Vergi Teorisi

Yanıt Açıklaması: En etkili tarife yapısı düz oranlı vergi yapısı değildir.

Yanıt Açıklaması: Negatif gelir vergisi, düşük gelirli mükelleflerin gelir vergisi ödemeleri yerine devlet tarafından kendilerine ödeme yapılması suretiyle fakirliğin olumsuz etkilerini azaltmak ve artan oranlılık derecesini artırmak için oluşturulmuş bir vergi politikası aracıdır.

Yanıt Açıklaması: Artan oranlı gelir vergisi, ayırma kuramı, en az geçim indirimi ve muafiyet/istisnalar kullanılarak vergilemede adalet sağlanmaya çalışılmaktadır. Dolayısıyla doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Net vergi yükü, ödenen vergilerin harcandığı hizmetlerin faydasının da dikkate alındığı vergi yükü hesaplamasıdır.

Yanıt Açıklaması: Emlak vergisi servetten alınan vergi türüdür.

Yanıt Açıklaması: Baz alınan dönem içerisinde elde edilen gelirlerin hepsinin toplanarak standart bir usulde vergilendirilmesine “Toplu gelir vergisi” denir. Toplu gelir vergisi uygulamasının en önemli nedeni; belirli bir dönem içerisinde elde edilen tüm gelirlere artan oranlı bir tarifenin uygulanmasına imkân sağlayarak eşitlikçi bir adalet anlayışına uygun sonuçlara ulaşılmasına hizmet etmesidir.

Yanıt Açıklaması: Brüt gelir ya da cari gelir değil; akım gelir kavramı yaygın olarak kullanılmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Türkiye’de son yıllarda servetten alınan vergilerin toplam merkezi hükumet gelirlerine oranı %2 civarındadır. Ülkemizde motorlu taşıtlar vergisi en fazla hasılatı olan servet vergisidir. Diğer önemli servet vergileri veraset ve intikal vergisi ile emlak vergisidir. Gelir ve Kurumlar vergisi ise gelir üzerinden alınan vergilerdir. Doğru cevap "A" şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Gizli artan oranlılık ortaya çıkar.

Yanıt Açıklaması: Servet vergileri subjektif ve objektif servet vergisi şeklinde sınıflandırılmaktadır. Veraset vergisi akrabalık derecesi gibi kişisel ve ailevi özellikleri dikkate almakta olduğu için subjektif karakterli kabul edilir. Motorlu taşıtlar vergisinde taşıtın sahibinin kişisel veya ailevi özellikleri değil, vergi alınan taşıtın yaş, motor hacmi gibi nitelikleri dikkate alındığı için bu vergi objektif servet vergilerine örnek gösterilebilir. Emlak vergisinde ödenecek vergi hem mükellefin niteliklerine hem de evin niteliklerine bağlı olarak değişebilmektedir. Bu nedenle emlak vergisi ‘yarı şahsi (objektif) servet vergisi’ kabul edilir. Dolayısıyla doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Dikey adalet, farklı ekonomik koşullara sahip kişilerin vergileme açısından farklı muameleye tabi tutulmalarını ifade etmektedir. Burada amaç kamu gelirini artırmanın yanında, gelir ve servetin dağılımındaki farklılıkları azaltmak suretiyle sosyal adaleti sağlamaktır. Dikey adaleti sağlamak için genellikle artan oranlı vergileme uygulanmakta ve böylece vergi borcu gelirdeki artıştan daha hızlı artmaktadır. Bir örnek vermek gerekirse artan oranlı vergilemede 20 lira geliri olan 2 lira (gelirinin %10’u), 30 lira geliri olan 4 lira (gelirinin %13,3’ü) vergi ödeyecektir.

Yanıt Açıklaması: Dolaysız tüketim vergisinin, bireylerin tasarruf kararlarını teşvik etmek gibi önemli bir işlevi olduğu kabul edilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Vergiyi, tüzel ya da gerçek kişilerden devlet alır.

Yanıt Açıklaması: Bir verginin otokontrol özelliğine sahip olması; vergi mükellefinin dışında verginin ödenmesini sağlayacak şekilde üçüncü kişilerin kayıt, bildirim, vergiyi keserek mükellef adına idareye ödeme gibi verginin takibini ve tahsilini kolaylaştıran mekanizmalara sahip olmasıdır.

Yanıt Açıklaması: KDV, tek (düz) oranlı bir vergi olup artan oranlılığın uygulanması mümkün değildir.

Yanıt Açıklaması: Marjinal vergi oranı matrahın son birimine uygulanan vergi oranını ifade eder. Doğru cevap E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Ülkemizde uygulanan KDV; Gelir Tipi KDV ile Tüketim Tipi KDV’nin bir karması şeklindedir.

Yanıt Açıklaması: Tüketimin ödeme gücünün en iyi göstergesi olduğunu savunan Kaldor’a göre bir bireyin kişisel tatmini ancak bir mal ya da hizmeti tükettiğinde gerçekleşmektedir. Tasarruf yapmak bireyin kendisini mal ya da hizmetlerin tüketiminden alı koymasıdır.

Yanıt Açıklaması: Ekonomik kararlar üzerindeki etkileri bakımından en zayıf vergi türü servet vergileridir. Bunun sebepleri ise, servet vergilerinin toplam vergiler içindeki payının az olması ve vergi konusunun geçmişte alınan varlıklar üzerinden vergilendiriliyor olmasıdır.