Sermaye Piyasası Hukuku

Yanıt Açıklaması: Liyakat yaklaşımında düzenleyici otoriteler, yatırımcıyı korumak amacıyla riskli sermaye piyasası araçlarının piyasaya çıkmasına takdir yetkileri vasıtasıyla engel olurlar. Böylece, yüksek riskli menkul kıymetlerin piyasaya çıkmasına izin verilmemektedir.

Yanıt Açıklaması: Yatırımcının korunması ilkesinin, yalnızca 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu’nun1’inci maddesinde bir amaç olarak yer alması, tek başına yatırımcıların yeterli biçimde korun- duğu manasını doğurmaz. Kanunda yer alan, genel ve soyut bir amacın; hukuki alt yapı hazırlanmaksızın elverişli kural ve mekanizmalarla desteklenmediği ve somutlaştırılma- dığı müddetçe, uygun ve etkin bir şekilde realize edilemeyeceği aşika^rdır. Dünya Bankası tarafından yayımlanan Finansal Piyasalarda Tü- keticilerin Korunmasına ve Finansal Kültüre İlişkin İyi Uygulamalar Danışma Taslağı’na baktığımızda, yatırımcının korunmasına ilişkin düzenlemelere ilişkin aşağıda gösterilen yedi önemli hususun izah edildiğini görürüz: • Yatırımcının korunması müesseseleri, • Kamuyu aydınlatma ve satış teknikleri, • Müşteri hesabının idaresi ve korunması, • Gizlilik ve bilgi korunması, • Uyuşmazlık çözüm mekanizmaları, • Aracı kuruluşların iflası, • Tüketicilerin yetkilendirilmesi. İşin doğası gereği aktüel sorunlara sürekli yenilerin katılması neticesinde, söz konusu hedeflenen koruma sistemini sürekli güncel tutmak görevi ise öz düzenleyici kuruluş olarak en tepedeki Kurul’a düşmektedir.

Yanıt Açıklaması: Bu madde hükmü gereği, Kurula bildirimde bulunanlar, özel kanunlarda hüküm bulunsa dahi, bu madde çerçevesinde yapılan bildirimler ve bildirimde bulunulanlar hakkında, mahkeme, savcılık ve Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığı dışında, işleme taraf olanlar dâhil, üçüncü kişiler ile kurum ve kuruluşlara bilgi veremez.

Yanıt Açıklaması: Defter ve belgelerin teslim edilmemesi ya da denetimle görevli olanlara mukavemet edilmesi halinde öngörülen cezai yaptırımlar da Kanun’un 111’inci maddesinde düzenlenmiştir. Buna göre, Kurul veya bu Kanuna göre görevlendirilenler tarafından istenen bilgi, belge ve elektronik ortamda tutulanlar dahil kayıtları hiç veya istenen şekliyle vermeyen kişi bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

Yanıt Açıklaması: Bağımsız denetim kuruluşlarınca yapılacak denetim sürekli bir denetim niteliğindedir. Denetim sonunda ortaklık hakkında olumlu görüş, sınırlandırılmış olumlu görüş, olumsuz görüş açıklanabileceği gibi, görüş bildirmekten kaçınma da söz konusu olabilir.  Bunların dışında Kurul tarafından idari para cezası uygulanacak fiiller ile sermaye piyasası suçları da m. 103 vd. hükümlerinde ayrıntılı olarak düzenlenmiştir.

Yanıt Açıklaması: Kurulca izin verilen kayıtlı sermaye tavanı, iznin verildiği yıl da dâhil olmak üzere en fazla 5 yıllık süre için geçerlidir.

Yanıt Açıklaması: Kurulun idari işlemleri kesin ve yürütülebilir işlem niteliğinde olmadığı takdirde dava konusu edilemez. İdarenin yaptığı bir idari işleme karşı da idari yargıda dava açılması gerekmektedir. Sermaye Piyasası Kurulunun uyguladığı idari yaptırımlara karşı açılacak iptal ve tam yargı davaları, bu kurallar uyarınca Ankara İdare Mahkemeleri’nde görülecektir. Sermaye Piyasası Kurulunun uyguladığı idari para cezalarına karşı ise adli yargı yoluna başvurulması gerekmektedir.

Yanıt Açıklaması: Piyasanın etkin ol­maması, piyasa hizmetlerine adil ve eşit erişim sağlanamaması, piyasa dolandırıcılığı. Ortaklık kontrolünde meydana gelen değişimler konusunda haksız uygulamalara maruz kalmaları hususu katılımcı sıfatıyla yatırımcı ile ilgili sorundur. Doğru cevap B şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Halka açık bir anonim ortaklığın işleyişi sırasında ortaya çıkan ihtiyaçlar veya pay sahiplerinin talepleri ile esas sözleşmesinde bazı değişiklikler yapılarak pay sahiplerinin haklarının iyileştirilmesi, ortaklığın sermaye yapısının güçlendirilmesi veya bazı hâllerde sermaye azaltımı suretiyle atıl kalan sermayenin iadesi yoluna gidilebilir.

Yanıt Açıklaması: İkincil piyasalarda faaliyet gösteren yatırımcılar, piyasa oyuncusu sıfatına sahiptirler. İkinci tür problemler ise piyasanın diğer oyuncularından kaynaklanmaktadır. İkincil piyasalarda faaliyet gösteren yatırımcılar, piyasa oyuncusu sıfatına sahiptirler. Bu sıfatla hareket ettikleri durumda iki tür sorunla karşılaşabileceklerdir.

Yanıt Açıklaması: Kabahatin işlenmesi suretiyle bir menfaat temin edilmesi veya zarara sebebiyet verilmesi hâlinde verilecek idari para cezasının miktarı bu menfaat veya zararın üç katından az olamaz.

Yanıt Açıklaması: Sermaye piyasalarında yatırımcıyı korumaya yönelik hukuki düzenlemeler, şu üç başlık altında ele alınabilir: I- Sermaye Piyasası Kanunu II-Türk Ticaret Kanunu III-Diğer Düzenlemeler

Yanıt Açıklaması: Sermaye artırımı işlemlerinde geçerli olan ortak bazı hükümlerin de TTK 456 vd. maddelerde yer aldığını görmekteyiz. Buna göre, dış kaynaklardan sermaye artırımı yapılabilmesi için payların nakdi bedellerinin tamamen ödenmiş olması gerekir (sermayeye oranla önemli sayılmayan tutarların ödenmemiş olması etkili değildir, TTK m. 456/1, c. 2).

Yanıt Açıklaması: Esas sözleşmenin hazırlanması ve imzaların noter tarafından onaylanması veya imzaların ticaret sicili müdürü veya yardımcısı huzurunda atılmasını müteakip, yapılması gereken işlemlerden ilki nakit olarak taahhüt edilen sermayenin en az dörtte birinin ödenmesidir. Geri kalan kısmın ise ortaklığın ticaret siciline tescilinden itibaren yirmi dört ay içerisinde ödenmesi zorunludur.

Yanıt Açıklaması: Sermaye Piyasası Kurulu’nun sirküleri, Borsa İstanbul’un genelgeleri, Takasbank’ın Takas ve Saklama İlkelerini duyurduğu genel mektupları. Doğru cevap E şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Hedefi yerine getirirken kamuyu aydınlatma yaklaşımı; koruyuculuk, caydırıcılık ve aydınlatıcılık olmak üzere üç temel işlev görmektedir.

Yanıt Açıklaması: Halka açık anonim ortaklıklar kendi paylarını, Kurul tarafından belirlenen şartlar çerçevesinde satın alabilir ve rehin olarak kabul edebilir. Kurul, halka açık ortaklıkların kendi paylarını satın ve rehin almasına ilişkin şartlara, işlem sınırlarına, geri alınan payların elden çıkarılması veya itfası ve bu hususların kamuya açıklanmasına ilişkin usul ve esasları bir tebliğ ile düzenlemiştir. “II-22.1 Geri Alınan Paylar Tebliği” isimli bu tebliğe göre payların geri alınabilmesi için genel kurul tarafından yönetim kuruluna yetki verilmesi, yönetim kurulunun da bu yetkiyi kullanması gerekir.

Yanıt Açıklaması: TTK Yatırımları Koruması Düzenlenmesi

Yanıt Açıklaması: Sağlam, güvenilir ve uzman yatırım tavsiyelerinin mevcudiyetini sağlamalıdır, Dürüst ve güvenilir reklam ve promosyon uygulamalarını içermelidir, Etkin ve hızlı bir yatırımcı tazmin sisteminin varlığı ile birlikte, yükümlülüğünü yerine getirmeyenler aleyhine sürekli ve etkili çareler mevcut olmalıdır, Açık, kolayca anlaşılabilir ve yeterli koruma sağlayacak kapsamı içermelidir. Doğru cevap E şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Halka açık anonim ortaklıkların yönetim kurulu üye sayısı hakkında özel bir düzenleme bulunmadığından, diğer anonim ortaklıklar için geçerli kurallar bunlar hakkında da uygulanacaktır. Anonim ortaklık yönetim kurulu bir üyeden oluşabileceği gibi esas sözleşmede öngörülmüş ise daha çok sayıda üyeden de oluşabilir.