Kamu Ekonomisi 2

Yanıt Açıklaması: Anthony Downs’a göre siyasal süreçte seçmen için enformasyon gerektiren iki tür politik karar bulunmaktadır. Bunlardan ilki, seçmenin hangi partiye oy vereceği, ikincisi de hükümet politikalarının oluşumu üzerinde doğrudan etkiye sahip olan politikalar konusunda karar vermesidir.

Yanıt Açıklaması: Bürokrasi sözcüğünün ilk olarak 1745 yılında Fransız iktisatçı Vincent de Gournay tarafından kullanıldığı kabul edilmektedir. Ancak bürokratik kurumların eski Yunan, Mısır, Çin ve Roma devletlerinde mevcut olduğu bilinmektedir.

Yanıt Açıklaması: Bireysel menfaatlerle toplumsal menfaat ya da bireysel davranmakla işbirliği yapmak arasındaki muhtemel çelişkiyi ortaya koyan oyunun oyun kuramı yazınındaki ismi “mahkûmlar açmazı”dır. Mahkûmlar açmazı adlı oyunun ismi, bu oyuna yol açan orijinal senaryonun iki mahkûmun hayalî hikayesine dayanmasından kaynaklıdır.

Yanıt Açıklaması: Mueller, kamu tercihini “piyasa-dışı karar almanın ekonomik disiplini” olarak tanımlamıştır.

Yanıt Açıklaması: Sonucun oyuncuların hem kararlarının hem de çıkarlarının çakışmasına bağlı olduğu, oyunda oyuncuların diğer oyunculara kendi niyetlerini belirttiği oyunlara işbirlikçi oyun denir.

Yanıt Açıklaması: Antik çağ Yunan düşünürü Aristotales, gerçek usçuluğu savunarak Sokrates ve Platon’un doğuştancılık felsefesine karşı çıkmıştır. Aristotale’e göre usumuzda bilgi yoktur, bilgiler duyumlarımızla deneylerden elde ettiğimiz unsurlardan usumuz tarafından yapılır.

Yanıt Açıklaması: 19. yüzyılda hakim olan Klasik demokrasi teorisi şu koşullar üzerine kurulmuştur. - Halk kamu işlerine ilgi duyar. - Halk olup biten her şeyden haberdardır. - Halk akılcı çözümlere varır. - Akılcı biçimde oluşan bireysel kanılar toplumun bütünü için de geçerlidir. - Halk bir yargıya veya bir sonuca ulaştıktan sonra bunu seçimlerde ortaya koyar. - Halkın iradesi ya da hiç değilse çoğunluğun görüşleri yasalaştırılır. - Sürekli denetim ve eleştiri aydınlanmış bir kamuoyunun ve buna bağlı olarak da toplumsal ahlak ve adalet ilkelerine dayalı bir kamu siyasetinin sürdürülmesini sağlar.

Yanıt Açıklaması: Bahsedilen kavram depolitizasyondur

Yanıt Açıklaması: Sonucun oyuncuların hem kararlarının hem de çıkarlarının çakışmasına bağlı olduğu oyunda oyuncuların diğer oyunculara kendi niyetlerini belirttiği oyunlara işbirlikçi oyun denir

Yanıt Açıklaması: Nobel ekonomi ödülüne sahip düşünür James M. Buchanan’dır.

Yanıt Açıklaması: Downs demokrasinin işleyişindeki aksaklıklardan birinin eksik enformasyon sorunu olduğunu vurgulayarak, eksik enformasyon sorununun hemen hemen her sosyal kurumun yapısını önemli ölçüde etkilediğine işaret etmiştir.

Yanıt Açıklaması: Politik gücün, toplumun küçük bir gurubun elinde olduğu yönetim şekli oligarşidir.

Yanıt Açıklaması: Toplumda çeşitli nedenlerle kendiliğinden belirlenen bir eğilimi veya yönelişi değil fakat devlet otoritesince belli bir amaçla bilinçli olarak benimsenen bir tutuma depolitizasyon denir.

Yanıt Açıklaması: Halk Vetosu: Halkın kanun teklif etmesinden (halk teşebbüsü) başka, yasama organınca kabul edilmiş kanunların halkın belirli bir çoğunluğu tarafından iptal edilmesi halinde de kamusal tercihleri açıklanmış olur. Bunun anlamı, yasama organınca yapılması istenen kamusal hizmet, halk tarafından istenmemektedir. Buna “halk vetosu” adı verilmektedir. Halk vetosu, referandumdan farklı bir kurumdur. Referandumda kanunun yürürlüğe girmesinden önce halkın kanun üzerindeki tercihleri oy kullanmak suretiyle belirlenir. Halk vetosunda ise kanunun varlığı söz konusudur. Diğer bir deyişle kanun yürürlüktedir.

Yanıt Açıklaması: 1950’li yılların başından itibaren hem ekonomi hem de politika bilimine farklı bir bakış açısı getiren ve her iki bilim dalının bir sentezini oluşturan Kamu Tercihi İktisadı adı altında yeni bir araştırma alanının temelleri atılmıştır. Bu araştırma alanı 1963 yılında ABD’de Kamu Tercihi Araştırma Merkezi’nin kurulmasına neden olmuştur.

Yanıt Açıklaması: IV. Maddede verilen durum Downs’ın öne sürdüğü demokrasi şartlarından biridir.

Yanıt Açıklaması: Kamu tercihi iktisatçılarının oyun teorisine dayalı perspektife ilgi duyduğu ikinci alan G. Tullock’un 1967 yılında ortaya koyduğu rant kollama davranışıdır. Mahkum açmazı türünün rekabetçi davranış biçimi, rant arayanların elde ettikleri rantları, o rantları elde etmek amacıyla yaptıkları yatırımların maliyetlerine harcayacaklarını ve bu sayede kolektif bakış açısından bunun kaynakların büyük ölçüde israfına neden olacağını ifade etmektedir.

Yanıt Açıklaması: -Seçmen bilgisizliği, bireysel tercihlerden tutarlı toplumsal tercihlere ulaşılmasını engeller. -Seçmen bilgisizliği, kaynak israfına yol açar. -Eksik enformasyon nedeniyle bazı vatandaşlar diğerlerine göre politik olarak daha önemli hale gelir. Bu da oy hakkında eşitlik ilkesine aykırı bir durum oluşturur. -Seçmen bilgisizliği, demokratik hükûmeti temsili hükûmete dönüştürebilir. -Seçmen bilgisizliği, siyasal iktidarı rüşvete duyarlı hâle getirir. -Seçme bilgisizliği, belirli kesimlerin lobicilik yapmasına imkân sağlar. -Seçmen bilgisizliği, ideolojilerin hâkimiyetine yol açar -Seçmen bilgisizliği, seçmenlerin yanılmasına neden olabilir -Seçmen bilgisizliği sorunu, ekonomik alanda önemli etkilere yol açabilir

Yanıt Açıklaması: Etkili katılımın  ,oy kullanma eşitliğinin olduğu, her vatandaşın oy kullanma konusunda eşit olanaklara sahip olduğu, vatandaşların karar verecekleri konularla ilgili hiçbir sınırlamanın bulunmadığı sistemlere poliarşi denir.

Yanıt Açıklaması: Ölçek açısından çıkar grupları: - Kitlesel çıkar grupları - Kadro çıkar gruplarıdır.