Haberciliğin Temel Kavramları

Yanıt Açıklaması: İletişim araçlarına ulaşımının zorluğu medya okuryazarlığının unsurlarından biridir. Soruda bahsi geçen örnek ulaşma unsuru ile ilgilidir.

Yanıt Açıklaması: Özgürlükleri teminat altına alan ilk ve en önemli belge Fransız ayaklanması ve ihtilalinin ardından 26 ,ağustos 1789'da ilan edilen 17 maddeden oluşan İnsan ve Yurttaş Hakları Bildirisi'dir.

Yanıt Açıklaması: Profesyonel Gazeteciler Birliği Etik Kuralları dört ana başlıkta ele alınmıştır: Doğruyu Araştırmak ve Raporlamak: Gazeteci bilgi toplamada, raporlamada ve yorumlamada dürüst ve cesur olmalıdır. Zararı En Aza İndirmek: Gazeteciler kaynaklara, konulara ve çalışma arkadaşlarına insan olmanın gerektirdiği saygı içinde davranmalıdır. Bağımsız Davranmak: Gazeteciler kamuoyunun doğruyu bilem hakkı dışında herhangi bir yükümlülüğün altına girmemelidir. Sorumluluk Sahibi Olmak: Gazeteciler okuyucularına, dinleyicilerine, izleyicilerine ve birbirlerine karşı sorumluluk içinde olmalıdırlar.

Yanıt Açıklaması: Fotoğrafın, fotoğraf olarak basın dünyasına girişi ilk olarak Amerika’da gerçekleşmiştir.

Yanıt Açıklaması: Haberi özetleyen kısa metinlere spot denmektedir.

Yanıt Açıklaması: Muhabirler: Muhabirin görevi, geniş bir sunuş yapabilmek için gerekli olan temel bilgiyi zenginleştirmek, her türlü tanıklığı, görüşü, düşünceyi tepkiyi toplamak için haberin peşinden koşmaktır.

Yanıt Açıklaması: Kısacası, medya çalışanları ve Basın özgürlüğü¨ Komisyonu tarafından geliştirilen ve İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra etkili olan Toplumsal Sorumluluk Kuramı; medyanın bilgilendirir, eğlendirir ve satarken aynı zamanda çatışmayı tartışmaya dönüştürmekle de görevli olduğunu öne sürmektedir. Toplumsal Sorumluluk Kuramı’nın dayandığı temel ilkeler özetle şöyle sıralanabilir. Medya topluma karşı belirli görevleri kabul etmeli ve yerine getirmelidir.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Maddelerin tamamı doğrudur. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Halkın bilgi edinme hakkı uyarınca, gazeteci, kendi açısından sonuçları ne olursa olsun, gerçeklere ve doğrulara saygı duymak ve uymak zorundadır. Gazeteci; bilgi ve haber alma, yorum yapma ve eleştirme özgürlüklerini ne pahasına olursa olsun savunur. Gazeteci; başta barış, demokrasi ve insan hakları olmak üzere, insanlığın evrensel değerlerini, çok sesliliği, farklılıklara saygıyı savunur. Gazeteci; temel bilgileri yok edemez, görmezlikten gelemez ve metinlerle belgeleri değiştiremez, tahrif edemez.

Yanıt Açıklaması: Basın Toplantısı düzenlenir.

Yanıt Açıklaması: Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi 8 Mart 2000 tarihli 701. toplantısında, Türkiye’de dâhil tüm üye devletlere gazetecilerin “haber kaynaklarını açıklamama hakları” konusunda R(2000) 7 sayılı tavsiye kararında aynı zamanda gazetecilik mesleki kimliğine yönelik tanımlamalar da yapmıştır.

Yanıt Açıklaması: Basın özgürlüğü ve bunun kullanımını düzen­leyen ve kitle iletişim araçları içerisinde yer alan gazete dergi gibi basılmış eserlerin basımı ve yayı­mı ile ilgili kavram, kurum ve faaliyetleri inceleyen hukuk dalına ise “basın hukuku” adı verilmektedir. Doğru cevap E’dir.

Yanıt Açıklaması: Haber fotoğrafçılığı ilk olarak Fransa’da ardından da Amerika’da yayınlanan fotoğraflı dergilerle yükselişe geçmiştir.

Yanıt Açıklaması: Piktogram: Bir kelime ya da deyime karşılık gelen basit resim ya da şekil.

Yanıt Açıklaması: Dördüncü Kuvvet Kavramsal anlamda çok boyutlu bir yapı olan medya, matbaanın keşfi ile çok hızlı bir gelişme göstermiştir. Matbaayla birlikte medyanın temel yapı taşlarından biri olan basılı malzemeler, özellikle gazeteler çok hızlı bir şekilde yaygınlaşmış ve kitlelere ulaşmıştır. 1900’lü yıllarda radyo ve televizyonun da medya ailesine katılmasıyla birlikte, medya yeni bir bakış açısı kazanmış ve kendisine ekonomik ve politik çevrede yer edinmiş ve bu yeri gittikçe sağlamlaştırmıştır. Edindiği bu yer aslında dördüncü güç olarak anılmasına sebep olmuştur. Cumhuriyet ile yönetilen demokratik toplumlarda sacayağı diyebileceğimiz üç önemli temel vardır. Bunlar; yasama, yürütme ve yargıdır. Bu üç kurumun sağlıklı çalışabilmesi ve birbirleri ile sürdürülebilir ilişkiler kurması açısından medya çok önemlidir. Halkın haber alma hakkı, doğruya ulaşma hakkı gibi sorumluluklar gazetecinin omuzlarındaki en önemli yüktür. Bu sorumluluklar ve görevler medyanın dördüncü güç olarak ortaya çıkmasında en önemli etkendir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Bir yazı, haber, resim ve benzeri yayının, Basın Ahlak Esasları'na aykırı olduğu başvuruların dikkate alınması için başvuruların 30 gün içerisinde yapılması gerekmektedir.

Yanıt Açıklaması: Uluslararası Gazeteciler Federasyonu Meslek İlkeleri Deklarasyonu'na göre; şu hususlar ciddi mesleki hatalar olarak ele alınmalıdır: -  Haber çalma (intihal), -  Kötü niyetli yanlış açıklamalar, -  İftira, onur kırıcı yayın, temelsiz suçlama, -  Yayın ya da baskı yapma bağlamında herhangi bir biçimde rüşvet kabul etme.

Yanıt Açıklaması: İlgili maddeye göre; "Basın özgürdür. Bu özgürlük; bilgi edinme, yayma, eleştirme, yorumlama ve eser yaratma haklarını içerir. Doğru cevap E şıkkıdır.

Yanıt açıklaması yok