Sermaye Piyasası Hukuku

Yanıt Açıklaması: Gayrimenkul sertifikası çıkarabilecek ihraççılar, anonim ortaklıklar ve TOKİ, İller Bankası AŞ gibi kamu kuruluşlarıdır. İhraççı, belirli bir taşınmaz projesini gerçekleştirmeyi üstlenmiş olup sertifika gereği üstlendiği edimleri yerine getirmekle yükümlüdür.

Yanıt Açıklaması: yukarıda verilen önermelerden I, II ve IV no'lu önermeler hem esas sermaye hem de kayıtlı sermaye sistemlerinde sermaye artırımı aşamaları iken III ve V sadece esas sermaye sisteminde sermaye artırımının aşamalarıdır.

Yanıt Açıklaması: Halka açık anonim ortaklık, tasfiyesiz infisah halleri dışında bir sebeple sona ermişse derhal tasfiye işlemlerine başlanması gerekir. Tasfiye, ortaklık mal varlığının paraya çevrilmesi, alacakların tahsil edilmesi, borçların ödenmesi, geriye kalan bir şey varsa bunun da tasfiye bakiyesinin dağıtılması ilkelerine göre pay sahiplerine iadesini kapsar. Ayrıca ortaklığın tasfiye sürecine girmesi ortaklığın amacı, ehliyeti ve ortakların hakları konusunda birtakım değişiklikleri de beraberinde getirir. Ortaklığın tasfiye sürecine girmesinin etkilerini aşağıdaki şekilde sıralayabiliriz: • Ortaklık tüzel kişiliği devam eder, • Ortaklığın amacı tasfiye ile sınırlı hale gelir, • Organlar varlığını sürdürür (iflas sebebiyle sona erme hali dışında), yönetim kurulu aynı zamanda tasfiye memuru olarak görev yapar, • Ortaklık ticaret unvanına “tasfiye halinde” ibaresi eklenir, • Pay sahiplerinin hakları daralır.

Yanıt Açıklaması: Bilgi alma veya inceleme isteği reddedilen, cevapsız bırakılan veya ertelenen pay sahibi red hâlinde on gün, diğer hâllerde ise makul bir süre içerisinde ortaklık merkezinin bulunduğu yerdeki Asliye Ticaret Mahkemesine başvurabilir.

Yanıt Açıklaması: Aracı kuruluşun, kendi menfaati doğrultusunda müşteriye ait nakit para ve menkul kıy­metleri; şirket portföyünde, aracı kuruluşun yöneticisi, ortakları ve diğer müşterilerinin hesaplarında, ödünç ve kredi işlemlerinde ve giderlerini karşılamada, haksız ve yetkisiz bir biçimde kullanabilmesi olasıdır. Doğru cevap E şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Tedrici tasfiye karar ve işlemlerinde Türk Ticaret Kanunu, İcra ve İflas Kanunu ve diğer mevzuatın tasfiye ile ilgili hükümleri uygulanmaz. Bunun yerine son derece ayrıntılı şekilde düzenlenmiş Sermaye Piyasası Kanunu m. 86 hükümleri esasen uygulama alanı bulacaktır.

Yanıt Açıklaması: İstanbul Altın Borsası tüzel kişilikleri Borsa İstanbul Ano­nim Şirketinin esas sözleşmesinin tescili ile İMKB  son bulmuştur. İMKB yerine, 03.04.2013 tarihinde Borsa İstanbul A.Ş. Esas Sözleşmesi tescil edilmiştir. Özel hukuk tüzel kişiliğine haizdir. Borsa İstanbul A.Ş. ka­nun ve ikincil düzenlemeler çerçevesinde kendisine yetki verildiği her alanda ve konuda kendisiyle ilgili faaliyet konusuyla ilgili karar alabilmekte, işlem tesis edebilmekte ve iç düzenlemeler yapabilmektedir. Doğru cevap E şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Kasten işlenen bir suçtan ötürü beş yıl veya daha fazla hapis cezasına mahkum olmamış olması gerekmektedir.

Yanıt Açıklaması: Şarta bağlı sermaye artırım sisteminde sermayenin artırılmasına ilişkin ilke kararını genel kurul almakta; sermayenin artıp artmayacağına ise şirket alacaklıları, topluluk şirketleri veya işçiler karar vermektedir.

Yanıt Açıklaması: Yatırım ortaklıklarının kuruluş izni verilmesi belirli şartlara tâbi tutulmuştur. Buna göre; a. Kayıtlı sermayeli anonim ortaklık şeklinde kurulmaları, b. Başlangıç sermayelerinin Kurulca belirlenen miktardan az olmaması, c. Paylarının nakit karşılığı çıkarılması ve pay bedellerinin kuruluş sırasında tam ve nakden ödenmesi, ç. Ticaret unvanlarında «Yatırım Ortaklığı» ibaresinin bulunması, d. Esas sözleşmelerinin bu Kanun ve ilgili düzenlemelerde yer alan hükümlere uygun olması, e. Kurulca yetkilendirilmiş bir kuruluşun portföy saklama hizmetini yürütmek üzere belirlenmiş olması, f. Kurulca belirlenecek diğer şartları taşıması, zorunludur. Değişken sermayeli yatırım ortaklıklarına ilişkin hükümler saklıdır (SerPK m. 49/1).

Yanıt Açıklaması: Sermaye artırımına gidilmesi için haklı bir sebebin bulunması da şart değildir

Yanıt Açıklaması: Yatırımcının katılımcı sıfatı ile hareket etmesi durumunda, ihraççılar ile arasında; öncelikle asimetrik bilgi sorunu vuku bulacaktır. İhraççılar, yatırımcılara göre gerek kendileri hakkında gerekse ihraç ettikleri menkul kıymetler üzerinde daha fazla bilgi sahibi olacaklarından; bu konumlarını kötüye kullanmaları olasıdır.

Yanıt Açıklaması: halka açık ortaklıklarda kâr payı, dağıtım tarihi itibarıyla mevcut payların tümüne, bunların ihraç ve iktisap tarihleri dikkate alınmaksızın eşit olarak dağıtılır

Yanıt Açıklaması: Defter ve kayıtların; zamanında ve doğru bir şekilde tutulması, müşteriler adına tutulan varlıkların ve yapılan işlemlerin açık bir şekilde kayıt altına alınması, müşteri varlıklarının kullanılış biçimiyle ilgili iç kontrol mekanizmalarının işleyişi hakkında düzenleyici konumundaki kamu otoritelerine bilgi verilmesi vb. enstrümanlar; iç kontrolün sağlanmasına yönelik tedbirler olarak sıralana­bilir. Doğru cevap E şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Yatırımcılar, aracı kuruluşlarca sağlanan hizmetleri tüketirken bu kuruluşların müşteri­si statüsündedirler. Bu safhada yatırımcılar; hileli davranışlar, varlıklarının ve fonlarının kötüye kullanımı, çıkar çatışmaları ve aracı kurumun hizmet sağlamadaki yetersizliği gibi durumlarla karşılaşabileceklerdir. Piyasanın etkin ol­maması piyasa oyuncusu sıfatına sahip yatırımcıların sorunları ile ilgilidir. Doğru cevap B şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Aracı kuruluşların ödeme güçlüğüne düşmeleri veya iflas etmeleri hâlinde yatırımcı varlıklarının iadesi hususunda getirilen tedbirlerin yetersiz kalması ve sermaye piyasalarına duyulan güvenin kaybedilmesi, yatırımcı varlıklarını koruyan bir sistemin varlığını gerektirmiştir. Bu eksikliğin giderilmesi amacıyla Sermaye Piyasası Kanunu’na, 15.12.1999 tarih ve 4487 sayılı Kanun ile yapılan değişiklikle eklenen 46/A maddesi uyarınca “Yatırımcıları Koruma Fonu” (Fon) kurulmuştur.

Yanıt Açıklaması: Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği olarak anılan ve 2001 yılında kurulan Türkiye Sermaye Piyasası Aracı Kuruluşları Birliği öz düzenleyici kuruluş olarak sayılabilir.

Yanıt Açıklaması: Anonim ortaklıklar bazen hisse senetlerini halka arz etmedikleri hâlde Kanun gereğince hisse senetlerini halka arz etmiş sayılmaktadır. Nitekim SPK m. 16/1 hükmü gereğince pay sahibi sayısı 500’ü aşan anonim ortaklıkların hisse senetleri halka arzolunmuş sayılır ve bu ortaklıklar, halka açık anonim ortaklık hükümlerine tabi olur.

Yanıt Açıklaması: Sermaye piyasalarında yatırımcıyı korumaya yönelik hukuki düzenlemeler, şu üç başlık altında ele alınabilir: • Sermaye Piyasası Kanunu • Türk Ticaret Kanunu • Diğer Düzenlemeler

Yanıt Açıklaması: Koşullara bütüncül olarak bakıldığında, kanun koyucu, hakkında daha önceden iflas hukuku bağlamında bazı müesseseler tatbik edilmiş olan, özel bir tasfiye usulüne maruz kalan, faaliyet izninin iptaline sebebiyet veren ve belirli bazı suçlardan mahkûm olan kişilerin kurucu sıfatı taşımamasını öngörmektedir. Bunun yanında takdire dayalı olan bir kriter daha kurucularda aranmaktadır ki, o da gerekli mali güç, dürüstlük ve itibara sahip olmaktır.