Kamu Ekonomisi 1

Yanıt Açıklaması: Devlet ahlakı olarak da adlandırılan siyasal etik; siyasette ya da devlet yönetiminde olması gereken ya da uyulması beklenilen değer yargıları ve normları ifade etmektedir. Siyasal etiğe aykırı davranış ve eylemler ise siyasal yozlaşmaların ortaya çıkmasına neden olur. Geniş anlamda siyasal yozlaşma; siyasal süreçte yer alan aktörlerin özel çıkar amacıyla toplumdaki hukuki, dini, ahlaki ve kültürel kuralları ihlal edici davranış ve eylemlerde bulunmaları olarak tanımlanabilir. Siyasal yozlaşmaların yoğun olduğu bir siyasal süreçte ve devlet yönetiminde, kamu kaynaklarının çıkar amaçlı olarak kullanılması, etkinsizlik sorununa yol açmakta ve seçmen tercihlere aykırı kararların alınmasına ve politikaların uygulanmasına zemin hazırlamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Kamu Yönetimi Girişimciliği Kamu yönetimi girişimciliğinin tipik örnekleri rejiler ve ofislerdir.

Yanıt Açıklaması: Kârlılık, en basit ifade ile işletmenin belli bir dönemdeki kazancının, aynı dönemdeki bu kazancı sağlamak için kullanılan sermayeye oranıdır. Kârlılık kavramı teknik açıdan bazı alt gruplara ayrılabilir. Örneğin; Organizasyonda satış kârlılığı, Öz sermaye kârlılığı, Brüt satış kârı, Net dönem kârı, İşletme faaliyet kâr/zararı, Vergi öncesi/sonrası kâr. Bunlar kârlılık boyutları olarak ele alınabilir ve ölçülebilir. Kârlılık organizasyonel performans kriterlerinden biridir.

Yanıt Açıklaması: Liberal iktisatçılara göre oldukça detaylı ve kapsamlı ampirik araştırmalar yapılmasa dahi, basit bir gözlem ile insanların kendi sahip oldukları işletmeleri daha iyi yönettikleri tespit edilebilir. Özel mülkiyet sahibi olmak, insanın doğasında var olan en önemli istek ve tutkulardan birisidir. İnsan, kendi sahibi olduğu mülkiyeti daha fazla korur ve geliştirir. İnsan, kendi sahibi olmadığı mülkiyete karşı ise daha isteksiz çalışır.

Yanıt Açıklaması: Merkeziyetçi yönetim yapısının önemli so­nuçlarından biri, otoritenin merkezileşmesi, faali­yetlerin etkin bir şekilde gerçekleşmesini önleyici düzeyde aşırı kuralcılık, vatandaşların siyasal karar alma sürecindeki etkinliğinin azalması vb. sorun­lardır.

Yanıt Açıklaması: Kamu kesiminin aşırı genişlemesinin ortaya çıkaracağı ilk ekonomik sonuç, bütçe açıklarıdır.

Yanıt Açıklaması: Verilen tanım maliye politikasına aittir. Dolayısıyla doğru cevap B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Fayda-maliyet analizi tekniğini her zaman kamu hizmetlerinin analizinde kullanmak geçerli olmayabilir. Bilhassa eğitim, sağlık, savunma, adalet, diplomasi, emniyet gibi sosyal nitelikteki kamu hizmetlerinde bu tekniği uygulamak mümkün olmayabilir.

Yanıt Açıklaması: Özel sektör ve kamunun girişimleri

Yanıt Açıklaması: Devletin bir girişimci olarak piyasada yer almasının birçok nedenleri vardır. Bu nedenler ülkelerin gelişmişlik düzeyine, hatta bunun ötesinde ülkeden ülkeye tamamen değişebilmektedir. Choski, kamu girişimciliğinin nedenlerini maddeler halinde şu, şekilde sıralamıştır (Choski,1979; 8). • Özel teşebbüse destek ve öncülük etmek, • Monopolleri kontrol etmek, • Petrol ve gaz gibi doğal kaynakları işletmek, • Kamu hizmetlerini yürütmek, • Yatırımlardan kazanç sağlamak, • Kaynakların etkin kullanımını sağlamak, • Özel teşebbüsün yok olmasını önlemek, • Dışsallıklarda denge sağlamak, • Kalifiye idareci ve teknisyen yetiştirmek, • İstihdamı yükseltmek, • Üretimi arttırmak, • Gelir dağılımındaki eşitsizlikleri azaltmak, • Bölgesel kalkınmayı ilerletmek, • Fiyat istikrarını temin etmek, • Zorunlu ihtiyaçları sübvanse etmek, • Modernizasyon getirmek, • Döviz kazanmak/biriktirmek, • İhracatı arttırmak, • Sosyalizmi gerçekleştirmek, • Yurt içindeki sermayedarların gücünü dengelemek, • Ulusun kendi kendine yeterliliğini arttırmak, • Ulusal prestiji arttırmak, • Kamu politikasını tamamlamak, • Ulusal güvenliği sağlamak, • Çok uluslu şirketlerde denge sağlamak Doğru cevap E' dir.

Yanıt Açıklaması: Devletin iktisadi faaliyetlerini azaltması

Yanıt Açıklaması: Kamu Sektöründe Performansa Dayalı Ücret ve Ödüllendirme Mekanizmasının Yetersizliği; Özel sektörde işgücünün motivasyonunu artırıcı mekanizmalar kullanılabilmektedir. Maaş, ikramiyeler, ödüller vb. unsurlar çalışanların performansına bağlı olarak çeşitlendirilebilmektedir. Ayrıca özel kesimde liyakata dayalı olarak terfi sistemi oluşturulmaktadır. Kamu sektöründe sunulan hizmetler karşılığında tüketicilerden gelecek olan geri bildirimin yetersizliği ve üretilen hizmetin niteliklerini tanımlamanın güçlüğü nedeniyle, bu örgütlerin performansını ölçmeye yönelik iç standartların belirlenmesi güçtür. Genellikle kamu sektöründe üretici birimler arasında rekabet olmadığından maliyetleri kontrol eden iç standartları oluşturmaya yönelik teşvik unsuru da zayıftır.. Bu nedenle çalışanların performasının ölçüldüğü ve bu performansa dayalı olarak ücret politikalarının ve ödüllendirme mekanizmalarının uygulandığı sık görülmez.

Yanıt Açıklaması: Devletin bir girişimci olarak piyasada yer almasının birçok nedenleri vardır. Bu nedenler ülkelerin gelişmişlik düzeyine, hatta bunun ötesinde ülkeden ülkeye tamamen değişebilmektedir. Choski, kamu girişimciliğinin nedenlerini maddeler halinde şu, şekilde sıralamıştır. • Özel teşebbüse destek ve öncülük etmek, • Monopolleri kontrol etmek, • Petrol ve gaz gibi doğal kaynakları işletmek, • Kamu hizmetlerini yürütmek, • Yatırımlardan kazanç sağlamak, • Kaynakların etkin kullanımını sağlamak, • Özel teşebbüsün yok olmasını önlemek, • Dışsallıklarda denge sağlamak, • Kalifiye idareci ve teknisyen yetiştirmek, • İstihdamı yükseltmek, • Üretimi arttırmak, • Gelir dağılımındaki eşitsizlikleri azaltmak, • Bölgesel kalkınmayı ilerletmek, • Fiyat istikrarını temin etmek, • Zorunlu ihtiyaçları sübvanse etmek, • Modernizasyon getirmek, • Döviz kazanmak/biriktirmek, • İhracatı arttırmak, • Sosyalizmi gerçekleştirmek, • Yurt içindeki sermayedarların gücünü den¬gelemek, • Ulusun kendi kendine yeterliliğini art¬tırmak, • Ulusal prestiji arttırmak, • Kamu politikasını tamamlamak, • Ulusal güvenliği sağlamak, • Çok uluslu şirketlerde denge sağlamak.

Yanıt Açıklaması: Politik Miyopluk (Miyopluk Etkisi); politikacıların uzun dönemde ekonomiye yararlı olabilecek politikaları yürürlüğe koymak yerine, politik olarak kısa dönemde sonuç alınabilecek (oy kazandıracak) politikaları uygulamayı tercih etmeleridir.

Yanıt Açıklaması: Organizasyonel performansı belirleyen tek değil, fakat en temel faktörlerden birisi mülkiyettir. Organizasyonel performansın arttırılmasında rol oynayan başka faktörler de bulunmaktadır. Bu faktörlerin en önemlilerini şu şekilde sıralayabiliriz: • Fonksiyonel rekabet; rekabetçi piyasalarda etkinlik, aksak rekabet piyasalarında ise genel olarak etkinsizlikler söz konusudur. • Etkin liderlik; Bir organizasyonu başarıya taşıyan en temel faktörlerden birisi etkin liderliktir. • Etkin denetim; organizasyonda etkin denetim mekanizmalarının varlığı halinde organizasyonel performans iyileşme gösterebilir. • Çağdaş yönetim anlayışı olan toplam kalite yönetiminin uygulanması; Daha iyi yönetilen organizasyonlarda doğal olarak daha yüksek performansa ulaşılabilmektedir. • Organizasyon büyüklüğü; Organizasyonlarda optimal bir büyüklük söz konusudur. Sürekli büyüyen organizasyonlarda bir noktadan sonra etkinsizlikler görülmeye başlanır ve performans düzeyinde azalmalar gündeme gelebilir

Yanıt Açıklaması: Fayda-Maliyet analizini özellikle 1930’lu yıllardan itibaren önem kazanmıştır. F–M analizi ilk olarak ABD’de sulama alanında 1936 tarihinde “Taşkın Önleme Yasası” ile uygulanmaya başlanmıştır.

Yanıt Açıklaması: Tam rekabet idealinin bir ütopya olması, devleti bu alanda müdahaleye gerekli kılmıştır. Nitekim yaklaşık olarak 1980’li yıllara kadar devletin eksik rekabetin geçerli olduğu piyasalara kapsamlı müdahaleleri geçerli olmuştur. Bu tür alanlarda devlet ya kendi de özel sektörle birlikte üretime girişmiş ya da bu alanları kendi tekeline almıştır. Fakat bu alanların birçoğunda özel sektörle birlikte devlet üretimi özel sektörü tamamen dışlamış veya özel sektör devletle rekabet edemez hale gelmiştir. Devlet tekelinin olduğu bazı mal ve hizmet üretimi ise düşük kalite, yüksek maliyet ve devlet bütçesi üzerinde ağır yük ile sonuçlanmıştır.

Yanıt Açıklaması: Devlet ekonomik yapıya yön vermek ve düzenlemek, kaynakların etkin kullanımını sağlamak, dışsallık söz konusu olan üretim faaliyetlerini üstlenmek vb. nedenlerle kamu girişimciliğinde bulunmaktadır. Ekonomik nedenler dışında devlet, sosyal nedenlerle de kamu girişimleri kurarak ekonomiye aktif olarak müdahale etmektedir. Sosyal nedenlerin başında gelir ve servet dağılımındaki eşitsizlikleri azaltmak, istihdamı yükseltmek vb. nedenler sayılabilir.

Yanıt Açıklaması: Ekonomik regülasyonlar, kendi içerisinde “yapısal regülasyonlar (structural regulations)” ve “davranış regülasyonları (conduct regulations)” olarak ikiye ayrılmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap D şıkkıdır.