Kamu Ekonomisi 1

Yanıt Açıklaması: Yarı kamusal mallar; faydası bölünebilen, pazarlanabilen ve topluma önemli ölçüde dışsal faydalar yayan mallar olarak tanımlanmaktadır. Dolayısıyla doğru cevap A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Yapısal regülasyonlar, piyasaların etkin işleyişine yönelik devlet tarafından yapılan düzenleme ve müdahalelerdir. Piyasada eksik rekabet ve haksız rekabeti ortadan kaldırmaya ve rekabete fonksiyonel işlerli kazandırmayı amaçlayan her türlü düzenlemeler yapısal regülasyonları ifade etmektedir.

Yanıt Açıklaması: Demsetz, piyasada tam rekabetin sağlanması için piyasa girişte potansiyel firmalar arasında piyasada faaliyet gösterme imtiyazı için rekabetçi bir ihale düzenlenmesi gerektiğini öne sürmüştür.

Yanıt Açıklaması: Merit ve demerit mallar, bölünebilir, tüketimden mahrum bırakma yani dışlama ilkesinin uygulanabildiği ancak bir bedel karşılığında sunulması mümkün olmayan, daha doğru bir ifadeyle bedel karşılığında sunulması arzulanmayan mallardır. Bu özellikteki mallardan pozitif dışsal ekonomiler yayan mallar “merit mallar”, negatif dışsal ekonomiler yayan mallar ise “demerit mallar” olarak adlandırılmaktadır. Merit mallara örnek olarak ilkokul eğitimi, huzurevleri, kimsesiz çocuk bakım ve yetiştirme merkezleri, akıl hastaneleri vb. hizmetleri gösterebiliriz. Demerit mallar için ise uyuşturucu kullanımı, sigara ve alkol kullanımı, pornografik film ve video klüpleri vb. hizmetler gösterilebilir. Her toplumda bu ve buna benzer hizmetlerin sunulmasında özel kişi ve kurumların katkıları mevcuttur. Gönüllü organizasyonlar, hayırsever kuruluşlar, kâr amacı gütmeyen kuruluşlar ve vakıflar bu tür malları sunmaya çalışmaktadırlar.

Yanıt Açıklaması: Dengesiz büyüme hipotezinin sahibi W. Baumol'dur. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: 1985 sonrasında devletin yeniden yapılandırılması yönündeki uygulamalar temel olarak dört noktada yoğunlaşmıştır. Bunlar; Refaha yönelik kamu kaynaklı programların azaltılması, Kamudaki yönetim tekniklerindeki değişiklikler, Deregülasyon ve liberalizasyon yoluyla rekabetin sağlanması, Özelleştirme.

Yanıt Açıklaması: Kamu ekonomisinin genişlemesinin ortaya çıkardığı sonuçları "teorik" ve "analitik" olarak iki şekilde incelemek mümkündür.

Yanıt Açıklaması: Bugün merkezi idarenin payının küçültülmesi ve etkinliğinin artırılması anlamında birtakım hiz- metlerin sunumu merkezi idareden yerel idarelere kaydırılmaktadır. Avrupa Yerel Yönetimler Özerk- lik Şartı’nın getirdiği “hizmetlerin halka en yakın üretim birimlerince sunulması” ilkesine bağlı ola- rak yerel nitelikte olan hizmetlerin sunumunda ye- rel yönetimlerden yararlanılması merkezi idarenin iş yükünü hafifletmektedir. Bu adem-i merkeziyet- çi yapı, sadece federal yapıdaki devletler için değil üniter yapıdaki devletlerde de giderek uygulama alanı bulmaktadır

Yanıt Açıklaması: İçsel Ekonomiler İşletme büyüklüğü veya üretim ölçeğindeki artış nedeniyle firmaların kendi içinde sağladığı olumlu ve olumsuz etkilere içsel ekonomiler (internal economies) adı verilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Reaganizm ve Thatcherizm politikaları; 1980 sonrasında İngiltere (Margaret Thatcher’ın başbakanlığı döneminde) ve ABD’de (Ronald Reagan’ın başkanlığı döneminde) uygulanan, piyasa ekonomisi, özelleştirme, mali disiplin ve vergi oranlarının düşürülmesi şeklinde uygulanan ekonomi politikalarına verilen addır.

Yanıt Açıklaması: Bugün için devletin mali alandaki rol ve fonksiyonlarında belirleyici olan en önemli etken globalleşme olgusudur.

Yanıt Açıklaması: Tam rekabet değil eksik rekabettir.

Yanıt Açıklaması: Devletin Büyümesine Yol Açan Sosyal Faktörler Nüfus Artışı Gelir ve servet dağılımının dengeli olması Geri kalmış bölgeler sorunu Konut sorunu Terör Sosyal yardım ve sosyal hizmetlerin sağlanması Sosyal tazminler Sosyal güvenlik hizmetleri Teknolojik değişme (Tablo 4.2)

Yanıt Açıklaması: Alan H. Meltzer ve Scott F. Richard adlı iktisatçılara göre sıçrama etkisi kamu harcamalarının büyümesini açıklamakta yeterli değildir. Kamu harcamaları savaşın olmadığı normal dönemlerde de artmaktadır. Özellikle soğuk savaş ve askeri açıdan diğer ülkelere korku vermek amacıyla devlet savunma harcamalarını arttırmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Globalleşme devletin mali alandaki rolünün yeniden sorgulanmasına neden olmuştur. Globalleşmenin ülkeler için sağladığı avantajlar yanında özellikle gelişmekte olan ülkeler açısından risk taşıyan yönlerine karşı gerekli tedbirlerin alınmasının devletin görevlerinden biri olduğu savunulmaktadır. Hükümetlerin geçmişte iyi işler yaptığı alanlarda bile küreselleşen bir dünya ekonomisinin gereklerine uyum sağlayamayacaklarından kaygı duyulmaktadır. Dolayısıyla globalleşme sürecinin dışında kalmanın imkansızlaştığı dünyada ülkelerin ellerindeki en önemli aracın rekabet olacağı düşünülmektedir. Bu nedenle global dünyada devletin yeni rolünün ülkenin uluslararası alanda rekabet gücünü artırıcı politikalar uygulaması olduğu ileri sürülmektedir.

Yanıt Açıklaması: Teknolojik değişim, hizmetlerin yaygınlaştırılmasına ve piyasaların daha büyük bir rol oynamasına imkan veren yeni fırsatlar yaratmıştır. Bu değişiklikler, devlet için yeni ve farklı roller anlamını taşımıştır. Devletler, artık mal ve hizmet sunan değil, piyasanın işleyişini kolaylaştıran ve düzenleyen unsurlardır.

Yanıt Açıklaması: Bütçe açığı, devlet bütçesinde giderler toplamının gelirler toplamından fazla olması durumudur.

Yanıt Açıklaması: Dolaylı ve dolaysız vergilerin oranları artmamıştır

Yanıt Açıklaması: Kamu çıkarı teorisi, regülasyonların ölçek ekonomilerinden, dışsal ekonomilerden, kamu mallarından, aksak rekabetten ve eksik enformasyon gibi çeşitli sebeplerden kaynaklanan piyasa başarısızlıklarının giderilerek toplumsal refahın maksimize edilmesi amacına dönük olarak uygulanması gerektiğini savunan teoridir.

Yanıt Açıklaması: Refah devleti: vatandaşlarına minimum bir geliri garanti ederek, hastalık, yaşlılık, işsizlik gibi sosyal riskleri karşılayabilecek güce kavuşturmayı amaçlayan; tüm vatandaşlara belirli sosyal hizmetleri sunma sorumluluğunu alan ve devletin ekonomiye aktif müdahalelerde bulunmasını öngören bir devlet modelidir.