Uluslararası Kamu Maliyesi

Yanıt Açıklaması: Devletlerin vergilendirme yetkilerini ortaya koyarken farklı ilkelerden ha­reket etmeleri vergilendirme yetkilerinin çatışmasına, uluslararası çifte vergilendir­me sorununa neden olmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Vergi cennetleri 1920'li yıllarda ortaya çıkmışlardır. 1960'lı yıllardan sonra ise önem kazanmaya başlamışlardır. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: OECD emsallere uygunluk ilkesinin gerçekleştirilmesinde uygulanabilecek yöntemleri karşılaştırılabilir fiyat yöntemi, maliyet artı yöntemi, yeniden satış fiyatı yöntemi, kâr bölüşüm yöntemi, işleme dayalı net kâr marjı yöntemi olarak sıralamıştır.

Yanıt Açıklaması: İnternet teknolojisinin vergileme üzerinde etkili olan özellikleri aşağıdaki gibi sıralanabilir: İnternet teknolojisinde yaşanan gelişmelerle birlikte ticari faaliyetlerde ihtiyaç duyulan sermaye tutarı azalmış, küçük işletme sayısında artış olmuştur. Elektronik ticaret alım-satım işlemlerinde temsilci, komisyoncu, acente gibi aracılara olan ihtiyacı ortadan kaldırmıştır (disintermediation). Bir otobüs firmasının şehirlerarası otobüs biletlerini İnternet üzerinden doğrudan müşterilerine satması bu konuda verilebilecek bir örnektir. Şifreleme teknolojisinin gelişmesiyle birlikte İnternet üzerinden gönderilen ve alınan mesajların içeriklerinin üçüncü taraflarca araştırılması güçleşmiştir. Özellikle çok uluslu şirketlerde tasarım ve üretim gibi fonksiyonların bütünleşmesi sonucu grup içi fonksiyonların birbirinden ayrılması güçleşmiştir.  İnternet teknolojisi işletmelere uluslararası faaliyetlerindeki organizasyon yapılarının oluşturma konusunda esneklik getirmiştir.  İnternet teknolojisi ticari faaliyetin sürdürüldüğü yerin tespit edilmesini güçleştirmiştir.

Yanıt Açıklaması: Vergi arbitrajına varsayımsal bir örnek olarak (A)’da yerleşik bir kiralama (leasing) şirketinin, (B)’de yerleşik bir şirkete otomobil kiralaması ve (A)’da uygulanan vergi yasalarının kiralayan şirkete “yasal sahiplik” ilkesini esas alarak otomobilin maliyet bedeli üzerinden hesaplanan amortismanlarını indirim olanağı sağlarken (B)’de uygulanan vergi yasalarının da kiralama konusu otomobil için “ekonomik sahiplik” ilkesini esas alarak indirim olanağı sağlaması gösterilebilir. Bu durumda iki ayrı ülkede iki ayrı vergi yükümlüsü, aynı otomobil dolayısıyla amortisman indirimi yapmakta ve daha az vergi ödemektedir. Oysa kiralayan ve kiraya veren (A)’da yerleşik olsaydı, bu durumda sadece kiraya veren bu indirimden faydalanabilecektir.

Yanıt Açıklaması: Mükellef vergi idaresi arasındaki bu tür anlaşmalar, ilk olarak 1991 yılında ABD’de uygulanmıştır. Daha sonra da Avustralya, Kanada, Almanya, Japonya, İspanya, Meksika, Hollanda, Yeni Zelanda ve İngiltere vergi sistemlerinde de bu türlü anlaşmalara imkân veren düzenlemelere yer verilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Uluslararası çifte vergilendirme ile mücadelede tek taraflı yöntemlerde devletler vergilendirme yetkilerinden tek taraflı olarak vazgeçmektedirler. Tek taraflı yöntemlerde esas olarak ülkenin ekonomi politikalarının etkileri gözlenir. Örneğin, sermaye ihraç eden gelişmiş ülkeler, uluslararası şirketlerinin yabancı ülkelerde elde ettiği kurum kazançlarını yurtiçinde vergiden istisna tutarak bu şirketlerin rekabet güçlerinin arttırmasını sağlarlar. Matrahtan indirim, mahsup ve istisna yöntemleri en çok başvurulan tek taraflı yöntemlerdendir. Bunlar dışında da indirilmiş oran uygulamaları gibi yöntemlere de başvurulabilir.

Yanıt Açıklaması: Brezilya, Kolombiya ve Danimarka sadece tek taraflı PFA’ya olanak veren ülkelerdir. Dolayısıyla doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Tiebout, bireylerin yerleşim yerlerini seçerken yerel idarelerin kendi aralarında yaptıkları rekabetin kamu hizmetlerinin ve toplanan vergilerin etkinliğini arttıracağını belirtmiştir. Bireyler yaşayacakları yer seçimini, kamu hizmetleri için olan talepleri ve yerel vergi düzeyine göre yapmaktadırlar. Eğer aileler çocukları için iyi eğitim veren kamu okulu tercihinde bulunuyorlarsa ya da daha iyi yeşil parklar ya da yollar talep ediyorlarsa daha fazla vergi ödemelidirler. Tercihleri bu yönde değilse, daha az verginin ve daha sınırlı olanakları olan okulların bulunduğu yerleşim yerlerini tercih etmelidirler. Yerel idareler, bölgelerinde ikamet edenlerin yerleşkelerini terk etmemesi için kamu harcamaları ve vergi düzeyinin yerel tercihleri karşılaşması için çaba sarf etmelidirler. Tiebout Modelinde vergi rekabeti sayesinde kamu harcamalarının son birim faydası, bu harcamalar için gerekli girdinin son birim maliyetine eşitlenmektedir. Kamu hizmetleri, herkesten eşit tutarda alınan yerel vergilerle finanse edilmektedir.

Yanıt Açıklaması: 1992 yılında ise Model Vergi Anlaşmasının periyodik güncellenmesine imkân tanıyan “Gelir ve Servet Vergilerinde Vergi Anlaşması Modeli” (bundan sonra kısaca OECD Model Vergi Anlaşması olarak ifade edilecektir) yayınlanmıştır. OECD Model Vergi Anlaşması günümüze kadar birçok kez güncellenmiştir.

Yanıt Açıklaması: Emsallere Uygunluk İlkesi: Birbiriyle ilişkili olmayan ve kazanç elde etme amacında olan şirketler arasındaki işlemlerde oluşan koşulların ilişkili şirketler arasındaki ticari işlemlerde geçerli olmasıdır.

Yanıt Açıklaması: Uluslararası hukuksal çifte vergilendirmenin unsurları aşağıdaki gibi sıralanabilir: • İki ya da daha fazla devlet (ya da vergilendirme yetkisine sahip yerel idare), • Aynı vergi yükümlüsü, • Aynı vergi konusu, • Aynı vergilendirme dönemi, • Aynı ya da benzer vergiler.

Yanıt Açıklaması: Dünya barışının sağlanması ile ilgili en önemli sorumluluklar tabii ki ülkelere ve özellikle ülke liderlerine düşmektedir. Hükûmetler güvenlikleri ile ilgili herhangi bir sorunla karşılaştıklarında bir şey yapıp yapmama ya da diğer hükûmetlerle iş birliği yapıp yapmama seçeneklerinden hangisini uygulayacakları konusunda elbette ki kendi başlarına karar vereceklerdir. Buna göre barış ve güvenlik hizmetinin ulusal ve uluslararası düzeyde sunumunu içeren tablo incelendiğinde

Yanıt Açıklaması: Vergi Arbitrajı: Ülkelerin vergi sistemlerindeki farklılıklar sonucunda ortaya çıkar ve yükümlülerin daha az vergi ödemeleri sonucunu doğurur. Doğru cevap B şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Elektronik ticaret için gerekli olan sermayenin geleneksel ticaret için gerekli olan ve kullanılan sermayeden uluslararası alanda daha fazla hareketli olduğu bilinen bir durumdur. Bunun dışında, elektronik ticaretin tüketiciyle satıcı arasındaki mekân bakımından bağımlılığı ortadan kaldırması, elektronik ticaret girişimcisinin kendisine avantajlı olan yerde kuruluş yeri seçmesini teşvik edecektir. Bu nedenlerden dolayı kaynak ilkesiyle biçimlendirilmiş bir tüketim vergisi sistemi, satıcıların kendilerine minimum vergi yükü sunan yerde kuruluş yeri belirlemesini teşvik edecektir. Böylece elektronik ticarette kaynak yeri ilkesi, geleneksel ticarette olduğundan daha fazla sermaye saptırıcı etkiye sahiptir diyebiliriz.

Yanıt Açıklaması: Emsallere uygunluk ilkesi, Birbiriyle ilişkili olmayan ve kazanç elde etme amacında olan şirketler arasındaki işlemlerde oluşan koşulların ilişkili şirketler arasındaki ticari işlemlerde geçerli olmasıdır. Dolayısıyla doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Devletlerin önemli ölçüde vergi oranlarını düşürme ve avantajlar sağlama yoluyla yatırımları ve işletme faaliyetlerini ülkelerine çekmek için birbirleriyle yaptıkları yarış vergi rekabeti olarak addedilir.

Yanıt Açıklaması: Vergi rekabetinde ülkeler farklı büyüklükteyseler küçük ülke vergi indirimi için daha fazla harekete geçirici güdüye sahipse ve vergi indirimi dolayısıyla gerçekleşen yeni denge noktasından büyük ülkeye göre daha az olumsuz etkileniyorsa asimetrik vergi rekabeti söz konusudur. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Çifte vergilendirmeni unsurları aşağıdaki gibi sıralanabilir: iki ya da daha fazla devlet (ya da vergilendirme yetkisine sahip yerel idare), Aynı vergi yükümlüsü, Aynı vergi konusu, Aynı vergilendirme dönemi, Aynı ya da benzer vergiler.

Yanıt Açıklaması: İkamet ilkesine göre vergilendirme, bir devletin “ülkesel egemenliği” altında ikamet eden kişilerin dünya çapındaki gelirlerini vergilendirmesidir. Vergilendirmeye temel olan hususun ikametgâhın bulunduğu yer olması ülkeselliğin genişleyerek kişisellik kazanması anlamına gelir.