Vergi Yargılaması Hukuku

Yanıt Açıklaması: İdari Yargılama Usûlü Kanunu’nun 8’inci maddesine göre; • Süreler, tebliğ, yayın veya ilân tarihini izleyen günden (itibaren) işlemeye başlar. • Tatil günleri süreye dahildir. Sürenin son gününün tatil gününe rastlaması durumunda, süre tatili izleyen çalışma gününün bitimine kadar uzar. • Sürelerin sona ermesi çalışmaya ara verme zamanına rastlarsa süre ara vermenin bittiği günü izleyen tarihten itibaren (günden başlayarak) 7 gün uzamış sayılır.

Yanıt Açıklaması: Tarh aşamasına ilişkin uyuşmazlıklar, matrahın belirlenmesi, muafiyet ve istisna hükümlerinin uygulanması, vergilendirme işlemlerinin ilgiliye tebliği gibi hususlarda ortaya çıkmaktadır. Bu bağlamda,• verginin ikmalen, re’sen ya da idarece tarh edilmesi• vergi dairesince ceza kesilmesi •takdir ve tadilat komisyonu kararlarına dayanarak vergi salınması• tevkif yoluyla vergi alınması hâllerinde vergi davası açılabilmektedir. Ancak, vergi davası açabilmesi için verginin tarh edilmiş, cezanın kesilmiş, tadilat ve takdir komisyonu kararlarının tebliğ edilmiş olması; tevkifat yoluyla alınan vergilerde ise, istihkak sahiplerine ödemenin yapılmış ve ödemeyi yapan tarafından verginin kesilmiş olması gerekmektedir. Ödeme emri tebliğ edilmesi ise tahsil aşamasına ilişkindir.

Yanıt Açıklaması: Maddî anlamda yargı, objektif hukukun, bağımsız hâkimler (mahkemeler) tarafından belli bir olaya uygulanmasıdır. Başka bir deyişle, maddî anlamda yargı, tarafsız bir mahkeme-hâkim tarafından, yargılama faaliyeti sonunda haklı olan taraf lehine verilen karardır (hükümdür).

Yanıt Açıklaması: Davanın, dava açma ehliyeti olan kişinin avukat olmayan vekili tarafından açılması hâlinde, otuz gün içinde bizzat veya avukat aracılığıyla dava açılmak üzere dilekçenin reddine karar verilir.

Yanıt Açıklaması: Cevaplarda verilen kanunlar, içtihat ve doktrin vergi yargılaması hukukunun kaynaklarındandır. Ancak yabancı ülke mevzuatı Türk hukuku açısından kaynak değildir.

Yanıt Açıklaması: Bölge idare mahkemesi başkanlar kurulu, • Daireler arasında çıkan iş bölümü uyuşmazlıklarını karara bağlamak; • Benzer olaylarda, bölge idare mahkemesi dairelerince verilen kesin nitelikteki kararlar arasında veya farklı bölge idare mahkemeleri dairelerince verilen kesin nitelikteki kararlar arasında aykırılık veya uyuşmazlık bulunması halinde; resen veya ilgili bölge idare mahkemesi dairelerinin ya da istinaf yoluna başvurma hakkı bulunanların bu aykırılığın veya uyuşmazlığın giderilmesini gerekçeli olarak istemeleri üzerine, talebin uygun görülmesi halinde kendi görüşlerini de ekleyerek Danıştay Başkanlığına iletmek;

Yanıt Açıklaması: Malî yargı , geniş anlamıyla devletin gelir elde etmesi ve harcamalarda bulunmasından doğan uyuşmazlıkların çözümünü; vergi yargısı ise, sadece kamu gelirlerinden vergilere ilişkin uyuşmazlıkları konu edinmektedir.

Yanıt Açıklaması: İdarenin kesin olmayan cevabı üzerine dava açma süresinin başlaması söz konusu değildir (İYUK.m. 10/2). Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Vergi Usul Kanunu’nun Ek 1-10’uncu maddelerinde usu^l ve esasları belirtilen uzlaşmaya tarhiyat sonrası uzlaşma denilmektedir. Tarhiyat sonrası uzlaşma, vergi tarh edildikten ve/ya da ceza kesildikten sonra, idare ile vergi ödevlisi arasında tahakkuk edecek olan vergi aslı ve/ya da vergi cezası konusunda varılan anlaşmadır.

Yanıt Açıklaması: Özel hukukta zamanaşımı, borcu eksik borç hâline getirdiği hâlde, kamu hukukunda ve dolayısıyla vergi hukukunda zamanaşımı, hak düşürücü süreye yakın bir etkiye sahiptir. Bu bakımdan, özel hukuktaki zamanaşımı, mahkeme tarafından re’sen (kendiliğinden) dikkate alınamaz ve bunun dikkate alınması için zamanaşımı lehine olan tarafın def’i olarak ileri sürmesi; buna karşılık, vergi hukukunda zamanaşımının, kamu düzenine ilişkin olması nedeniyle tarafların herhangi bir beyanına gerek olmaksızın, mahkeme tarafından re’sen (kendiliğinden) dikkate alınması gerekir.

Yanıt Açıklaması: Bölge idare, idare ve vergi mahkemeleri her yıl 1 Eylül’de başlamak üzere, 20 Temmuz’dan 31 Ağustos’a kadar çalışmaya ara vermektedir. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Hak düşürücü süre; belirlenen süre içinde hakkın kullanılmaması durumunda hakkın sona ermesine neden olan süredir.

Yanıt Açıklaması: Ülkemizde, vergi uyuşmazlıklarının çözüm yolları anlamına gelen Malî Muhakeme, Malî Yargı, Malî Kaza, Vergi Muhakemesi, Vergi Kazası, Vergi Yargı, Vergi Yargısı, Vergi Yargılama, Vergi Yargılaması gibi terimler kullanılmaktadır. Ancak daha sık kullanılan terimler Malî Yargı ve Vergi Yargısı’dır. Fakat bu iki terim eş anlamlı değildir. Çünkü, dayandıkları hukuk alanları farklıdır. Bu, Malî Hukuk ile Vergi Hukuku’nun düzenledikleri alanların farklılığından kaynaklanmaktadır.

Yanıt Açıklaması: İdari Yargılama Usûlü Kanunu’na göre dava açma süresi, özel kanunlarında ayrı süre gösterilmeyen hâllerde Danıştay ve idare mahkemelerinde altmış gündür (İYUK.m.7/1). Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Bölge idare mahkemeleri, bölgelerin coğrafî durumları ve iş hacmi gözönünde tutularak Adalet Bakanlığınca kurulur ve yargı çevreleri tesbit olunur. Kuruluşta ve yargı çevrelerinin tesbitinde Adalet Bakanlığı, İçişleri, Hazine ve Maliye ile Ticaret Bakanlıklarının görüşünü alır. Vergi yargılaması hukuku bakımından bölge idare mahkemelerinin ilk derece mahkemesi olarak herhangi bir görevi bulunmamaktadır. Bu itibarla, vergi yargılaması hukukunda doğrudan doğruya bölge idare mahkemesinde dava açılması mümkün değildir. Bölge idare mahkemeleri, yukarıda belirtilen görevler yanında idare ve vergi mahkemelerinin yürütmeyi durdurma taleplerine ilişkin olarak verdikleri kararları itiraz üzerine incelemektedir. Ayrıca bölge idare mahkemeleri istinaf mercii olarak vergi mahkemelerinin kararlarının kanun yolu denetimini yapmakla görevlidir. Cevabımız D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Vergi uyuşmazlıklarının adli yargıda çözümlenmesi gerektiği görüşü kısaca şu gerekçelere dayanmaktadır: Vergi hukuku özel hukukla yakın ilişki içerisindedir. Adli yargıda görev yapan hakimler, vergi uyuşmazlıklarının çözümünde başvurulacak ilke ve kuralları da bilmektedir Vergi uyuşmazlıklarının çözümünün kendine göre uzmanlık istemesi, bu uyuşmazlıkların adli yargının dışında çözümlenmesini gerektirmemelidir Genellikle vergi anlaşmazlıkları, vergi ödevlisi ile idare arasında çözülmeye çalışılmaktadır. Buna rağmen, anlaşmazlıklar çözülemediği zaman uyuşmazlık haline gelmekte ve yargı yoluna başvurulmaktadır. Bu süreç, hakimin önüne davanın olgunlaşmış olarak gelmesini sağlamaktadır. Bu itibarla, davaya bakan hakimin vergi konusunda fazla bilgi sahibi olmasına gerek yoktur. Cevabımız A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: İdari Yargılama Usûlü Kanunu’nun 7’nci maddesine göre, dava açma süresi, özel kanunlarında ayrı süre gösterilmeyen hallerde, Danıştay’da ve idare mahkemelerinde altmış ve vergi mahkemelerinde otuz gündür.

Yanıt Açıklaması: Dilekçelerin verileceği merciler Kanun’da sayılmaktadır. Buna göre, dilekçeler ve savunmalar ile davalara ilişkin her türlü evrak, • Danıştay veya ait olduğu mahkeme başkanlıklarına veya • Bunlara gönderilmek üzere vergi ve/ya da idare mahkemesi başkanlıklarına, • Vergi ve/ya da idare mahkemesi bulunmayan yerlerde büyükşehir belediyesi sınırları içerisinde kalıp kalmadığına bakılmaksızın asliye hukuk hâkimliklerine veya • Yabancı ülkelerde Türk Konsolosluklarına verilebilir (İYUK.m. 4). Vergi mükelleflerinin bağlı bulundukları vergi daireleri ise bunlardan birisi değildir.

Yanıt Açıklaması: Ülkemizde, vergi uyuşmazlıklarının çözüm yolları anlamına gelen Malî Muhakeme, Malî Yargı, Malî Kaza, Vergi Muhakemesi, Vergi Kazası, Vergi Yargı, Vergi Yargısı, Vergi Yargılama, Vergi Yargılaması gibi terimler kullanılmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Bölge idare mahkemeleri, idare mahkemeleri ve vergi mahkemeleri, bölgelerin coğrafî durumları ve iş hacmi göz önünde tutularak Adalet Bakanlığı tarafından kurulmakta ve yargı çevreleri belirlenmektedir.