Devlet Bütçesi

Yanıt Açıklaması: İngiltere’de bütçe 1822 yılında “Hazine S¸ansölyesi” (Chancellor of the Exchequer) tarafından parlamentoya sunulmaya başlanmıştır. 1822 yılı bütçe hakkının tam ve mükemmel bir şekilde kullanılmaya başlandığı yıl olarak, modern bütçelerin de başlangıcı sayılabilir. Hazine S¸ansölyesi: Diğer ülkelerdeki maliye bakanı rolüne eşdeğer, İngiltere’deki tüm ekonomik ve mali meselelerden sorumlu yetkili.

Yanıt Açıklaması: İç denetim, kamu idaresinin çalışmalarına değer katmak ve geliştirmek için kaynakların ekonomiklik, etkililik ve verimlilik esaslarına göre yönetilip yönetilmediğini değerlendirmek ve rehberlik yapmak amacıyla yapılan bağımsız, nesnel güvence sağlama ve danışmanlık faaliyetidir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Verilen bütçeyi kullanacak kişinin, ödeneklerini harcayacağı yerler konusundaki yetkileri çok geniştir ve herhangi bir kısıtlama yoktur. Ancak torba bütçe uygulamasında belli kurallar konularak kısıtlamalara gidilebilmesi de söz konusu olabilmektedir. Bu tür kısıtlamalar olmadığı sürece harcamanın nereye yaptığı konusunda bilgi edinilmesi zordur.

Yanıt Açıklaması: Klasik bütçeleme sistemi, devletin örgüt yapısına dayalı ödenek tahsis eder. Bütçeler örgüt yapısı içerisindeki kuruluşlar bazında yapılmaktadır. Bu nedenle klasik bütçelemeye örgüt bütçesi de denilmektedir.  klasik bütçelemenin girdilere odaklanması, devletin temel işlevlerine bakışını engellemekte ve kamu kurumlarını geleneksel işlemlerine hapsetmektedir. Kamu kurumları sadece normal işlemlerini nasıl yürüteceğini düşünerek ödenek istemeye başlamaktadır. Böylece işlemlerini daha etkin veya daha ucuza yapabilmenin alternatiflerini araştırma ihtiyacı gütmezler. C seçeneğinde verilen ifade klasik bütçelemenin sınırlıklarındandır. Bu nedenle cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Bütçelerin hükümetler tarafından hazırlanıp parlamento tarafından onaylanması siyasi niteliğini oluşturmaktadır. Doğru cevap D şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: “Bütçe” terimi ilk olarak 15.yy başlarında, Fransa da “bougette” kelimesinden gelen ve eski Fransızca da “bouge”, (deri çanta, cüzdan, kese) anlamında kullanılmıştır. Ayrıca kelime Latince “bulga” (deri çanta) ve Gaulish (Eski İrlanda dili) “bolg” (çanta) anlamındadır. Bütçe terimi ilgili olarak kullanılan ve bilinmesi gereken diğer kavram, “Exchequer” terimidir. Bu terim, satranç tahtası üzerinde hesap tutulması uygulamasından, satranç tahtası için Latince (scaccarium) gelir. Bütçe terimi modern anlamı olarak 1733 yılından itibaren, mali planlarını bir çanta (cüzdan da) taşıyan (saklayan) hazine bakanı düşüncesini ifade etmektedir. Ayrıca bu çantanın “haber demeti” ya da “-mali- haber demeti” olarak da kullanılması söz konusudur.

Yanıt Açıklaması: Hükümetler politikalarını bürokrasiye uygulatarak halkın isteklerini karşılamış olmaktadır. Hükümetlerin siyasi tercihlerinin parlamentolar aracılığıyla onaylanması ve uygulanması bütçenin siyasi işlevini açıklamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Aaron Wildawsky ilk kez kamu bütçelerindeki arttırımcılık üzerine araştırmalar yapmış ve akademik çalışmaların arttırımcılık üzerine çekilmesine neden olmuştur. Doğru cevap C şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Kalkınmayı sağlama veya sürdürülebilir ve istikrarlı bir büyüme için yapılan harcamalardır bütçeyi tanımlamaz. Doğru cevap D şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Gelir Dağılımında Adalet İşlevi Günümüzde devletlerin zaman zaman “modern Robin Hood” olarak davranması gerektiği söylenmektedir. Bir başka deyişle devletin zenginden daha çok alıp geniş halk kesimlerine hizmet götürmesi gerektiği söylenmektedir. Devletler bu biçimde bir politika izlerlerse gelir dağılımında nispi bir düzelme ortaya çıkacaktır.

Yanıt Açıklaması: 1918

Yanıt Açıklaması: Klasik bütçe tekniğinde girdilerin satın alınması klasik bütçenin odaklaştığı ilk aşamadır. Dolayısıyla doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Gelir Dağılımında Adalet İşlevi Serbest piyasa ekonomileri, devlet tarafından herhangi bir düzenleme yapılmadığında gelir dağılımını bozduğu bilinmektedir. Gelir dağılımının gittikçe bozulmasının toplumsal huzursuzluklar yaratacağı bilindiğine göre, devletin bütçeleri aracılığı ile gelir dağılımını düzeltme görevini üstlenme gereği ortaya çıkmaktadır. Günümüzde devletlerin zaman zaman “modern Robin Hood” olarak davranması gerektiği söylenmektedir. Bir başka deyişle devletin zenginden daha çok alıp ge niş halk kesimlerine hizmet götürmesi gerektiği söylenmektedir. Devletler bu biçimde bir politika izlerlerse gelir dağılımında nispi bir düzelme ortaya çıkacaktır.

Yanıt Açıklaması: Performans bütçeleme, faaliyetlere ve bunların maliyetlerine dayandığı için da ha düşük maliyetle daha iyi hizmet üretimine olanak sağlaması performans bütçe sistemine yapılan eleştiriler arasında yer almamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Ademi tahsis yönteminde; belirli kaynaklardan elde edilen gelirler, belirli hizmetlere tahsis edilmeyip bütün hizmetlerin karşılığı olarak kabul edilir.

Yanıt Açıklaması: Program bütçeleme sistemi aynı kamusal amaca yönelik çalışan tüm faaliyetleri ve programları düzenlemeye çalışır. Bu faaliyet veya programların hangi kamu kurumunun sorumluluğu olduğuna bakılmaz. Örneğin kariyer geliştirme programı için birçok kamu kurumunda bulunan meslek edindirme faaliyetleri birlikte düşünülecektir. Bu biçimde, farklı kamu kurumlarının faaliyetlerinin koordine edilmesi ile kamusal hizmetler daha iyi yerine getirilebilecektir. Program bütçe, kaynak kullanım sürecinin son aşaması olan yapılan kamu hizmetinin sonuçları ve toplum refahı üzerindeki etkileri ile ilgilenir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: 3

Yanıt Açıklaması: “Bütçe” terimi ilk olarak 15.yy başlarında, Fransa da “bougette” kelimesinden gelen ve eski Fransızca da “bouge”, (deri çanta, cüzdan, kese) anlamında kullanılmıştır.

Yanıt Açıklaması: Bütün gelirlerin ve giderlerin bütçede gösterilmesi yöntemi, devlet maliyesinin tek bir varlık olarak ele alınmasını gerektirir. Buna göre, tüm gelirler bir ortak havuzda toplanıp tüm harcamalar yine bu havuzdan yapılır. Başka bir anlatımla bütçenin, her türlü harcama ve geliri bütünüyle kapsaması, bütçe dışında hiçbir devlet geliri ve harcamasının bırakılmamasıdır. Bu ilke ile bütçede, tüm kamu gelir (kaynak) ve harcamalarının bütün ayrıntıları ile yer almasına genellik ilkesi adı verilir.

Yanıt Açıklaması: Verimlilik kavramı (verimlilik değişkeni), 18. yy. sonlarından itibaren önce teknik alan da çalışan kişiler tarafından kullanılmış ve daha sonra da iktisatçılar tarafından temel ölçütlerden biri olmuştur. Yönetimde ve işletmelerde verimlilik ise, Frederick Winslow Taylor tarafından geliştirilmiş bir kavramdır. Frederick Winslow Taylor a göre verimlilik, “toplam üretim miktarının arttırılmasıdır”.  Görüldüğü gibi verimlilik ilkesi 2014-2018 dönemini kapsayan Onuncu Kalkınma Planının temel unsurlarından birisidir. Bu nedenle doğru yanıt verimlilik ilkesi olan B'dir.