Temel İdare Hukuku

Yanıt Açıklaması: Kamu görevlileri için grev yasağının kabul edilmesi, kamu hizmetinin devamlılığının bir sonucudur. Doğru cevap D şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: İptal davasının konusunu kesin ve yürütülmesi gereken işlemler yani icrai işlemler oluşturur. İcrai işlemler; “kamu gücünün, üçüncü kişiler üzerinde, ayrıca başka bir işlemin varlığına gerek olmaksızın doğrudan doğruya hukuki sonuçlar doğurması” olarak ifade edilmektedir. Yani icrai işlemler hukuk düzeninde değişiklikler meydana getiren işlemlerdir.  Kesin işlem ise, “idari karar alma sürecinin tamamlanarak nihai işlemin ortaya çıkması” demektir. İcrai olmayan işlemler ise bu niteliklere sahip olmayan işlemlerdir. Hazırlık işlemleri, idarenin iç işleyişine ilişkin işlemler ile bildirici işlemler icrai olmayan işlemlerdendir. Atama işlemi icrai bir işlem iken diğer şıklarda belirtilenler icrai olmayan işlemlerdendir.

Yanıt Açıklaması: Milli Güvenlik Kurulu, devletin varlığı ve bağımsızlığı, ülkenin bütünlüğü ve bölünmezliği, toplumun huzur ve güvenliğinin korunması hususunda alınmasını zorunlu gördüğü tedbirlere ait kararları değerlendirmesi amacıyla Cumhurbaşkanına sunar. Buna göre doğru cevap B şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Kanunda aksine bir düzenleme bulunmuyorsa, bir işlemin yapılmasında kullanılan usulün, o işlemin aksine işlem niteliğindeki işlemin yapılmasında (geri alınması, kaldırılması gibi) kullanılmasına usulde paralellik ilkesi denir.

Yanıt Açıklaması: Davranışta bulunulduğu zamanda hukuka uygun olan bir eylem, bir hukuk kuralı değişikliği ile hukuka aykırı hale getirilir ve eylemi gerçekleştiren kişiye müeyyide uygulanırsa, hukuki istikrar ve hukuki güvenlik ihla^l edilmiş olur. Hukuki güvenlik demek, kişilerin hukuk kurallarını önceden bilebilmesi ve davranışlarını ona göre ayarlayabilmesi demektir. Başka bir ifadeyle kişiler, hangi davranışta bulunursalar hangi müeyyide ile karşılaşacaklarını önceden bilebilir durumda olmalıdırlar. Hukuki güvenlik ilkesi, “hukuki işlemlerin geçmişe yürümemesi ilkesi” ile tamamlanmış olur. Hukuk kuralları kural olarak yürürlüğe girdiği andan sonraki olaylara uygulanır.

Yanıt Açıklaması: Türk hukukunda imtiyaz alabilecek kişiler anonim şirket statüsünde olmak zorundadır. Dolayısıyla sorunun doğru cevabı B şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Hiyerarşik amirin, astların işlemleri üzerinde kullandığı yetkiler şunlardır: Üst, astın işlemlerini her zaman hukuka uygunluk ve yerindelik bakımından denetleyebilir; Üst, astın işlemlerini kaldırabilir, değiştirebilir, erteleyebilir, yenisini emredebilir. Amir, emri altındaki kişilerin işlemlerini hukuka aykırı bulur veya faydalı bulmaz ise bunları kaldırabilir; Üst, astın yerine geçerek işlem tesis edemez. Bir yetki kanunla ast durumundaki makama verilmiş ise, üst onun yerine işlem yapamaz. Şayet yaparsa, işlem yetki unsuru bakımından hukuka aykırı olur.

Yanıt Açıklaması: Kamu düzeninin sağlanması ile özgürlükler arasında bir dengenin sağlanması bakımından, kolluk yetkilerinin hukuka uygun kullanılması ya da kolluk yetkilerinin sınırlarının belirlenmesi hayati önemi haizdir.

Yanıt Açıklaması: Radyo ve Televizyon Üst Kurulu ve Sermaye Piyasası Kurulu düzenleyici ve denetleyici kurumlardandır. Ancak barolar ve mimarlar odası, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarındandır. Dolayısıyla sorunun doğru cevabı B şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Cumhurbaşkanlığı kararnamesinin yargısal denetimi Anayasa Mahkemesi tarafından yapılmaktadır. Dolayısıyla sorunun doğru cevabı A şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Organik anlamda idare, kuruluş (teşkilat) olarak idarenin, devletin üç temel organı arasındaki yerinin belirlenmesini ifade etmektedir.

Yanıt Açıklaması: B, C, D ve E seçeneklerinde verilen görevler Cumhurbaşkanının siyasi nitelikteki görevlerindendir.

Yanıt Açıklaması: İdari vesayetin emir yetkisi yoktur.

Yanıt Açıklaması: Bir hukuk sistemine hukuk devleti denebilmesi için, anayasasında hukuk devleti olduğunun yazılı olması yeterli değildir. Hukuk devletinin işlerliğini sağlayacak unsurların var olması gerekir. Bu unsurlar; Temel hak ve özgürlüklerin anayasal olarak güvenceye alınması; Kuvvetler ayrılığı rejiminin uygulanması; Hukuka bağlılık ilkesinin geçerliliği; Kanuni idare ilkesi; Yargısal denetim; İdarenin hukuki sorumluluğu ilkesi; Hukuki istikrar ve güvenlik ilkesi; Mahkemelerin bağımsızlığı; Demokratik yönetimdir. Kanuni idare ilkesi, idarenin kullandığı yetkilerin mutlaka bir kanuna dayanması zorunluluğunu ifade eder. Başka bir ifade ile idare, kanundan kaynaklanmayan hiçbir yetki kullanamaz.

Yanıt Açıklaması: Kanun teklifi sunma yetkisi yasama meclisi üyelerine, yani milletvekillerine, tanınmış bir yetkidir. Doğru cevap E şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Bahsedilen anayasal hükümde kamu hizmeti kavramı teşkilat anlamında kullanılmıştır. Dolayısıyla sorunun doğru cevabı A şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Kamu düzeni, kural olarak toplumun maddi düzeninin sağlanması, bu düzenin de, kişilerin canlarının ve mallarının her türlü tehdit ve tehlikelerden uzak bir şekilde yaşamasının sağlanmasıdır.

Yanıt Açıklaması: Nispi eşitlik, kişilerin farklılıkları dikkate alınarak aynı durumda olanlara aynı, farklı durumda olanlara farklı muamelede bulunmak demektir. Mesela toplu taşıma araçlarında engelli kişiler için özel uygulamalar yapılması (onların evlerinden alınması, asansörlü araçlar tahsis edilmesi gibi); desteklenmeye muhtaç olduklarından öğrencilerden daha az ücret alınması gibi uygulamalar, farklı olanlara farklı davranmak şeklinde nispi eşitliğin sağlanmasıdır. Hak arama özgürlüğünün sağlanmasında, hiçbir ayrım (dil, din, cinsiyet, siyasi düşünce...) gözetmeksizin herkese eşit davranılması yani mutlak eşitliğin sağlanması gerekir. Eşitlik ilkesi-idare hukuku ilişkisinin gündeme geldiği bir başka husus “kamu görevine girişte eşitlik“ konusudur. Anayasanın 70. maddesinde “ Hizmete alınmada, görevin gerektirdiği niteliklerden başka hiçbir ayırım gözetilemez” hükmü yer almaktadır. Bu hükümden anlaşılması gereken, kamu hizmetine girişte yetenek ve yeterlilik (liyakat) dışında kural herhangi bir ayrım yapılmaması, ancak hizmet gerektiriyorsa özel nitelikler aranabilmesidir.

Yanıt Açıklaması: Meslek kuruluşlarının ortak özellikleri arasında özerk kuruluş olmaları bulunur. Buna göre doğru cevap E şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: İdare, sözleşmecinin kusuru sebebiyle yahut hizmetin gerekleri ve kamu yararı gerekçesiyle sözleşmeyi tek taraflı olarak feshetme yetkisine sahiptir. Doğru cevap B şıkkıdır.