Kamu Ekonomisi 1

Yanıt Açıklaması: Kamusal malların önemli özelliklerinden birisi de “bölünmezlik” özelliğidir. Özel mallar, tamamen “bölünebilir”, yani tüketimde rakip mallardır. Bir bireyin özel mal tüketimi sadece kendisine ait olabilir ve bu maldan diğer bir bireyin tüketimi engellenebilir.

Yanıt Açıklaması: “Ürünlerin yaşam devri” yenilik kriterine ait bir kavramdır. Yenilik organizasyonel performans kriterlerinden biridir. Organizasyondaki yeni buluşlar, yeni ürünlerin yaşam devri vs. kriterler esas alınarak organizasyonda yenilik ve yaratıcılığın ne ölçüde var olduğu tespit edilebilir. Ar-Ge harcamaları ve diğer yeni temel teknolojiler açısından organizasyonun mevcut durumu diğer organizasyonlar ile karşılaştırılabilir.

Yanıt Açıklaması: Girişimciliğin iki yönü bulunmaktadır; özel girişimcilik ve kamu girişimciliği. Özel girişimcilik, gerçek veya tüzel kişilerin kâr sağlama motifine dayalı olarak yaptıkları iktisadi faaliyetlerdir. Özel girişimciliğe “ticari girişimcilik” adı da verilmektedir. Kamu girişimciliği ise özel girişimcilikten oldukça farklı bir kavramdır. Her şeyden önce özel girişimlerde çoğunlukla “kâr motifi” esas olduğu halde kamu girişimlerinde “kamu yararı motifi” öne geçmektedir.

Yanıt Açıklaması: Kamu harcamalarının artmasında savaş ve sanayileşmenin etkili olduğunu savunan iktisatçılar Abromowitz ve Eliasberg'tir. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Direkt fayda, proje ürünlerini doğrudan kullananların elde ettikleri faydadır. Bu ürünleri kullanan bireylerin ödemeye hazır oldukları fiyat, direkt faydayı temsil eder. Endirekt fayda ise proje ürünleri dışında kullananların dışarıdaki bireylerin elde etmiş oldukları faydadır. Cevap A şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Oligo­pol piyasa, bir ürünü az sayıda üreten firma­nın bulunduğu piyasa yapısına verilen addır.

Yanıt Açıklaması: Günümüzde piyasalarda haberleşme ve bilgi elde etme olanaklarının farklılığı nedeniyle tam rekabet piyasasının şeffaflık özelliği gerçekleştirilememektedir. Dolayısıyla doğru cevap E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: “kamu teşebbüsü “ekonomik amaç için kamunun tahsis ettiği kaynakları kullanarak bir bedel karşılığında mal ve hizmet üreten, devletin sermaye, yönetim ya da denetim açısından doğrudan ya da dolaylı egemen ya da söz sahibi olduğu” kuruluşlardır.”

Yanıt Açıklaması: Kamu projelerinin uygulanması dolayısıyla yapılan maliyetler bazen parasal olarak ifade edilemeyebilir. Örneğin, sulama projesi ile doğal güzelliğin bozulmasında belirli toplumsal bir maliyet söz konusudur. Bu maliyetin parasal olarak ifade edilebilmesi gerçekten de güçtür. İşte bu tür para birimi ile ifade edilemeyen maliyetlere gayri maddi maliyet denilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Esas itibariyle gölge fiyatlara, piyasanın tam rekabet şartlarına sahip olmadığı veya kaynakların tam kullanımının sağlanamadığı ya da malların fiyatlarının (ücretlerin, faiz oranlarının, döviz kurunun vb) serbest olarak değil de, devlet müdahalesi altında oluştuğu durumlarda başvurulur.

Yanıt Açıklaması: Kahn tarafından önerilen ve daha sonra Chenery tarafından geliştirilen proje, sosyal marjinal verimlilik ölçütü olarak bilinen projedir.

Yanıt Açıklaması: Bu görüş Sam Peltzman'a aittir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Gölge Fiyat , piyasada gözlemlenen fiyatların yetersiz olduğu ya da fiyatın hiç oluşmadığı durumlarda toplumsal fayda ve maliyetleri yansıtması için mallara ve faktörlere bağlanan fiyatlardır.

Yanıt Açıklaması: Fayda-maliyet analizi kamu kesiminin bütün alanlarında uygulanabilir bir niteliğe sahip değildir. Fayda-maliyet analizi, esasen piyasa değeri olan kamu yatırım projeleri için uygulanabilir. Bu yatırım projelerinin en önemlileri ise; sulama, kara yolları, ulaştırma, eğitim, sağlık ve elektrik projeleridir. Bu alanda fayda maliyet analizinin uygulanabilir olmasının temel nedeni, bu tür projelere kamu mallarının “bölünebilir” özellikte olmasından kaynaklanır.

Yanıt Açıklaması: Transfer Fiyatlaması; bir şirketin, ilişkili olduğu ana şirket, bağlı şirket, iştirak ve şubeleriyle yaptığı mal ve hizmet hareketlerinde oluşan fiyata verilen addır.

Yanıt Açıklaması: Mal ve hizmetlerin kalitesini değerlendirirken başlıca şu özelliklerin dikkate alınması gerekir: • Görüntü • Güvenilirlik • Cevap verme • Yeterlilik • Nezaket • Kredibilite • Güvenlik • Ulaşılabilirlik • İletişim. • Müşteriyi anlama Yeterlilik özelliği ; hizmetlerin yapılmasında kaliteli eleman istihdam edilmesi durumunu ifade eder.

Yanıt Açıklaması: Ölçek ekonomileri” ve “doğal tekel” piyasa başarısızlıklarına neden olan ikinci bir faktördür. Ölçek ekonomilerinin piyasada başarısızlıklara neden olmasına yol açan sebeplerin başında bu üretim faaliyetinin gerektirdiği hacim gelmektedir. Ölçek ekonomileri üretim düzeyinin artmasıyla birlikte maliyetlerin düştüğü piyasaları tanımlamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Fayda, içsel fayda-dışsal fayda, gerçek fayda Parasal fayda, direkt fayda-endirekt fayda, maddi fayda-gayri maddi fayda şeklinde sınıflandırılabilir.

Yanıt Açıklaması: Fayda ve maliyet analizini teorik seviyede ele alan ilk çalışma 1844 yılında J. Dupuit tarafından yapılmıştır.

Yanıt Açıklaması: Kamu iktisadi girişimleri özel mal ve hizmetler üretmektedirler. Kamu iktisadi girişimleri devlet bütçesi dışında özerk bütçelerle yönetilirler. Bununla birlikte, kamu iktisadi girişimleri genel bütçeden yardım alabildikleri gibi, kârlarının da kısmen genel bütçeye devredilmesi mümkündür.Kamu iktisadi girişimlerinin kendilerine mahsus ayrı muhasebeleri vardır. Devlet muhasebesi esaslarına göre değil ticari muhasebe (genel muhasebe) esaslarına göre yönetilirler.Kamu iktisadi girişimleri, uygulamada devlet işlemlerine uygulanan esas ve usullere tabi değildirler. Genellikle personel işlemleri, devlet personel rejiminin dışında tutulmaktadır. Alım satım işlemlerinde ihale sistemi yönünden ayrı esaslara tabidirler. Kamu iktisadi girişimlerinin tüzel kişilikleri, idari ve mali özerklikleri vardır. İdari özerklik, girişimin devlet dışında kendi organları vasıtasıyla yönetilmesini ifade eder. Mali özerklik ise girişimin kendi mal varlıklarının bulunması demektir. Doğru cevap D' dir.