Genel Vergi Hukuku

Yanıt Açıklaması: Verginin konulması, kaldırılması ve değiştirilmesi ilke olarak kanunla yapılabilir. Buna, vergilerin kanuniliği ilkesi diyoruz. Vergi kanunlarının her zaman uygulanabilmesi için yıllık olarak düzenlenen “Bütçe Kanunu” içerisinde yer alması gerekir. Usulüne uygun olarak yürürlüğe konulan uluslararası antlaşmalar kanun hükmündedir. Ancak, bu antlaşmalar için anayasaya aykırılık iddiası ile Anayasa Mahkemesi’ne başvurulamaz (Anayasa md. 90/5). Normal yönetim hallerinde Cumhurbaşkanlığı Kararnameleri ile vergi konulması, değiştirilmesi söz konusu olamaz.

Yanıt Açıklaması: Emlâk Vergisi Kanunu mülkîlik (kaynak) ilkesini benimsemektedir. Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanunu Türk sicillerine kayıtlı motorlu kara, hava ve deniz taşıtlarını vergilendirdiğinden (MTVK.m.1), sicil esasına dayalı olarak mülkîlik (kaynak) ilkesini benimsemektedir. Damga Vergisi Kanunu, kural olarak, Türkiye’de düzenlenen ya da yabancı ülkelerde düzenlenerek Türkiye’de resmî dairelere ibraz edilen veya hükümlerinden yararlanılan kayıtları vergilendirerek mülkîlik (kaynak) ilkesini benimsemektedir (DVK.m.1). Gümrük Vergisi Kanunu’na göre, gümrük vergisi, Türkiye’ye ithalatta alınan bir vergi oldu¤undan (GK. m. 181 vd.), mülkîlik ilkesine dayanmaktadır. Veraset ve İntikal Vergisi Kanunu’nun 1’inci maddesi, veraset ve intikal vergisinin uygulanma alanını hem mülkîlik hem de şahsîlik ilkelerine göre belirlemektedir.

Yanıt Açıklaması: Ön izin ilkesi: Bütçede yer alan gelirlerin toplanması ve harcamaların yapılabilmesi için yasama organının yürütme organına bir yıl öncesinden verdiği yetkidir.

Yanıt Açıklaması: Mülkîlik ilkesi her devletin kanunlarının o devletin ülkesinin, kural olarak, vatandaş ya da yabancı herkese ve bütün hukuki işlemlere uygulanmasıdır.

Yanıt Açıklaması: Kişiler arasındaki ilişkileri tarafların eşitlik ve irade serbestisi esasına dayanarak düzenleyen hukuk alanı özel hukuktur. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Vergi yargılaması hukukuna ilişkin hükümler 2577 sayılı idari Yargılama Usulü Kanunu, 2576 sayılı Bölge idare Mahkemeleri, idare Mahkemeleri ve Vergi Mahkemelerinin Kuruluşu ve Görevleri Hakkında Kanun, 2575 sayılı Danıştay Kanunu, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu ile 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun’da yer almaktadır.

Yanıt Açıklaması: "Vergi, resim, harç ve benzeri mali yükümlülükler kanunla konulur, değiştirilir veya kaldırılır." ifadesi vergilerin kanuniliği ilkesini karşılamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Kaynak ilkesi: Bir devletin ülkesinde bulunan vergi konuları ile gerçekleşen vergiyi doğuran olayların o devletin vergilendirme yetkisine tabi olmasıdır.

Yanıt Açıklaması: Tarihi yorum: Yorum faaliyeti sırasında yasa koyucunun yasanın yapıldığı andaki amaç ve iradesinin araştırılmasıdır. Tarihi yorum yönteminde bir yasa hükmü yorumlanırken, yasa koyucunun yasanın yapıldığı andaki amaç ve iradesi araştırılır. Bu araştırma, yasa tasarı ya da taslakları, gerekçe, meclis komisyonlarındaki ve genel kuruldaki görüşmelere ilişkin tutanaklar üzerinde yapılır.

Yanıt Açıklaması: Özelge (mukteza), yükümlülerin, vergi durumlarını öğrenmek ve vergi uygulamaları bakımından karşılaştıkları şüpheli veya tereddüde yol açan bireysel olaylar hakkında Vergi Dairesi Başkanlığı kurulan yerlerde Vergi Dairesi Başkanlığı, vergi dairesi başkanlığı bulunmayan illerde Defterdarlık tarafından verilen yazılı bilgilerdir.

Yanıt Açıklaması: Sözel yorum yorum türleri arasında değildir.

Yanıt Açıklaması: Uluslararası vergi antlaşmaları, Cumhurbaşkanı kararı ile onaylanır. Bir uluslararası antlaşmanın onaylanması veya bunlara katılmanın Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından bir kanunla uygun bulunmasına bağlıdır. İşte yasama organı bu aşamada müdahil olmaktadır. Uluslararası antlaşmalar, Dışişleri ve Maliye Bakanlığı bürokratları tarafından hazırlanarak paraf edilir. Ancak, bu taslağın devleti bağlayıcı olabilmesi için Cumhurbaşkanı kararı ile onaylanması gerekir. Bu onayın yapılabilmesi için yasama organının bu onayı bir kanunla uygun bulması gerekir. Ancak, ekonomik, ticari veya teknik ilişkileri düzenleyen ve süresi bir yılı aşmayan antlaşmalar, devlet maliyesi bakımından bir yüklenme getirmiyor ise kişi hâllerine ve Türklerin yabancı memleketlerdeki mülkiyet haklarına dokunmuyor ise veya daha önce onaylanmış bir antlaşmanın uygulama antlaşması şeklinde ise Meclisin onayına ihtiyaç duyulmaz.

Yanıt Açıklaması: Anayasa Mahkemesinin iptal kararı, kanunlarla konulmuş bir vergiyi ortadan kaldırmış olması nedeniyle esas kaynak olma niteliğine sahiptir.

Yanıt Açıklaması: Özel hukuk; kişiler arasındaki ilişkileri tarafların eşitliği ve irade serbestîsi esasına dayanarak düzenleyen hukuk alanıdır.

Yanıt Açıklaması: Yasama yorumu, kuralın yasa koyucu tarafından yorumudur.

Yanıt Açıklaması: Genel vergi hukuku konuları itibariyle bazı alt dallara ayrılmaktadır. Bunlar; vergi usul hukuku, vergi ceza hukuku, vergi yargılaması hukuku ve vergi/kamu icra hukuku olarak adlandırıldığı bilinmektedir.

Yanıt Açıklaması: Bir hukuk kuralının uygulanabilmesinin ön koşulu, kuralda soyut olarak tasvir edilen olayların dış dünyada somut olarak gerçekleşmiş olmasıdır.

Yanıt Açıklaması: Yorum yapılırken yasa boşluklarının doldurulması ve hukuk yaratma arasındaki sınırların belirlenmesinde yasanın öngörmediği -plana aykırı boşluk- ve yasanın öngördüğü -plana uygun boşluk- boşluk arasındaki farkın ortaya konulması gerekir. Yasanın planına uygun/kural içi boşluk, yasanın bir genel düzenleme yaptığı, salt bir çerçeve çizdiği durumlarda ortaya çıkar. Çoğunlukla yasa koyucunun düzenlemeyi hedeflediği konunun özelliklerini dikkate alarak net belirlemeler yapmayı uygun görmediği veya kaçındığı, içinin doldurulmasını içtihatlara ve/veya hukuk bilimine bırakmak istediği hâllerde yasanın öngördüğü/ plana uygun boşluk söz konusudur.

Yanıt Açıklaması: Yorum yöntemi, bir hukuk kuralının anlamının saptanması sürecinde izlenebilecek yöntemlerdir. Tam bir görüş birliği olmamakla birlikte yorum yöntemleri deyimsel, tarihi, sistematik ve amaçsal yorum olmak üzere dört ana başlık altında incelenmektedir.

Yanıt Açıklaması: Yorum Yöntemlerinin Sonuçlarına Göre Yorum Türleri: Yorum neticesinde ortaya çıkan sonuçlar dikkate alınarak düzeltici yorum-tamamlayıcı yorum, daraltıcı yorum-genişletici yorum ayrımları yapılmaktadır.