Final Sınavı - Haberciliğin Temel Kavramları

Soru 1:

Bazı sitelerde sayfaların bazı dillere çevrilmesi olanaklıdır. Ancak, bu dillerden hiçbirini bilmeyen kişi için sayfada yer alan bilgi içerik olarak anlaşılamaz ve ulaşılamaz olacaktır. Bu durum medya okuryazarlığının hangi unsuruyla ilgilidir?

A) Ulaşma B) Analiz etme C) Değerlendirme D) İletme E) Yayınlama

Soru 2:

Özgürlükleri teminat altına alan ilk ve en önemli belge aşağıdakilerden hangisidir?

A) Magna Carta Libertatum B) İnsan ve Yurttaş Hakları Bildirisi C) İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi D) Özgürlük Bildirgesi E) Komünist Manifesto

Soru 3:

"Gazeteciler kaynaklara, konulara ve çalışma arkadaşlarına insan olmanın gerektirdiği saygı içinde davranmalıdır" şeklinde tanımlanan Profesyonel Gazeteciler Birliği'nin belirlediği etik kural aşağıdakilerden hangisidir?

A) Doğruyu araştırmak ve raporlamak B) Zararı en aza indirmek C) Bağımsız davranmak D) Sorumluluk sahibi olmak E) Haber kaynağını gizli tutmak

Soru 4:

Fotoğrafın, fotoğraf olarak basın dünyasına girişi ilk olarak nerede gerçekleşmiştir?

A) İtalya B) Amerika C) İsveç D) Japonya E) Fransa

Soru 5:

Haberi özetleyen kısa metinlere ne ad verilir?

A) Spot B) Manşet C) Sürmanşet D) Fotoğrafaltı yazı E) Görsel

Soru 6:

Aşağıdakilerden hangisinin görevi, geniş bir sunuş yapabilmek için gerekli olan temel bilgiyi zenginleştirmek, her türlü tanıklığı, görüşü, düşünceyi tepkiyi toplamak için haberin peşinden koşmaktır?

A) Muhabir B) Sunucu C) Yazı işleri müdürü D) Yayın yönetmeni E) İstihbarat şefi

Soru 7:

Aşağıdakilerden hangisi Toplumsal Sorumluluk Kuramının dayandığı ilkelerden birisidir?

A) Toplumun medyadan yüksek düzey beklemeye hakkı olduğundan bu nedenle medyaya, kamu adına genel yararı gözeten müdahaleler olabileceği kabul edilmelidir. B) Medya yerleşik siyasi güce bağlı olmalıdır. C) İletişim alanında meslek seçmek için meslek okullarından mezun olma (İletişim Fakülteleri) ön koşulu bulunmalıdır. D) Olay, bilgi ya da habere serbestçe ulaşma ve bilgiyi yayma konusunda otoriteye karşı gelinmemelidir. E) Medya üzerindeki özel mülkiyet devletin vereceği izinle yapılmalıdır.

Soru 8:

Aşağıdakilerden hangisi internet haberciliğinin özelliklerinden değildir?

A) Her an ve durumda ulaşılabilir. B) Daha geniş kitleye hitap eder. C) Daha düşük maliyetlidir. D) Daha geniş haber alanına sahiptir. E) Haberin yayınlanması konusunda daha hızlıdır.

Soru 9:

Fotoğraf, foto muhabirinin haberin ilişkili olduğu bir olaya tanıklık ettiğini gösterir ve o olayı belgeler. Habere ilişkin fotoğrafın ortaya çıkabilmesi için foto muhabirinin o anda, orada olması ve fotoğraf makinası yoluyla olayı kaydetmesi gerekmektedir Kurmaca olmayan ya da anlamsal açıdan manipüle edilmemiş her fotoğraf ise bir belgedir; ancak haber fotoğrafları, eşlik ettikleri haberin bilgisini görsel olarak taşıyan belgelerdir. Yukarıdakilerden hangisi/hangileri haber fotoğrafının belge olma ve bilgi taşıma özelliği ile ilgili doğrudur?

A) Yalnız III B) I ve III C) II ve III D) I ve II E) I, II ve III

Soru 10:

Aşağıdakilerden hangisi Türkiye Gazetecileri Hak ve Sorumluluk Bildirgesi’nde yer alan gazetecinin temel görev ve ilkelerinden biri değildir?

A) Halkın bilgi edinme hakkı uyarınca, gazeteci, kendi açısından sonuçları ne olursa olsun, gerçeklere ve doğrulara saygı duymak ve uymak zorundadır. B) Gazeteci; bilgi ve haber alma, yorum yapma ve eleştirme özgürlüklerini ne pahasına olursa olsun savunur. C) Gazeteci; başta barış, demokrasi ve insan hakları olmak üzere, insanlığın evrensel değerlerini, çok sesliliği, farklılıklara saygıyı savunur. D) Gazeteci; temel bilgileri yok edemez, görmezlikten gelemez ve metinlerle belgeleri değiştiremez, tahrif edemez. E) Gazeteci; kaynağını bilmediği bilgi ve haberleri yayınlayabilir.

Soru 11:

Basın toplantısı ................ Aşağıdakilerden hangisi noktalı alana yerleşirse doğru ifade elde edilir?

A) düzenlenir B) verilir C) yayımlanır D) kurulur E) sunulur

Soru 12:

8 Mart 2000 tarihli 701. toplantısında Türkiye'de dahil tüm üye devletlere gazetecilerin 'haber kaynaklarını açıklamama hakkı' konusunda karar alan kurum aşağıdakilerden hangisidir?

A) Birleşmiş Milletler Meclisi B) Unesco C) Avrupa Parlementosu D) Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi E) Unicef

Soru 13:

Aşağıdakilerden hangisi basın özgürlüğü ve bunun kullanımını düzenleyen ve kitle iletişim araçları içerisinde yer alan gazete dergi gibi basılmış eserlerin basımı ve yayımı ile ilgili kavram, kurum ve faaliyetleri inceleyen hukuk dalıdır?

A) Fikri mülkiyet hukuku B) İdare hukuku C) Eşya hukuku D) İş ve sosyal güvenlik hukuku E) Basın hukuku

Soru 14:

Fotoğraflı dergiler ilk olarak hangi ülkede yayınlanmıştır?

A) Çin B) İngiltere C) Fransa D) Japonya E) İsveç

Soru 15:

Bir kelime ya da deyime karşılık gelen basit resim ya da şekle ne ad verilir?

A) Piktogram B) Yazı C) Çivi yazısı D) Hiyeroglif E) Papirus

Soru 16:

Medya Yasama Yürütme Yargı Öncüllerde yer alanlardan hangi/hangileri "Dördüncü Kuvvet" kavramını oluşturan ana unsurdur?

A) Yalnız I B) I ve II C) II ve III D) I, II ve III E) II, III ve IV

Soru 17:

Bir yazı, haber, resim ve benzeri yayının, Basın Ahlak Esasları'na aykırı olduğu başvuruların dikkate alınması için yayın tarihinden en fazla kaç gün içinde yapılmalıdır?

A) 30 B) 40 C) 50 D) 60 E) 70

Soru 18:

Uluslararası Gazeteciler Federasyonu Meslek İlkeleri Deklarasyonu'na göre; aşağıdakilerden hangisi ciddi mesleki hatalar arasında yer almaktadır?

A) Haber kaynağını gizli tutma B) Kriz zamanlarında iliştirilmiş gazetecilik avantajlarını kullanma C) Kötü niyetli olmayan yanlış açıklamalarda bulunma D) İntihal E) Gerektiğinde tekzip metni yayınlama

Soru 19:

5187 nolu Basın Yasası'nın 3. maddesine göre, aşağıdakilerden hangisi basın özgürlüğü tanımında yer almaz ?

A) Bilgi edinme B) Bilgi eleştirme C) Bilgi yorumlama D) Eser yaratma E) Eser satın alma

Soru 20:

Aşağıdaki ifadelerden hangisi, kitle iletişim araçlarının temel işlevlerinden biri değildir?

A) Bireylerin fikirlerinin açığa çıkmasını sağlamak B) Haber vermek C) Hükümetler için kanun üretmek D) Kanaat edinmesini sağlamak E) Dünyanın çeşitli yerlerinde cereyan eden olaylar hakkında bilgi vermek