Vergi Yargılaması Hukuku

Yanıt Açıklaması: Temyiz dilekçesi İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 3’üncü maddesine uygun olarak düzenlenmemişse, eksikliklerin onbeş gün içinde tamamlanması, kararı veren Danıştay veya bölge idare mahkemesi tarafından ilgiliye tebliğ edilir. Bu sürede eksiklikler tamamlanmazsa, tebligatı yapan merci tarafından temyiz isteminde bulunulmamış sayılmasına karar verilir. Cevabımız D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Vergi Usul Kanunu’nun isbata ilişkin hükmüne göre, iktisadî ve teknik icaplara uymayan veya olayın özelliğine göre normal ve mutad olmayan bir durumun iddia olunması hâlinde isbat külfeti bunu iddia eden tarafa aittir (VUK.m. 3/B, II).

Yanıt Açıklaması: İdari Yargılama Usulü Kanunu'na göre dava açmadan uzlaşma yoluna başvurulması halinde uzlaşmanın temin edilemediğine ve/ya da uzlaşmanın sağlanamadığına ilişkin tutanağın tebliğ tarihinde dava açma süresi sona ermişse, tutanağın tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde dava açılması gerekir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: İlk derece mahkemesi olarak vergi mahkemelerinin vermiş olduğu kararların denetimini sağlayan iki olağan kanun yolu bulunmaktadır. Bunlardan birincisi, ilk derece mahkemesi olan vergi mahkemelerinin verdikleri nihaî kararlara karşı başvurulan istinaf; ikincisi ise, Vergi mahkemeleri ile ilk derece mahkemesi olarak görev yapan Danıştay dava dairelerinin geçici nitelikte olan kararlarına karşı başvurulmakta olan itirazdır.

Yanıt Açıklaması: Taraflarca getirilme ilkesi vergi yargılamasına özgü ilkelerden değildir. Vergi yargılaması hukukunda bunun tam aksi olan resen araştırma ilkesi hakimdir. Dava malzemesinin hazırlanmasında, tarafların yanında, mahkemenin de görevli olmasına re’sen araştırma ilkesi denir.

Yanıt Açıklaması: Yargılamanın yenilenmesi yoluna başvurma süresi, yargılamanın yenilenmesini talep edenin, kesin delil olarak kullanılan hükmün, kesin bir biçimde ortadan kalktığını öğrendiği tarihten itibaren altmış gündür.

Yanıt Açıklaması: 1982 Anayasası’nın 155’inci maddesinde; “Danıştay, idari mahkemelerce verilen ve kanunun başka bir idari yargı merciine bırakmadığı karar ve hükümlerin son inceleme merciidir.

Yanıt Açıklaması: Esas defterine kaydı yapılan dilekçeler, Danıştay’da daire başkanının görevlendireceği bir tetkik hâkimi; idare ve vergi mahkemelerinde ise, mahkeme başkanı veya görevlendireceği bir üye tarafından incelenir. İlk inceleme, dava dilekçeleri hakkında yapılmaktadır. Bu itibarla, davanın ilerleyen aşamalarında tarafların vermiş oldukları dilekçeler hakkında böyle bir inceleme yapılmasına gerek yoktur. İlk inceleme, bir sonraki, yani dilekçelerin teatisi (verilmesi) aşamasına geçilip geçilemeyeceğini belirlemek için yapılmaktadır.İlk incelemeyi yapanlar, Bu noktalardan kanuna aykırılık görmezler veya daire veya mahkeme tarafından ilk inceleme raporu yerinde görülmezse, tebligat işlemi yapılır.

Yanıt Açıklaması: Temyiz incelemesi, kararın hüküm fıkrası esas alınmak suretiyle yapılmaktadır. Bu nedenle hüküm fıkrası aynı kalmak üzere, kararın gerekçesinin bozulmasının talep edilmesi mümkün değildir.

Yanıt Açıklaması: Duruşma yapıldıktan sonra en geç on beş gün içinde karar verilmesi gerekmektedir. Bu nedenle (E) şıkkı yanlıştır.

Yanıt Açıklaması: İdarî/vergi yargılaması hukukunda vergi mahkemeleri tarafından verilen kararlar hakkında başvurulan kanun yolu denetimi olan istinaf, İdari Yargılama Usulü Kanunu’nda düzenlenmektedir

Yanıt Açıklaması: Mahkeme kararlarının otuz gün içinde kamu görevlilerince yerine getirilmemesi hâlinde, tazminat davası ancak ilgili idare aleyhine açılabilir (İYUK.m.28/4).

Yanıt Açıklaması: Mahkemece bir karar verilmeden, yani istinaf hakkı doğmadan istinaftan vazgeçilemez. Ancak, karar verildikten sonra tarafların bu karara karşı istinaf hakkını kullanmaması mümkündür. Ayrıca, istinaf dilekçesini verdikten, yani istinaf hakkını kullandıktan sonra, istinaf talebi, bölge idare mahkemesince karara bağlanıncaya kadar yine istinaftan vazgeçilebilir. Bu nedenle (I) numarada verilen bilgi yanlıştır.

Yanıt Açıklaması: Yargılamanın yenilenmesi nedenleri İdari Yargılama Usûlü Kanunu’nda sayma yolu ile belirtilmektedir. Yargılamanın yenilenmesi talebinde bulunabilmek için bu nedenlerden birine ya da birkaçına dayanmak gerekir. Bu nedenlerin dışındaki bir nedenden dolayı, bu yola gidilemez. Soruda verilenlerin hepsi yargılamanın yenilenmesi nedenleridir.

Yanıt Açıklaması: Yemin, tarafların, davanın çözümünü ilgilendiren bir olayın doğru olup olmadığı konusunda kutsal değerlerle desteklenen sözlü beyanlarıdır.

Yanıt Açıklaması: Temyiz, olağan kanun yollarından en önemlisidir. Çünkü, temyiz talepleri, vergi yargılaması hukukunda en yüksek dereceli yargı mercii olan Danıştay tarafından incelenip karara bağlanmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Kimlerin temyiz talebinde bulunacakları hakkında İdari Yargılama Usulü Kanunu’nda açık bir hüküm bulunmamaktadır. Yerleşik yargı kararlarına göre, temyiz yoluna ancak, temyiz edilmesi mümkün olan kararda davanın tarafları olarak yer alan kişiler başvurabilmektedir. Davanın taraflarından biri tek başına temyiz yoluna başvurabileceği gibi, her iki taraf da kendi açısından temyiz yoluna başvurarak kararın bozulmasını talep edebilmektedir. Vergi dairesi başkanlıkları ile vergi daireleri, Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığınca belirlenen tutarları aşan davalarda Gelir İdaresi Başkanlığının; il özel idareleri ile belediyeler valilerin muvafakatini almadan, vergi mahkemelerinin kararları aleyhine Danıştay’a temyiz yoluyla başvuramazlar. Kararı temyiz edilen mahkemenin azınlıkta kalan üyeleri, davanın taraflarından olmadıkları için, temyiz yoluna başvuramazlar. Birden çok kişinin bir karara karşı ortak dava açmaları durumunda, (buna ihtiyarî dava arkadaşlığı da denir), davacılardan her biri ayrı ayrı kararı temyiz edebilirler. Buna karşılık, davaya katılan kişi, tek başına temyiz yoluna başvuramaz; ancak yanında yer aldığı tarafla birlikte hareket eder. Cevabımız B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: İYUK.m.53/3 uyarınca zorlayıcı sebepler dolayısıyla veya lehine karar verilen tarafın eyleminden doğan bir sebeple elde edilemeyen bir belgenin, kararın verilmesinden sonra ele geçirilmiş olması halinde yargılamanın yenilenmesi süresi belgenin elde edildiği tarihten itibaren 60 gündür. Doğru yanıt E'dir.

Yanıt Açıklaması: Vergi yargılaması hukukunda, üst makama ve/ya da işlemi yapan makama başvurulması hâlinde dava açma süresi durmaktadır (İYUK.m.11). Ayrıca, mücbir sebebin varlığı hâlinde de dava açma süresinin durduğu kabul edilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Takdir Komisyonlarının arsalara ve araziye ait asgari ölçüde birim değer tespitine ilişkin takdirleri hakkında vergi mahkemelerince verilen kararlara karşı, kararın tebliğ tarihini izleyen onbeş gün içinde temyiz yoluna başvurulabilir.