Maliye Politikası 1

Yanıt Açıklaması: IS eğrisi, negatif eğimlidir. Kamu harcamalarındaki ve vergilerdeki artış eğriyi sağa; yatırımlardaki artış ise sola kaydırır. Yatırımın faiz esnekliğinin sıfır olduğu noktada eğri diktir.

Yanıt Açıklaması: Klasik alanda; daraltıcı politikalar uygulanması sonucunda toplam talep daralır ve gelir değişmez ancak fiyatlar genel seviyesi azalır. Genişlemeci politikalar uygulanması sonucunda ise toplam talep artar ve gelir değişmez ancak fiyatlar genel seviyesi artar.

Yanıt Açıklaması: Kamu harcamalarının talep arttırıcı özelliği olduğuna göre, durgunluk döneminde bu harcamaların artması, enflasyon döneminde ise bu harcamaların azalması Tersine, vergiler özel sektör harcamalarını azalttığına göre durgunluk döneminde vergilerin azalması, enflasyon dönemlerinde ise vergilerin artması gerekir. Dolayısıyla I ve IV. ifadeler doğrudur. Doğru seçeneke "B" şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Üretim kapasitesindeki artış denir.

Yanıt Açıklaması: Otomatik istikrar sağlayıcılar, hiçbir iradi karara gerek kalmadan durgunluk döneminde bütçe açığı veya enflasyon döneminde bütçe fazlası yaratarak ekonomide istikrar sağlayan mekanizmalardır.

Yanıt Açıklaması: Toplam talep-toplam arz modeli kullanılarak ekonomik dalgalanmaları, enflasyona ve işsizliğe karşı uygulanabilecek maliye ve para politikalarını analiz etmek mümkündür.

Yanıt Açıklaması: Toplam Arz Eğrisi: Firmaların, verili her fiyat düzeyinde, arz etmek istedikleri toplam çıktı miktarını gösteren eğridir.

Yanıt Açıklaması: Monetaristler, ekonomik istikrarın sağlanabilmesi açısından para arzının üretim artışı ile sabit oranda tutulması gerektiği fikrini ileri sürmüşlerdir. Üretim artışına koşut olarak para arzı devamlı olarak belirli bir oranda artırılabileceği gibi işsizlikle mücadele açısından hassas ayar (fine tuning) mekanizması olarak da kullanılabilir.

Yanıt Açıklaması: Uygulama gecikmesi, bir maliye politikası paketi için harekete geçme anı ile bu paketin uygulamaya başlanması arasındaki gecikmedir. Maliye politikasındaki değişiklikler genellikle yasal ve iradi kararlar gerektirir. Örneğin, vergilerin yasallığı ilkesi çerçevesinde yeni bir verginin konulması veya bir verginin ortadan kaldırılması ancak yasa ile mümkün olabilir. Yasama süreci ise zaman alır. Tasarı olarak hazırlanan bir yasanın kamuoyunda tartışılması, meclise gelmesi ve öncelikle ilgili komisyonlarda görüşülmesi, ardından Meclis Genel Kurulu’nda tartışılarak yasalaşması, Cumhurbaşkanı tarafından onaylanarak resmi gazetede yayınlanması, Maliye Bakanlığı tarafından uygulamaya ilişkin hazırlıkların yapılması ve uygulanmaya başlanması zaman alan bir süreçtir. Bu yüzden, bazen uygulamada ortaya çıkacak gecikmelerin azaltılması için yürütmeye bazı yetkiler verilir. Gelir vergisi dilimlerinin enflasyona uyarlanması ve katma değer vergisi oranının arttırılması veya düşürülmesine ilişkin bazı yetkilerin Bakanlar Kurulu’na verilmesi buna örnek olarak verilebilir. Doğru yanıt B şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Sabit döviz kuru sisteminde sermaye dolaşımı serbest olduğunda, genişletici maliye politikası oldukça etkindir. Genişletici maliye politikası, örneğin, kamu harcamalarındaki artış, IS eğrisini sağa doğru (IS0 ’dan IS1’e) kaydırır. Kamu harcamalarındaki artış, yerli faiz oranını yabancı faiz oranının üzerine çıkarır (i1) ve ülkeye sermaye girişine neden olur. Sabit döviz kuru sistemini korumak için Merkez Bankası müdahale eder, döviz satın alır, yerli para bollaşır, para arzı yükselir. Merkez Bankasının piyasadan döviz satın alımı, yerli faiz oranının yabancı faiz oranına eşit olduğu noktaya gelinceye kadar devam eder. Para arzı artışı, LM eğrisini LM0 ’dan LM1’e kaydırarak, maliye politikasının genişletici etkisini pekiştirir.

Yanıt Açıklaması: Makroekonomi toplam arz, toplam talep, fiyatlar genel düzeyi, toplam istihdam gibi toplulaştırılmış araçları kullanarak bir ekonomideki daralma ve genişleme dönemlerini konu edinir.

Yanıt Açıklaması: Net ithalat, ticaret yapılan ülkelerin toplam talebine yapılan katkıdır.

Yanıt Açıklaması: Mevcut durumda maliye politikasının etkinliği artar.

Yanıt Açıklaması: Monetarist (parasalcı) olarak anılan bu görüş mensupları Keynes’in ekonomiye aktif müdahale fikrinin yanlış olduğunu, Keynesyen görüşe tam ters olarak, müdahalenin olmadığı durumda ekonominin kendi dengesini sağlayacağı fikrini savunmuşlardır.

Yanıt Açıklaması: Aşağıdakilerden hangisi para arzı ile para talebinin eşit olduğu denge noktalarında gelir ile faiz oranı arasındaki ilişkiyi gösteren eğri LM eğrisidir.

Yanıt Açıklaması: Vergilerin otomatik istikrar sağlayıcı fonksiyonu gayri safi milli hasıladaki değişiklikler karşısında vergi hasılatında meydana gelen değişikliklere göre ortaya çıkmaktadır. Vergilerin otomatik istikrara sahip olması için bir vergi sisteminde bazı özelliklerin bulunması gerekmektedir. Bu özelliklerin başında esnek bir vergi sisteminin yapılanmış olması gelir. Gelire bağlı olarak ortaya çıkan vergi hasılatı, esnek bir vergi yapısında gelir artarken, daha çok artarak aşırı genişlemenin etkisini bastıran bir işlev görür. Gelir azalırken de daha çok azalarak aşırı daralmayı önler.

Yanıt Açıklaması: Sonsuz

Yanıt Açıklaması: Kamu harcamalarının gelir düzeyine duyarlılığı daha az olduğundan istikrar sağlayıcı özelliği vergilerden daha düşüktür. Çünkü kamu harcamaları harcamacı kuruluşlara ayrılan ödeneklerle ve bu ödeneklerin siyasal süreçte onaylanması ile gerçekleşir. Her yılın sonunda, takip eden yılın ödeneklerinin belirlenmesi ile ortaya çıkan harcama kararları bu anlamda fazla esnek değildir. Daralma ve genişleme dönemleri ile bağlantılı olarak artan ve azalan harcama kalemleri çok sınırlı olmakla beraber işsizlik tazminatı ve tarıma verilen destekler bir ölçüde otomatik istikrar işlevi görebilir.

Yanıt Açıklaması: Kamunun yatırım veya diğer harcamalar yoluyla gerçekleştirilen açık bütçe politikasının ve harcama artışının istihdam üzerindeki etkisi 1958 yılında İngiliz ekonomisti Phillips tarafından Phillips eğrisi olarak açıklanmıştır. Phillips eğrisi enflâsyon, ücretler ve işsizlik oranı arasındaki ilişkiye bağlı olarak, enflâsyonla işsizlik arasında negatif bir ilişki olduğunu ileri sürer. Açıktır ki enflâsyonla işsizlik oranı arasındaki ilişki ücret oranı, emek arzının ücret esnekliği ve emek piyasasındaki koşullar aracılığı ile ortaya çıkar. Phillips eğrisi genel kabul görmüş olmakla beraber, 1960’larda Friedman ve Phelps’in Phillips eğrisinin ilk ortaya konuluş biçimine bazı itirazları olmuştur. Onlara göre, kısa dönemde enflâsyon istihdama katkı yapıyor olabilir ama işçilerin durumu kavraması ve enflâsyonla ilgili beklentilerinin oluşması üzerine uzun dönemde eski duruma dönülmesi kaçınılmaz olur. Bu nedenle, moneteristlere göre Phillips eğrisi kısa dönemli bir çözüm sağlar. Uzun dönem analizleri ise Friedman-Phelps yaklaşımını haklı çıkarmaktadır

Yanıt Açıklaması: Toplam talep eğrisi, bir ekonomide mal ve para piyasalarının eş anlı olarak dengede olduğu fiyat düzeyi ve çıktı miktarı bileşimlerini gösterir. Toplam talep eğrisi de mikroekonomideki herhangi bir malın talep eğrisi gibi negatif eğimlidir. Yani fiyat düzeyi düştükçe talep edilen toplam çıktı miktarı artar ya da fiyat düzeyi arttıkça talep edilen toplam çıktı miktarı azalır. Negatif eğimli olan toplam talep eğrisinin neden böyle olduğuna dair üç açıklama yapılabilir: Refah etkisi, uluslararası etki ve faiz etkisi.