteci görevini her türlü yöntem ve tutumu sergileyerek yapabilir. E) Saklı kalması gereken bilgiler, kamu yararı ciddi bir biçimde gerektirmedikçe yayınlanamaz.

Soru 14:

Devlet sırlarının açıklanması Kamu güvenliği ve toprak bütünlüğünün korunması Yargı gücünün otorite ve tarafsızlığının sağlanması Basın özgürlüğünün sınırlandırılması öncüllerde yer alanlardan hangi durumlardan kaynaklı sınırlandırılabilir?

A) Yalnız III B) Yalnız II C) Yalnız I D) III, II ve I E) II ve I

Soru 15:

Aşağıdakilerden hangisi ajans haberciliğinde tarafsızlığı etkileyen unsurlar arasında yer almaz?

A) Ulusal çıkarlar B) Kaybedilen milli müsabakalar C) Kaynağın yapısı ve özelliği D) Ajans muhabirinin içinde yaşadığı sosyal ve ekonomik ortam E) Haberi elden geçirecek editörün düşünceleri

Soru 16:

1984 yılında yayımlanan Agents of Power (Güç Temsilcileri) adlı kitabında Soğuk Savaş yıllarında yazılan Basının Dört Kuramı’nın artık geçerli olmadığı görüşüyle medya sistemlerine yeni bir açıklama getiren kişi aşağıdakilerden hangisidir?

A) J. Herbert Altschull B) Jürgen Habermas C) Denis McQuail D) Robert M. Hutchins E) John Stuart Mill

Soru 17:

Aşağıdakilerden hangisi otoriter medya anlayışı çerçevesinde medyanın nasıl olması gerektiğine dair ortak görüşlerden biri değildir?

A) Medya yerleşik siyasi güce her zaman bağlı olmalıdır B) Medya kanunları ya da kurulu düzeni bozucu şeyleri yapmaktan kaçınmalıdır C) Medya ahlaki ve siyasi değerlere ve çoğunluğa karşı saldırgan olmamalıdır D) Otoriteye karşı kabul edilmez saldırılar, resmi politikalardan hoş görülmeyecek sapmalar ve ahlak kurallarına uymama cezai sorumluluk gerektiren bir suçtur E) Çatışmayı tartışmaya dönüştürme, bilgi verme, eğlendirme ve satış işlevleri yerine getirilmelidir

Soru 18:

Aşağıdakilerden hangisi dört büyük kuvvetten biri olarak kabul edilmez?

A) Yasama B) Medya C) Kolluk D) Yürütme E) Yargı

Soru 19:

"Haber medyasının görece daha demokratik ve bağımsız bir yapıya kavuşması adına, 1990’larda Amerika’da başlayan ................ hareketi, dijital teknoloji ve internet teknolojilerindeki olanaklarla birlikte sivil vatandaşların da haber üretimine katılmasını gündeme getirmiştir." Yukarıdaki boşluğa aşağıdakilerden hangisi gelmelidir?

A) Magazin fotoğrafçılığı B) İnternet fotoğrafçılığı C) Yurttaş fotoğrafçılığı D) Reklam fotoğrafçılığı E) Basın fotoğrafçılığı

Soru 20:

I. Ulusal güvenlik II. Kamu güvenliği III. Suçun önlenmesi IV. Sağlık ve ahlak V. Kamu düzeni Yukarıdaki ifadelerden hangileri ifade özgürlüğünün sınırlandırılma ölçütleri arasında yer almaktadır?

A) Yalnız I B) I ve II C) I, III ve IV D) I, II, III, IV ve V E) I ve V