Genel Vergi Hukuku

Yanıt Açıklaması: Vergi usul hukuku genel anlamda vergilendirme ilkelerini, vergi ilişkilerinden doğan hak, yetki ve ödevlerin gerçekleştirilme ve kullanılma biçimlerini gösteren kurallardan oluşur. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: özel vergi hukuku, öncelikle, gelir üzerinden alınan gelir vergisi ile kurumlar vergisini; servet ve servet transferi üzerinden alınan emlak vergisi, motorlu taşıtlar vergisi ile veraset ve intikal vergisini; harcamalar üzerinden alınan katma değer vergisi, özel tüketim vergisi ile özel iletişim vergisini; hukuki muamelelerden alınan damga vergisi ile banka ve sigorta muameleleri vergisini kapsamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Vergi yargılaması hukuku, vergi yargısı organlarının mükellefi veya vergi sorumlusu ya da vergi idaresi tarafından yapılan vergi uygulamaları ile ilgili uyuşmazlıkları incelemek ve karara bağlamak suretiyle vergi kanunu hükümlerine uygun bir yargılama tasarrufunda bulunmasına yönelik kurallar bütünüdür. Bu itibarla, vergi yargılaması hukukunun konusunu, vergi mükellefi/vergi sorumlusu veya ceza muhatapları ile vergi idaresi arasında vergi kanunlarının uygulanmasından kaynaklanan uyuşmazlıkların çözülmesi ve sonuçlandırılması oluşturmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Emlâk Vergisi Kanunu, Türkiye’de bulunan binalar ile arazi ve arsaların vergilendirmektedir (EVK. m. 1, 12). Bu itibarla, Emlâk Vergisi Kanunu en belirgin biçimiyle mülkîlik (kaynak) ilkesini benimsemektedir.

Yanıt Açıklaması: Vergi hukuk kuralların yorumunda öncelikli yorum yöntemi yoktur.

Yanıt Açıklaması: Başbakanlık, bakanlıklar, kamu kurum ve kuruluşları tarafından kendi görev alanlarını ilgilendiren konularda, kanunların ve Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin uygulanmasını göstermek üzere ve bunlara aykırı olmamak koşuluyla çıkarılan düzenlemelere "yönetmelik" denmektedir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Genel olarak bütün kanunlarda olduğu gibi, vergi kanunlarının yürürlüğe girebilmeleri için de en önemli şart bunların Resmi Gazetede yayımlanmalarıdır.

Yanıt Açıklaması: Özelge, mükelleflerin ve vergi sorumlularının vergi durumları ve vergi uygulaması bakımından, kendilerince açık olmayan ve tereddüt ettikleri konular hakkında yazılı olarak açıklama talebinde bulunmaları üzerine yetkili makamlarca kendilerine verilen yazılı görüşlerdir.

Yanıt Açıklaması: Deyimsel yorum: Kuralın anlamının, kural metninde yer alan kelimelere, bu kelimelerin cümle içinde yerlerine, diğer bir deyişle dilbilgisi kurallarına göre belirlenmesidir.

Yanıt Açıklaması: Yorum yöntemleri; deyimsel, tarihi, sistematik ve amaçsal yorum olmak üzere dört ana başlık altında incelenmektedir.

Yanıt Açıklaması: Özelgeler ve mahkeme kararları yardımcı kaynak niteliğindedirler. Yönetmelikler ve uygulama tebliğleri de asli kaynak olup bağlayıcı olmaktadırlar.

Yanıt Açıklaması: Kamu harcamalarının gerçekleştirilmesinde uyulması gereken usul ve kuralları belirleyen dal gider hukukudur. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Özel vergi hukuku, Türk vergi sistemi içinde yer alan tek tek vergileri konu edinmektedir. Bu bağlamda, özel vergi hukuku, öncelikle, gelir üzerinden alınan gelir vergisi ile kurumlar vergisini; servet ve servet transferi üzerinden alınan emlak vergisi, motorlu taşıtlar vergisi ile veraset ve intikal vergisini; harcamalar üzerinden alınan katma de¤er vergisi, özel tüketim vergisi ile özel iletişim vergisini; hukuki muamelelerden alınan damga vergisi ile banka ve sigorta muameleleri vergisini kapsamaktadır. Ayrıca, Belediye Gelirleri Kanunu’nda yer alan çok sayıda vergi de bu kapsamda düşünülmelidir. Yararlanma vergileri olarak nitelendirilen harçların da yine özel vergi hukukunun konuları arasında yer alması gerekir.

Yanıt Açıklaması: Vergi/kamu alacağı özel hukuk ilişkilerinden doğan alacaktan farklı nitelikte olduğundan, bunların tahsiline ilişkin hükümlerin ayrı bir kanunda düzenlenmesi yoluna gidilmiştir. Nitekim, tüm kamu/vergi alacaklarının tahsilinde uygulanan takip ve icra hükümleri 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun’da yer almaktadır.

Yanıt Açıklaması: Kamu gelirleri hukuku, kamu harcamaları hukuku, bütçe hukuku, kamu malları hukuku, kamu icra hukuku ve kamu borçları hukuku mali hukukun alt dallarını oluşturmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Vergi kanunlarının anayasaya uygunluğunun denetimi (iptal davası-itiraz yolu) ile vergi hukuku uyuşmazlıklarda bireysel başvuru hakkının kullanılması taleplerinin incelenmesi Anayasa Mahkemesi tarafından yapılmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Yönetmelikler, başbakanlık, bakanlıklar, kamu kurum ve kuruluşları tarafından kendi görev alanlarını ilgilendiren konularda, kanunların ve Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin uygulanmasını göstermek üzere ve bunlara aykırı olmamak koşuluyla çıkardıkları, düzenleyici işlemlerdir (AY md 124). Hangi yönetmeliklerin RG’de yayımlanacağı kanunla belirtilir. Yönetmelikler, normlar hiyerarşisinde kendinden önce gelen Anayasa, kanun, Cumhurbaşkanlığı kararnameleri gibi hukuk kaynaklarına aykırı hükümler getiremezler. Yönetmelikler hakkında da kanunlara aykırılık sebebiyle Danıştayda iptal davası açılabilmektedir. Yönetmelikler de tüzükler gibi verginin temel unsurları hakkında düzenleme yapamazlar ve vergi hukukunda yardımcı kaynak niteliğindedirler. Bunun yanında yönetmeliklerin yürürlüğe konulabilmesi için tüzükler gibi Danıştay incelemesinden geçirilmeleri de gerekmemektedir. Ancak mali konular hakkında çıkarılacak olan yönetmelikler Sayıştay’ın görüşü alınarak yürürlüğe konulacaktır.

Yanıt Açıklaması: Bütçenin C Cetveli, her mali yılda devletin ve diğer idarelerin toplayacağı kamu gelirlerinin yasal dayanağını gösteren bütçe cetvelidir.

Yanıt Açıklaması: Yüksek Mahkemeler kendi bünyesindeki dairelerin benzer konularda farklı görüşler, uygulamalar ve kararlar almasını engellemek ve karar birliğini sağlamak amacıyla bir üst kurul olan İçtihadı Birleştirme Kurulunu toplayarak yeni bir karar (İBK) alırlar. Bununla kararlar arasında farklılıkları ve çelişkileri giderirler. İBK vergi hukuku açısından da bağlayıcı niteliğe sahiptir.

Yanıt Açıklaması: Kamu hukukunun bir dalı olan gelir hukuku, vergiler ile devletin egemenliğine, üstün gücüne dayanarak topladığı diğer kamu gelirlerinin (harç, resim, harcamalara katılma payı, fon gelirleri ve benzeri mali yükümler) talep ve tahsil edilmesine ilişkin kuralları düzenlemektedir.