Maliye Politikası 1

Yanıt Açıklaması: Esasında stagflasyon olgusuna bağlı olarak makro temelli çözümlerden ziyade mikro temelli yaklaşımlar, seçici politika alternatifleri gibi yaklaşımların gelişimi ve uygulanmalarına bağlı olarak başarılı bulunup bulunmadıkları fırsatını da sağlaması açısından önemli görülmektedir. Stagflasyonla mücadele yöntemleri genel anlamda mikro tabanlı çeşitli yaklaşımları içermektedir. Bunlar arasında,gelirler politikası, vergi temelli gelirler politikası, indeksleme, üretim teşvikleri ve toplam arz, sektörel ve bölgesel politikalar sayılabilir.

Yanıt Açıklaması: Enflasyonun oluşturduğu belirsizlikten dolayı yatırımcılar uzun dönemli yatırımlardan kaçınacaklardır. Dolayısıyla yatırımcılar daha fazla yatırım yapma isteği duymaz. Dolayısıyla doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Borç yönetimi, Kamu borçlanmasının bütçeye olan maliyetini minimize etmek ve çeşitli makro ekonomik hedefleri gerçekleştirmek amacıyla kamu borçlarının miktar ve bileşimlerinin değiştirilmesidir.

Yanıt Açıklaması: Laffer eğrisi: Vergi oranları ile vergi hasılatı arasındaki ilişkiyi gösteren bir eğridir.

Yanıt Açıklaması: Enflasyonun nedenlerinden biri toplam talebin toplam arzdan fazla olmasıdır. Bu nedenle enflasyonla mücadelede kısa dönemde toplam talebin azaltılması, uzun dönemde ise toplam arzın artırılması gerekmektedir. Bu açıdan yatırımların ikili bir etkisi vardır; yatırımlar kısa dönemde toplam talebi artırırken uzun dönemde toplam arzı artırmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Gelir vergisi daha çok yüksek gelir sahibi kesimlerden alınmaktadır. Bu kesimlerin ise yüksek miktarda tasarruf ve yatırım yapma potansiyeli bulunmaktadır. Enflasyonla mücadelede gelir vergilerinin tercih edilmesi eğer bu kesimlerin tasarruf ve yatırım eğilimlerini olumsuz etkilerse, bu durumdan ekonomik etkinlik de olumsuz yönde etkilenecektir.

Yanıt Açıklaması: Transfer harcamalarına çarpan analizi açısından bakıldığında; bu tür harcamaların azaltılması, milli geliri transfer harcamaları çarpanı (c/(1-c)) kadar etkileyecektir.

Yanıt Açıklaması: Türkiye Kısa dönemli eğri, işsizlik ve enflasyon oranı arasındaki değişimi gösteren negatif eğimli bir eğridir. Uzun dönemli eğri, enflasyon oranı ile işsizlik oranı arasında ters yönlü bir ilişki bulunmadığını gösterir.

Yanıt Açıklaması: Phillips, adı geçen çalışmada, parasal ücretlerin artışı ile işsizlik oranı arasındaki ilişkinin ters yönlü olduğu sonucuna varmıştır. Bunu bir grafik ile ifade etmiş ve Phillips eğrisi olarak iktisat yazınında yer almıştır. Laffer eğrisi ise vergi oranları ile vergi hasılatı arasındaki ilişkiyi gösteren bir eğridir.

Yanıt Açıklaması: Arz yönlü ekonomistler, mal ve hizmet üretimi üzerinden alınan yüksek oranlı verilerin üretim maliyetleri artırarak toplam arzı etkilediğini savunmaktadır. Nitekin, Laffer eğrisi yaklaşımı vergi oranlarının düşürülmesiyle vergi gelirinin artırılacağını ifade eder. Fakat Keynesyen ekonomi yaklaşımında ekonomik istikrarsızlıkların temelinde talep yönlü istikrarsızlıklar bulunduğu savunulmaktadır. Dolayısıyla III yanlış, I ve II doğrudur.

Yanıt Açıklaması: Gelişmekte olan ülkelerde üretimi sınırlandıran çeşitli öğeler vardır. Bunlar sermayenin az olması, üretim için gerekli hammadde ve ara mal ithalatını gerçekleştirecek dövizin bulunmaması, nitelikli işgücünün yokluğu gibi nedenlerdir. Bu nedenler üretimin düşük olmasına ve dolayısıyla arzın yetersizliğine bağlı olarak fiyat artışlarına yol açmaktadır. Bu durum yapısal enflasyon olarak tanımlanmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Kısa dönemli Phillips eğrisinin yatay ekseni kestiği işsizlik oranında (u3) fiyatlar değişmemektedir. İşsizlik oranını azaltmak ancak daha yüksek fiyat düzeylerinde mümkün olmaktadır. Dolayısı ile enflasyon ile işsizlik oranları arasında bir değişim oranı mevcuttur. Şekil'de kısa dönemli Phillips eğrisi kullanılarak konu açıklığa kavuşturulabilir. İşsizlik oranı doğal oran olarak, örneğin u3 düzeyinde olduğunda ekonomide enflasyon yaşanmamaktadır. Çünkü, enflasyon oranı e3 düzeyinde sıfıra eşittir. İşsizlik oranını azaltmak üzere uygulanan bir genişletici politika sonucunda işsizlik oranı, örneğin u2 düzeyine gerilediği zaman enflasyon yükselmekte, örneğin e2 düzeyine çıkmakta, bu politikanın devamı hâlinde ise işsizlik oranını u1 oranına düşürmenin karşılığında enflasyon oranı e1 ’e yükselmektedir. Burada işsizlik oranını azaltmanın maliyeti enflasyon olarak ortaya çıkmaktadır. Şekildeki B noktasında yüksek işsizlik oranına karşılık düşük enflasyon oranı geçerlidir. B noktasından A noktasına gitmekle işsizlik oranı azalmış ancak uygulanan genişletici politikalar sonucunda enflasyon oranı yükselmiştir. A. W. Phillips, 1958 yılındaki orijinal çalışmasında, İngiltere’nin 1861-1913 ve 1913-1957 dönemlerini kapsayan verileri kullanarak enflasyon oranı ile işsizlik oranı arasında yukarıda sözü edilen kısa dönemli, ters yönlü ve istikrarlı olduğunu ileri sürdüğü ilişkinin geçerli olduğunu göstermiştir.

Yanıt Açıklaması: Bir ekonomide işsizliğin yaygınlaşması, üretimin yavaşlaması sonucunu doğurabilir. Üretimin azalması, şüphesiz ki ekonomik büyümeyi de yavaşlatır.

Yanıt Açıklaması: W. Phillips, parasal ücretlerin artışı ile işsizlik oranı arasındaki ilişkinin ters yönlü olduğu sonucuna varmıştır. Bunu bir grafik ile ifade etmiş ve Phillips eğrisi olarak ekonomi yazınında yerini almıştır. Phillips eğrisine göre bir ekonomide, işsizlik ile mücadele edildiğinde nispeten düşük işsizlik oranına ulaşılır, ancak bu durum yüksek parasal ücret artışı ile başarılabilir. Parasal ücretlerin artışı enflasyona yol açtığına göre, düşük işsizlik yaşandığı dönemlerde yüksek enflasyon söz konusu olur. Eğer enflasyon ile mücadele edilirse bunu başarmak ancak yüksek işsizlik sonucunda gerçekleştirilebilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Stagflasyon, temelde iki ekonomik sorunun bileşimi olduğundan bunların birlikte ve aynı anda çözümlenmesi gerekli olmaktadır. İki sorundan birini sabit tutarak diğerini çözüme kavuşturmak ve daha sonra geriye kalan sorunu çözmek mümkün değildir. Çünkü örneğin, işsizliği sabit kabul edip enflasyonla mücadele için daraltıcı bir politikanın yürütülmesi sonucunda fiyat istikrarı sağlanabilirken uygulanan politika nedeni ile işsizlik oranı daha fazla yükselir. İşsizlik sorununu çözmek için genişletici bir politikanın uygulanması hâlinde de enflasyon oranı daha da yükselebilir. Dolayısı ile stagflasyon ile mücadelede makro politikaları bütüncül bir yaklaşımla uygulama, sorunun çözümüne katkı sağlamamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Yapısal işsizlik; iş gücünün meslekler, sektörler ve bölgeler itibariyle dağılımının dengesizliğinden oluşmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Spekülasyon amacıyla para talebinin faize tamamen duyarsız olduğu durumda LM eğrisi diktir. LM eğrisinin dik olduğu durumda, maliye politikası etkin değildir.

Yanıt Açıklaması: Tüm borçlanma seçenekleri arasında en enflasyonist olanı Merkez Bankasından borçlanma seçeneğidir. Özellikle devlet, Merkez Bankasından aldığı borcu geri ödemez ve bu borçlanma yöntemine sürekli olarak başvurursa enflasyonist baskı daha da şiddetlenecek ve kronik enflasyon sorunu ortaya çıkacaktır.

Yanıt Açıklaması: 1970’li yıllarda Phillips eğrisi ile ifadesini bulan bu enflasyon-işsizlik ilişkisinin ortaya çıkmaması ve her iki sorunun da yüksek düzeylerde birlikte ortaya çıkması ile Keynesyen yaklaşıma olan güven sarsılmaya başlamıştır.

Yanıt Açıklaması: Tanzi Etkisi: Enflasyonist dönemlerde, vergilerin tarh ve tahsili arasındaki sürenin uzaması nedeniyle vergi gelirlerinin reel değerinin azalmasıdır. Dolayısıyla doğru cevap E'dir.