Para ve Banka

Yanıt Açıklaması: Yüksek kaldıraç oranı kullandırılan kredinin sermaye’ye bölünmesi ile elde edilir. Buna göre en yüksek kaldıraç oranı 360/90=4 olmaktadır.

Yanıt Açıklaması: İslami bankacılık, faizsiz bankacılık ya da özel finans kuruluşları adıyla da bilinen bu kurumlar Türkiye’de ilk defa 1985 yılında faaliyete geçmişlerdir.

Yanıt Açıklaması: Bu madde iki açıdan önem taşır. Birincisi, temel amacı ‘fiyat istikrarı’ olarak saptamıştır. İkincisi, bu madde ile TCMB’ye araç bağımsızlığı kazandırılmıştır. Aynı maddede ‘TCMB’nin temel yetkileri’ de sıralanıyor: “Banka, fiyat istikrarını sağlamak amacıyla bu Kanun’da belirtilen para politikası araçlarını kullanmaya, uygun bulacağı diğer para politikası araçlarını da doğrudan belirlemeye ve uygulamaya yetkilidir”. Bu da araç bağımsızlığına ilişkin bir maddedir.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Banka dışı kesimden bir kişi, bankada bulunan mevduatını çekip nakit olarak tutmaya başlarsa dolaşımdaki para miktarını arttıracak ve rezerv miktarını azaltacaktır. Bankacılık kesiminin rezervlerindeki her bir birimlik artışın, bir birimden fazla mevduat artışına yol açtığını biliyoruz. Benzer bir şekilde rezervlerdeki bir birimlik azalış, mevduatlarda ve kaydi para yaratma sürecinde bir birimden fazla azalışa yol açacaktır. Diğer yandan dolaşımdaki para miktarındaki (C) bir birimlik artış, para arzını (M1=C+D) sadece bir birim arttıracaktır. Bu iki etkiyi bir araya getirdiğimiz zaman, para tabanı sabitken nakit oranının yükselmesiyle oluşan dolaşımdaki para miktarı artışının para arzını azaltacağını söyleyebiliriz. Yani, rezervlerdeki azalışa bağlı olarak para arzındaki azalma, dolaşımdaki para miktarındaki artışa bağlı olarak para arzındaki artmadan daha büyük olacaktır.

Yanıt Açıklaması: Döviz kurunda oluşabilecek dalgalanmaların, önemli bir makro-ekonomik değişkenin alacağı değerlerdeki belirsizliği arttırması; dalgalı döviz kuru rejiminin en büyük sakıncasıdır, avantajı değildir.

Yanıt Açıklaması: Tarihte yaşanan hiperenflasyonların temel nedeni merkez bankalarının kamu açıklarını finanse etmesidir.

Yanıt Açıklaması: Çeşitli finansal istikrarsızlık kaynakları var. En önemlileri şunlar: Açık döviz pozisyonu, vade uyuşmazlığı, sorunlu krediler, yetersiz sermaye, likidite yetmezliğidir.

Yanıt Açıklaması: Enflasyon hedeflemesi uygulayabilmek için en önemli ön koşullardan biri Merkez bankasının bağımsız olmasıdır.

Yanıt Açıklaması: İç gecikme, takip edilmekte olan para politikasında bir değişikliğe ihtiyaç duyulduğu an ile merkez bankasının para politikasındaki değişikliği uygulamaya başladığı an arasında geçen zamandır. İç gecikme aynı zamanda teşhis gecikmesini de içermektedir. Dış gecikme ise belli bir politikayı uygulamaya soktuktan sonra, bu politika kapsamında değişmesi beklenen hedef değişkenin etkilendiği zamana kadar geçen süredir.

Yanıt Açıklaması: Deflasyondan çıkış oldukça uzun sürebilmektedir. İki nedenle. Birincisi, deflasyonist sürece bir kere girildiğinde, ekonomik birimlerde gelecek dönemlerde fiyatların daha da düşeceği beklentisi oluşacak ve planlanan harcamalar sonraki dönemlere ertelenecektir. Yani, bireyler bugün almayı planladıkları malları, daha sonra almayı tercih edeceklerdir. Bir taraftan fiyatlar genel seviyesinde yaşanan düşüşler şirketlerin karlılığını önemli ölçüde azaltacak, diğer taraftan ise harcamaların ertelenmesine bağlı olarak toplam talep azalmaya devam edecektir. Bu süreçte maliyetlerde bir azaltmaya gidilmek amacıyla işten çıkartmalar ve ücretlerde indirimler olacaktır. Deflasyondan çıkmanın zaman almasının ikinci nedeni likidite tuzağı ile ilgilidir. Likidite tuzağı, bir ekonomide gerçekleşen üretim düzeyi potansiyel üretim düzeyinin altındayken nominal faizlerin sıfır sınırına düşmesidir. Nominal faiz oranları sıfırın altına inemez. Faiz oranlarının sıfır veya sıfır sınırında olması durumunda ekonomik birimler servetlerini yoğunlukla olarak para olarak tutacaklardır. Eğer servetlerini tahvil olarak tutarlarsa, faiz oranları ileride artacak olursa ellerinde tuttukları tahvillerin fiyatları düşecektir. Bu tahvilleri satmaya kalkarlarsa getiri oranları negatif olacaktır. Çünkü nominal faiz sıfıra eşittir.

Yanıt Açıklaması: Piyasada maden içeriği yüksek olan ve düşük olan aynı nominal birimde mal para bulunuyorsa tüketiciler değerli olanı tutarak düşük değerli olanı harcamayı tercih edeceklerdir. Böylece Para ve Finansal Sistem piyasada “kötü para iyi parayı kovacaktır”. Buna Gresham Yasası adı verilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Finansal sistemde fon akışı iki kanaldan gerçekleşebilir. Bu kanallardan ilkinde fon akışı aracı kullanılmadan finansal piyasalar üzerinden gerçekleşir, buna doğrudan finansman adı verilir. İkinci kanal ise fon akışının finansal kurumlar aracılığı ile gerçekleştirildiği dolaylı finansman kanalıdır. Örneğin tasarruflarını değerlendirmeye çalışan bir kişi parasıyla bir bankadan hazine bonosu alıyorsa, bu işlem dolaylı finansman kanalından gerçekleşmiştir. Ancak aynı kişi yetkili bir borsa satıcısı (dealer) aracılığı ile hisse senedi alıyorsa bu durumda işlem doğrudan finansman kanalından gerçekleşmiştir. Her iki durumda da fonlar tasarruf sahibinden finansal sisteme aktarılarak fon kullanıcılarına yönelmiştir. Üçüncü ünitede göreceğimiz üzere tüm dünyada dolaylı finansman doğrudan finansmandan çok daha yaygındır. Bu nedenle finansal kurumlar finansal sistemin en önemli aktörlerindendir.

Yanıt Açıklaması: Zorunlu Karşılık Sistemi Bankaların hangi yükümlülüklerinin zorunlu karşılık uygulamasına tabi olduklarını TCMB belirliyor. Zorunlu karşılığa tabi yükümlülükler iki haftada bir cuma günleri itibarıyla hesaplanıyor.

Yanıt Açıklaması: Banka Bilançosu-Özkaynak Yönetimi

Yanıt Açıklaması: Sermaye piyasasının değeri ve mevduat bankalarının yerli varlıkları sistemde yer alan yerli ve yabancı finansal varlıkları tanımlar, bu toplamın GSYİH bölünmesi ise sistemdeki likit fonların reel kapasite artışını tanımlayan GSYİH içindeki payını bize tanımlar. Bu ise finansal sistemin ölçülmesini sağlar. Elbette farklı finansal sistemin büyüklüğünü tanımlayan farklı ölçütler geliştirilebilir. Ancak seçenekler arasında doğru olarak tanımlanan ölçüt A seçeneğinde verilen bileşenlerdir.

Yanıt Açıklaması: Sabit döviz kuru rejimi'nde yurtiçi faiz hadlerinin yurtdışı faiz hadlerine yakınsaması istenilir, yurtdışı faiz hadlerini geçmesi değil.

Yanıt Açıklaması: Resmi dolarizasyon, yerli paranın kullanımdan kaldırılıp yabancı bir paranın kullanılmasıdır. Genellikle o başka para ‘dolar’ olmaktadır; bu nedenle rejimin adı ‘dolarizasyon’dur. Bu eyleme hükümetçe karar verildiği için de ‘resmi’ denilir. Temel amaç, kullanılmaya başlanılan paranın saygınlığından yararlanmak. Böylelikle mesela yurtiçi faiz oranını o gelişmiş ülkenin düşük faiz oranı düzeyine getirmektir. Çok küçük ülkelerin uygulamaları bir tarafa bırakıldığında resmi dolarizasyonun en çok bilinen iki örneği Ekvator ve Panama’dır.

Yanıt Açıklaması: Finansal kesimin yabancı para (döviz) cinsinden borcu vardır. Mesela bankalar döviz cinsinden mevduat toplar. Ayrıca yurt dışındaki bankalardan borç alırlar. Bankaların elbette yabancı para cinsinden varlıkları da vardır. Örneğin, döviz cinsinden kredi açarlar ya da döviz cinsinden çeşitli ülkelerin hazinelerinin tahvillerini tutarlar. İşte finansal kesimin döviz borçları ile döviz cinsinden varlıkları arasındaki farka döviz cinsinden açık pozisyon denir. Bu fark ne kadar fazlaysa finansal kesimin döviz pozisyonu da o kadar çok açık veriyor demektir. Bu açık arttıkça finansal kurumlar döviz kurundaki sıçramalara karşı son derece kırılganlaşırlar.