Uluslararası Kamu Maliyesi

Yanıt Açıklaması: Borç takası gelişmekte olan ülkelerin gelişmiş ülkelere olan borçlarına karşılık olarak kendi ülkelerindeki kamu yatırımlarını artırması, alacaklı ülkelere ürün ihraç etmesi ve kendi ülkelerinde uluslararası kamu mallarının üretimini artırması işlemidir.

Yanıt Açıklaması: Uluslararası kamu malları (uluslararası kamu kötüleri) oluşumlarına bağlı olarak sı­nıflandırmaktadır. Bu sınıflandırma ile özellikle bölgesel, uluslararası ve küresel düzeyde oluşan kamu kötülerinin ortadan kaldırılmasına katkı sağlanabilir. Ulusla­rarası kamu malının düzeyi ile her bir birimin katkıları arasındaki ilişkiye toplam sunum teknolojisi denilmektedir. Toplam sunum teknolojileri dört grup altında in­celenebilir.Bunlar toplama,en iyi vuruş,en zayıf halka ve ağırlıklı toplamdır.

Yanıt Açıklaması: Fon’un üç organı bulunmaktadır. Bütün ülkelerin temsil edildiği Guvernörler Kurulu, IMF yönetimindeki en yetkili organdır. Kurulun olağan toplantıları, IMF ve Dünya Bankası’nın yıllık toplantıları esnasında yapılır. Guvernörler Kurulu IMF’inin günlük işlerini yürütme ve gözetme yetkisini İcra Direktörleri Kurulu’na devretmiştir. Yılda iki kez toplanan (ilkbaharda bir kez ve Guvernörler Kurulu’nun toplandığında bir kez olmak üzere) Geçici Komite 2 Ekim 1974 tarihinde kurulmuştur. Bu Komitenin üyelerini Fon’un Guvernörleri, Bakanlar ve eş düzeydeki yetkililer oluşturmaktadır. Yönetim Kurulu, Fon’un tüm günlük işlemlerini yürütmektedir ve bu amaç doğrultusunda Guvernörler’den aldığı yetkiyi kullanır. Fon’un Genel Müdürü aynı zamanda Yönetim Kurulu’nun da başkanıdır. Yönetim Kurulu üyeleri iki yıllık dönemler itibarıyla seçilirler.

Yanıt Açıklaması: Kamu maliyesi özel finanstan farklı olarak zorlayıcılık gücüne sahiptir (vergilendirme), devlet harcamaları belli amaçların gerçekleştirilmesi için yapılır (yol, eğitim), özel finansa göre daha eskidir, temelde büyük ölçekli bir finansal faaliyettir, kâr maksimizasyonu öncelikli değildir, bu alanda büyük borçlanma ve büyük ölçekli projeler söz konusudur.

Yanıt Açıklaması: Uluslararası anlaşmalarla kurulmuş olan ve faaliyetlerinin önemli bir kısmı uluslararası kamu malı üretimine yönelik olan uluslararası örgütlerin sahip oldukları kaynaklar ise uluslararası kamusal kaynaklar olarak adlandırılmaktadır. Bu bağlamda en büyük uluslararası örgüt olan Birleşmiş Milletler ile Dünya Sağlık O¨rgütü, Bir leşmiş Milletler Kalkınma Programı, Uluslararası Telekomünikasyon Birliği gibi Birleşmiş Milletler’e bağlı örgütlerin, programların ve fonların sahip olduğu kaynaklar uluslararası kamusal kaynakların örnekleridir.

Yanıt Açıklaması: Savaş ve uzun depresyon dönemi A. Smith’in görünmez el ile pürüzsüz işleyen piyasa mekanizması mitini sonlandırmıştır.

Yanıt Açıklaması: Piyasa mekanizması bazı mal ve hizmetlerin niteliklerinden dolayı onla­rın sağlanmasında başarısızlığa uğramaktadır. Eğer üretilerek topluma sunulan bir malın tüketimi bedel ödemeyenlerden dışlanamıyor (malın sağladığı fayda tüm topluma yayılabiliyorsa) ve bu maldan yararlananlar birbirlerini etkilemiyorsa (tü­ketimde rakip olmayıp bir tüketicinin tüketimi diğer tüketicilerin tüketim miktarla­rını değiştirmiyorsa) bu durumda sözü edilen mal bir kamu malı olarak tanımlanır.

Yanıt Açıklaması: Fon’un üç organı bulunmaktadır. Bütün ülkelerin temsil edildiği Guvernörler Kurulu, IMF yönetimindeki en yetkili organdır.

Yanıt Açıklaması: Sen’e göre kapitalizmin küreselleşmesi, genellikle savunulduğu gibi demokrasinin kurulması, temel eğitimin ve sosyal hakların yaygınlaşması, toplumun zayıf ve güçsüz olan kesimlerine sosyal fırsatların yaratılmasından daha çok piyasa ilişkileri alanının genişlemesiyle ilişkili olmuştur.

Yanıt Açıklaması: Finansal düzenlemelerin küresel ölçekte uygulanarak olası krizlerin önlenmesi küresel olarak ülkelerin olası krizlerden korunacağı düşüncesi ile ortaya çıkan uygulamalar, önlemler, düzenlemeler uluslararası küresel kamu mallarını oluşturur.

Yanıt Açıklaması: II Dünya Savaşı yıllarını Keynes’in katkılarından bağımsız olarak ele almak olanaksızdır. Keynes, birçok yazar tarafından savaş sonrası dünyanın şekillenmesine en önemli katkıları sağlayan kişi olarak görülmektedir. Keynes’in ünlü “Uluslararası Takas Birliği” önerisine bakıldığında uluslararası vergilemeye ilişkin çeşitli görüşleri de görmek mümkündür. Keynes, uluslararası bir verginin ticari işlemler ve milli^ gelir yerine ödemeler dengesi fazlalarından alınması önerisini ortaya atmıştır. Uluslararası Takas Birliğinin başka uluslararası amaçlarına yönelik olarak da Keynes, uluslararası örgütlerin lehine açılacak olan bir takas hesabının savaş son rası rahatlama, rehabilitasyon ve yeniden yapılandırma için faydalı olacağını ve bunun kredi dengesi fazlalarına konulacak bir vergi ile finanse edilebileceğini belirtmiştir.

Yanıt Açıklaması: Küreselleşmenin ortaya çıkardığı vergisel sorunlar, büyük ölçüde, sermaye hareketliliğinin vergi otoritelerine sermayeyi vergilendirmede yarattığı güçlük ile ilgilidir. Vergi rekabeti, transfer fiyatlaması olanaklarından kaynaklanan sorunlar, vergi cennetleri, elektronik ticaretin yaygınlaşmasından kaynaklanan sorunlar, kara para aklama faaliyetlerinin hacmindeki gelişim nedeniyle vergi otoritelerinden kaçabilen sermayenin vergilendirilmesindeki güçlükler önemli kamu gelirlerinden yoksun kalınmasına neden olmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Uluslararası anlaşmalarla kurulmuş olan ve faaliyetlerinin önemli bir kısmı uluslararası kamu malı üretimine yönelik olan uluslararası örgütlerin sahip oldukları kaynaklar ise uluslararası kamusal kaynaklar olarak adlandırılmaktadır. Bu bağlamda en büyük uluslararası örgüt olan Birleşmiş Milletler ile Dünya Sağlık Örgütü, Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı, Uluslararası Telekomünikasyon Birliği gibi Birleşmiş Milletlere bağlı örgütlerin, programların ve fonların sahip olduğu kaynaklar uluslararası kamusal kaynakların örnekleridir.

Yanıt Açıklaması: Küreselleşmede hızlanan finansal akımlar, sermaye kontrollerinin kaldırıldığı bir ortamda para ve maliye politikalarının etkinliğini azaltmıştır. Bu etkinliği artırmak ve Neoliberal dönemde yaşanan krizlerin yayılmacı etkilerinin önlenmesine dönük öneriler sermaye kontrollerinin (Tobin vergisi, zorunlu rezerv vs.) çeşitli uygulamalarını içerir.

Yanıt Açıklaması: Küreselleşmede hızlanan finansal akımlar, sermaye kontrollerinin kaldırıldığı bir ortamda para ve maliye politikalarının etkinliğini azaltmıştır. Bu etkinliği artırmak ve Neoliberal dönemde yaşanan krizlerin yayılmacı etkilerinin önlenmesine dönük öneriler sermaye kontrollerinin (Tobin vergisi, zorunlu rezerv vs.) çeşitli uygula­malarını içerir. Serbest piyasanın sınırlandırılmasına yönelik düzenlemeler getiren bu öneriler, gerek IMF istikrar programları gerekse aşağıda belirtildiği gibi GATT ve DTÖ düzenlemeleri ile yasaklanmışlardır. Bu tür düzenlemeler kamu ve özel sektör borç çevrimi için sermaye girişi ihtiyacı içindeki ülkeler açısından da bir se­çenek olamamaktadır. Bu tür kısıtlara tabi olmayan ülkelerde bir seçenek olarak gündeme gelebildikleri tespit edilmektedir. Örneğin; Malezya, Brezilya ve Şili'nin sermaye kontrolleri uygulamaları, piyasalar karşısında hem para hem de maliye politikalarını yöneten otoritelerin daha donanımlı hâle geldiğini ve kriz oluşumu ile ilgili risklerin azaltıldığını göstermiştir.

Yanıt Açıklaması: Devletin ekonomik etkinliğinin sınırlanmasına yönelik yaklaşımının en uç noktası ‘Anayasal iktisat kuramıdır ve kuramın kurucusu Buchanan’dır. Doğru yanıt B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: İstikrarlı bir finansal sistem, bir ekonominin etkin işlemesinin ve sürekli büyümenin ön koşuludur. Sorunun doğru cevabı A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: 1964 yılında “Barış Organizasyonu C¸alışmaları Komitesi” uluslararası düzenin varlığından sağlanan faydaların vergilendirilmesini önermiştir. Komite bu amaçla Birleşmiş Milletler’in, uluslararası mektuplardan (postadan), pasaport ve vizelerden ve uluslararası su yollarından pay alması gerektiğini ileri sürmüştür. Ayrıca Birleşmiş Milletler’in deniz yatakları, Antarktika ve uzaydaki cari ve potansiyel kaynakların mülkiyetine ya da bunları vergileme gücüne sahip olmasını önermiştir.

Yanıt Açıklaması: Piyasanın başarısız olduğu bir alan da dışsallıklarm varlığında ortaya çıkmakta­dır. Dışsallık, bir ekonomik birimin faaliyetinin diğer ekonomik birimleri piyasa dı­şında etkilemesidir. Etkileme yararlı olursa pozitif dışsallık, zararlı olursa negatif ya da olumsuz dışsallıktan söz edilebilir. Özellikle olumsuz dışsallıklarm etkilerinin giderilmesi kamu hizmeti olarak ifade edilebilir. Zira olumsuz etkilerin sürmesi et­kilenenlerin sayısına da bağlı olarak toplumsal refahı azaltabilmektedir. Bu tür olumsuz dışsallıklarm kamu müdahalesi sonucunda önlenmesi ile sosyal refah yükseltilebilir.

Yanıt Açıklaması: Uluslararası barış ve güvenliğin sağlanması ile ilgili görevler BM Güvenlik Konseyi’ne verilmiştir. Bu nedenle, BKO yetkilisi olarak Güvenlik Konseyi görülmektedir. Sorunun doğru cevabı A seçeneğidir.