Kamu Ekonomisi 1

Yanıt Açıklaması: Bir ekonomik birimin üretim ve/veya tüketim faaliyeti sonucunda, başka birey ya da firmaların fayda ve/veya maliyet fonksiyonlarının olumsuz olarak etkilenmesine “negatif dışsallık” denir

Yanıt Açıklaması: Siyasal sürecin en önemli aşamalarından olan karar alma (oylama) sürecinde yaşanan sorunlar politik başarısızlıklara neden olabilmektedir. Bu başarısızlıklar temsil sorunundan kaynaklanabileceği gibi, yasama organındaki temsilciler arasındaki ilişkilerden de kaynaklanabilir.

Yanıt Açıklaması: Geniş anlamda Özelleştirme; “milli ekonomide serbest piyasa ekonomisini güçlendirecek ve devletin iktisadi faaliyetlerinin sınırlandırılmasını veya tamamen ortadan kaldırılmasına neden olacak tüm uygulamalar” olarak tanımlanır.

Yanıt Açıklaması: Organizasyonel performansın ölçülmesinde kullanılacak kriterleri başlıca 7 ana başlık altında toplayabiliriz. Bunlar: • Kalite, • Verimlilik, • Karlılık, • Maliyet, • Yenilik, • Müşteri memnuniyeti, • Çalışanların memnuniyeti’dir. Bu performans kriterleri ya da performans göstergeleri da kendi içerisinde alt gruplara ayrılabilir.Örneğin, kalitenin ölçülmesinde başlıca şu boyutlardan söz edilebilir: İnsan kalitesi, sistem kalitesi, yönetim kalitesi, ürün ve hizmet kalitesi. Bu belirtilen kalite boyutları da daha spesifik olarak incelenebilir.

Yanıt Açıklaması: Neo-klasik iktisadi düşüncenin ele aldığı aksak rekabet, dışsallıklar, ölçek ekonomileri, asimetrik enformasyon sorunu ve kamusal malların üretimindeki yetersizlikler “piyasa başarısızlığı” olarak adlandırılmakta ve piyasanın kaynak kullanımında ve dağılımındaki eksikliklerini ortaya koymaktadır.

Yanıt Açıklaması: Özel girişimcilik, gerçek veya tüzel kişilerin kâr sağlama motifine dayalı olarak yaptıkları iktisadi faaliyetlerdir. Özel girişimciliğe “ticari girişimcilik” adı da verilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Kamu girişimciliğinin günümüzde en yaygın olan türü kamu iktisadi girişimciliğidir. Genellikle kamu girişimciliği denildiğinde kamu iktisadi girişimciliği anlaşılmaktadır. Ekonomik faaliyet alanlarında kamu yönetimi girişimciliğinin çeşitli yetersizliklerinin görülmesi üzerine özellikle İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra kamu iktisadi girişimciliği yaygın bir hal almıştır. Bunun başlıca nedeni ise kamu iktisadi girişimciliğinin, kamu yönetimi girişimciliğine oranla daha olumlu yanlarının bulunmasından kaynaklanmıştır. Günümüzde bütün dünyada en yaygın bir kamu girişimi türü olan kamu iktisadi girişimleri de literatürde tamamen açıklığa kavuşturulamamış bir kavramdır. Kamu iktisadi girişimleri, bir kanun veya kanunun verdiği yetkiye dayanılarak özel mallar üretmek üzere, ticari ve sınai alanda piyasa koşullarına göre çalışmak ve sosyal fayda/maliyet ilişkilerini de göz önünde bulundurmak amacıyla kurulan, tüzel kişilikleri, idari ve mali özerklikleri bulunan, yönetiminde ve sermayesinde kamunun hakim olduğu girişimlerdir. Doğru yanıt C'dir.

Yanıt Açıklaması: Toplumun kaynaklarının optimum kullanımını sağlayacak şekilde kamu sektörü ve özel sektör arasında kaynak tahsisini belirleyebilmek için iki kesimin performanslarının karşılaştırılması ve buna dayalı olarak kaynak tahsisinin gerçekleştirilmesi en makul çözüm olarak görülmektedir. Her ne kadar kamu ve özel sektör arasında performans karşılaştırmalarına ilişkin eksiklik ve yetersizlikler söz konusu olsa da, bu alandaki çalışmaların sonuçlarını dikkatlice değerlendirmek gerekse de bu tür çalışmaların önemli bilgiler sunduğu açıktır.

Yanıt Açıklaması: Organizasyonel performansı belirleyen başlıca üç temel faktör bulunmaktadır: • Mülkiyet yapısı, • Yönetim yapısı, • Piyasa yapısı. pazar ve piyasa kavramları alıcı ve satıcının karşılaştığı değişimin gerçekleştiği yerlerdir.

Yanıt Açıklaması: Ahlaki zarar (moral hazard), bireylerin gerekli özeni ve dikkati göstermemesi nedeniyle ekonomik kayıp veya kayıpların artacağı ihtimalinin oluşması durumunu açıklamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Kamusal regülasyonların sebep olduğu maliyetlerin başında “idari maliyetler (administrative costs)” gelmektedir. Regülasyon bir süreçtir. Bir regülasyonun birinci süreci yasama, yani piyasa ekonomisine yapılacak olan müdahalenin yasallaşmasıdır. İkinci süreç ise regülasyon ile ilgili kurumların oluşturulmasıdır. Daha sonra politika oluşturma süreci, regülasyonun uygulanması ve izlenmesi süreçleri birbirini takip eder.Son süreç ise denetlemedir.

Yanıt Açıklaması: İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra kamu sektörünü payının artmasındaki temel etken, ülkelerin kamu kaynaklı refah programlarına ve teşvik politikalarına ağırlık vermeleri olmuştur. Dolayısıyla kamu harcamalarındaki artışla birlikte bu dönemde kamu harcamalarının kompozisyonu da değişmiştir. Refah devleti anlayışının getirdiği bu yeni kompozisyonda, işsizlik yardımı gibi prim esasına dayanmayan refah programları önemli bir yer tutmuştur. Bu tür programlara yukarıda belirtilen sosyal nitelikli diğer hizmetlerdeki artış da eklenince kamu harcamalarının boyutu önemli rakamlara ulaşmıştır. Refah devleti, vatandaşlarına minimum bir geliri garanti ederek, hastalık, yaşlılık, işsizlik gibi sosyal riskleri karşılayabilecek güce kavuşturmayı amaçlayan; tüm vatandaşlara belirli sosyal hizmetleri sunma sorumluluğunu alan ve devletin ekonomiye aktif müdahalelerde bulunmasını öngören bir devlet modelidir.

Yanıt Açıklaması: Dışsal maliyetin ortadan kaldırılması için ileri sürülen yaklaşımlar; Kaldor-Hicks Yaklaşımı Denkleştirme Ölçütü (I. öncül Doğru olur) Scitovsky Yaklaşımı (II. öncül Doğru olur) Düzenleyici Vergiler (III. öncül Doğru olur) biçiminde sıralanabilir. Buna göre tüm öncüller doğru olur. Dolayısıyla Doğru Cevap E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Keynezyen iktisatçılara göre iktisat politikasının amaçları ve bu amaçları gerçekleştirmek için kamu ekonomisinin üstlenmesi gereken fonksiyonlar;Kaynak kullanımında ve kaynak dağılımında etkinlik sağlanması fonksiyonu,Adil bir gelir ve servet dağılımı sağlanması fonksiyonu,Ödemeler bilançosunda denklik sağlanması fonksiyonu,İktisadi büyüme ve kalkınmanın sağlanması fonksiyonu,İktisadi istikrarın sağlanması fonksiyonu.

Yanıt Açıklaması: servet dağılımında adalet

Yanıt Açıklaması: Sübvansiyonlar, devlet tarafından özel ve kamusal teşebbüslerin üretiminin teşviki ve idamesi için yapılan ayni ve/veya nakdi yardımlardır.

Yanıt Açıklaması: Kamu fonlarının çok sayıda projeye dağıtılması nedeniyle yatırımların zamanında tamamlanamaması, kaynakların verimsiz olarak kullanılması sonucunu doğurmaktadır.

Yanıt Açıklaması: ÖZELLEŞTİRMENİN AMAÇLARI Özelleştirmenin Ekonomik Rasyoneli: Serbest Piyasa Ekonomisini Güçlendirmek Özelleştirme Sosyal Rasyoneli: Servetin Geniş Kitlelere Yayılmasını Sağlamak Sermaye Piyasasını Geliştirmek KİT’lerin Hazine ve Merkez Bankası Üzerindeki Yükünü Hafifletmek KİT’lerdeki Gizli İşsizliği Ortadan Kaldırmak Yabancı Sermayenin Ülkeye Girişini Sağlamak Devlete Gelir Sağlamak

Yanıt Açıklaması: Devletin bir girişimci olarak piyasada yer almasının birçok nedenleri vardır. Bu nedenler ülkelerin gelişmişlik düzeyine, hatta bunun ötesinde ülkeden ülkeye tamamen değişebilmektedir. Choski, kamu girişimciliğinin nedenlerini maddeler halinde şu, şekilde sıralamıştır: • Özel teşebbüse destek ve öncülük etmek, • Monopolleri kontrol etmek, • Petrol ve gaz gibi doğal kaynakları işletmek, • Kamu hizmetlerini yürütmek, • Yatırımlardan kazanç sağlamak, • Kaynakların etkin kullanımını sağlamak, • Özel teşebbüsün yok olmasını önlemek, • Dışsallıklarda denge sağlamak, • Kalifiye idareci ve teknisyen yetiştirmek, • İstihdamı yükseltmek, • Üretimi arttırmak, • Gelir dağılımındaki eşitsizlikleri azaltmak, • Bölgesel kalkınmayı ilerletmek, • Fiyat istikrarını temin etmek, • Zorunlu ihtiyaçları sübvanse etmek, • Modernizasyon getirmek, • Döviz kazanmak/biriktirmek, • İhracatı arttırmak, • Sosyalizmi gerçekleştirmek, • Yurt içindeki sermayedarların gücünü dengelemek, • Ulusun kendi kendine yeterliliğini arttırmak, • Ulusal prestiji arttırmak, • Kamu politikasını tamamlamak, • Ulusal güvenliği sağlamak, • Çok uluslu şirketlerde denge sağlamak. Doğru yanıt E'dir.

Yanıt Açıklaması: Jones, kamu girişimi kavramını ortaya koymaya çalışırken iki kriterden yararlanmıştır. Birincisi “mülkiyet”, ikïncisi ise yapılan faaliyetin “sonuç” kısmıdır. Mülkiyeti ve karar verme kamuya ait olup,  savunma ve diplomasi gibi tam kamusal nitelikteki mal ve hizmetler üreten kurumlara “kamu kurumları” denir.