Temel İdare Hukuku

Yanıt Açıklaması: Memurlar için sadece dernek kurma ve bunlara üye olma yasağı vardır; vakıflar konusunda böyle bir kurala rastlanmamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Devletin, olağanüstü hâllerde (olağanüstü hâl, savaş ve seferberlik gibi) vatandaşlar için getirebileceği para, taşınır mal ve çalışma yükümlülüklerine hukukta “istimval” adı verilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Memurlar siyasi iktidarlardan bağımsız olarak görev yaparlar. Siyasi iktidarlar değişse bile, memur lar görev yapmaya devam ederler. Yani güvenceli bir statüde görev yaparlar. Doğru cevap E şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: İdarenin kusurunun ispatlanmasının zorluğu nedeniyle, bazı durumlarda idarenin kusurlu olduğu varsayılmakta yani kusur karineleri kabul edilmektedir. Böylece ispat külfeti tersine çevrilerek, idare kusursuzluğunu ispatlama yükümlülüğü altına sokulmaktadır. Bu anlamda; a) bayındırlık eserlerinden kaynaklanan zararlar, b) kamu hastanelerindeki tedavi faaliyetlerinden kaynaklanan zararlar, c) kamu hizmetinin organizasyonundaki eksiklik sebebiyle ortaya çıkan zararlarda, idarenin kusurlu olduğu karine olarak kabul edilmektedir. Bu durumda davacı idarenin kusurunu ispatlamaktan kurtulmakta, idare kusursuzluğunu ispatlamak zorunda kalmaktadır.

Yanıt Açıklaması: I. Mezuniyetsiz veya kurumlarınca kabul edilen mazereti olmaksızın görevin terk edilmesi ve bu terkin kesintisiz 10 gün devam etmesi hâlinde, yazılı müracaat şartı aranmaksızın, çekilme isteğinde bulunulmuş sayılır. II. İstifa eden memurlar altı ay geçmeden devlet memuru olamazlar. III. Memur olma koşullarından birinin eksik olduğu sonradan öğrenilirse veya koşullardan biri sonradan eksilirse, memurluk görevi sona erer (DMK, m.98/b). Örneğin, memurun rüşvet suçundan mahkûm olması veya vatandaşlıktan çıkarılması hâlinde, memurluğu kendiliğinden sona erer. Doğru cevap B şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Pazar ve panayır yerleri, yollar, meydanlar ve köprüler, orta malları sınıfında yer alırken; kütüphaneler hizmet malları arasında yer almaktadır. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: O¨zürsüz olarak bir yılda toplam 20 gün göreve gelmemek, memuriyetten ihraç cezasını gerektirir.

Yanıt Açıklaması: Bir kamu hizmetine tahsis edilmiş ve o hizmet için biçimlendirilmiş, o hizmetin parçası olacak şekilde düzenlenmiş mallar, hizmet mallarını oluşturur. Okul binası, hastane binası, adliye binası hizmet mallarına örnektir. Hizmet malları, kamusal mal niteliğini tahsis işlemi ile kazanır. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap e şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Kamulaştırma, mülkiyet hakkına müdahale niteliğinde olduğundan, kamulaştırmanın esas ve usulleri kanunla düzenlenmelidir. Kamu tüzel kişilerinin ve kurumlarının sahip oldukları taşınmaz mal, kaynak veya irtifak hakları diğer bir kamu tüzel kişisi veya kurumu tarafından kamulaştırılamaz. Kamulaştırma ancak devlet ve diğer kamu tüzel kişileri tarafından yapılabilir. Doğru cevap C şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: İdare hukukunu ilgilendiren pozitif düzenlemeler, başı sonu belli bir kanun külliyatı haline getirilmemiştir. Çok sayıda kanun idare hukukunun konusunu oluşturmaktadır. Dolayısıyla idare hukuku dağınık bir hukuk dalıdır ve sorunun doğru cevabı B şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Belirtilen sürelerde mal bildiriminde bulunmayana bildirimlerin verileceği mercilerce ihtarda bulunulur. İhtarın kendisine tebliğinden itibaren otuz gün içinde mazeretsiz olarak bildirimde bulunmayana üç aya kadar hapis cezası verilir.

Yanıt Açıklaması: Hukuk dilinde “idare” birden fazla anlamı içerecek şekilde; bir yandan “idari faaliyet (idare etme işi-idari etkinlik-activite´) anlamında, diğer yandan “idari kuruluş (idari faaliyeti yerine getiren teşkilat-organe) anlamında kullanılmaktadır. “İdare” kavramı, hem kamu hukukunda hem de özel hukukta kullanılmaktadır. Tek başına “idare” kavramı kullanıldığında, kamu idareleri (kamu tüzel kişileri) kastedilmektedir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Kamulaştırma taşınmaz mallar için geçerli olan bir usul iken, istimval taşınır mallar için veya bedeni yükümlülükler için uygulanan bir yöntemdir. Ancak istimval yetkisinin kanunda açıkça düzenlenmiş olması gerekir. Ayrıca istimval kararının yargısal denetimi idari yargıda, bedel uyuşmazlıkları ise adlî yargıda görülür. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Söz konusu karardaki açıklamalar, idari sorumluluğun bağımsızlığı ile ilgilidir. Kısaca idari sorumluluk, özel hukuktan ve adli yargıdan bağımsız, kendine özgü ilkeleri olan bir sorumluluktur. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Aylıktan kesme cezasını gerektiren fiil ve haller şunlardır: (a) Kasıtlı olarak; verilen emir ve görevleri tam ve zamanında yapmamak, görev mahallinde kurumlarca belirlenen usul ve esasları yerine getirmemek, görevle ilgili resmi^ belge, araç ve gereçleri korumamak, bakımını yapmamak, hor kullanmak, (b) O¨zürsüz olarak bir veya iki gün göreve gelmemek, (c) Devlete ait resmi belge, araç, gereç ve benzerlerini özel menfaat sağlamak için kullanmak, (d) Görevle ilgili konularda yükümlü olduğu kişilere yalan ve yanlış beyanda bulunmak, (e) Görev sırasında amirine sözle saygısızlık etmek, (f) Görev yeri sınırları içerisinde herhangi bir yerin toplantı, tören ve benzeri amaçlarla izinsiz olarak kullanılmasına yardımcı olmak, (ı) Hizmet içinde Devlet memurunun itibar ve güven duygusunu sarsacak nitelikte davranışlarda bulunmak. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Yukarıdaki maddelerin hepsi sosyal devletin özelliklerindendir.

Yanıt Açıklaması: 1910 tarihli Menafii Umumiyeye Müteallik İmtiyazat Hakkında Kanun’a göre imtiyaz alabilecek kişiler Osmanlı (Türk) anonim şirketi statüsünde bir özel hukuk kişisi olmak zorundadır. Doğru cevap C şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: “Uyarma”, “kınama” ve “aylıktan kesme” cezaları “disiplin amiri” tarafından verilir. Kademe ilerlemesinin durdurulması cezası, atamaya yetkili amirler, devlet memurluğundan çıkarma cezası ise memurun bağlı bulunduğu kurumun yüksek disiplin kurulu tarafından verilebilir. Doğru cevap A şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Hizmetin gereği gibi, beklenildiği gibi yürütülmemesi sebebiyle bir zarar meydana gelmiş ise hizmet kötü işlemiş demektir. Buna göre doğru cevap A şıkkıdır.